Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

(в+кого-что)

  • 1 что

    I
    мест.
    1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?
    2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?
    3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?
    4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?
    5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?
    6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…
    7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!
    8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)
    9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонад
    II
    союз
    1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест
    2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд
    3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей
    4. вхо­дит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки

    Русско-таджикский словарь > что

  • 2 затащитьсов

    кого-что кашола карда даровардан; затащитьсов.1. мешок в сарай халтаро ба анбор кашола карда даровардан
    2. кого-что (унесты) ба ҷое бурдан, ба кимкуҷо бурдан
    3. кого перен. разг. [бо зӯрӣ] гирифта овардан (даровардан); затащитьсов.1. в гости бо зӯрӣ ба меҳмонӣ гирифта бурдан

    Русско-таджикский словарь > затащитьсов

  • 3 одарить

    кого-что
    1. уст. бахшидан, бахшиш (ҳадья, ато, тӯҳфа) кардан, инъом кардан (додан)
    2. перен. ато кардан, додан, бахшидан; природа шедро одарила его талантом ӯ табиатан истеъдоди калон дорад, табиат ба ӯ истеъдоди баланд ато кардааст

    Русско-таджикский словарь > одарить

  • 4 сравнить

    кого-что с кем-чем
    1. муқоиса (қиёс, андоза) кардан, таққос кардан; сравнить два перевода ду (хел) тарҷумаро муқоиса кардан
    2. баробар кардан; эти книги нельзя сравнить ин китобҳоро баробар кардан мумкин нест

    Русско-таджикский словарь > сравнить

  • 5 брать

    несов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан; брать руками бо даст гирифтан; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан
    2. что перен. интихоб кардан, баргузидан, хоста гирифтан; брать тему для сочинения барои иншо мавзӯъ интихоб кардан; брать для примера барои мисол гирифтан
    3. (клевать - о рыбе) ба шаст афтидан; здесь рыба хорошо берет дар ин ҷо моҳӣ тез ба шаст меафтад
    4. кого-что гирифта бурдак, бурдан; брать собаку на охоту сагро ба шикор бурдан
    5. кого-что ба ӯҳда (ба зимма) гирифтан; брать ребёнка на воспитание кӯдакро ба тарбия гирифтан; брать поручение супориш (вазифа) гирифтан
    6. кого-что гирифтан; брать в долг қарз гирифтан; брать такси такси киро кардан; брать ванны ванна қабул кардан; брать уроки дарс хондан, омӯхтан; брать уроки английского языка дарси забони англисӣ хондан (аз касе)
    7. харидан, гирифтан; брать билеты в театр ба театр билет гирифтан (харидан); брать обеды из столовой аз ошхона таом гирифтан
    8. что ситондан, рӯёндан, гирифтан; брать пошлину боҷ гирифтан; брать штраф ҷарима гирифтан; брать плату хақ гирифтан
    9. что ҳосил кардан, кандан; брать рудӯ маъдан кандан
    10. что бофта баровардан; откуда он это берёт? вай инро аз куҷо бофта мебарорад?
    11. кого-что гирифтан, ишғол (забт) кардан, ба даст даровардан; брать крепость приступом қалъаро зер карда гирифтан; - в плен асир кардан
    12. кого-что перен. фаро гирифтан; меня берёт дрожь маро ларза гирифта истодааст; его берут сомнения ӯ ба шубҳа меафтад
    13. кого охот. доштан, дунболагирӣ (таъқиб) кардан; собаки брали кабана сагҳо гурозро дунболагирӣ мекарданд
    14. что ҷаҳида гузаштан, гузаштан; брать подъём аз баланди гузаштан; брать барьер аз монеа ҷаҳида гузаштан
    15. чем муваффақ (ноил) шудан, ба мақсад расидан; он берёт смелостью вай ба туфайли ҷасорати худ ноили мақсад мешавад
    16. что гирифтан, хӯрдан; эта работа берёт много времени ин кор вақтро бисьёр мегирад
    17. что чаще с отриц. разг. гирифтан, гузаштан; этот грунт лопата не берёт бел ба ин замин намеғӯтад
    18. бездоп. паррондан, задан; винтовка берёт на триста метров ин милтиқ аз сесад метр мезанад
    19. разг. ба сӯе рафтан, майл кардан; дорога берёт влево роҳ ба тарафи чап меравад <> брать быка за рога якбора ба кори асосӣ шурӯъ кардан; -верх дастболо шудан, ғолиб омадан; брать голыми руками осон ба даст даровардан, бе заҳмат комёб шудан; - грудь синаи модарро макидан, сина гирифтан; брать измором безор карда ба мақсад расидан; брать курс ба сӯе роҳ гирифтан (роҳӣ шудан); брать начало сар шудан, баромадан; брать ноту муз. нота навохтан (хондан); брать обещание ваъда гирифтан; брать пример с кого-л. ибрат гирифтан аз касе; брать свой слова назад аз қавли худ гаштан; брать себя в руки худдорӣ кардан, худро ба даст гирифтан; брать слово иҷозати сухан гирифтан; брать слово с кого-л. аз касе қавл гирифтан; брать чью-л. сторону тарафи касеро гирифтан, касеро тарафгирӣ кардан; брать в клещи ба шиканҷа гирифтан; брать в оборот кого-л. 1) касеро маҷбуран кор фармудан; 2) касеро танбеҳ додан (сарзаниш кардан); брать в расчёт ба ҳисоб гирифтан; брать за бока кого-л. прост. касеро ба коре маҷбур кардан; брать кого-л. за глотку (горло, жабры) прост. аз гулӯи касе гирифтан; брать за сердце (за душу, за живое) кого ба ҳаяҷон овардан, мутаассир кардан; брать на абордаж часпидан, дарафтодан, ҳамла кардан; брать на борт савори киштӣ кардан, ба киштӣ бор кардан; брать на буксир ёри (мадад) расондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; брать назаметкуба назар (қайд) гирифтан; г на замечание ба таҳти назорат гирифтан; брать на испуг кого-л. касеро тарсондан, ба касе дӯғ задан; брать на мушку таъқиб кардан; брать на поруки ба кафолат гирифтан; - на пушку кого прост. фиреб (фанд) додан, фирефтан; брать на себя [смелость] ҷуръат кардан; брать под [свою] защиту кого-что таҳти ҳимояи худ гирифтан; брать под козырёк саломи ҳарбӣ додан; брать под сомнение зери шубҳа гирифтан; \брать с бою бо ҷангу ҷанҷол ба даст даровардан; \брать с потолка аз ҳаво гирифтан, бофта баровардан; наша берёт мо ғалаба мекунем, дасти мо болост; не \брать в рот ба даҳон нагирифтан, нахӯрдан, нанӯшидан; см. тж. взять

