Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

(не+брать)

  • 1 брать

    гирифтан, гирифта бурдан

    Русско-таджикский словарь > брать

  • 2 брать на борт

    савори киштӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > брать на борт

  • 3 брать

    несов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан; брать руками бо даст гирифтан; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан
    2. что перен. интихоб кардан, баргузидан, хоста гирифтан; брать тему для сочинения барои иншо мавзӯъ интихоб кардан; брать для примера барои мисол гирифтан
    3. (клевать - о рыбе) ба шаст афтидан; здесь рыба хорошо берет дар ин ҷо моҳӣ тез ба шаст меафтад
    4. кого-что гирифта бурдак, бурдан; брать собаку на охоту сагро ба шикор бурдан
    5. кого-что ба ӯҳда (ба зимма) гирифтан; брать ребёнка на воспитание кӯдакро ба тарбия гирифтан; брать поручение супориш (вазифа) гирифтан
    6. кого-что гирифтан; брать в долг қарз гирифтан; брать такси такси киро кардан; брать ванны ванна қабул кардан; брать уроки дарс хондан, омӯхтан; брать уроки английского языка дарси забони англисӣ хондан (аз касе)
    7. харидан, гирифтан; брать билеты в театр ба театр билет гирифтан (харидан); брать обеды из столовой аз ошхона таом гирифтан
    8. что ситондан, рӯёндан, гирифтан; брать пошлину боҷ гирифтан; брать штраф ҷарима гирифтан; брать плату хақ гирифтан
    9. что ҳосил кардан, кандан; брать рудӯ маъдан кандан
    10. что бофта баровардан; откуда он это берёт? вай инро аз куҷо бофта мебарорад?
    11. кого-что гирифтан, ишғол (забт) кардан, ба даст даровардан; брать крепость приступом қалъаро зер карда гирифтан; - в плен асир кардан
    12. кого-что перен. фаро гирифтан; меня берёт дрожь маро ларза гирифта истодааст; его берут сомнения ӯ ба шубҳа меафтад
    13. кого охот. доштан, дунболагирӣ (таъқиб) кардан; собаки брали кабана сагҳо гурозро дунболагирӣ мекарданд
    14. что ҷаҳида гузаштан, гузаштан; брать подъём аз баланди гузаштан; брать барьер аз монеа ҷаҳида гузаштан
    15. чем муваффақ (ноил) шудан, ба мақсад расидан; он берёт смелостью вай ба туфайли ҷасорати худ ноили мақсад мешавад
    16. что гирифтан, хӯрдан; эта работа берёт много времени ин кор вақтро бисьёр мегирад
    17. что чаще с отриц. разг. гирифтан, гузаштан; этот грунт лопата не берёт бел ба ин замин намеғӯтад
    18. бездоп. паррондан, задан; винтовка берёт на триста метров ин милтиқ аз сесад метр мезанад
    19. разг. ба сӯе рафтан, майл кардан; дорога берёт влево роҳ ба тарафи чап меравад <> брать быка за рога якбора ба кори асосӣ шурӯъ кардан; -верх дастболо шудан, ғолиб омадан; брать голыми руками осон ба даст даровардан, бе заҳмат комёб шудан; - грудь синаи модарро макидан, сина гирифтан; брать измором безор карда ба мақсад расидан; брать курс ба сӯе роҳ гирифтан (роҳӣ шудан); брать начало сар шудан, баромадан; брать ноту муз. нота навохтан (хондан); брать обещание ваъда гирифтан; брать пример с кого-л. ибрат гирифтан аз касе; брать свой слова назад аз қавли худ гаштан; брать себя в руки худдорӣ кардан, худро ба даст гирифтан; брать слово иҷозати сухан гирифтан; брать слово с кого-л. аз касе қавл гирифтан; брать чью-л. сторону тарафи касеро гирифтан, касеро тарафгирӣ кардан; брать в клещи ба шиканҷа гирифтан; брать в оборот кого-л. 1) касеро маҷбуран кор фармудан; 2) касеро танбеҳ додан (сарзаниш кардан); брать в расчёт ба ҳисоб гирифтан; брать за бока кого-л. прост. касеро ба коре маҷбур кардан; брать кого-л. за глотку (горло, жабры) прост. аз гулӯи касе гирифтан; брать за сердце (за душу, за живое) кого ба ҳаяҷон овардан, мутаассир кардан; брать на абордаж часпидан, дарафтодан, ҳамла кардан; брать на борт савори киштӣ кардан, ба киштӣ бор кардан; брать на буксир ёри (мадад) расондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; брать назаметкуба назар (қайд) гирифтан; г на замечание ба таҳти назорат гирифтан; брать на испуг кого-л. касеро тарсондан, ба касе дӯғ задан; брать на мушку таъқиб кардан; брать на поруки ба кафолат гирифтан; - на пушку кого прост. фиреб (фанд) додан, фирефтан; брать на себя [смелость] ҷуръат кардан; брать под [свою] защиту кого-что таҳти ҳимояи худ гирифтан; брать под козырёк саломи ҳарбӣ додан; брать под сомнение зери шубҳа гирифтан; \брать с бою бо ҷангу ҷанҷол ба даст даровардан; \брать с потолка аз ҳаво гирифтан, бофта баровардан; наша берёт мо ғалаба мекунем, дасти мо болост; не \брать в рот ба даҳон нагирифтан, нахӯрдан, нанӯшидан; см. тж. взять

