(bei+j-m)+an+die

I vt 1. (bei D) tutmaq, yapışmaq; die Gelegenheit beim Schöpfe \fassen məc. fürsəti əldən qaçırmamaq; j-n beim Worte \fassen məc. kimisə sözündən tutmaq; j-n bei seiner schwachen Seite \fassen məc. kiminsə boş damarını tutmaq; 2. haşiyəyə (çərçivəyə) almaq; 3.: (in sich) \fassen özündə tutmaq, yerləşdirmək; das können keine Worte \fassen bunu heç bir sözlə ifadə etmək mümkün deyil; 4. başa düşmək; ◊ ins Auge \fassen baxmaq, gözdən keçirtmək; j-n scharf ins Auge \fassen 1) kiməsə diqqətlə baxmaq; 2) kimisə diqqətlə izləmək; einen Beschluß \fassen qərar qəbul etmək; in Worte \fassen sözlə ifadə etmək; Fuß \fassen ayaq tutub yerimək; Hoffnung \fassen ümidlənmək; Mut \fassen cəsarətlənmək; Wurzel \fassen kök atmaq; sich (D) ein Herz \fassen cürətlənmək; cəsarətini toplamaq; II sich \fassen fikrini toplamaq; özünü ələ almaq; sich kurz \fassen müxtəsər danışmaq

I a saxta, yalan; \falsche Schrift mətb. fərqlənən şrift; ein \falsches Spiel mit j-m treiben* məc. kimləsə ikiüzlü siyasət aparmaq; bei j-m an die \falsche Adresse geraten* 1) kimdənsə kəskin cavab almaq; 2) səhv müraciət etmək; II adv yanlış olaraq, düzgün olmayan; \falsch schreiben* yazıda səhv etmək; \falsch verstehen* səhv başa düşmək

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

f (3) gecə; bei \Nacht, des \Nachts, in der \Nacht gecə vaxtı(nda), gecə; ◊ bei \Nacht und Nebel gecə qaranlığında, gizlicə; die \Nacht bricht herein / es wird \Nacht gecə düşür; qaranlıqlaşır; es wurde ihr \Nachtvor den Augen onun gözlərinə qaranlıq çökdü; finster / schwarz wie die \Nacht gecənin özü kimi qaranlıq; gute \Nacht! gecəniz xeyrə qalsın!; sie ist häßlich wie die \Nacht o, gecənin özü kimi çirkindir; eine gute \Nacht haben yaxşı yatmaq (daha çox xəstə barədə); durch \Nacht und Graus dəhşətlərdən keçib gedərək; kirpiyi ilə od götürə-götürə; in der \Nacht des Wahnsinns versinken* ağlını itirmək; über \Nacht 1) bu gündən sabaha; 2) birdən, qəflətən; über \Nacht bleiben gecələmək; zur \Nacht essen şam etmək; ◊ den Tag zur \Nacht und die \Nacht zum Tage machen gecəni gündüzə qatmaq; Ğber \Nacht kommt Rat ata. söz. Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır; Je dunkler die \Nacht je schöner der Tag ata söz. Hər zülmət gecənin bir aydın gündüzü var

n (2) saç; tük; sich (D) die \Haar e (aus)raufen saçlarını yolmaq; an den \Haar en herbeiziehen* məc. güc-bəla ilə qaydaya salmaq; die \Haare stiegen* ihm zu Berge məc. onun tükləri biz-biz oldu; aufs \Haar, bis aufs \Haar nöqtəbənöqtə, lap, tamamilə, eyni ilə; um ein \Haar azacıq, az qala; ◊ \Haare auf den Zähnen haben dilli olmaq; dilotu yemək; sich keine grauen \Haare wachsen lassen* nəyisə ürəyinə salmamaq; mit Haut und \Haar olduğu kimi; sich (D) in den \Haaren liegen* / sich (D) in die \Haare geraten* / sich (D) bei den \Haaren haben /einanfer in die \Haare fahren saçyoldusuna çıxmaq, dalaşmaq, savaşmaq; \Haare lassen* zərər çəkmək; kein gutes \Haar an j-n lassen* kimdəsə sağ yer qoymamaq; \Haare spalten / klauben xırdaçılıq (çürükçülük) etmək; ein \Haar in der Suppe finden* dan. hər xırda şeydən ötrü deyinmək

