(населения)

(абсолют|ен, -на, -но)

1. (безусловный) мутлақ; абсолютный прирост населения афзоиши мутлақи аҳолӣ

2. (полный) комил, мутлақ, том; абсолютный покой оромии комил; абсолютная тишина хомӯшии том <> абсолютное большинство аксарияти том; абсолютная истина филас. ҳақиқати мутлақ; абсолютная монархия Ҳокимияти мутлақа; абсолютный нуль физ.нули мутлақ (сардии 273,16°С); абсолютная прибавочная стоимость эк. Арзиши зофаи мутлақ; абсолютный слух кувваи мутлақи сомеа; абсолютная температэра физ. ҳарорати мутлақ; абсолютный чемпион чемпиони мутлақ

ҳаётӣ, маишӣ, …и маишат, …и зиндагонӣ; бытов ые условия шароити зиндагонӣ; бытов ое обслуживание населения хизмати маишии аҳолӣ <> бытов бе явление ҳодисаи маъмулӣ

…и синну сол; возрастной состав населения таркиби синну соли аҳолӣ

ж

1. саводнокӣ, боса-водӣ; грамотность населения саводнокии аҳолӣ 2.босаводона будан(и); беғалат будан(и); грамотность изложения босаводона будани баёнот; грамотность проекта пухтагии лоиҳа

3. перен. савод, маълумот; техническая \грамотность саводи техникӣ

1. охот. серпашм (дар бораи сагҳои тозии зотӣ)

2. перен. зишт, гузаро, ашаддӣ густота ж

1. ғализӣ, ғафсӣ, зичй, ғулигӣ; густопсовый листвы сербаргй

2. ғализӣ, камобӣ; сметаны ғафсии қаймоқ 3. (сочность) баландй

4. (непроницаемость) зичӣ, ғализӣ

5. (звука, тембра) ғафсӣ, ғализӣ густопсовый населения зичии аҳолӣ

ж

1. ҷон, рӯҳ, дил; душа и тёло ҷону (рӯҳу) тан

2. табиат, фитрат, сиришт; человек открытой душй одами кушодадил; низкая душа одами паст-фитрат; рбокая душа одами тарсончак; чуткая душа одами ҳассос (меҳрубон); душа -человек одами хуб, ҷони одам, одами тилло

3. шавқу завқ, рағбат, ҳавсала; с душой бо шавқу завқ, аз таҳти дил, бо ғайрат; раббтать с душой бо шавқ кор кардан; с душой исполнить песню сурудро бо шавқу завқ хондан; без душибе шавқу завқ, бе ҳавас, бе рағбат, бе ҳавсала; работать без душй бе ҳавсала кор кардан; в егб игре нет души вай бе рагбат бозӣ мекунад

4. перен. усгп. (сущность) моҳият, ҷавҳар

5. перен. ҷону дил; душа общества ҷону дили маърака

6. разг. кас, одам, ҷонзод; ҷон; на улице ни душй дар кӯча ҷонзоде нест; по сколько с душй? сари касе чандӣ?; ни одна душа не узнает ягон кас намефаҳмад; в семье пять душ дар оила панҷ сар хӯранда ҳаст; реальный доход на душу населения даромади реалӣ (ҳақиқӣ) ба ҳар сари аҳолӣ

7. ист. (крепостной) деҳкони крепостной // мн. души (подати, налоги) андоз, хироҷ

