(lassen)

I 1. (inf ilə) məcbur etmək; er hat mich schreiben \lassen o mənə yazdırıb; 2. (inf ilə) icazə vermək, ixtiyar vermək, imkan vermək; laß mich schreiben qoy yazım; 3. vt əl çəkmək, boşlamaq, tərk etmək; laß mich in Ruhe; məni dinc burax!; außer Acht \lassen nəzərdən qaçırmaq, etina etməmək; das Leben \lassen ölmək; laß das Weinen; ağlamağı kəs!; j-n nicht aus den Augen \lassen kimisə gözdən qoymamaq, kiməsə gözlərini zilləyib baxmaq; məc. kimisə nəzərdən qaçırmamaq; \lassen Sie diese Scherze! zarafat bir yana qalsın!; das muß man ihm \lassen bunu onun əlindən almaq olmaz (həmç. məc.); sich (D) Zeit \lassen tələsməmək; wo hast du das Buch gelassen? kitabı harda qoymusan? ◊ das läßt sich hören bu haqda danışmaq olar; das lasse ich mir nicht bieten mən buna dözə bilmərəm; sich etw. (A) gefallen \lassen bir şeyə dözmək, səbir etmək; sich sehen \lassen görünmək, görsənmək; im Stich \lassen darda qoymaq; II vi: von etw. (D) \lassen nədənsə boyun qaçırmaq

I vi (s) 1. nəşr olunmaq; ein Befehl ist an die Armee ergengen ordu üzrə əmr verilib; es ergeht ein Befehl əmr çıxıb; 2.: \ergeh(e)n lassen* nəşr etmək, elan etmək; etw. über sich \ergeh(e)n lassen* nəyəsə səbirlə dözmək; Gnade für Recht \ergeh(e)n lassen* əfv etmək; II sich \ergeh(e)n gəzişmək; er ergeht sich in Lob über deinen Fleiß o sənin çalışqanlığını çox tərifləyir; eine Einladung \ergeh(e)n lassen* dəvətnamə göndərmək; III vimp olmaq, baş vermək; hər hansı bir vəziyyətdə olmaq; wie ist es dir ergangen? necə dolanırdın?, işlərin necə gedirdi?

I vi (s) getmək (miniklə); zu Wasser \fahren su ilə getmək; Boot \fahren, Rad \fahren qayıqla, velosipedlə getmək; Schlitten \fahren xizəklə sürüşmək; Auto \fahren avtomobildə getmək; in den Schacht \fahren məd. şaxtaya enmək; in die Tasche \fahren əli cibə aparmaq; in die Höhe \fahren atılmaq, sıçramaq; in die Kleider \fahren cəld geyinmək; j-m übers Maul \fahren kiminsə ağzından vurmaq, kiməsə kobud cavab vermək; er ist gut dabei gefahren onun bəxti gətirdi; es fährt mir durch den Kopf ağlımdan bir şey keçir; \fahren lassen* buraxmaq, boşlamaq; nədənsə imtina etmək, əldən buraxmaq (qaçırtmaq); einen Vorteil \fahren lassen* xeyri əldən vermək; einen Irrtum \fahren lassen* səhv fikri özündən rədd eləmək; aus der Haut \fahren hirslənmək, səbri tükənmək; von hinnen \fahren ölmək; fahre wohl! yaxşı yol!, uğurlar olsun!, əlvida!; II vt aparmaq, daşımaq; sürmək (atları); Holz \fahren odun daşımaq; ein Auto \fahren avtomobil sürmək

I 1. a 1. azad, sərbəst; maneəsiz, əngəlsiz; \freier Zutritt açıq yol, azad giriş; Freie Stadt azad şəhər; auf \freien Fuß setzen azad etmək (həbsdən); j-m \freie Hand lassen* kiməsə sərbəst hərəkət imkanı vermək; einer Sache \freien Lauf lassen* işin gedişinə qarışmamaq; seinen Tränen \freien Lauf lassen* doyunca ağlamaq, göz yaşı tökmək; aus \freiem Antrieb könüllü; ich bin so \frei cəsarət edirəm; 2. açıq-aşkar; ein \freies Wort açıq (deyilmiş) söz; ein \freier Blick açıq (düz) baxış; 3. boş, tutulmamış; \freie Stelle 1) vakansiya; 2) tala, çəmən (meşədə), \freie Stunde boş vaxt, istirahət vaxtı; der \freie Tag istirahət günü; 4. pulsuz, havayı; \freie Fahrt pulsuz gediş (qatar), 5. boş (yer); \freie Aussicht açıq görünüş; \freier Platz boş (tutulmamış) yer; unter \freiem Himmel açıq havada; II adv 1. azad; Eintiritt \frei giriş azaddır; wir haben es \frei biz boşuq, dərsimiz yoxdur; 2. açıqcasına, açıqdan-açığa; 3. pulsuz, havayı; \frei ins Haus evə aparmaq (pulsuz); ◊ \frei sprechen* sərbəst danışmaq; improvizasiya etmək, sinədən demək; \frei heraus reden, \frei und offen sagen, \frei von der Leber weg reden nəyisə utanıb-çəkinmədən şıppıltıyla kiminsə üzünə demək