    Русско-таджикский словарь > брать

  • 4 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 5 душа

    ж
    1. ҷон, рӯҳ, дил; душа и тёло ҷону (рӯҳу) тан
    2. табиат, фитрат, сиришт; человек открытой душй одами кушодадил; низкая душа одами паст-фитрат; рбокая душа одами тарсончак; чуткая душа одами ҳассос (меҳрубон); душа -человек одами хуб, ҷони одам, одами тилло
    3. шавқу завқ, рағбат, ҳавсала; с душой бо шавқу завқ, аз таҳти дил, бо ғайрат; раббтать с душой бо шавқ кор кардан; с душой исполнить песню сурудро бо шавқу завқ хондан; без душибе шавқу завқ, бе ҳавас, бе рағбат, бе ҳавсала; работать без душй бе ҳавсала кор кардан; в егб игре нет души вай бе рагбат бозӣ мекунад
    4. перен. усгп. (сущность) моҳият, ҷавҳар
    5. перен. ҷону дил; душа общества ҷону дили маърака
    6. разг. кас, одам, ҷонзод; ҷон; на улице ни душй дар кӯча ҷонзоде нест; по сколько с душй? сари касе чандӣ?; ни одна душа не узнает ягон кас намефаҳмад; в семье пять душ дар оила панҷ сар хӯранда ҳаст; реальный доход на душу населения даромади реалӣ (ҳақиқӣ) ба ҳар сари аҳолӣ
    7. ист. (крепостной) деҳкони крепостной // мн. души (подати, налоги) андоз, хироҷ
    8. обращ. разг. (обычно со сл. «моя») ҷон, ҷони ҷан, ҷонакам; душа моя! ҷони ман!, ҷонакам! <> бумажная душ-а бюрократ, коғазбоз; коғазпараст; заячья душа одами тарсончак (буздил); мёртвые души ист. ҷонҳои мурда; чернильная душк бюрократ, коғазбоз, расмиятчй; душа нараспашку одами кушодадил; душой и телом бо ҷону дил; ни душой ни телом не виноват заррае гуноҳ надорад; в душ ё 1) (мысленно) ботинан, -дар дили худ 2) (по склонностям) табиатан; в глубинё душ-й дар замири дил; для душй барои дилхушй; до [глубины] душй то пардаи дил; рассказ взволновал меня до глубины душй ҳикоя то замири дил таъсир кард; за милую душу 1) (охотно) бо ҷону дил, аз таҳти дил 2) (не задумываясь) даррав; зур, дар як лаҳза; он и обманет за милую душу ӯ дар як лаҳза фиреб ҳам медиҳад; на душ е дар дил; на душ е у меня стало вёсело и спокбйно дилам шоду хотирам ҷамъ шуд; на душё кошки скребут у кого-л. дили касеро гургон тала мекунанд; от [всей] душй аз таҳти дил, аз дилу ҷон, аз сидқи дил; по душ ам поговорить (разговориться и т. п.) самимона (аз таҳти дил) гап задан; разговор по душам сӯҳбати самимӣ; по -ё кому дилҳоҳ, дилписанд, маъқул; не по душ ё кому номаъқул, маъқул не; от глубины (полноты) душ-й аз самими қалб, бо камоли майл; душа болйт у кого-л. дили кас месӯзад; душа надрывается дил пор.