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

f (10) 1. iş, əmək, peşə; in \Arbeit sein işdə olmaq; işlənmək; \Arbeit leisten iş görmək; bei j-m in \Arbeit stehen kiminsə yanında işləmək; die \Arbeit einstellen 1) işi dayandırmaq; 2) tətilə başlamaq; auf \Arbeit gehen bir yerdə işləmək; die \Arbeit schwänzen proqul etmək; işdən boyun qaçırmaq; sich an die \Arbeit machen işə başlamaq (girişmək); etw. in \Arbeit nehmen iş götürmək; etw. in der \Arbeit haben bir işin üzərində çalışmaq; keine \Arbeit haben işsiz qalmaq; 2. oh. pl əmək, əmək prinsipi; körperliche \Arbeit fiziki əmək; geistige \Arbeit zehni əmək; 3.: eingelegte \Arbeit tex. şirmayı işi

n (5) 1. buynuz; 2. oh. pl buynuz (xammal); 3. buynuz (qab); 4. (pl \Horne) coğr. dağın zirvəsi, dağın şiş təpəsi; 5. (pl \Horne) mus. şeypur, sümsü; ins \Horn stoßen* mus. şeypur çalmaq; ◊ mit j-m in dasselbe / ins gleiche \Horn blasen* kimləsə curlaşmaq; sich (D) die Hörner ablaufen* / abrennen / abstoßen ağıllanmaq; sich mit Hörnern und Klauen zur Wehr setzen dişiylə-dırnağıyla özünü müdafiəyə qalxmaq; j-m die Hörner bieten / zeigen kiməsə buynuz göstərmək; j-m die Hörner stutzen kiminsə buynuzunu sındırmaq; j-m Hörner aufsetzen kiməsə buynuz qoymaq; əri oğraş etmək, ərə xəyanət etmək; Hörner tragen* buynuz gəzdirmək, oğraş olmaq; den Stier bei den Hörnern fassen işin kökündən yapışmaq

n (2) 1. oyun; ◊ ein leichtes \Spiel mit j-m haben kiminsə asanlıqla öhdəsindən gəlmək; die Hand im \Spiele haben (bei D) nədəsə əli olmaq; das \Spiel verloren geben* təslim olmaq; lassen Sie mich bei dieser Sache aus dem \Spiel məni bu işə cəlb etməyin; 2. zarafat; 3.: ein \Spiel Karten bir dəstə oyun kartı; 4. tex. ara, aralıq, deşik

I vt 1. mıxlamaq, çalmaq, yapışdırmaq; ein Plakat \anschagen plakat asmaq; 2. mus. vurmaq, döymək; toxunmaq; die Glocke \anschagen zəngi vurmaq; eine Saite \anschagen simə toxunmaq; die Taste \anschagen dili tərpətmək (piano, qarmon); einen Ton \anschagen ton vermək; was hast du für einen Ton angeschlagen? məc. hansı tonda danışırsan?; er weiß den richtigen Ton anzuschlagen o bilir necə danışmaq lazımdır; 3. Feuer \anschagen odlandırmaq (çaxmaq daşı ilə); 4. təxmini hesablamaq; sein Leben nicht hoch \anschagen canının qədrini bilməmək; zu hoch \anschagen həddindən artıq qiymətləndirmək, qiymətini şişirtmək; zu niedrig / gering \anschagen qiymət verməmək, lazımi qədər qiymətləndirməmək; 5. ein Gewehr \anschagen hərb. silahı ələ almaq; II vi (h, s) (an A) 1. dəymək, toxunmaq; 2. cingildəmək; 3. hürmək, hürməyə başlamaq (it); der Hund schlug an it hürdü; 4. təsiri olmaq; xeyrinə olmaq; bei ihm schlägt alles an hər şey onun xeyrinə gedir

vt 1. qoymaq; 2. tapşırmaq; sifariş etmək (bei D); vermək; ich habe etw. an Sie zu \bestellen Sizə bir tapşırığım var; eine Zeitung \bestellen qəzetə yazılmaq; einen Gruß \bestellen salam göndərmək; die Briefe werden pünktlich bestellt məktublar vaxtında çatdırılır; 3. zu sich \bestellen öz yanına gəlməyi əmr etmək; 4.: den Acker \bestellen k.t. tarlanı becərmək; 5. (zu D) təyin etmək; ist es (damit yaxud um die Sache) so bestellt? işlər belədirmi?