n (2) saç; tük; sich (D) die \Haar e (aus)raufen saçlarını yolmaq; an den \Haar en herbeiziehen* məc. güc-bəla ilə qaydaya salmaq; die \Haare stiegen* ihm zu Berge məc. onun tükləri biz-biz oldu; aufs \Haar, bis aufs \Haar nöqtəbənöqtə, lap, tamamilə, eyni ilə; um ein \Haar azacıq, az qala; ◊ \Haare auf den Zähnen haben dilli olmaq; dilotu yemək; sich keine grauen \Haare wachsen lassen* nəyisə ürəyinə salmamaq; mit Haut und \Haar olduğu kimi; sich (D) in den \Haaren liegen* / sich (D) in die \Haare geraten* / sich (D) bei den \Haaren haben /einanfer in die \Haare fahren saçyoldusuna çıxmaq, dalaşmaq, savaşmaq; \Haare lassen* zərər çəkmək; kein gutes \Haar an j-n lassen* kimdəsə sağ yer qoymamaq; \Haare spalten / klauben xırdaçılıq (çürükçülük) etmək; ein \Haar in der Suppe finden* dan. hər xırda şeydən ötrü deyinmək

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

vt 1. demək; man sagt … deyirlər …; wie gesagt deyildiyi kimi; necə deyərlər; gelinde gesagt yumşaq deyilsə; es ist nicht zuviel gesagt şişirtmədən demək olar ki …; es ist nicht zu \sagen wie … ifadə etmək çətindir ki …; wenn ich so \sagen darf əgər belə demək mümkünsə; so zu \sagen belə ki, deməli necə deyərlər; offen gesagt açığını desək; gesagt - getan! söz verdin, əməl et!; deyildi – qurtardı! Ich habe mir \sagen lassen* eşitmişəm, mənə deyiblər; lassen Sie das gesagt sein! bunu yadınızda saxlayın, bunu unutmayın! (hədə); lassen Sie sich etw. \sagen mənə qulaq asın; was Sie \sagen! nə danışırsınız?! im Vertrauen gesagt öz aramızda qalsın; mit Verlaub zu \sagen demək ayıb olmasın; ◊ sage und schreibe hərfiyyən, sözbəsöz; 2. göstərmək, bildirmək, ifadə etmək; das hat nichts zu \sagen bunun heç bir mənası yoxdur; das will nicht viel \sagen bu əhəmiyyətsiz şeydir; er hat hier viel zu \sagen onun burada böyük hörməti var

vi (s) yola düşmək (qatar, gəmi); vom Wege \abgehen yolu azmaq; vom rechten Weg \abgehen düz yoldan çıxmaq; aralanmaq; die Sohle geht ab ayaqqabının altı qopur; mit (dem) Tode \abgehen vəfat etmək; \abgehen lassen buraxmaq; sich etw.\abgehen lassen özünə qıymamaq; von der Wahrheit \abgehen həqiqətdən uzaqlaşmaq; ◊ reißend \abgehen əlüstü satılmaq; die Sache wird gut \abgehen iş yaxşı qurtaracaq; davon gehen 5 Euro ab bundan beş avro çıxmaq lazımdır

vt çatmamaq, bir şeyə malik olmamaq; es nicht \ermangeln lassen* (an A) yaddan çıxartmaq; es an Sorgfalt nicht \ermangeln lassen* bütün bacarığını sərf etmək

I vi (s) 1. düşmək; dağılmaq; 2. məhv olmaq, tələf olmaq; 3. qırılmaq (malqara); 4. alçalmaq, enmək (qiymət və s.); azalmaq; in Ohnmacht \fallen ürəyi getmək; 5. həlak olmaq, ölmək (döyüşdə); 6. guruldamaq; ein Schuß fällt atəş eşidilir; 7. doğulmaq (heyvanlarda); ◊ er ist nicht auf den Kopf gefallen o, axmaq deyil; aus allen Himmeln \fallen, aus den Wolken \fallen peşman olmaq, həddindən artıq təəccüblənmək; aus der Rolle \fallen çaşmaq, karıxmaq; j-m um den Hals \fallen kiminsə boynuna sarılmaq; ins Auge \fallen gözə çarpmaq; auf einen freien Tag \fallen boş günə düşmək, istirahət gününə düşmək; das Lernen fällt ihm leicht oxumaq ona çətin gəlir; j-m ins Wort \fallen kiminsə sözünü kəsmək; j-m zur Last \fallen kiməsə yük olmaq; mit der Tür ins Haus \fallen qəflətən/gözlənilmədən nə haqdasa danışmaq; \fallen lassen* əldən salmaq; ein Thema \fallen lassen* mövzudan imtina etmək; II sich \fallen: sich lahm \fallen yıxılıb çolaq olmaq