8. обращ. разг. (обычно со сл. «моя») ҷон, ҷони ҷан, ҷонакам; душа моя! ҷони ман!, ҷонакам! <> бумажная душ-а бюрократ, коғазбоз; коғазпараст; заячья душа одами тарсончак (буздил); мёртвые души ист. ҷонҳои мурда; чернильная душк бюрократ, коғазбоз, расмиятчй; душа нараспашку одами кушодадил; душой и телом бо ҷону дил; ни душой ни телом не виноват заррае гуноҳ надорад; в душ ё 1) (мысленно) ботинан, -дар дили худ 2) (по склонностям) табиатан; в глубинё душ-й дар замири дил; для душй барои дилхушй; до [глубины] душй то пардаи дил; рассказ взволновал меня до глубины душй ҳикоя то замири дил таъсир кард; за милую душу 1) (охотно) бо ҷону дил, аз таҳти дил 2) (не задумываясь) даррав; зур, дар як лаҳза; он и обманет за милую душу ӯ дар як лаҳза фиреб ҳам медиҳад; на душ е дар дил; на душ е у меня стало вёсело и спокбйно дилам шоду хотирам ҷамъ шуд; на душё кошки скребут у кого-л. дили касеро гургон тала мекунанд; от [всей] душй аз таҳти дил, аз дилу ҷон, аз сидқи дил; по душ ам поговорить (разговориться и т. п.) самимона (аз таҳти дил) гап задан; разговор по душам сӯҳбати самимӣ; по -ё кому дилҳоҳ, дилписанд, маъқул; не по душ ё кому номаъқул, маъқул не; от глубины (полноты) душ-й аз самими қалб, бо камоли майл; душа болйт у кого-л. дили кас месӯзад; душа надрывается дил пор.а мешавад, дил торс мекафад; душа не лежит к кому-чему-л. ба касе, чизе дил об намехӯрад; душа не на месте дил беқарор аст; душ а не принимает прост. дил намекашад; душа переболела дил сӯхт, ҷигар кабоб шуд; душа разрывается [на части] дил реш (об)мешавад; душа ушла (ухбдит) в пятки у кого талхакаф (гурдакаф, дил-каф) шудан; душй не чаять в ком-л. аз ҷон азизтар донистан; болеть -душой за кого-что, о ком-чём аз дилу ҷон ғам хурдан, дилсӯзӣ кардан; брать (хватать) за душу кого ба ҳаяҷон овардан, дилро об кардан, мутаассир кар-дан; вдохнуть душу во что рӯҳ бахшидан, ҷон дамондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; висёть над душой безор кардан, ба ҷсзн расондан, шилқин шудан; влезть (залезть) в душу кому-л. 1) роздони касе шудан 2) ақли касеро рабудан 3) бо ҳар роҳ ба мағзи пӯсти касе даромадан; вложить душу во что-л. бо майлу рағбат (меҳр монда) коре кардан; войтй в душу к кому-л. дили касеро дуздидан; вывернуть душу кого, чью безобита (мушавваш) кардан; вывернуть душу [наизнанку] перед кем дили худро кушодан, дилро холӣ кардан; вымотать [всю] душу кому аз ҷон безор кардан, ба ҷон расондан; вынуть душу уст. рӯҳан азоб додан, дил хун кардан; вытрясти душу из кого дӯғ зада тарсондан; вытянуть [всю] душу безор кардан, аз ҷон сер кардан; вышибить дӯшу изкого груб. прост. зада куштан; жить душа в душу дӯстона зиндагӣ кардан; заглянуть в душу кому-л. рози касеро фаҳмида гирифтан; излить (открыть) душу кому дил холӣ кардан, рози дил гуфтан; кривить душой дурӯғ гуфтан, бевиҷдонӣ кардан; отвестй душу 1) мурод ҳосил кардан 2) дил холй кардан, дарди дил гуфтан; отдать богу душу аз олам гузаштан, ба худо амонатиро супурдан; отдохнуть -душ ой (сердцем) дами беғам задан; отпустй душу на покаяние уст. 1) (пощади) омурзиш мехоҳам (металабам) 2) (оставь в покое) ба ҳолам гузор;