    Русско-таджикский словарь > брать

  • 6 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 7 вывести

    сов.
    1. кого-что баровардан, хориҷ кардан; вывести из состава президиума аз ҳайати президиум баровардан; вывести кого-л. из игры касеро аз бозӣ баровардан
    2. кого-что баровардан, овардан, равондан; вывести на дорогу ба роҳ баровардан; тропинка вывела нас к озеру пайроҳа моро ба лаби кӯл овард
    3. кого-что из чего баровардан, берун овардан; вывести кого-л. из оцепенения касеро ба ҳуш овардан, касеро ҳушьёр кардан
    4. что (сделать вы-вод) хулоса баровардан; вывести общее заключение из всего сказанного аз суханҳои гуфташуда хулоса баровардан
    5. кого баровардан, парвариш карда расоидан; вывести птенцов чӯҷа баровардан
    6. кого-что сабзондан, рӯёндан, парвариш карда расондаи; вывести новую породу скота зоти нави чорворо ба вуҷуд овардан
    7. что сохтан, бардоштан, рост кардан; вывести стены девор бардоштан
    8. кого-что равондан, нест (нобуд) кардан; вывести пятно доғро ра-вондан; вывести мышей мушҳоро нест кардан
    9. что бо ҳавсала кашидан (навиштан); вывести буквы ҳарфҳоро бо ҳавсала навиштан
    10. кого-что (изобразить в литературном произведении) тасвир кардан <> вывести балл (отметку) баҳо мондан (гузоштан); вывести наружу (на свет божий) что ба рӯи об баровардан; ошкор кардан; вывести в люди кого одам кардан, ба қатори одамон даровардан; вывести в расход кого паррондан, куштан; вывести из равновесия кого бесаранҷом (безобита) кардан; нороҳат кардан; вывести из себя кого асабонӣ кардан; вывести из строя кого-что аз қатор баровардан; вывести из терпения кого-л. тоқати касеро ток кардан; вывести на дорогу (на путь) кого ба қатори мардум даровардан; \вывести на чистую (на свежую) воду кого-л. миси касеро баровардан; куда кривая выведет прост. ҳар чӣ бодо бод

    Русско-таджикский словарь > вывести

  • 8 держать

    несов.
    1. кого-что доштан, даст гирифтан; держать за руку аз даст доштан; он держал в руке книгу вай дар даст китоб дошт // что перен. нигоҳ доштан, аз даст надодан; высоко держать знамя науки байраки илмро баланд нигоҳ доштан; держать рубеж ҳудудро аз даст надодан
    2. кого-что нигоҳ доштан; держать деньги в сберкассе пулро дар амонат-касса нигоҳ доштан; держать продукты в холодном месте озуқаро дар ҷои салқин нигоҳ доштан
    3. кого-что боздоштан, нигоҳ доштан, монондан; я не держу тебя, можешь идтй ман туро нигоҳ намедорам, майл дошта бошӣ, рав; кто тебя (его, вас и т. д.) дёржит? туро (вайро, шуморо ва ғ.) кӣ бозмедорад?; держать в плену дар асорат нигоҳ доштан; держать под стражей дар ҳабс нигоҳ доштан; держать на прйвязи баста мондан; долго держать библиотечные книги китобҳои китобхонаро муддати дароз дар дасти худ нигоҳ доштан
    4. кого-что монондан, нигоҳ доштан; - город на осадном положении шаҳрро дар ҳолати муҳосира нигоҳ доштан; держать в невёдении (в неизвестности) бехабар монондан; держать своих детей в строгости ба фарзандони худ сахтгир будан; держать в повиновении дар итоат доштан
    5. что такягоҳ будан, дошта истодан; балкон держат четыре колонны пешайвони болохонаро чор сутун нигоҳ медорад
    6. кого-что идора кардан, нигоҳ доштан; держать власть в свойх руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать бразды правления всвоих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан
    7. что риоя кардан; держать дистанцию фосиларо риоя кардан; держать в чистоте тозагиро риоя кардан
    8. кого-что доштан; держать корову гов доштан; держать оружие аслиҳа доштан
    9. рафтан, равона шудан, ҳаракат кардан; держать прямо рост рафтан; держи вправо! ба тарафи рост рав!
    10. в сочет. с сущ. что: держать экзамен имтиҳон додан; держать ответ масъул (ҷавобгар) шудан; держать совет маслиҳат кардан; держать речь нутқ кардан; держать контроль назорат кардан; держать корректуру тасҳеҳ кардан <> держать банк карт. банк гузоштан; держать верх над кем дастболо шудан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать камень за пазухой қасди бад доштан; держать курс (линию) на что-л. роҳи чизеро пеш гирифтан; держать маркуиззати нафси худро нигох доштан; эътиборро ҳифз кардан; держатье парий гарав бастан, шарт кардан; держать путь (курс) куда роҳ рафтан, озим шудан, ба ҷое раҳсипор шудан; держать себя рафтор (муомила) кардан; себя в руках худдорӣ кардан; держать [своё] слово ба ваъда вафо кардан; держать сторону кого, чью ҳимоя кар-дан, тарафдорӣ кардан; держать ухо востро ҳама тан гӯш гардидан, гӯш ба қимор шудан; держать язык за зубами лаб фурӯ бастан, забонро доштан; держй карман [шире]! прост. хобатро ба об гӯй!; держать в ежовых рукавицах кого-л. нисбат ба касе сахтгир будан; держать в руках кого-л. касеро тобеи худ кардан; «V» в страхе тарсонда гирифтан; держать в тайне (в секрете) розро пинҳон доштан, махфӣ нигоҳ доштан; в умё (в голове, в мыслях) что дар хотир доштан; держать в чёрном теле кого-л. ба касе зулм кардан, касеро хору зор кардан; держать в шорах кого-л. ҷилави (таноби) касеро кашида истодан; держать на весу муаллақ шудан; \держать под замком маҳкам (қуфл) карда мондан; \держать под [свойм] крылышком кого-что ҳимоя кардан, ба зери каноти худ гирифтан; \держать при себе (взгляды, мнение и т. п.) изҳор (баён) накардан, ба дигарон нагуфтан; ноги не держат кого мадори поям рафт

