-
1 Активные операции коммерческого банка
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
- кредитные (ссудные);
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- инвестиционные;
- инвестициялық операциялар;
- гарантийные;
- кепілдікті операциялар;
- комиссионные;
- комиссиялық операциялар;
- операции с ценными бумагами.
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
- учредительные документы;
- құрылтай құжаттары;
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- кредитные договоры с другими банками;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- договор залога или поручительства;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банк имеет право выступать в качестве:
Банкілер:
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық компания;
- инвестиционного фонда.
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
К операциям с ценными бумагами относятся:
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- учетные и переучетные операции;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
операции по протесту векселей;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по продаже векселей на аукционе.
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
Операции с иностранной валютой включают:
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- осуществление международных расчетов.
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка
-
2 Банковский маркетинг
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
- планирование производства банковского продукта;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- исследование финансового рынка;
- қаржы нарығын зерттеу;
- налаживание коммуникаций;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- установление цен;
- бағаны белгілеу;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- развертывание службы банковского сервиса.
- банк сервисінің қызметін өрістету.
Основными задачами банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- изучение спроса на банковский продукт;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- повышение имиджа банка;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
Маркетингілік қызмет:
- по разработке типологии потребления;
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
По психофизиологическому признаку выделяют:
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- планирование маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
Основными функциями банковского маркетинга являются:
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
- сбор информации;
- ақпарат жинау;
- маркетинговые исследования;
- маркетингілік зерттеу;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- реклама;
- жарнама;
- реализация банковских продуктов.
- банк өнімдерін өткізу.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
Банк маркетингісінің стратегиясы:
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- определении цели выпуска продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
- сегментация финансового рынка;
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор времени выхода на рынок.
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
Русско-казахский экономический словарь > Банковский маркетинг
-
3 Принципы кредитования
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
- срочность;
- мерзімділік;
- возвратность;
- қайтарымдылық;
- платность.
- ақылы.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
- поручительство;
- кепілгерлік;
- гарантия;
- кепілдік;
- залог;
- кепіл;
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
Существует две формы залога:
Кепілдің екі нысаны бар:
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
- "солидность" заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің "салиқалылығы", ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- "способность" заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге "қабілеттілігі";
- "доходы", при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- "кірісі", мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- "цель" использования кредитных ресурсов;
- несие ресурстарының пайдаланылу "мақсаты";
- "сумма" кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- несие "сомасы", бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- "погашение", этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- "өтеу", бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- "обеспечение" кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
- несиенің "қамтамасыз етілуі", яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Русско-казахский экономический словарь > Принципы кредитования
-
4 Создание банков
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- представляются необходимые документы:
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
- устав банка;
- банкінің жарғысы;
- учредительный договор;
- құрылтайшылық шарт;
- протокол общего собрания учредителей;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- список учредителей;
- құрылтайшылардың тізімі;
- заключение аудиторской организации;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- экономическое обоснование;
- экономикалық негіздеме;
- сведения о составе руководителей банка;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- генеральная лицензия.
- бас лицензия.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- филиалы банков-нерезидентов.
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Реорганизация банка происходит путем:
Банк:
- слияния;
- бірігу;
- присоединения;
- қосылу;
- разделения;
- бөліну;
- выделения;
- бөліп шығару;
- преобразования.
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
Коммерциялық банк:
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
См. также в других словарях:
ЦЕЛЬ — один из элементов поведения и сознат. деятельности человека, который характеризует предвосхищение в мышлении результата деятельности и пути его реализации с помощью определ. средств. Ц. выступает как способ интеграции различных действий… … Философская энциклопедия
цель — и; ж. 1. Объект для попадания при стрельбе или метании. Воздушная ц. Движущаяся ц. Выйти на ц. Стрелять в ц., по цели. Точно выбрать, поразить ц. Целью поражения служат военные объекты и живая сила противника. Попасть в ц. (также: сказать или… … Энциклопедический словарь
Цель и средства в политике — Цель представляет собой образ желаемого будущего, идеальный результат, к которому стремятся политические субъекты, который является побудительным мотивом деятельности. Цель в политике кроме мотивационной, выполняет и организационную, мобилизацио… … Политология. Словарь.
ЦЕЛЬ ПСИХОАНАЛИТИЧЕСКОЙ ТЕРАПИИ — – оказание помощи человеку, испытывающему страдания и неспособному самостоятельно разобраться в причинах своего психического расстройства и тем более устранить его. С точки зрения здравого смысла, любая терапия, включая психоаналитическую,… … Энциклопедический словарь по психологии и педагогике
ЦЕЛЬ И СРЕДСТВА — проблема, выраженная в известной максиме «Цель оправдывает средства» и связанная с ценностным аспектом отношения Ц. и С. и, соответственно, с выбором и оценкой средств в целесообразной деятельности. Относительно решения этой проблемы в популярной … Философская энциклопедия
ЦЕЛЬ — Легче идти вперед, чем в нужном направлении. Михаил Генин Лишены прозорливости не те люди, которые не достигают цели, а те, которые проходят мимо нее. Франсуа Ларошфуко Для человека, который не знает, к какой гавани он направляется, ни один ветер … Сводная энциклопедия афоризмов
Как продавали БМП-3 — После разработки БМП 2 возникла идея создания новой машины, для которой разрабатывалась и новая база. По ее характеристикам, компоновке, типу двигателя было много споров, в конечном счете предпочтение отдали схеме с задним расположением… … Энциклопедия техники
цель — осознанный образ предвосхищаемого результата, на достижение к рого направлено действие человека. В психологии понятие Ц. также употребляется в следующих значениях: формальное описание конечных ситуаций, к достижению к рых стремится любая… … Большая психологическая энциклопедия
Цель номер один — Zero Dark Thirty … Википедия
Цель — Цель. [Слово цель (до 1917 г. писалось цѣль)], несомненно, в языковом сознании говорящих как то связывалось с корневым элементом цѣл . Например, А. А. Бестужев Марлинский писал своему брату Павлу (от 26 мая 1835 г.): «Напиши что нибудь, хоть… … История слов
Цель — ЦЕЛЬ, предвосхищение в мышлении результата деятельности и пути его достижения с помощью определенных средств. В качестве непосредственного мотива цель направляет и регулирует сознательную человеческую деятельность, придавая ей последовательность… … Иллюстрированный энциклопедический словарь
