-
1 Пассивные операции коммерческого банка
Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:
Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:
- уставный капитал;
- жарғылық капитал;
- резервный и специальные фонды;
- сақтық және арнаулы қорлар;
- обязательные резервы;
- міндетті сақтық қорлар;
- страховые резервы;
- сақтандыру сақтық қорлары;
- нераспределенная прибыль.
- бөлінбеген пайда.
Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.
Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.
Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.
Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.
Специальные фонды формируются для:
Арнаулы қорлар:
- экономического стимулирования;
- экономикалық ынталандыру;
- износа основных фондов;
- негізгі қорлардың тозуы;
- производственного назначения.
- өндірістік мақсат үшін құралады.
Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.
Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.
Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.
Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.
Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.
Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.
Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:
Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:
- привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;
- басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;
- депозитные операции.
- депозиттік операциялар.
Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.
Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.
Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.
Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.
Депозиты подразделяются на три группы:
Депозиттер үш топқа бөлінеді:
- срочные депозиты;
- мерзімдік депозиттер;
- депозиты до востребования;
- талап етілмелі депозиттер;
- сберегательные вклады населения.
- халықтың аманаттық салымы.
Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:
Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:
- депозиты со сроком до 3 месяцев;
- 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;
- 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;
- 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;
- 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком свыше 12 месяцев.
- 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.
Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:
Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:
- средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;
- түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;
- средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;
- түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;
- собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;
- кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;
- средства предприятий и организаций в расчетных счетах;
- кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;
- средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;
- басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;
- средства местных бюджетов и др.
- жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.
Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:
Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:
- срочные;
- мерзімдік;
- срочные с дополнительными взносами;
- қосымша жарналы мерзімдік;
- выигрышные;
- ұтыстық;
- денежно-вещевые выигрышные;
- ақшалай-заттай ұтыстық;
- молодежно-премиальные;
- жастарға арналған сыйлықақылы;
- условные;
- шартты;
- на предъявителя;
- ұсынушыға арналған;
- текущие счета;
- ағымдағы шоттар;
- до востребования;
- талап етілмелі;
- сберегательные сертификаты;
- аманаттық сертификаттар;
- пластиковые карточки.
- пластикалық карточкалар.
Русско-казахский экономический словарь > Пассивные операции коммерческого банка
-
2 Сущность и функции кредита
Кредит – это предоставление банком денег заемщику на срок с возвратом и за определенную плату. Сущность кредита проявляется в:
Кредит – банкінің қарызгерге қайтарылатын етіп мерзімге және белгілі бір ақыға ақша беруі. Кредиттің мәні мынада:
- аккумуляции временно свободных денежных средств одного лица;
- бір тұлғаның уақытша бос ақшалай қаражатын шоғырландыру;
- передаче временно свободных денег за плату во временное пользование другому лицу;
- уақытша бос ақшаны ақыға басқа тұлғаға уақытша пайдалануға беру;
- замещение наличных денег безналичными деньгами в денежном обращении.
- қолда бар ақшаны ақша айналысында қолда жоқ ақшамен ауыстыру.
Кредит – это часть финансов, который выполняет те же функции, что и финансы:
Кредит – қаржының бір бөлігі және қаржы орындайтын атқарымдарды атқарады, олар:
- формирование денежных фондов и наличных денежных средств;
- ақша қорларын және қолма-қол ақшалай қаражатты қалыптастыру;
- использование денежных фондов и наличных денежных средств;
- ақша қорлары мен қолма-қол ақшалай қаражатты пайдалану;
- контрольная функция.
- бақылау атқарымы.
Какая существует разница между кредитом, ссудой и займом?
Кредит, несие және қарыз арасында қандай айырмашылық бар?
При кредите заимодавцем выступает банк или кредитная организация.
Кредитте банк немесе несие ұйымы қарыз беруші болады.
Предметом займа являются только деньги. Этим кредит отличается от ссуды или займа.
Тек ақша ғана қарыз заты болыр табылады. Кредиттің несиеден немесе қарыздан айырмашылығы осында.
Ссуда – это передача вещи одной стороной (ссудодателем) в безвозмездное временное пользование другой стороне (ссудополучателю), которая обязуется вернуть ту вещь в состоянии, обусловленном договором.
Несие – затты бір тараптан (несие берушіден) екінші тарапқа (несие алушыға) уақытша тегін пайдалануға беруі, екінші тарап осы затты шартта уағдаласылған күйде қайтаруға міндеттенеді.
Заем – передача одной стороной (займодателем) в собственность другой стороне (заемщику) денег или другой вещи с обязательством заемщика возвратить займодателю ту же сумму вещи (сумму займа) или равное количество других полученных им вещей того же рода и качества.