    Русско-таджикский словарь > держать

  • 9 поднять

    сов.
    1. кого-что бардоштан, баланд кардан; поднять упавший платок рӯмоли ба замин афтодаро бардоштан; поднять чемодан чамадонро бардоштан // что перен. разг. (одолеть) аз ӯҳда баромадан, иҷро карда тавонистан // что перен. разг. тафтиш кардан; поднять архив архивро тафтиш кардан
    2. кого--что бардоштан, боло кардан, баланд кардан, афроштан; поднять флаг байрақ афроштан; поднять занавес пардаро бардош-тан (боло кардан)
    3. кого-что хезондан, бархезондан, бардоштан, рост кардан; поднять лошадь аспро хезондан; поднять забор девор бардоштан (задан) // кого разг. (вылечить) сиҳат кардан, шифо додан // кого разг. (воспитать) тарбия кардан, парвариш додан, ба воя расондан
    4. кого-что хезондан, бархезондан, роҳ равондан, ба роҳ даровардан; поднять отрядь отдыха истироҳати отрядро қатъ кардан // бедор кардан, хезондан; поднять с постели бедор кардан, аз хоб хезондан // охот. тарсондан, рамондан, ҳаросондан, ваҳмондан; поднять зайца харгӯшро рамондан
    5. кого-что перен. барҳезондан, барангехтан, шӯрондан; -поднятьв атаку ба ҳуҷум (ба шӯриш) бархезондан
    6. что в сочет. с сущ. бардоштан, хезондан, кардан; поднять крик мағал бардоштан; поднять мятеж исён кардан
    7. что баланд кардан, баландтар бардоштан; поднять насыпь боз хок рехта теппаро баландтар кардан // кого-что перен. боло бардоштан, баланд кардан; поднять> кого-л. в общественном Мнении нуфузи касеро боло бардоштан, обрӯи касеро дар (байни) ҷамъият боло бардоштан; поднять на должную высоту ба дараҷаи даркорӣ боло бардоштан
    8. что балаид кардан, афзудаӣ, зиёд кардан; поднять урожай ҳосилро зиёд кардан; поднять интерес бештар завқманд кардан // перен. (настроение и т. п.) беҳтар кардан, баланд кардан, болр кардан, хушҳол кардан
    9. что дуруст (соз) кардан, брло бардоштан, ба роҳ мрндан, тараққӣ (ривоҷ) додан; поднять хозийство хоҷагиро ба роҳ мрндан; поднять торговлю савдоро ривоҷ додан
    10. что с.-х. замин гардондан, шудгор кардан, рондан, ҳай (ҷуфт) кардан; <поднять целину замини партавро обод кардан
    11. что муз. як парда болотар соз кардан; поднять скрипқу скрипкаро як парда брлотар соз кардан
    12. что геод., жив. аёнтар (равшантар, возеподнятьҳтар). кардан; поднять карту харитаро аёнтар (равшантар) ранг кардан <> поднять глаза на кого-что-л. ба касе, чизе чашм дӯхтан; чашм бардошта ба касе, чизе нигоҳ кардан; сар бардошта назар афқандан; поднять голову ҷон гирифтан, рӯҳбаланд шудан, фаъол шудан; поднять: голос 1) овоз баланд кардан; овозро сар додан 2) изҳор (баен) кардан 3) ҳуқуқи худро ҳимоя кардан; поднять меч шамшер кашидан, ҷанг эълон кардан, ҷангу ҷидол сар кардан; поднять нос мағрур шудан, кибр кардан; поднять пары фишори буғро баланд кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти таадди дароз кардан; поднять из пепла чизи сӯхта харобшударо аз нав барқарор кардан; поднять на ноги 1) сиҳат кардан, дуруст кардан 2) тарбия кардан, ба воя расондан 3) фаъол кардан, ба фаъолият (ба кор) даровардан 4) ба ҳаяҷон овардан, ошуфта кардан; \поднять на щит кого-что таъриф (ситоищ, болобардор) кардан

    Русско-таджикский словарь > поднять

  • 10 принять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, қабул кардан, пазируфтан; принять пода­рок, тӯҳфа гирифтан (қабул кардан)
    2. что қабул кардан, ба зиммаи (ба ӯҳдаи) худ гирифтан, ба гардан гирифтан, ба ихтиёри худ гирифтан, мутасаддӣ шудан; принять пост директора вазифаи мудириро қабул кардан (ба зиммаи худ гирифтан); принять командование фармондиҳиро ба ӯҳдаи худ гирифтан
    3. кого қабул кардан, даровардан, гирифтан, ҳамроҳ кардан; принять на ра­боту ба кор қабул кардан (гирифтан); принять в игру ба бозӣ қабул кардан (ҳамроҳ кардан)
    4. кого-что қабул (истиқбол) кардан, пазируфтан, пешвоз гирифтан; принять гостей меҳмононро пазируф тан; принять больного беморро қабул кардан
    5. что рафтор (муносибат) кардан; она спокойно приняла это известие вай ин хабарро бе малоли хотир шунид
    6. Что қабул кардан, пазируфтан, писандидан, маъқул донистан, розӣ шудан; принять чьё-л. предложение пешниҳоди касеро пази­руфтан; принять чёй-л. совет маслиҳати касеро писандидан
    7. что кардан, баровардан; принять резозлюцию қарор қабул кардан (баровардан)
    8. что (по радио у телеграфу и т. п) қабул кардан, гирифтан, шунидан гирифтан; принять телефонограмму телефонограммаро [навишта] гирифтан
    9. что в сочет. с сущ. принять решение қарор қабул кардан, ба як карор принять присягу савганд ёд кардан принять смерть ба марг рафтан
    10. что: принять душ дар таги душ (обпош) оббозӣ кардан принять ванну дар ванна оббозӣ кардан
    11. что қабул кардан, пазируфтан дохил (ворид) шудан; шудан; принять граж­данство тобеияти мамлакатеро пазируфтан; принять христианскую веру дини насрониро қабул кардан ба мазҳаби насрони даромадан
    12. что пайдо кардан гирифтан, шудан; болезнь приняль серьёзный оборот беморӣ сахт шуд беморӣ хавфнок шуд
    13. что. чего хӯрдан, нӯшидан, истеъмол кардан фурӯ бурдан, қулт кардан; принять лекарство дору хӯрдан
    14. что фарз (ҳисоб) кардан, пиндоштан, гумон бурдан тахмин задан, киёс кардан // кого-чего за кого-что шумурдан, пиндоштан ҳисоб кардан; принять за шутку ҳазл ҳисоб кардан
    15. ба тарафе (ба ҷонибе) гаштан, моил шудан, тоб хӯрдан; принятьв право ба дасти (ба тарафи) рост гаштан
    16. что прост, бурдан, ғундошта будан гирифтан, гирифта бурдан, бардоштан принятьпосуду со стола зарфи рӯи мизро ғундошта бурдан
    17. кого доягӣ кардан, зоёндан; принять ребёнка у кого-л дояи кӯдаке шудан <> принять бой (сражение) ҷанг кардан, ба ҷанг (ба мухориба) даромадан; принять вид кого худро… нишон додан, қиёфаи …ро гирифтан; принять мерь чора дидан (андешидан), чораҷӯй кардан; принять чью-л. сторону тарафи касеро гирифтан, тарафдори касе шудан; принять долю саҳмдори (ҳиссадори) чизе кардан; принять в кулаки кого прост, катъиян муқобил баромадан; принять во внимание ба эътибор гирифтан; принять в расчёт кого-что-л ба ҳисоб (ба назар) ги­рифтан; принять в штыки кого-что душманона пешвоз гирифтан; принять к свёдение ба маълумот гирифтан; принять [близко] к сердцу что ба дил [сахт] гирифтан; принять что-л. на веру ба чизе бе исботу далел (соддадилона) бовар кардан; \принять на свой счёт ба дил гирифтан, девори намкаш барин ба худ гирифтан; \принять на себя что-л. чизеро (кореро ба зиммаи (ба ӯҳдаи, ба гардани) худ гирифтан