I vi və vimp xoşa gəlmək, ürəyə yatmaq; wie es Ihnen gefällt! istədiyiniz kimi!; ixtiyar sahibisiz!; II vt: sich (D) in etw. (D) \gefallen nədəsə ləzzət görmək; sich (D) etw. (A) \gefallen lassen dözmək; danışıqsız keçirmək; sich eine Beleidigung \gefallen lassen incikliyi söz-söhbətsiz keçirmək; haqsızlığa səbirlə dözmək; II a ölmüş, həlak olmuş

vi (s) 1. getmək, yerimək; 2. çıxıb getmək (miniklə); 3. işə girmək; 4. keçmək (vaxt); auf Urlaub \geh(e)n məzuniyyətə çıxmaq; wie geht es Ihnen? necəsiniz?; so geht das nicht belə yaramaz; an die Arbeit \geh(e)n işə başlamaq; zu Bette \geh(e)n yatmağa getmək; in Stücke \geh(e)n sınmaq, qırılmaq; parça-parça olmaq; es geht um Leben und Tod bu, ölüm-dirim məsələsidir; vor sich \geh(e)n baş vermək; zu Grunde \geh(e)n məhv olmaq; zu Ende \geh(e)n qurtarmaq; in sich \geh(e)n peşman olmaq; fikrini toplamaq; verloren\geh(e)n məhv olmaq, özünü itirmək; über eine Frage mit sich zu Rate \geh(e)n bir məsələ üzərində fikirləşmək; sich \geh(e)n lassen özbaşınalıq etmək, boşalmaq; zəifləmək; \geh(e)n Sie doch! bəsdir!, kifayətdir!, yetər!; lassen Sie mich \geh(e)n! məni dinc buraxın!

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

vt gətirmək, özü ilə gətirmək (miniklə); kiminsə, nəyinsə dalınca gedib gətirmək; \holen lassen* göndərmək (kiminsə, nəyinsə dalınca); hol dich der Teufel! rədd ol cəhənnəmə! Atem \holen nəfəs almaq, nəfəsini dərmək; er hat sich einen Schnupfen geholt o, zökəm olub; j-n Kastanien aus dem Feuer \holen lassen* məsəl. özgə əli ilə iş gördürmək; ilanı Seyid Əhməd əliylə tutmaq

I vt 1. nəzərdə tutmaq; qeyd etmək; ich werde es mir \merken bunu yadımda saxlayaram; 2. duymaq, hiss etmək; davon ist nichts zu \merken bu hiss olunur; \merken lassen* hiss etdirmək, bildirmək; sich etw. nicht \merken lassen* özünü görməməzliyə qoymaq; II vi: auf etw. (A) \merken bir şeyi nəzərə almaq

ich recht? kimi görürəm?!; nach j-m \sehe kimisə aramaq / axtarmaq; kiminsə dalınca baxmaq; die Fenster \sehe nach dem Garten pəncərə bağa baxır / açılır; j-m auf die Finger \sehe kiməsə göz qoymaq / yetirmək; durch die Finger \sehe məc. barmaqarası baxmaq; j-m ähnlich \sehe kiməsə oxşamaq; ich sah ihn kommen* mən onun gəldiyini gördüm; \sehe lassen göstərmək; sich (A) \sehe lassen* görünmək; sich (A) nach j-m fast blind \sehe, sich (D) die Augen aus dem Kopfe \sehe gözləməkdən gözünün kökü saralmaq; sich (A) satt \sehe an (D) nəyəsə doyunca baxmaq; er läßt sich (D) nicht in die Karten \sehe o öz niyyətini bildirmir

vi (s) 1. atılmaq, hoppanmaq, sıçramaq; in die Höhe \springen göyə sıçramaq; 2. partlamaq, çatlamaq; in die Augen \springen gözə çarpmaq; 3. fünf Manat \springen lassen* beş manat (artıq) xərcləmək; über die Klinge \springen lassen* öldürmək

m (6) 1. dəniz. stapel (tərsanələrdə: üzərində gəmi qayrılıb suya salınmış yer, mail körpü); vom \Stapel laufen lassen* suya salmaq (gəmini); ◊ eine Rede vom \Stapel lassen* ehtiraslı nitq söyləmək; 2. anbar, yığım yeri; 3. qalaq, yığın; ein \Stapel Bücher bir qalaq kitab, bir qucaq kitab

vi (s) 1. düşmək, tökülmək (yarpaq); 2. dəyişdirmək (etiqad); 3. arıqlamaq; du bist ganz abgefallen sən çox arıqlamısan; 4. məc. payına düşmək; j-n (gründlich) \abfallen lassen dan. bir kəsi rədd etmək, qovmaq

vt (kiminsə, nəyinsə) dalınca gedib gətirmək; \abholen lassen kiminsə, yaxud nəyinsə dalınca göndərmək