переболеть душой хуни дил (ҷигар) шудан; перевернуть [всю] душу кого, чью, кому хуни дил (ҷигар) кардан; положить душу за кого-что ҷон додан, фидо шудан; положить душу на что бо дилуҷон кардан; стоять над душ-ой чьей, у кого мехи ҷафо барин ба сарн касе истодан; в чём [только] душ а держится ҷонаш ба лаб омадааст; за душой есть (имеется) у кого дар бисоташ ягон чиз дорад; за душой нет чего-л. у кого дар бисоташ чизе надорад; за душой у него нет ни копейки (ни гроша) вай ягон тин ҳам надорад; как бог на душу положит пеш омад, хуш омад; с душй ворбтит прост. дил беҳузур мешавад, нафрати кас меояд, дили кас беҷо мешавад; сколько \душае угодно бы кадри дилхоҳ

ж сершуморӣ, бисёрӣ, бисёр будан(и); калон(и); многочисленность семьи калонии оила; многочисленность населения сершумории аҳолӣ

1. (по знач. гл. населить) маскун (обод) кардан(и), одамшинонӣ; (по знач. гл. населиться) маскун (обод) шудан(и)

2. аҳолӣ, нуфус; плотность населения зичии аҳолӣ У разг. сокинон, бошандагон, аҳл, мардум; всё население дома высыпало на улицу ҳамаи сокинони хона ба кӯча баромаданд

ж ҷорикунии системаи паспортҳо, паспортдиҳӣ; бо паспорт таъминкунӣ, паспортноккунонӣ; <> паспортизация населения паспортноккунонии аҳолӣ; паспортизация технического оборудования паспортноккунии таҷҳизоти техникӣ

ж рӯйхат, рӯйхаткунӣ, барӯйхатгирӣ, баҳисобгирӣ; перепись населения барӯйхатгирии аҳолӣ; по данным переписи аз рӯи маълумоти барӯйхатгирии аҳолӣ

ж

1. зичӣ, ғализӣ, сахтӣ, маҳкамӣ

2. физ. зичӣ; плотность вещества зичии модда <> плотность населения зичии аҳолӣ (миқдори аҳолие, ки ба майдони 1 км2 меафтад); плотность огня воен. зичии оташ

м афзоиш, рушд, издиёд; прирост населения афзоиши аҳолӣ; прирост промыш­ленного производства афзоиши истеҳсоли саноатӣ; прирост национального дохода афзоиши даромади миллӣ

ж

1. парешонхотирӣ, мушаввашхотирӣ; сделать ошибку в письме по рассеянности аз парешонхотирӣ дар мактуб саҳв рафтан

2. парокандагӣ, парешонӣ; рассеянность населения парокандагии аҳолӣ

м

1. (по знач. гл. рассчитать) ҳисоб, ҳисобкунӣ; ошибка в расчёте саҳв дар ҳисоб

2. ҳисоббаробаркунӣ, адои қарз, пардохт, додан(и); сис­тема взаимных расчётов тартиби ҳисобу китоби тарафайн

3. дать расчёт ҳисобу китоб карда ҷавоб додан; взять расчёт ҳисобу китоб карда ҷавоб гирифтан

4. перен. тахмин, пешбинӣ; ғараз, қасд, мақсад; по моим расчётам работа будет закончена скоро аз руи тахмини ман кор ба наздикӣ тамом мешавад; расчёты не оправдались гапи хона ба бозор рост наомад; я пришёл в расчёте на твою помощь ман ба умеди ёрдами ту шуда омадам

5. разг. фоида, манфиат; нет расчёта оставаться здесь дар ин ҷо мондан фоида надорад

6. сарфа, сарфакорӣ; жить с расчётом сарфакорона зиндагӣ кардан

7. воен. даста; орудийный расчёт дастаи тӯп; пулемётный расчёт дастаи пу­лемёт <>в расчётес кем-л, бо касе ҳисобро баробар кард (кардам, карданд); мы с ним в расчёте ҳисобу китоби мо бо вай баробар шуд; в расчёте на… ба ҳисоби…; в расчёте на душу населения ба ҳисоби ҳар сар аҳолӣ; за наличный расчёт ба пули нақд; из расчёта аз (ба) ҳисоби…; аз рӯи ҳисоби…; из расчёта сто рублей на человека аз рӯи ҳисоби ба сари ҳар кас садсӯмӣ; принять (взять) в \расчёт кого-что-л. касеро, чизеро ба ҳисоб (ба назар) гирифтан