I vt 1. (in A) aparmaq; (bis zu D) nəyisə nəyəsə çatdırmaq; j-n am Gängelband \führen kimisə yedəkdə gəzdirmək; 2. rəhbərlik etmək, komandanlıq etmək; məc. yaxşı qələmi olmaq; einen Bau \führen tikintiyə başçılıq etmək; das Ruder \führen avar çəkmək; den Haushaft \führen ev işlərini görmək; Krieg \führen müharibə aparmaq; das Wort \führen 1) söhbət aparmaq; 2) əmr vermək, sərəncam vermək; Bücher \führen mühasibat kitablarını yazmaq (doldurmaq); 3. gətirmək, daşımaq; Holz \führen odun gətirmək; 4.: einen Artikel \führen tic. dükanda malı olmaq; bei sich \führen yanında (özündə) gəzdirmək; j-n hinters Licht \führen kimisə aldatmaq; etw. im Schilde \führen nəyinsə niyyətində (qəsdində) olmaq; das große Wort \führen həlledici rol oynamaq; j-n auf die Spur \führen kimisə izə salmaq; in die lrre \führen yanlış yola aparmaq; sich (D) etw. zu Gemüte \führen nəyisə nəzərə almaq; j-n aufs Glatteis \führen kimisə pis vəziyyətdə qoymaq; kimisə aldatmaq; j-n am Narrenseil \führen kimisə araya (lağa) qoymaq; II vi aparmaq, gətirmək; wohin soll das \führen? bu nəyə gətirib çıxaracaq?; III sich \führen özünü aparmaq

I köməkçi fel (tərcümə olunmur); II vt 1. malik olmaq; ich habe varımdır; ich habe nicht yoxumdur; ich habe nichts davon bundan mənə heç bir xeyir yoxdur; was hast du? sənə nə olub?; die Sache hat Eile işi gecikdirmək olmaz; jetzt habe ich ihn 1) indi onu tutdum; 2) məc. indi o mənim əlimdədir; bei uns ist alles zu \haben bizdə hər şey əldə etmək (tapmaq) olar (mümkündür); das Buch ist noch zu \haben kitab satışda hələ var; 2. (inf+zu): ich habe zu… mən gərək …; er hat hier nichts zu sagen onun burada əmr verməyə ixtiyarı yoxdur; es hat nichts zu sagen bunun əhəmiyyəti yoxdur, bu vacib deyil; wir \haben noch ein Kilometer bis dahin (zu gehen*) biz hələ bir kilometr getməliyik; ich habe nicht zu lesen* oxumağa bir şeyim yoxdur; ich habe zu tun* işim var, məşğulam; ich will damit nichts zu tun* \haben mən bu işə qarışmaq istəmirəm; 3. (inf’lə zu’suz): du hast gut reden sənin üçün demək asandır; Sie \haben gut fragen sizin üçün soruşmaq asandır; 4. (“es” tamamlığı ilə birlikdə); es bequem \haben rahat(ca) yerləşmək; es gut \haben yaxşı yaşamaq; es eilig \haben tələsmək; ich habe es weit yolum uzaqdır; jetzt habe ich’s! indi bildim, indi tapdım!; es hat nichts auf sich bunun mənası (əhəmiyyəti) yoxdur; er hat es von ihm 1) bunu ondan öyrəndi (bildi); 2) bunu ondan aldı; ich will es so \haben mən belə istəyirəm; 5.: da \haben wir die Bescherung / den Braten / den Salat! gördün başımıza nə gəldi!; da hast du’s, da \haben wir’s! əcəb işdir!; hab dich nicht so! çox lovğalanma!, burnunu çox dik tutma!; habe Dank! təşəkkür edirəm!

vt 1. götürmək, almaq, qəbul etmək; j-n bei der Hand \nehmen kiminsə əlindən tutmaq; j-n beim Kragen \nehmen kiminsə yaxasından yapışmaq; j-n auf den Arm \nehmen 1) kimisə qucağına almaq / götürmək; məc. 2) kimisə araya qoymaq / ələ salmaq; j-n in Haft \nehmen kimisə həbs etmək; Platz \nehmen oturmaq, əyləşmək; an sich (A) \nehmen 1) özünə götürmək, mənimsəmək; 2) nəyisə gizlətmək; zu sich \nehmen 1) yemək (xörək və s.); 2) qəbul etmək; almaq (D kimdənsə); Arznei \nehmen dərman qəbul etmək, dərman içmək; für Ernst \nehmen ciddi qəbul etmək; im ganzen genommen ümumiyyətlə; xülasə; ein Ende \nehmen qurtarmaq; etw. in Angriff \nehmen nəyəsə başlamaq, nəyəsə girişmək; sich (A) in acht \nehmen özünü qorumaq; özünü gözləmək; kein Blatt vor den Mund \nehmen həqiqəti açıq (utanmadan) söyləmək; sich die (D) Freiheit \nehmen cürət etmək, ürək eləmək; özünə eyib bilməmək; sich (D) die Mühe \nehmen özünə əziyyət vermək; sich (D) Zeit \nehmen tələsməmək, bir işi arxayın görmək; \nehmen wir den Fall… fərz edək, tutaq (ki)…; \nehmen Sie es, wie Sie wollen necə istəyirsiniz düşünün; das nimmt mich Wunder bu məni təəccübləndirir