    Русско-таджикский словарь > принять

  • 11 ставить

    несов.
    1. кого-что рост мондан (шинондан, гузоштан); ставить столбы сутунҳоро шинондан
    2. кого-что мондан, гузоштан, ҷойгир кардан; ставить книги в шкаф китобҳоро дар шкаф мондан; ставить посуду на стол зарфро дар рӯи стол гузоштан; ставить скот в стойла молро дар оғил ҷойгир кардан
    3. что мондан, гузоштан; ставить банки банка мондан; ставить больному пиявки ба бадани бемор шуллук мондан
    4. что ниҳодан, дӯхтан; ставить подметки кафакӣ андохтан; ставить заплату пина дӯхтан
    5. что шинондан, сохтан, гузоштан, гузарондан, насб кардан; ставить памятник ҳайкал гузоштаг; ставить дом хона сохтан
    6. кого разг. таъин кардан, мондан; ставить на работу ба кор таъин кардан; ставить часовых посбон таъин кардан
    7. что гузоштан, мондан, муайян кардан; ставить новые задачи вазифаҳои нав гузоштан; ставить на обсуждение ба муҳокима мондан.
    8. что театр. мондан, гузоштан; ставить спектакль спектакль гузоштан
    9. что и без доп. карт. мондан, гузоштан; ставить пять рублей панҷ сӯм мондан
    10. что дуруст мондан (гузоштан); ставить голос ҳунари суруд ёд додан; ставить руку дастро дуруст мондан; ставить часы соатро дуруст кардан
    11. что мондан, гузоштан; ставить подпись имзо кардан; ставить запятую вергул мондан
    12. кого-что андохтан, мондан; ставить в неловкое положение бесаранҷом (нороҳат) кардан, хиҷил кунондан; ставить под контроль ба зери назорат гирифтан
    13. кого-что уст. воен. ҷойгир кардан, манзил додан; ставить на постой манзил додан
    14. что мондан, гузоштан, гузарондан; ставить опыты таҷриба гузорандан; ставить дело на широкую ногу корро ба таври васеъ ба роҳ мондан <> ставить вопрос ребром масъаларо катъӣ (кӯндаланг) гузоштан; ставить всё на своё место ҳама чизро ҷо ба ҷо кардан, ба тартиб овардан; ставить всякое лыко в строку кому хурдагирӣ кардан, айбҷӯӣ кардан; ставить диагноз ташхис кардан; ставить знак равенства между кем-чем баробар донистан; ставить палки в колеса кому кулӯхи (садди) роҳ шудан, санги сари роҳ шудан, ба кор ишкел андохтан, халал расондан; ставить себя на чье-л. место худро ба ҷои касе гузоштан (тасаввур кардан, пиндоштан); ставить точки над «и» гапро комилан равшан кардан, пӯсткандаи гапро гуфтан; ставить точку тамом (бас) кардан; ставить в вину айбдор кардан; ставить что-л. во главу угла чизеро ба мадди аввал гузоштан; ставить в заслугу кому хизмати шоиста шумурдан; ставить в известность кого-что огоҳонидан, хабардор кардан; ставить в тупик кого ноилоҷ монондан; ставить на вид кому танбеҳ кардан (додан); ставить на карту что-л. чизеро ба қимор мондан, таваккал кардан; ставить на колени мутеъ кардан; ставить на кон ба дов мондан (гузоштан); ставить на ноги ба воя расондан; ставить на одну доску кого с кем (что с чем) баробар кардан, ба як қатор мондан; \ставить на [своё] место кого-л. лаҷоми касеро кашида мондан, шасти касеро гардондан; [ни] в [медный] грош не \ставить кого-что ба як пул нагирифтан, ҳеҷ писанд накардан; ни во что [не] -- ҳеҷ ба эътибор нагирифтан, ҳеҷ эътибор накардан; \ставить под вопрос что шубҳа кардан

    Русско-таджикский словарь > ставить

  • 12 снять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан, фуровардан; снять чайник с огня чойникро аз болои оташ гирифтан; снять ковёр со стены гилемро аз девор гирифтан; снять ребёнка с дивана кӯдакро аз диван фуровардан; снять рюкзак борхалтаро кашида фуровардан
    2. что кашидан, кашида гирифтан; снять пальто палторо кашидан
    3. что с.-х. бардоштан, ғундоштан, чидан; снять богатый урожай ҳосили фаровон бардоштан
    4. что кашида баровардан (гирифтан); снять лодку с мели заврақро аз ҷои пасти об кашида баровардаи
    5. что буридан, бурида гирифтан; снять волосы мӯй гирифтан; снять шкуру с медведя хирсро пӯст кандан; снять пуговицы тугмаҳоро бурида гирифтан
    6. кого-что ҷеғ зада гирифтан, пас гирифтан; снять караул қаровулро чеғ зада гирифтан
    7. кого-что воен. куштан, асир кардан; партизаны сняли часового партизанҳо посбони душманро куштанд
    8. кого перен. бекор кардан, баровардан; снять с работы аз кор баровардан; снять с учёта аз ҳисоб баровардан
    9. что перен. бекор кардан, лағв кардан, монондан; снять вопрос с обсуждения масъаларо ба муҳокима нагузоштан; он снял своё предложение вай таклифи худро пас гирифт; снять обвинение айбро бардоштан
    10. что озод кардан, халос кардан, гирифтан; снять ответственность с кого-л. касеро аз масъулият озод кардан
    11. что гирифтан, бардоштан; снять копию с диплома нусхаи дипломро бардоштан; снять мерку андоза гирифтан
    12. кого-что фото, кино сурат (акс) гирифтан; снять фильм фильм гирифтан
    13. что ба иҷора гирифтан; снять комнату хонаро ба иҷора гирифтан
    14. что юр. пурсидан, пурсида гирифтан, кардан; снять показания со свидетелей шоҳидонро пурсидан; снять допрос истинтоқ кардан <> снять голову с кого, кому 1) (убить) сар буридан 2) (наказать) калла кандан 3) уст. (подвести кого-л.) ноумед кардан; снять покров (покровы) с кого-чего-л. миси касеро, чизеро баровардан; снять последнюю рубашку с кого луб-луч кардан, лучу урён кардан; снять стружку с кого-л. касеро ба тахта ка-шидан; снять шляпу перед кем-л. дар пеши касе сари таъзим фуруд овардан; как рукой сняло что прост. ту дидӣ - ман надидам шуд, тамоман нест шуд