а мешавад, дил торс мекафад; душа не лежит к кому-чему-л. ба касе, чизе дил об намехӯрад; душа не на месте дил беқарор аст; душ а не принимает прост. дил намекашад; душа переболела дил сӯхт, ҷигар кабоб шуд; душа разрывается [на части] дил реш (об)мешавад; душа ушла (ухбдит) в пятки у кого талхакаф (гурдакаф, дил-каф) шудан; душй не чаять в ком-л. аз ҷон азизтар донистан; болеть -душой за кого-что, о ком-чём аз дилу ҷон ғам хурдан, дилсӯзӣ кардан; брать (хватать) за душу кого ба ҳаяҷон овардан, дилро об кардан, мутаассир кар-дан; вдохнуть душу во что рӯҳ бахшидан, ҷон дамондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; висёть над душой безор кардан, ба ҷсзн расондан, шилқин шудан; влезть (залезть) в душу кому-л. 1) роздони касе шудан 2) ақли касеро рабудан 3) бо ҳар роҳ ба мағзи пӯсти касе даромадан; вложить душу во что-л. бо майлу рағбат (меҳр монда) коре кардан; войтй в душу к кому-л. дили касеро дуздидан; вывернуть душу кого, чью безобита (мушавваш) кардан; вывернуть душу [наизнанку] перед кем дили худро кушодан, дилро холӣ кардан; вымотать [всю] душу кому аз ҷон безор кардан, ба ҷон расондан; вынуть душу уст. рӯҳан азоб додан, дил хун кардан; вытрясти душу из кого дӯғ зада тарсондан; вытянуть [всю] душу безор кардан, аз ҷон сер кардан; вышибить дӯшу изкого груб. прост. зада куштан; жить душа в душу дӯстона зиндагӣ кардан; заглянуть в душу кому-л. рози касеро фаҳмида гирифтан; излить (открыть) душу кому дил холӣ кардан, рози дил гуфтан; кривить душой дурӯғ гуфтан, бевиҷдонӣ кардан; отвестй душу 1) мурод ҳосил кардан 2) дил холй кардан, дарди дил гуфтан; отдать богу душу аз олам гузаштан, ба худо амонатиро супурдан; отдохнуть -душ ой (сердцем) дами беғам задан; отпустй душу на покаяние уст. 1) (пощади) омурзиш мехоҳам (металабам) 2) (оставь в покое) ба ҳолам гузор;
    II
    переболеть душой хуни дил (ҷигар) шудан; перевернуть [всю] душу кого, чью, кому хуни дил (ҷигар) кардан; положить душу за кого-что ҷон додан, фидо шудан; положить душу на что бо дилуҷон кардан; стоять над душ-ой чьей, у кого мехи ҷафо барин ба сарн касе истодан; в чём [только] душ а держится ҷонаш ба лаб омадааст; за душой есть (имеется) у кого дар бисоташ ягон чиз дорад; за душой нет чего-л. у кого дар бисоташ чизе надорад; за душой у него нет ни копейки (ни гроша) вай ягон тин ҳам надорад; как бог на душу положит пеш омад, хуш омад; с душй ворбтит прост. дил беҳузур мешавад, нафрати кас меояд, дили кас беҷо мешавад; сколько \душае угодно бы кадри дилхоҳ