ж

1. тунукӣ, сиракӣ; редкость населения камии аҳолӣ, камаҳолӣ

2. воқеаи нодир, ҳодисаи кам воқеъшаванда; туманы здесь не редкость туман дар ин ҷо ҳодисаи кам воқеъшаванда не

3. ғариба, ғаробат; библиографи­ческая редкость китоби камёб <> на редкость фавқулодда, хеле; на редкость одарённый человек одами хеле боистеъдод

м

1. расиш, нумӯ, расидан(и), сабзиш, калоншавӣй; рост волос расидани мӯй; ребёнок остановился в росте кӯдак аз қадкашӣ монд; рост растений сабзиши растаниҳо

2. афзоиш, зиёдшавӣ; пурқувватшавӣ, беҳтаршавӣ; рост населения афзоиши аҳоли;рост городов зиёдшавии шаҳрҳо; рост покупательной способности афзоиши қобилияти харидорӣ; рост благосостояния трудящихся афзоиши некӯаҳволии меҳнаткашон

3. инкишоф, тараққӣ, пешравӣ, афзоиш, нашъунамо; творческий рост писателя инкишофи эҷодии нависанда

4. қад, қомат; высокого роста қадбаланд, қоматбаланд; низкого роста қадпаст; быть ростом с кого-л. баробари қади касе будан; в человеческий рост баробари қади одам; ростом не вышел қадпаст аст, пакана аст

5. уст. фоида; отдавать деньги в рост пулро ба фоида додан <> болезни роста иллатҳои инкишоф; во весь рост 1) бо тамоми қад, қад кашида, қаду қоматро рост карда 2) (об изображении человека) барқадЗ) қатъӣ, кӯндаланг; ставить вопрос во весь рост. масъаларо.қатъӣ гузоштан; на рост қадкаширо ба назар гирифта; покупать на рост калоншавиро ба назар гирифта либос харидан; шить на рост қадкаширо ба назар гирифта либос дӯхтан; по росту мувофиқи (муносиби) қаду қомат; костюм не по \росту костюм муносиби қаду қомат не

ж зирӣ, бисёр зич будан(и), тиқматиқон будан(и); большая скученность населения бисёр зич будани аҳолӣ

м

1. табақа, қабат; слой глины қабати гил; нижние слой атмосферы табақаҳои поёнии атмосфера

2. перен. табақа; широкие слой населения табақаҳои васеи аҳолӣ <> годичные слой бот. ҳалқаҳои солона

м

1. пастравӣ, таназзул, сукут; упадок культуры таназзули маданият

2. пастшавӣ, камшавӣ; упадок прироста населения камшавии афзоиши аҳолӣ

3. заъф, заифӣ, сустӣ, бемадорӣ; у больного упадок сил бемор бемадор шуд

сов. что

1. ба ҳисоб (ба назар) гирифтан; учесть инвентарь асбобу анҷомҳоро ба ҳисоб гирифтан; учесть всех специалистов хамаи мутахассисонро ба ҳисоб гирифтан

2. дар назар доштан, ба назар, гирифтан; я учел его замечания ман кайдхои ӯро ба назар гирифтам учет м

1. (по знач. гл. учесть) боҳисобгирӣ, баназаргирӣ, ба хисоб гирифтан(и); учесть потребностей населения баҳисобгирии эхтиёҷоти ахолӣ

2. рӯйхаткунӣ, кайд, хисоб; сняться с учестьа аз хисоб (кайд) баромадан; встать на учесть ба хисоб (қайд) даромадан; состоять на учестье ба ҳисоб (кайд) будан; взять на учесть ба ҳисоб (қайд) гирифтан <> учесть векселей хариди вексельхо (аз тарафи банк)