    Русско-таджикский словарь > снять

  • 13 тянуть

    несов.
    1. кого-что кашидан, кашола кардан; тянуть канат арғамчинро кашидан; тянуть невод тӯрро кашола кардан
    2. что таранг кардан, таранг кашидан; гузарондан; тянуть верёвку через двор арғамчинро аз рӯи ҳавлӣ таранг карда кашидан; тянуть трубопровод қубур гузярондан
    3. что дароз кардан; тянуть руку к звонку дастро ба тугмаи зангдароз кардан
    4. что дарозтар кардан, кашидан; тянуть кожу чармро дарозтар кардан; тянуть проволоку сим кашидан
    5. кого-что и без доп. кашидан, кашола кардан; тянуть кого-л. за руку касеро аз дасташ гирифта кашола кардан; пароход тянет баржу пароход баржаро кашида рафта истодааст; машина не тянет мошин намекашад(кашида наметавонад)
    6. кого-что разг. калон кардан, парвариш кардан; ёрӣ додан, мадад расондан; тянуть слабого ученика ба талабаи суст дар хониш ёрӣ додан
    7. кого-что даъват кардан, таклиф кардан, ҷеғ задан; тянуть в кино ба кино таклиф кардан // перен. (при-влекать) кашидан; тянуть к ответу ба ҷавобгарӣ кашидан
    8. чаще безл. кого-что (влечь): его тянет домой вай ба хона рафтан мехоҳад; меня тянет ко сну хобам меояд
    9. что макидан, дам кашидан; насос тянет воду насос обромекашад
    10. что разг. (пить медленно) ҷуръа-ҷуръа нӯшидан, оҳиста нӯшидан, бо лаззат нӯшидан // разг. (курить) кашидан; он тянет папиросу за папиросой вай папиросро аз паи папирос мекашад
    11. что разг. маҷбур карда гирифтан, зӯран гирифтан, дуздӣ кардан; тянуть деньги пулро маҷбур карда гирифтан
    12. охот. парвоз кардан
    13. кашидан; печь хорошо тянет печь хаворо нағз мекашад
    14. чаще безл. вазидан; с моря тянет лёгкий ветерок аз тарафи баҳр боди форам мевазад; из кухни тянет жареным мясом аз ошхона бӯи гӯшти бирён меояд
    15. что, с чем перен. разг. кашол додан, ба таъхир андохтан, тӯл кашондан, дуру дароз кардан; тянуть дело корро кашол додан; он тянет с ответом вай ҷавобро ба таъхир меандозад
    16. что якта-якта (мад кашида) гуфтан, мад кашидан; тянуть ноту нотаро мад кашидан; тянуть песню сурудро мад кашидан
    17. что и без доп. бо як азоб зиндагонӣ кардан
    18. вазн доштан; арбуз тянет шесть килограммов тарбуз шаш килограмм вазн дорад
    19. что и без доп. сиққондан, фишурдан, кашидан, тангӣ кардан; пиджак тянет в плечах китфҳои костюм танг аст <> тянуть время вактро дароз кашидан; тянуть жилы из кого аз ҷон безор кардан; тянуть канитель 1) ба кори дилбазан машғул шудан 2) кашол додан (ягон кор ё гапро); тянуть лямку кори вазнин, пурмашаққат ва дилгиркунанда кардан; тянуть резину файсал додан; тянуть сок (соки) из кого-л. хуни касеро макидан, ба касе зулму ситам кардан; тянуть чью-л. руку (сторону) прост. дасти касеро гирифтан, дастгири касе будан; тянуть за душу, тянуть душу из кого ба ҷон расондан, азоб додан, аз ҷон сер кардан; тянуть за уши кого-л. аз гӯши касе кашидан; тянуть за язык кого-л. касеро ба гап задан маҷбур кардан; кто тебя за язык тянул? аз ту инро кӣ пурсид?; ёле (едва) ноги \тянуть 1) ба зӯр гаштан 2) суст (бемадор) будан

    Русско-таджикский словарь > тянуть

  • 14 глаз

    м
    1. чашм, дида; правый глаз чашми рост; чёрные глаза чашмони сиёҳ; близорукие глаза чашмони наздикбин, чашмони хира; заплаканные глаза дидаи ашкбор; глазас поволокой чашми хумор, нигоҳи махмурона; зажмурить глаза чашмро нимпӯш кардан; заглаз крыть глаза чашмро пӯшидан
    2. назар, нигоҳ, чашм; встретиться глазами чашм ба чашм афтидан (во хӯрдан); поднять глаза назар (нигоҳ) кардан; провожать глазами кого-что-л. аз пушти касе, чизе нигоҳ карда истодан
    3. чашм; бабушка стала слаба глаз -ами чашми модаркалон хира аст // тк. ед. чашм; верный глаз чашми дақиқ; меткий глаз чашми тез; опытный глаз чашми зирак; посмотреть на что-л. глазом знатока ба чизе бо чашми кор-дони нигоҳ кардан
    4. перен. разг. назорат; нужен глаз да глаз чашм набояд канд; у семй нянек дитя без глазу посл. «кайвонӣ нӯҳ шуд, завола гум шуд <> бесстыжие глаза проспг. бран. обращ. бешарм!, беҳаё!; доступный глазу аён, намоён; дурной глаз чашми бад; невооруженным(простым) глазом бо чашми оддӣ, бе айнак, бе дурбин; своими глазами бо чашми худ; хозяйский глаз пухтакорӣ; ғамхорӣ, назорат; в глаза рӯйрост, беибо; сказать в глаза кому-л. ба рӯи касе гуфтан; в глазах кого-л., чьих-л. дар (ба) назари касе, ба фикри (ба гумони) касе; вырасти в чьйх-л.- ах дар пеши назари касе эътибор (обрӯ) пайдо кардан; за глаза 1) дар ғайб, ғоибона, аз пушт 2) (не видя) нодида (дар хариду фурӯш, ҳангоми ичрра гирифтан) 3) (вполне) комилан, баҳузур; за глаза довольно басу зиёдатист, баҳузур мерасад; на глаз тахминӣ, аз рӯи дид; определить (прикинуть) на глаз аз рӯи дид тахмин (муайян) кардан; на глазах у кого-л. дар пеши чашми касе, дар пеши назари касе, дар ҳузури касе; всё это происходит у него на глазах ҳамаи ин кор дар пеши назари вай рӯй медиҳад; с глаз долой) дур шав аз чашмам (аз назарам); убирайся с глаз долой! рав!, аз пеши чашмам дафъ шав!, ба назарам на-намо! 2) ба чашм нанамояд; с глаз долой - из сердца вон посл. аз дида дур - аз дил дур; с глазу на глаз танҳо ба танҳо, якка ба якқа; для отвода глаз барои чашмбандӣ; как бельмо на -у дилбазан, халаи биқин барин; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад; ҳар ҷо, ки рост ояд; лопни [мой] глаза прост. кӯр шавам ки…; насколько хватает глаз то чашм дидана; ни в одном глазу (глазе) маст-паст не; сна ни в одном глазу прост. хеҷ хоб намебарад; ради прекрасных глаз ба хотири чашмони зебо; с закрытыми глазами фикр накарда, мулоҳиза накарда, чашмро пӯшида; с открытыми глазами касдан, дидаю дониста; с пьяных глаз прост. мастомаст; хоть глаз (глаза) выколи (коли тип-торик, торикистон; глаз отдыхает на чём чашми кас меосояд; глаза разбежались у кого ҳайрон шуда монд; глаза разгорелись у кого оби дахон рафт; глаза слипаются (закрываются) хоб зер мекунад; глаза бы [мой] не глядёли (не видали, не смотрели) намедидаму намесӯхтам;глаза на лоб лезут у кого прост. чашмон мош барин калон кушода мешаванд; глаза на мокром месте гирёнчак; и [даже] -ом не ведёт пинакашро вайрон намекунад; глаз не казать куда, к кому камнамо шудан, рафтуоро қатъ кардан; глазом не моргнув 1) мижа назада, бе фикру андеша 2) бе тарсу харос; не успел глазом моргнуть ба як мижа задан, дар як дам; глаз не сводить с кого-чего-л. аз касе, чизе чашм накандан; глаз не сомкнуть чашм напӯшидан, мижа тах накардан; в глаза не видеть кого ҳеч надидан, асло надидан; у меня в -глазах потемнёло пеши чашмонам сиёҳй зад; в - ах рябит дар пеши чашм биҷиррос мезанад; не знаю, с какими -глазами покажӯсь куда бо кадом рӯй ба чашми мардум намоён мешавам; берёчь пӯще глаза (ока) ҳамчун гавхараки чашм ҳифз кардан (нигоҳ доштан); бить в глаза диққатро ба худ кашидан (ҷалб кардан); бросаться в глаза ба чашм афтодан, диқкатро ба худ ҷалб кардан; впиться глаз ами в кого, во что теғ кашида нигоҳ кардан; выкатить глаза прост. чашм ало кардан, чашм аз косахона баровардан; высмотреть [все] глаза прост. чашм чор шудан; вытаращить (выпялить) глаза прост. чашмро аз косахона баровардан, чашмро калон кушодан; глядеть (смотреть) во все глаза, глядеть (смотреть) в оба глаза бо диққат нигох кардан; делать большие -глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; делать круглые глаза худро ба нодонӣ задан; закрыть глаза кому-л. манаҳи касеро бастан; ба ҳалқи касе об чаккондан; закрыть глаза на что-л. чашм аз чизе пӯшидан, аҳамият ба чизе надодан; играть глазами ғамза кардан, чашм паррондан; искать глазами кого-что-л. чашм давонда касеро, чизеро кофтан; лезть в (на) глаза кому-л. прост. 1) зӯр зада диқкати касеро ба худ ҷалб карданӣ шудан 2) худнамоӣ кардан; мозолить глаза кому прост. хори чашм шудан; безор кардан; не верить [своим] глаз -ам ба чашмони худ бовар накардан; не спускать глаз с кого-чего-л. 1) (смотреть) чашм накандан аз касе, чизе 2) (приглаз стально следить) дар зери чашм доштан; открыть глаза кому-л. на что чашми касеро кушодан; отвести глаза кому-л. чашми касеро ба хато андохтан; пожирать глазами кого-что бо чашм хӯрдан; показываться (казаться) на глаза чьи, кому ба назар (ба чашм) намудан; попасть на глаза ба чашм афтидан; продрать глаза прост. чашм кущодан, бедор шудан; проплакать (выплакать) все глаза аз гиря чашмро варам кунондан; протереть глаза прост. бедор шудан; аз хоб хестан; пустить пыль в глаза кому-л. ба чашми касе хок пошидан; пялить (пучить) глаза на кого-что прост. чашмро песондан, чашм сих кардан, чашм дӯхтан; скрыться из глаз аз назар ғоиб шудан; смотреть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллуқ кардан; смотреть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан, беҳарос нигоҳ кардан; смотреть в глаза правде аз ҳақикат бим надоштан; смотреть в - а смерти аз марг наҳаросидан; смотреть прямо (смело) в глаза чему нотарсона нигох кардан; смотреть большими глазами тааҷчубомез чашм дӯхтан; смотреть другими глазами на кого--что бо дигар чашм дидан, аз дигар ҷиҳат баҳо додан; аз а в \глаза не знает алифро калтак мегӯяд; искры из глаз посыпались аз чашмон оташ парид; не в бровь, а в \глаз погов. « кофия рост омад; правда \глаза колет посл. сухани ҳак талх мешавад; у страха \глаза велики погов. тарсончак чор чащм дорад