Қарыз – бір тараптың (қарыз берушінің) екінші тараптың (қарыз алушының) меншігіне ақша немесе басқа бір затты қарызгердің қарыз берушіге сол заттың сомасын (қарыз сомасын) немесе өзі алған нақ сол тектегі және сападағы басқа заттың тең мөлшерін қайтаруға міндеттеп беруі.
Кредит представляет собой форму движения денежного капитала кредитора. Он обеспечивает превращение капитала кредитора (собственного или привлеченного в форме депозитных вкладов) в заемный капитал заемщика. Отношения по кредиту — это финансовые отношения между кредитором и заемщиком, связанные с кругооборотом капитала в целях приращения его величины.
Кредит несиегердің ақшалай капиталының қозғалысқа түсу нысаны болып табылады. Ол несиегердің капиталын (меншікті немесе депозиттік салым нысанында тартылған) қарызгердің қарыз капиталына айналуын қамтамасыз етеді. Кредит бойынша қатынас – несиегер мен қарызгердің арасындағы қаржы қатынасы, бұл қатынас кредиттің шамасын еселей түсу мақсатындағы капиталдың ауыспалы айналымымен байланысты.
Наиболее распространенная классификация кредитов:
Кредиттің ең кең тараған жіктелімі:
- по формам (коммерческие, банковские, потребительские, государственные, ипотечные, международные кредиты);
- нысандары бойынша (коммерциялық, банкілік, тұтынушылық, мемлекеттік, ипотекалық, халықаралық несиелер);
- по срокам (краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные);
- мерзімі бойынша (қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді);
- по видам обеспечения (обеспеченный, необеспеченный).
- қамтамасыз етілу түрлері бойынша (қамтамасыз етілген, қамтамасыз етілмеген).
Какие отличительные свойства кредита относятся к его квалификационным признакам?
Квалификационные признаки представляют собой отличительные свойства данной группы кредитов, ее главную особенность. К квалификационным признакам можно отнести:
Өзіндік белгілер несиенің нақты тобының айрықша қасиеті, оның басты ерекшелігі болып табылады. Өзіндік белгілерге мыналарды жатқызуға болады:
- сферу распространения кредита;
- несиенің таралу аясы;
- цель предоставления кредита;
- несиенің берілу мақсаты;
- обеспечение кредита.
- несиенің қамтамасыз етілуі.
По сфере распространения кредиты делятся на международные и внутренние. Международный кредит предоставляется зарубежными банками, кредитными организациями, фондами, правительствами иностранных государств. Внутренний кредит отечественными банками.
Таралу аясына қарай несие халықаралық және ішкі несиелерге бөлінеді. Халықаралық несиені шетелдік банкілер, несие ұйымдары, шет мемлекеттердің қорлары, үкіметтері береді. Ішкі несиені отандық банкілер береді.
По целевому признаку кредиты бывают:
Мақсатты белгілері бойынша несиенің мынадай түрлері бар:
- финансовый кредит – это прямая выдача денег банком заемщику на условиях кредитного договора;
- қаржылай несие – банкінің қарызгерге несие шарты талабымен тікелей ақша беруі;
- коммерческий кредит – это предоставление поставщиком (продавцом) продукции покупателю в форме отсрочки или рассрочки платежа за отправленный товар;
- коммерциялық несие – өнімді жеткізушінің (сатушының) сатып алушыға жөнелтілген тауар үшін төлемнің мерзімін ұзарту немесе оны бөліп-бөліп төлеу нысанында беру;
- товарный кредит – это предоставление одной стороной другой стороне вещи;
- тауарлай несие – бір тараптың екінші тарапқа зат беруі;
- инвестиционный налоговый кредит – это изменение уплаты налога, при котором хозяйствующему субъекту предоставляются возможность в течение определенного срока и в определенных пределах уменьшить свои платежи по налогу с последующей поэтапной уплатой сумм кредита и начисленных процентов;
- инвестициялық салық несиесі – салық төлеудің өзгертілуі, мұнда шаруашылық жүргізуші субъектіге өзінің салық бойынша төлемдерін белгілі бір мерзім аралығында және белгілі бір шекте азайтуға мүмкіндік беріледі, несие сомасы мен есептелген пайыздар кейіннен кезең-кезеңмен төленеді;
- налоговый кредит – это отсрочка или рассрочка по уплате налогов.