    Русско-таджикский словарь > душа

  • 6 себя

    мест. возвр. (себе, собою и собой, о себе) худро, худ; он сам себя знает вай худро медонад; он поставил себе целью ӯ ба худ мақсад гузошт; представь себе худат тасаввур кун; вы за себя отвечаете шумо барои рафтори худатон ҷавобгар; он собой недоволен вай аз худ розӣ нест <> собою, собой қиёфааш, намудаш; она хороша собою қиёфааш хуб аст; себе на уме ба кори худ ҳушьёр; вне себя хашмгин; за собой аз қафои худ, аз ақиби худ; из себя прост. сураташ, намудаш; к себё 1) ба тарафи худ 2) ба хона, ба сӯи хона; не в себе прост. димоғаш сӯхта; не по себ е кому 1) (нездоровится) тобаш не 2) (неприятно) маъқул не; от себя 1) аз тарафи худ, аз ҷониби худ 2) аз номи худ; по себе мувофиқи табъи (завки) худ, аз рӯи қувваи худ; про себя 1) (тихо, не вслух) бо овози паст, дар дил 2) (в душе, в уме) дар дил, дар майна; сам по себе 1) (самостоятельно) мустақилона 2) (по собственной инициативе) бо майли худ, бо рағбати худ 3) (раздельно) ҳар кадом ба сари (ба роҳи) худ 4) (как таковой) худаш; сам собой (сама собой, само собой) худ ба худ, худ аз худ; само собой [разумеется] вводн. сл. албатта, бечуну чаро, бешакку шубҳа; у себя дар хонаи худ; себё дороже станет (стоит) мурда ба гиря намеарзад, мурда кирои гиристан намекунад; блюсти себя уст. худро пок нигоҳ доштан; бороться с [самим] собой худро даст гирифтан; брать на себя смелость ҷуръат кардан; брать себяв руки худдорӣ кардан, худро ба даст гирифтан; вести себя рафтор кардан, муомила кардан; владеть собой худдорӣ кардан; влечь за собой овардан, ба натиҷае овардан; возвысить до себя ба худ монанд (баробар) кардан, монанди худ кардан; возмечтать о себё уст. худро калон (баланд) пиндоштан, калонгирӣ кардан; вывести из себя кого ба хашм овардан, асабонӣ кардан; выдать себя 1) худро ошкор кардан 2) ҳоли (ҳиссиёти) худро зоҳир кардан 3) ба коре дахл доштани худро маълум кардан; выдать себя с головой сирри худро фош (ошкор) кардан; выйти из себя худро гум кар-дан, инони ихтиёр аз даст додан; дё-лать под себя прост. бистар олуда кардан; держать при себё (взгляды, мне-ние и т. п.) изҳор (баён) накардан; держать себя рафтор (муомила) кардан; забыть себя манфиати худро фаромӯш кардан (риоя накардан); заживо по-хоронйть себя уст. гӯшанишин шудан; знать за собой что камбудии худро донистан; знать про себя прост. нагуф-тан, пинҳон доштан; не помнить себя от чего саргаранг шудан, худро гум кардан; оставлять за собой ҳак доштан; оторвать от себя прост. аз насибаи худ ба дигар кас додан, аз ризқи худ задан; переломить себя 1) феъли (атвори) худро дигаргун кардан (тағьир додан); 2) худро ба зӯр нигоҳ доштан; ҳиссеро хомӯш кардан; покончить с собой худкушӣ кардан; прийти в себя ба худ омадан, ба ҳуш омадан; сдержать себя худдорӣ кардан; терять власть над собой худдорй карда натавонистан, инони ихтиёр аз даст додан

    Русско-таджикский словарь > себя

  • 7 абордаж

    м. воен.-мор. абордаж (усули қадимии ҷанги баҳрӣ); брать (взять) на абордаж 1) абордаж кардан (ба киштии душман ҷафс шуда ҳуҷум кардан); 2) перен. часпидан, дарафтодан, ҳамла кардан