    Русско-таджикский словарь > глаз

  • 15 оставить

    сов.
    1. кого-чпго мондан, монда омадан (рафтан), гузоштан; оставить книгу дома китобро дар хона мондан
    2. что осор гузоштан, таъеир кардан; оставить приятное воспоминание аз худ хотираи нек гузоштан
    3. кого-что гузоштан, нигоҳ доштан, мондан, монондан, эҳтиёт кардан; оставить часть зерна на еемена қисми ғалларо барои тухмӣ нигоҳ доштан; оставить бороду риш мондан
    4. кого-что васият кардан; ба ихтиёри касе гузоштан (мондан); оставить наследство мерос гузоштан //кем таъин кардан, мондащ монондан; оставить наследником меросхӯр карда мондан; оставить сиротой кого-л. касеро ятим карда монондан
    5. кого--что дар ҳолате монондан (гузоштан); оставить так ҳамин тавр монондан; остави-ть в живых зинда монондан; оставить когомь в недоумении касеро дар ҳайрат гузоштан
    6. кого-что без чего надодан, маҳрум кардан; оставить без обеда хӯрок надодан; оставить кого-л. без крова касеро бехонумон кардан; оставить письмо без ответа ба мактуб ҷавобе нагардондан
    7. кого-что нигоҳ доштан, монондан; ученика после урока талабаро баъд аз дарс нигоҳ доштан; оставить гостей ночевать меҳмононро шаб дар хона монондан; оставить ученика на второй год талабаро дар синфаш монондан
    8. кого-что тарк кардан, баромада (партофта; рафтан; оставить родной дом зодгоҳи худро тарк кардан; оставить школу мактабро партофтан
    9. перен. рафтан мондан; сознание оставило его ӯ аз ҳуш рафт; силы оставили меня аз қувват мондам 10, перен. аз баҳри чизе гузаштан; оставить надежду умедро кандан
    11. пд-вел. оставь(те) мои(ед), бас кун(ед), гап назан(ед); оставьте эти разговоры! ин гапҳоро бас кунед!, монед ин гапҳоро!; оставьте, это не ваше дело! монед, йн кори шумо не! <> -оставить деньги где пулҳоро исроф кардан; оставить мир уст. чашм аз ҷаҳон пӯшидан, аз дунё гузаштан; оставить без послед-ствий бенатиҷа (беоқибат) монондан; оставить в дураках (дураком) 1) карт. бурдан 2) фиреб (фанд) додан; оставить в покое кого-л. касеро ташвиш надодан; оставить за кормой мор. тай кардан; оставить за собой, оставить позадй [себя] крго-что 1) паси сар кардан; мы оставили за собой деревню и пошлй по лееу мо аз деҳа гузашта роҳи ҷангалзорро пеш гирифтем 2) (опередить) пеш рафтан (гузаштан); оставить за собой что дар ихтиёри худ мондан; оставить за собой квартйру хонаро дар ихтиёри худ мондан; оставить на память барои ёдгорй ҳадя кардан; оставить с носом кого прост. ду даст дар бинӣ монондан; камня на камне не \оставитьть санг бар санг нагузоштан; не \оставитьть своими милостямй кого-л. уст. касеро аз марҳамати худ маҳрум накардан

    Русско-таджикский словарь > оставить

  • 16 свести

    сов.
    1. кого фуровардан, гирифта фуровардан
    2. кого-что бурдан, бурда мондан, четтар бурда мондан; свести лошадь с дороги аспро ба лаби роҳ бурда мондан
    3. кого-что разг: (в одно место) бурдан, гирифта бурдан, бурда мондан
    4. кого-что бурдан, бурда расондан, гирифта бурдан; свести кого-л. в театр касеро ба театр бурдан
    5. кого с кем (помочь встретиться) во хӯрондан, дучор кунондан, рӯ ба рӯ кардан
    6. что с кем-чем разг. пайдо кардан; свести дружбу (знакомство) дӯстӣ (ошноӣ) пайдо кардан
    7. что ҷафс кардан, ба ҳам расондан, ба ҳам пайванд кардан; свести доски пола тахтаҳои фаршро ба ҳамдигар ҷафс кардан; свести брови абрӯ чин кардан
    8. что во что як (якҷоя) кардан, муттаҳид кардан; свести отряды в полк отрядҳоро як карда полк ташкил кардан
    9. что ҷамъбаст кардан, муқоиса карда натиҷа баровардан
    10. что к чему, на что мухтасар кардан, каср карда ба ҳадде расондан; свести к минимуму ба ҳадди ақал расондан
    11. что нусха бардоштан (гузарондан), кӯчондан
    12. что нест кардан, равондан, барҳам додан; свести бородавку озахро сӯзондан; свести пятно доғро нест кардан
    13. безл. что разг. раг кашидан; ногу свело судорогой раги по кашида шуд <> свести в могилу кого ба лаби гӯр бурдан; свести к нулю что ба ҳеҷ баровардан; свести на нет что нест (нобуд, маҳв) кардан; свести с пьедестала (с высоты величия) кого-л. касеро аз азамат ва бузургӣ фуровардан; свести счёты с кем-л. аз касе интиқом гирифтан; \свести с ума аз акл бегона кардан