- салық несиесі – салықтарды төлеу бойынша мерзімін ұзарту немесе бөліп-бөліп төлеу;
В зависимости от обеспечения кредиты бывают:
Қамтамасыз етілуіне қарай несиелер:
- бланковые, т.е. без обеспечения;
- бланкілік, яғни қамтамасыз етілмейтін несие;
- обеспеченные, т.е. имеющие обеспечение.
- қамтамасыз етілген, яғни қамсыздандырылған несие болып келеді.
Посредничество осуществляется путем перераспределения денежных средств, временно высвобождающихся в процессе кругооборота денежных фондов юридических лиц и денежных доходов физических лиц.
Делдалдық заңды тұлғалардың ақша қорлары мен жеке тұлғалардың ақшалай табысының ауыспалы айналымы барысында уақытша босаған ақшалай қаражатты қайта бөлу жолымен жүзеге асырылады.
Главным критерием перераспределения ресурсов выступает прибыльность использования этих ресурсов заемщиком. Ресурсы перераспределяются по горизонтали хозяйственных связей — от кредитора к заемщику.
Ресурстарды қайта бөлудің басты өлшемі — қарызгердің осы ресурстарды пайдаланудан табыс алуы. Ресурстар деңгейлес шаруашылық байланыстар бойынша — несиегерден қарызгерге қайта бөлінеді.
Под влиянием каких факторов формируется плата отданных и полученных заемных средств?
Берілген және алынған қарыз қаражатының ақысы қандай факторлардың ықпалымен қалыптасады?
Плата за отданные и полученные средства формируется под влиянием спроса и предложения заемных средств.
Берілген және алынған қаражат үшін төленетін ақы қарыз қаражатының сұранымы мен ұсынымының әсерімен қалыптасады.
Русско-казахский экономический словарь > Сущность и функции кредита
См. также в других словарях:
УСТОЙЧИВОСТЬ ГРУППЫ ЛИЦ — признак организованной группы лиц и преступного сообщества. См. Группа лиц … Словарь-справочник уголовного права
исследование группы лиц по одному или нескольким признакам за определенный период времени — rus групповое исследование (с), исследование (с) группы лиц по одному или нескольким признакам за определенный период времени eng cohort study (epidemiology) fra étude (f) de cohorte deu Kohortenstudie (f) spa encuesta (f) sobre cohorte … Безопасность и гигиена труда. Перевод на английский, французский, немецкий, испанский языки
СПЛОЧЕННОСТЬ ГРУППЫ ЛИЦ — признак преступного сообщества. См. Группа лиц … Словарь-справочник уголовного права
Группы крови — У этого термина существуют и другие значения, см. Группы крови (значения). Группа крови описание индивидуальных антигенных характеристик эритроцитов, определяемое с помощью методов идентификации специфических групп углеводов и белков,… … Википедия
ГРУППЫ ИНТЕРЕСОВ — (interest groups) Объединения, стремящиеся повысить заинтересованность в решении или продвижении дела определенной, более или менее узкой общественной группировки (при этом цель сформировать или войти в правительство не ставится). Термины Группы… … Политология. Словарь.
Группы интересов — добровольные или вынужденные объединения людей, приспособленные или специально созданные иногда другими, для удовлетворения и отстаивания жизненно (насущно ,властно ) значимых интересов её членов в отношениях с: государством, остальной частью… … Википедия
Группы давления — Группы интересов по преимуществу добровольные объединения, приспособленные или специально созданные людьми для выражения и отстаивания своих властно значимых интересов в отношениях с государством, а также другими политическими институтами.… … Википедия
группы учетно-контрольные — Группы, создаваемые в необходимых случаях в учреждениях, обслуживаемых централизованными бухгалтериями, из работников централизованных бухгалтерий. Эти группы обязаны обеспечить оформление всей первичной документации по бухгалтерскому учету… … Справочник технического переводчика
ГРУППЫ, УЧЕТНО-КОНТРОЛЬНЫЕ — группы, создаваемые в необходимых случаях в учреждениях, обслуживаемых централизованными бухгалтериями, из работников централизованных бухгалтерий. Эти группы обязаны обеспечить оформление всей первичной документации по бухгалтерскому учету… … Большой бухгалтерский словарь
Группы достижения изменений (change induction groups) — Более 5 млн американцев принимали участие в группах личностного роста или изменений, членов групп самопомощи и повышения сознания насчитывается вдвое больше, а десятки тысяч проходят групп. психотерапию. Цели самые различные от коррекции… … Психологическая энциклопедия
Группы крови — разделение индивидуумов одного и того же биологического вида (люди, обезьяны, лошади и др.) по особенностям крови, в основе которых лежат различия в строении эритроцитарных белков гликопротеидов, обусловленные разными типами биосинтеза. У … Большая советская энциклопедия