    Русско-таджикский словарь > абордаж

  • 8 арап

    1. м прост. қаллоб, фиребгар; брать (взять) на арапа кого-л. бо фиребу найранг ба мақсад расидан; заправлять арапа дуруг гуфтан (бофтан)
    2. м уст. занги, ҳабашӣ

    Русско-таджикский словарь > арап

  • 9 арест

    м
    1. ҳабс; домашний арест ҳабси хонагӣ; брать под арест, подвергать аресту ба ҳабс гирифтан, ҳабс кардан; находиться под арестом дар ҳабс будан (нишастан)
    2. юр. арест, манъи бозор (манъи истифода аз чизҳое, ки таҳти ҳукми суд афтодааст); налагать арест на имущество ба молу мулк арест андохтан

    Русско-таджикский словарь > арест

  • 10 голый

    (гол, -а, голо)
    1. луч, бараҳна, урён, лухт; голые рeки дастони луч; голая спина тахтапушти бараҳна
    2. перен. разг. бенаво, қашшоқ; гол как сокол погов. лублуч, бенаво, камбағал
    3. бемӯӣ, бебарг, бегиёҳ; голые ветви деревьев шохаҳои бебарги дарахтон; голая голова сари бемӯй; голая земля замини бегиёҳ; голая степь дашти ҳомун
    4. холӣ, бекӯрпа, бепалос, бедастархон; голый стол мизи холй; спать на голом полу дар рӯи фарши бепалос хобидан
    5. тк. полн. ф. разг. тоза, соф; голый спирт спирти соф
    6. перен. разг. холис, хушку холӣ; голая истина ҳақиқати маҳз (холис); голые факты фактҳои хушку холй; голые цифры рақамҳои хушку холӣ <> голая зима зимистони бебарф; голый провод симй луч; голая сабля шамшери бараҳна; голая соль бисьёр шӯр; голые стены деворҳои холй; брать (взять) голыми руками осон ба даст даровардан

    Русско-таджикский словарь > голый

  • 11 заметка

    ж
    1. нишона, аломат; делать заметки на полях книги ба ҳошияи китоб аломат гузоштан
    2. қайд, ёддошт; путевые заметки қайдҳои сафар
    3. хабар; газетная заметка хабари газета <> брать (взять) на заметку ба назар гирифтан, қайд кардан; быть на заметке усгп. зери назорати махсус будан

    Русско-таджикский словарь > заметка

  • 12 дом

    м
    1. хона, ҳавлӣ, бино, иморат; деревянный дом хонаи чӯбин; каменный <> иморати сангин; жилой дом истиқоматгоҳ
    2. (жильё, квартира) хона, манзил, бошишгоҳ, истиқоматгоҳ; на дом ба хона; брать работу на дом корро ба хона гирифтан; на домӯ дар хона; рабо-тать на дому дар хона кор кардан; по домам хона ба хона; отправиться (разойтись) по домам хона ба хона рафтан
    3. (домашнее хозяйство) хоҷагӣ, корҳои хона, кору бори рӯзгор; хлопотать (работать) по дому бо корҳои хона машғул шудан; жить одним домом с кём-л. ҳамдегу табақ будан; тащить в дом прост. ғами рӯзгорро хӯрдан
    4. собир. оила, хонавода, хонадон, аҳли хона (байт); принять (взять) в дом кого-л. касеро ба хонадон қабул кардан; ввестй в дом бо аҳли хонавода шинос кардан; быть знакомым домами бо аҳли хонаводаи якдигар рафтуомад доштан
    5. (уч-реждение) хона; дом отдыха хонаи истироҳат; дом литераторов хонаи адибон; детский дом хонаи бачагон
    6. ист. (ди-настия, род) сулола, хонадон, хонавода; дом Романовых хонадони Романовҳо
    7. уст. (заведение) хона, идора; воспитательный дом тарбиятхонаи ятимон; жёлтый дом ҷиннихона, девонахона; ночлежный дом хонаи бенавоён, манзилгоҳи фақирон; питейный дом майхона, майкада; публичный дом фоҳишахона; сумасшедший дом ҷиннихона; торговый дом тиҷоратхона; дом терпимости уст. см. публичный дом <> закрыть двери дома, отказать от дома кому-л. уст. дари хонаро ба рӯи касе бастан; отбиться от \дома аз хона дур шудан, бегона барин шудан