    Русско-таджикский словарь > свести

  • 17 смотреть

    несов.
    1. на кого-что, во что нигоҳ кардан, нигаристан, назар андохтан; смотреть на часы ба соат нигоҳ кардан; смотреть вперёд ба пеш нигоҳ кардан; смотреть в окно аз тиреза нигоҳ кардан; смотреть в микроскоп бо микроскоп нигоҳ кардан; смотреть устало хастаҳолона нигоҳ кардан; смотреть исподлобья песондан, бад-бад нигоҳ кардан; смотреть печально ғамгинона нигоҳ кардан // повел. смотри(те) (знак отсылки в тексте - см.) нигоҳ кун(ед) - ниг.
    2. на кого-что перен. разг. фикр доштан (кардан); как вы смотрите на то, чтобы пойти погулять? шумо фикри сайр кардан надоред?; как вы на это смбтрите? шумо дар бораи ин кор чӣ фикре доред // без доп. разг. фикр кардан, шах шуда истодан; надо было раньше смотреть пештар фикр кардан лозим буд; чего смотришь, помогай! чаро шах шуда истодаӣ, ёрдам кун!
    3. кого-что дидан, дида баромадан; я смотрел вашу рукопись ман дастнависи шуморо дида баромадам; врач смотрел больного духтур беморро муоина кард
    4. кого-что тамошо кардан, дидан; смотреть новый спектакль спектакли навро тамошо кардан; смотреть выставку выставкаро тамошо кардан
    5. за кем--чем разг. нигоҳубин (назорат, парасторӣ) кардан; смотреть за порядком тартиботро назорат кардан; смотреть за больным ба бемор нигоҳубин кардан
    6. на кого-что перен. разг. таклид кардан, нигоҳ кардан; аҳамият додан, парво кардан; ты на него не смотри, дёлай по своему ту ба вай таклид накун, ба таври худ рафтор кун; вы на это не смотрите шумо ба ин аҳамият надиҳед, шумо ба ин парво накунед
    7. на кого-что и без доп. пе-рен. намоён будан, дида шудан; из-за облаков смотрели звёзды аз миёни абр ситораҳо намоён буданд
    8. на кого-что, во что рӯ ба чизе будан; окна школы смотрят во двор тирезаҳои мактаб рӯ ба ҳавлӣ мебошанд
    9. кем-чем разг. намуд доштан; смотреть героем намуди каҳрамонона доштан; он смотрит орлом намудаш ғурурнок аст
    10. повел. разг. смотри(те) ҳушьёр бош(ед), зинҳор; смотри, будешь виноват! ҳушёр шав, ки гунаҳкор мешавӣ!; смотри, чтобы не получилась неприятность бохабар бош, то ягон нохушӣ рӯй надиҳад; смотри, не простудись! бохабар бош, то шамол нахӯрӣ!
    11. повел. разг. смотри бин; смотрите бинед; смотрите, как она танцует! бинед, чӣ хел рақс мекунад!
    12. в знач. вводн. сл. разг. смотрю бинам, нигоҳ кунам; смотрим бинем, нигоҳ кунем; смотрю я, а он уже убежал бинам, вай аллакай гурехтааст
    13. в знач. вводн. сл. разг. смбтришь (между тем, и вот) ҳамин ки …, аммо; не успеешь оглянуться, смотришь, уже вечер ана-мана нагуфта, мебинед, ки шаб шудааст <> смотреть волком песондан, бо адоват нигоҳ кардан; смотреть другими глазами бо чашми дигар дидан, аз дигар нуктаи назар баҳо додан; смотреть косо на кого-что каҷ (нописандона, бадхоҳона) нигоҳ кардан; смотреть сверху вниз на кого-л. ба касе мағрурона нигоҳ (муомила) кардан; он смотрит сентябрем шутл. аз қошу кавоқаш барф меборад; смотреть в глаза кому-л. 1) бо диққат нигоҳ кардан, зеҳн мондан, чашм дӯхтан 2) барои ба касе маъқул шудан кушиш намудан; смотреть в глаза (в лицо) чему нотарс рӯ ба рӯ шудан (нигоҳ кардан); смотреть в глаза смерти аз марг наҳаросидан; смотреть во все глаза, смотреть в оба глаза чаҳорчашма нигоҳ кардан, бо диққат нигоҳ кардан; смотреть в оба хушёр будан; смотреть сквозь пальцы беэътиноёна назар кардан, мусоҳилакорӣ кардан, чашм пӯшидан; \смотреть со своёй колокольни на кого-что-л. касеро, чизеро бо гази худ чен кардан; того и смотри прост. қариб аст, ана ҳозир

    Русско-таджикский словарь > смотреть

  • 18 покрыть

    сов.
    1. кого-что пӯшидан, пушондан, аз боло кашидан, рӯпӯш кардан; покрыть чехлом ҷилд пӯшондан // что (обить) рӯйкаш кардан // что (сделать верх из ткани) абра кардан; -покрыть шубу сукном ба пӯстин абраи мо-ҳут кардан // кого-что разг. (надеть на голову) ба сар печондан, ба сар бас-тан (партофтан, гирифтан); покрыть голову платком ба сар рӯмол бастан (печон-дан)
    2. что давондан, андудан, моли-дан; покрыть рамку позолотой ба чорчӯбаи расм зарҳал давондан
    3. что пӯшондан; фаро гирифтан, печондан; ветер покрыл пруд рябю шамол ба рӯи оби ҳавз чин партофт; тучи покрыли небо абрҳои сиёҳ осмонро фаро гирифтанд; бледность покрыла её лицо ранги рӯяш парид
    4. что пахш (зер) кардан, фурӯ нишон-дан; гудок паровоза покрыл голоса людей садои паровоз овози мардумро пахш кард
    5. что додан, таъдия (адо) кар-дан, пардохтан, пур кардан, ҷарима (талофй) додан; покрыть расходы хароҷот-ро пур кардан (бардоштан)
    6. кого--что пинҳон (руст) кардан; покрыть преступника ҷинояткорро пинҳон кардан
    7. что тай кардан, паймудан; покрыть переход в течение двух часов манзилро дар муддати ду соат тай кардан
    8. что карт. задан; покрыть короля козырем шоҳро бо зот задан
    9. кого-что прост. (обругать) ҳақорат кардан, дашном додан
    10. кого-что с.-х. бордор (ҳамл-дор) кунондан, ҷуфтй кунондан<> покрыть позором (презрением, стыдом) кого-что лаънат хондан, туфу лаънат кардан, шармсор кардан; покрыть поцелуями ко-го-что бӯса чидан (барчидан); \покрытьть славой кого-что машҳур кардан