f (10) 1. borc; die \Schuld der Natur bezahlen təbiətin borcunu vermək (ölmək); 2. təqsir, günah, suç; ohne meine \Schuld mənim suçum / günahım / təqsirim olmadan; die \Schuld fällt auf ihn / liegt bei ihm bu onun günahıdır

I vt 1. əl vurmaq, götürmək; toxunmaq, qamarlamaq; 2.: eine Sache \angreifen işə başlamaq; 3. yormaq, üzmək, taqətdən salmaq; die Krankheit greift mich an xəstəlik məni üzür; 4. hücum etmək; 5. hücuma keçmək; j-s Ehre \angreifen kiminsə namusuna toxunmaq; er mußte den Vorrat \angreifen o, yığdığını xərcləməli oldu; das Ğbel bei der Wurzel \angreifen pis işi kökündən kəsmək; Il sich \angreifen yorulmaq, üzülmək

I vi 1. görünüşü olmaq, görünmək; \aussehen vie … kiməsə bənzəmək (oxşamaq); das sieht nach nichts aus bu heç nəyə bənzəmir (çox pisdir) biabırçılıqdır; wie sieht er aus? onun görkəmi necədir?; er sieht gesund aus o, sağlam görünür; so siehst du aus! 1) dan. ay elədin ha!; 2) hə, dalısını de!; das sieht nach ihm aus bu onun işidir; bu onun əlindən gələr!; es sieht verzweifelt bei ihm / um ihn aus o, çıxılmaz vəziyyətdədir; es sieht nach Regen aus deyəsən, yağış yağacaq; 2.: nach j-m \aussehen bir kəsin dalınca baxmaq; II vt: sich (D) fast die Augen \aussehen gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən)

vt saxlamaq, tutmaq; im Gedächtnis \behalten yadda saxlamaq; im Auge \behalten nəzərdə saxlamaq; etw. bei sich \behalten bir şeyi ört-basdır etmək, bir şeyi gizlətmək; die Oberhand \behalten (über A) üstün olmaq, qalib gəlmək (nəyəsə)

m (1*) 1. anat. ayaq; 2. ayaq, qıç (masa və s.) Gewehr bei \Fuß! hərb. ayağa al!; auf / mit bloßen Füßen ayaqyalın; stehenden \Fußes 1) o saat, o dəqiqə, dərhal; 2) ayaq üstdə; (festen) \Fuß fassen ayaqları üstdə möhkəm durmaq; auf freien \Fuß setzen azad etmək; auf großem \Fuß(e) leben varlı həyat keçirmək; auf eigenen Füßen stehen* müstəqil olmaq; mit j-m auf gutem \Fuß stehen* kimləsə yaxşı münasibətdə olmaq; j-m Füße machen kimisə qovmaq; sich die Füße ablaufen* gəzməkdən yorulmaq; zu \Fuß piyada; das hat Hand und \Fuß bu diqqətəlayiqdir (dəyərlidir); das hat weder Hand noch \Fuß bu heç nəyə yaramır; sich mit Händen und Füsen gegen etw. wehren var gücü ilə özünü müdafiə etmək; 3. ətək, yamac (dağda); 4. bölgü (şeirdə); 5. inv fut (ölçü); ◊ auf dem \Fuß(e) folgen dalınca getmək

n (5) pul; \Geld überweisen pul göndərmək (poçt və s. ilə); bares \Geld nağd pul; kleines \Geld xırda pul; schweres \Geld böyük məbləğ, böyük məbləğdə pul; die Ware zu \Geld machen malı pula çevirmək; satmaq; nicht bei \Geld sein pulu olmamaq