    Русско-таджикский словарь > дом

  • 13 бок

    м
    1. (у человека) паҳлу, бикин; ворбчаться с боку на бок аз паҳлу ба паҳлу гаштан, паҳлу задан; спать на боку якпаҳлу хобидан; он упёрся руками в бока ӯ дастро ба миён гузошт; отлежать бока ганда хоб рафта дарди биқин шудан
    2. (у животного) биқин; бараний бок гӯшти нахарт, гӯшти биқини гӯсфанд
    3. як тараф, паҳлу; по бокам аз ҳар ду тараф, аз ҳар ду паҳлу; конверт с одного бока надорван як тарафи конверт даридааст; лодка покрашена с одного бока як тарафи заврак ранг карда шудааст <> бок б бок паҳлу ба паҳлу; работать бок о бок паҳлу ба паҳлу истода кор кардан; под боком, под боком дар паҳлу, бисёр наздик; магазин под боком магазин бисёр наздик аст; брать за бока кого прост. ба коре маҷбур кардан; взяться не с того боку корро нодуруст сар кардан; лежать на боку бекорхӯҷагӣ (танбалӣ) кардан; намять (наломать, обломать) бока кому прост. задан, зарбу лат кардан; отдуваться своими боками прост. бок ҳалворо ҳаким хӯрад, калтакро ятим; переваливаться с боку на бок мурғобивор роҳ рафтан бокал м қадаҳ, ҷом, соғар; выпить по боку вина якқадаҳи май нӯшидан <> поднимать бок за кого-что-л. ба шарафи касе, чизе қадаҳ бардоштан

    Русско-таджикский словарь > бок

  • 14 борт

    м
    1. (судна, автомобиля, самолёта) борт, лаба, канор, девора
    2. (одежды) бари либос
    3. (бильярдного стола) девораи мизи билярд <> борт о борт паҳлу ба паҳлуи ҳамдигар (оид ба киштиҳо); на бортӯ корабля болои киштӣ; брать (взять) на борт савори киштӣ кардан, ба киштӣ бор кардан; выкинуть (выбросить) за борт кого-что радди маърака кардан, дур андохтан; оказаться (остаться) за бортом аз маърака берун мондан

    Русско-таджикский словарь > борт

  • 15 буксир

    м
    1. таноби (сими) ядак
    2. ядаккиштӣ; буксир тянет несколько барж ядаккиштӣ чанд баржаро кашола мекунад <> брать (взять) на буксир ёрӣ (мадад) расондан

    Русско-таджикский словарь > буксир

  • 16 бык

    I
    м
    1. барзагов, наргов; племенной бык барзагови хушзот, буққа
    2. нар, нарина; оленьбык оҳуи нар мн. быки зоол. барзаговҳо <> брать (взять) быка за рога якбора ба кори асосӣ сар кардан; здоров как бык асп барин бақувват; упёрся как бык раги сактааш гирифт
    II
    м см. быки

    Русско-таджикский словарь > бык

  • 17 верх

    м
    1. боло, сар, нӯг, теппа, қулла; забраться на самый верх утеса ба болои кӯҳпора баромадан // (верхняя часть дома) қабати болои хона, болохона; снять верх дома болохонаро иҷора гирифтан
    2. (навес экипажа) соябони фойтун
    3. (лицевая сторона) рӯй, абра; шӯба с суконным верхом пустини абрааш моҳут
    4. разг. (верхнее течение реки) саргах, сароб, болооб
    5. мн. верхй разг. болонишинон, калоншавандагон
    6. (высшая степень) ғоят, ниҳоят, камол, авҷ; верх мастерства камоли маҳорат
    7. чаще мн. верхи муз. овозҳои баланд; авҷи овоз <> брать (взять) верх дастболо шудан, ғолиб омадан; быть на верху блаженства дар ғояти кайфу ҳаловат будан; одержать верх над кем дастболо шудан, ғолиб омадан, бурдан; нахвататься верхбв чизерофақат рӯякӣ доинистан, маълумоти сатҳӣ доштан