    Русско-таджикский словарь > покрыть

  • 19 взять

    сов.
    1. кого-что гирифтан, бардоштан; взять в руки (на руки) ба даст гирифтан
    2. что перен. (выбрать) интихоб кардан, хоста гирифтан, ҷудо (сара) карда гирифтан; взять тему для статьи барои мақола мавзӯъ интихоб кардан
    3. кого-что (унести, увести с собой) гирифта бурдан, бурдан; взять с собой нужные вещи бо худ чизҳои даркориро гирифта бурдан
    4. кого-что (принять) ба ӯҳда (ба зимма) гирифтан; взять на себя обязательства ба зиммаи худ ӯҳдадориҳо гирифтан
    5. кого-что (получить, нанять) гирифтан; взять в долг rарз гирифтан
    6. что (купить, достать) харидан, гирифтан, пайдо кардан; взять билеты в кино ба кино билет гирифтан (харидан)
    7. что (взыскать) ситондан, рӯёнидан, гирифтан; взять штраф ҷарима гирифтан
    8. что (добыть) ҳосил кардан, кандан // (извлечь, заимствовать) гирифтан, иктибос кардан; взять пример из художественного произведеиия мисолро аз асари бадеӣ трифтан//(придумать) бофта баровардан; откуда они это взяли? онҳо имро аз куҷо бофта бароварданд?
    9. кого-что (захватить) гирифтан, ба даст даровардан, ишғол (забт) кардан; взять город шаҳрро забт кардан // перен. (охватить) фаро гирифтан; его взяли сомнения ӯ ба шубҳа афтод. кого охот. сайд кардан, доштан, дунболагирӣ (таъқиб) кардан; собаки взяли зайца сагҳо харгӯшро доштанд
    11. что (преодолеть) ҷаҳида гузаштан, гузаштан; взять высоту аз баланди тан
    12. чем (достичь успеха, цели) муваффак (комёб) шудан, ноил гардидан
    13. что (отнять) гирифтан, хӯрдан; эта работа взяла у него много времени ин кор вақти зиёди ӯро гирифт
    14. что чаще с отриц. разг. гирифтан, гузаштан
    15. разг. (принять направление) ба сӯе рафтан, равона шудан; мы взяли вправо мо ба тарафи дастн рост рафтем
    16. кого (ареставать) ҳабс кардан
    17. в сочет. с союзами «да», «и», «да и» и гл. разве взять дай поехать? магар ки кас хезаду равад? <> не дорого возьмёт ин кор барои ӯ ҳеҷ гап не; с чего (откуда) ты взял? аз куҷо донистӣ (фаҳмидӣ)?; чёрт возьми! сабил монад!; ни дать, ни взять худи худаш, як себу ду тақсим (кафон); см. тж. брать

    Русско-таджикский словарь > взять

  • 20 сбить

    сов.
    1. кого-что зада ғалтондан (афтондан, баровардан); сбить с ног кого-л. касеро зада ғалтондан; сбить яблоко с ветки себро зада афтондан; сбить замок с двери қулфи дарро зада баровардан
    2. что кунд (фит, суда, хӯрда) кардан; сбить подковы о камни наълҳоро ба санг зада фит кардан; сбить каблуки пошнаро фит кардащ сбить дорогу роҳро дағарбуғур (вайрон) кардан // разг. (стереть кожу) озурдан; сбить пятку пошнаи поро озурдан
    3. кого-что бо тир зада ғалтондан, бо тир захмдор кардан, бо тир куштан; сбить утку мурғобиро тир зада куштан; сбить самолёт самолётро зада афтондан
    4. кого-что (оттеснить) фишор дода баровардан, танг карда баровардан
    5. кого-что с чего задан, баровардан; сбить с дороги аз роҳ задаи
    6. кого перен. разг. саросема кардан, гап гум кунондан; ученика сбили трудные вопросы саволҳои мушкил талабаро саросема карданд
    7. что кам (паст) кардан, фуровардан; сбить пламя алангаро паст кардан; сбить температуру ҳароратро фуровардан; сбить цену нархро фуровардан
    8. что сохтан; сбить ящик для посылки барои посылка қуттӣ сохтан
    9. кого-что разг. ҷамъ (тӯб) кардан; собаки сбили овец в кучу сагҳо гӯсфандонро ба як ҷо тӯб карданд
    10. что кафк кунондан, гуппӣ задан; кашидан, кофта-кофта ғафстар (қуюқтар) кардан; сбить пену кафк кунондан; сбить масло маска ҷудо кардан <> сбить с толку кого-л. 1) (запутать) майнаи касеро гиҷ кардан, касеро гаранг кардан; 2) (толкнуть на чтосбитьл. плохое) касеро аз роҳ баровардан, касеро гумроҳ (бероҳа) кардан; \сбить с пути то же, что \сбить с толку 2)

    Русско-таджикский словарь > сбить

См. также в других словарях:

  • навести критику на кого-что — Раскритиковать кого , что л …   Словарь многих выражений

  • днём с огнём, илис фонарём, илине найти, илине сыскать кого, что — чаще неодобр. очень трудно, практически невозможно отыскать кого , что л. 1. По преданию, греческий философ киник Диоген (400 – 323 гг. до н. э.) расхаживал в толпе народа днем с зажженным фонарем в руках и на вопрос, что он ищет, отвечал:… …   Справочник по фразеологии

  • Махнуть рукой (на кого-что) — Махнуть (на кого что) рукой (иноск.) отступиться отъ кого, чего. Ср. Она на мужа давно махнула рукой! Она... давно считала его за дурака набитаго и безвозвратно падшаго нравственно. Писемскій. Мѣщане. 2, 9. Ср. Будь строгъ, но будь уменъ... Когда …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • иметь виды на кого-, что-л — (насчёт, относительно кого , чего л.) Рассчитывать на кого , что л. в каком л. отношении …   Словарь многих выражений

  • До кого что не доходило, тот того и не знает. — До кого что не доходило, тот того и не знает. См. ЗАБОТА ОПЫТ …   В.И. Даль. Пословицы русского народа

  • вырвать из сердца кого-, что-л — Вы/рвать из сердца (души) кого , что л. Заставить себя забыть …   Словарь многих выражений

  • раскрыть глаза кому-л. на кого-, что-л — Показать кого , что л. в истинном свете, дав кому л. возможность самому убедиться в этом …   Словарь многих выражений

  • как с гуся вода с кого, что — неодобр. кому либо что либо абсолютно безразлично, все нипочем; что либо решительно не действует на кого либо. Из за жировой смазки оперенья вода с гуся легко скатывается. Такое наблюдение переносилось в знахарские формулы, пословицы, поговорки …   Справочник по фразеологии

  • Что надо — НАДО 1, в знач. сказ., с неопр., кого что или чего. То же, что нужно (см. нужный в 3 и 4 знач.). Н. работать. Его беспокойство н. понять. Н. денег. Больше всех н. кому н. (о том, кто слишком активен, во всё вмешивается; разг. неодобр.). Так ему и …   Толковый словарь Ожегова

  • представлять, видеть кого-, что-л. в мрачном свете — Обращать внимание только на отрицательные, негативные стороны кого , чего л …   Словарь многих выражений

  • ЧТО — Ни с чего ни по что. Сиб. По непонятной причине. Верш. 4, 157. Чего нет у кого, где. Новг. Об изобилии, большом количестве и разнообразии чего л. НОС 12, 65. Быть ни в чём. Ворон. Болеть. СРНГ 21, 213. Вести ни в чём кого. Арх. С презрением,… …   Большой словарь русских поговорок

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»