    Русско-таджикский словарь > верх

  • 18 взять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан; взять в руки (на руки) ба даст гирифтан
    2. что перен. (выбрать) интихоб кардан, хоста гирифтан, ҷудо (сара) карда гирифтан; взять тему для статьи барои мақола мавзӯъ интихоб кардан
    3. кого-что (унести, увести с собой) гирифта бурдан, бурдан; взять с собой нужные вещи бо худ чизҳои даркориро гирифта бурдан
    4. кого-что (принять) ба ӯҳда (ба зимма) гирифтан; взять на себя обязательства ба зиммаи худ ӯҳдадориҳо гирифтан
    5. кого-что (получить, нанять) гирифтан; взять в долг rарз гирифтан
    6. что (купить, достать) харидан, гирифтан, пайдо кардан; взять билеты в кино ба кино билет гирифтан (харидан)
    7. что (взыскать) ситондан, рӯёнидан, гирифтан; взять штраф ҷарима гирифтан
    8. что (добыть) ҳосил кардан, кандан // (извлечь, заимствовать) гирифтан, иктибос кардан; взять пример из художественного произведеиия мисолро аз асари бадеӣ трифтан//(придумать) бофта баровардан; откуда они это взяли? онҳо имро аз куҷо бофта бароварданд?
    9. кого-что (захватить) гирифтан, ба даст даровардан, ишғол (забт) кардан; взять город шаҳрро забт кардан // перен. (охватить) фаро гирифтан; его взяли сомнения ӯ ба шубҳа афтод. кого охот. сайд кардан, доштан, дунболагирӣ (таъқиб) кардан; собаки взяли зайца сагҳо харгӯшро доштанд
    11. что (преодолеть) ҷаҳида гузаштан, гузаштан; взять высоту аз баланди тан
    12. чем (достичь успеха, цели) муваффак (комёб) шудан, ноил гардидан
    13. что (отнять) гирифтан, хӯрдан; эта работа взяла у него много времени ин кор вақти зиёди ӯро гирифт
    14. что чаще с отриц. разг. гирифтан, гузаштан
    15. разг. (принять направление) ба сӯе рафтан, равона шудан; мы взяли вправо мо ба тарафи дастн рост рафтем
    16. кого (ареставать) ҳабс кардан
    17. в сочет. с союзами «да», «и», «да и» и гл. разве взять дай поехать? магар ки кас хезаду равад? <> не дорого возьмёт ин кор барои ӯ ҳеҷ гап не; с чего (откуда) ты взял? аз куҷо донистӣ (фаҳмидӣ)?; чёрт возьми! сабил монад!; ни дать, ни взять худи худаш, як себу ду тақсим (кафон); см. тж. брать

    Русско-таджикский словарь > взять

  • 19 вожжи

    мн. (ед. вожжа ж) ҷилав, лаҷоми дароз; натянуть - лаҷомро кашидан; отпустить вожжи лаҷомро сар додан <> вожжа под хвост попала кому прост. кадом ҷин асар кардааст; при-брать вожжи к рукам зимоми ихтиёр ба даст гирифтан

    Русско-таджикский словарь > вожжи

  • 20 воля

    ж
    1. ирода, ихтиёр; сила воли қувваи ирода; твёрдая воля иродаи матин
    2. талаб, орзу, хоҳиш, ком; воля нарбда хоҳиши халқ; испблнить чью-л. волю хоҳиши касеро ба ҷо овардан
    3. озодӣ; выпустить птйцу на волю паррандаро озод кардан (сар додан)
    4. уст. прост. озодшавӣ аз ҳуқуқи крепостноӣ
    5. взнач. нареч. волей, волею прост. бо ихтиёри худ, бидуни маҷбурият <> воля ваша ихтиёратон, майлатон, ихтиёр доред, ихтиёр дар дасти бахтиёр; волею судеб книжн. тасодуфан, гардиши фалак, аз қазо; на воле прост. берун, дар берун, дар ҳавои тоза; на волю прост. берун, ба берун, ба ҳавои тоза; с воли прост. аз берун; по доброй воле бо ихтиёри худ, ихтиёран; последняя воля хоҳиши охирин, васият, васияти вопасин; люди доброй воли одамони поквиҷдон (некирода); брать (взять) волю над кем-чем худсарона рафтор кардан; дать волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); дать волю чему сар додан; дать волю чувствам инони ҳиссиётро сар додан; дать волю слезам гирья карда сар додан; дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозанӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > воля

См. также в других словарях:

  • БРАТЬ — БРАТЬ, беру, берёшь, прош. вр. брал, брали, брало, несовер. (к взять). 1. кого что. Захватывать рукой, принимать в руки. Брать палку. Берите, сколько можете донести. || перен. Останавливаться мыслью на ком чем нибудь, выбирать для рассмотрения,… …   Толковый словарь Ушакова

  • брать —   Брать верх побеждать, осиливать.     Он любит во всем брать верх.   Брать всем (разг.) иметь все достоинства.     Она всем берет: и красотой и умом.   Брать в свои руки приступать к руководству, управлению чем н.     Капитан взял.в свои руки… …   Фразеологический словарь русского языка

  • БРАТЬ — БРАТЬ, бирать и бирывать что, ять, нять, имать, взять, имывать; захватывать руками, хватать, принимать, получать, держать; набирать, забирать, собирать; доставать, досягать; присваивать себе. Не все бери, что видишь. Я не бирал у тебя ни гроша; а …   Толковый словарь Даля

  • брать — Доставать, взимать, заимствовать, занимать, выманивать, выуживать, извлекать, исторгать, почерпать, позаимствовать чем, принимать, хватать; обнимать; вбирать, всасывать, поглощать; браться за, хвататься за; хапнуть, цапнуть. С него взятки гладки… …   Словарь синонимов

  • брать — взятки • действие брать власть • обладание, начало брать дань • действие, каузация брать интервью • действие брать кредиты • действие, объект брать начало • действие брать ответственность • обладание, начало брать пример • объект, зависимость,… …   Глагольной сочетаемости непредметных имён

  • брать — беру, берёшь; брал, ла, брало; нсв. (св. взять). 1. кого что, чем, во что. Захватывать, схватывать рукой, руками или каким л. инструментом, орудием, находящимся в руках; принимать в руки. Б. ложку, газету. Б. хлеб с тарелки. Б. бельё из шкафа. Б …   Энциклопедический словарь

  • брать — глаг., нсв., употр. очень часто Морфология: я беру, ты берёшь, он/она/оно берёт, мы берём, вы берёте, они берут, бери, берите, брал, брала, брало, брали, берущий, бравший, беря; св. взять 1. Когда вы берёте что либо, вы захватываете этот объект… …   Толковый словарь Дмитриева

  • брать за горло — выкручивать руки, наступать на глотку, хватать за горло, хватать за глотку, брать за жабры, наступать на горло, вынуждать, приневоливать, заставлять, брать за шкирку, принуждать, понуждать, неволить, насиловать, брать за глотку Словарь русских… …   Словарь синонимов

  • брать замуж — жениться, брать в жены, вступать в брак, брать, брать за себя Словарь русских синонимов …   Словарь синонимов

  • брать напрокат — арендовать, брать на подержание Словарь русских синонимов. брать напрокат брать на подержание (устар.) Словарь синонимов русского языка. Практический справочник. М.: Русский язык. З. Е. Александрова. 2011 …   Словарь синонимов

  • брать на себя ответственность — ▲ брать ↑ ответственность брать [взять, принимать] на себя ответственность перед кем, за кого, за что. на свой страх . под чью ответственность. брать [взять] на себя смелость сделать что. брать вину на себя. на совести кого, чьей (лежать #). ▼ …   Идеографический словарь русского языка

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»