ԿԱՄ

1

ի Молотильная доска, доска с укреплёнными на ней камешками для обмолачивания пшеницы, ячменя и т. п., которую волочили быки по гумну.

2

շ. Или, либо. ◊ Կամ... կամ или... Или. Կամ աղն է պակաս, կամ մաղը ему что-то нужно, чего-то ему недостаёт.

* * *

[CONJ]

или

либо

[A]

двоюродный

կամ Есть, имеется.

* * *

[AUX]

имеется

(կամ չի) 1. Не. 2. Нет. 3. Ведь, же, ж. ♢ Չէ թե не то. Չէ՞ որ ведь, же, ж. Չէ որ չէ нет и нет. Չէ ու չոռ, Չէ ու չիքն ընկնես чтоб тебе пусто было! Չէ, չէ պոզեր, Չէ մի պոզեր ну, да! скажешь ведь! ну и сказал! Չէ նե (արևմտհ.) не то.

* * *

[PART]

ведь

же

нет

не

քթի Нос. ◊ Քիթ անել обидеться, надуть губы. Քիթ բարձրացնել драть (задирать, поднимать, подымать) нос. Քիթ թափ տալ задирать нос. Քիթ հանել очинить. Քիթ սրբելու ժամանակ չունենալ дохнуть (дыхнуть) некогда. Քիթը վեր քաշել нос воротить. Քիթ ցցել, տե՛ս Քիթ բարձրացնել։ Քիթ ու մռութ лицо, морда. Քիթ ու մռութ անել обидеться, надуть губы. Քիթ ու մռութը արունլվա անել расквасить морду. Քիթ ու մռութը ծռմռել строить, корчить и т. д. рожу. Քիթ ու մռութը կախել насупиться. Քիթ ու մռութը հավաքել вешать (повесить) нос. Քիթ ու մռութը ջարդել набить морду. Քիթ ու պռոշ, տե՛ս Քիթ ու մռութ։ Քիթ ու պռոշ անել строить, корчить и т. п. рожу. Քիթ ու պռունգ կամ Քիթ ու պռունկ, տե՛ս Քիթ ու մռութ: Քիթ քթի խոսել կամ Քիթ քթի տալ нос к носу, носом к носу, нос в нос Քիթը բարձր պահել нос кверху держать (носить и т. п.). Քիթը բարձրացնել драть (задирать, поднимать, подымать) нос. Քիթը բերանը մեկ անել набить морду. Քիթը գետին կպչել перестать, заноситься. Քիթը երկար заносчивый, чванный, чванливый, спесивый. Քիթը երկինք ցցել, տե՛ս Քիթը բարձրացնել Քիթը խոթել совать (сунуть), тыкать (свой нос), соваться с носом. Քիթը խպշտել дёргать носом. Քիթը կախ повесив нос. Քիթը կախել կամ Քիթը կախ անել вешать (повесить) нос. Քիթը կախ մնալ опешить. Քիթը կոխել 1) տե՛ս Քիթը խոթել, 2) тыкать (ткнуть) в нос (носом). Քիթը հոտ առնել чуять носом, нюхом, чутьём. Քիթը մխում է с души воротит. Քիթը մտնել 1) лезть на глаза (в глаза), 2) подъезжать к кому, ластиться к кому, около кого. Քիթը սրվել է нос заострился, исхудал. Քիթը վեր ցցել задирать нос, драть нос (разг.). Քիթը վեր քաշել 1) нос воротить, 2) крутить носом, морщить нос. Քիթը տնկել нос кверху держать (носить и т. п.). Քիթը տրորել дать по носу, ткнуть носом. Քիթը ցից заносчивый, кичливый, надутый. Քիթը ուռցնել надуть губы. Քիթը քամուն բռնել гонять лодыря (или собак), бездельничать. Քիթը քաշ անել, տե՛ս Քիթը կախել։ Քիթը քարին առնել տալ՝ խփել терпеть неудачу. Քիթն ու մռութր հավաքել морщить нос. Քիթն ու պլինչը չլվացած ни свет ни заря, чуть (или чем) свет. Քթի մազ нудный. Քթի մազ դառնալ привередничать. Քթի մեջ խոսել, Քթի միջից խոսել гнусавить. Քթի մուխը հանել задавать, задать трёпку (таску, жару, баню, перцу). Քթի տակ под носом. Քթի տակ ասել՝ խոսել, երգել (և այլն) говорить (смеяться, шептать и т. п.) под нос, в нос. Քթի տակ դնդնալ мурлыкать. Քթի տակին մռմռալ՝ փնթփնթալ ворчать, брюзжать. Քթին դեմ անել тыкать (ткнуть) в нос (носом). Քթին թխել стукать сбить, щёлкать и т. п. по носу. Քթին խնդալ поднимать (поднять) на смех. Քթին տալ дать по носу. Քթից այն կողմը չտեսնել не видеть дальше своего (собственного) носа. Քթիցը բերել испортить кому-л. много (столько и т. п.) крови. Քթից(ը) բռնած ման ածել водить за нос. Քթից(ը) բռնել насмехаться над кем, чем-л. Քթիցը, բռնես հոգին դուրս կգա еле-еле душа в теле; дышит на ладан. Քթից(ը) գալ выйти боком. Քթից(ը) դուրս թռած как две капли воды (похож на кого), весь в кого. Քթից ընկնողը հազար կտոր կլինի гроша не стоит, а глядит рублём; как брянская коза, вверх глядит; ни с какой стороны не подберешься (о неприветливом, неприступном человеке). Քթից ընկած, տե՛ս Քթից դուրս թռած։ Քթից ծուխ հանող сердитый, крепкий, забористый (о вине). Քթիցը հանել насолить. Քթից հեռու չտեսնել, տե՛ս Քթից այն կողմը չտեսնել։ Քթից մուխ դուրս գալ приходить (впадать и т. п.) в неистовство. Քթները կախ, տե՛ս Քիթը կախ։ Քթներր վեր քաշել крутить носом. Քթների տակ 1) տե՛ս Քթի տակ, 2) на носу. Քթով լինել մեկի հետ быть в обиде на кого-л. Քթով խոսել կամ Քթով պռունկով խոսել отвечать неохотно. Քթովդ դուրս գա чтоб тебе подавиться! Քթովն ընկնել ударять (ударить) в нос. Քթովը տալ швырнуть в лицо. Քթում խոսել говорить в нос. Քթի ծակ չունենալ быть недогадливым.

* * *

[N]

нос (M)

ի 1. Глаз. 2. Зрение. 3. Взгляд, взор. 4. Постав (мельничный). 5. Лучшая, отборная вещь среди однородных вещей. 6. Секция (здания). 7. Небольшое углубление, ниша в стене. 8. Ящик (стола, комода). 9. Глазок (сыра). 10. (բսբ.) Почка, глазок. 11. Очко (в карточной игре). 12. տր. և ներգ. հոլ: Աչքին, աչքում в чьих-либо глазах, На чей-либо взгляд, по чьему-либо мнению. ◊ Աչք ածել 1) смотреть, наблюдать, оглядываться вокруг, 2) искать, 3) беречь, охранять. Աչք անել моргать. Աչք-աչքի գցել смотреть друг другу в глаза. Աչք առնել՝ դիպչել (սնոտ.) сглазили кого. Աչք բանալ, աչք բացել, աչք բաց անել 1) освободиться от забот, прийти в себя, 2) понять, просветиться. Աչք գոցել, տե՛ս Աչք փակել։ (Մեկին) աչք գցել, աչք ձգել высмотреть, приметить кого. Աչք դնել (մեկին) облюбовать, приглядеть, зариться. Աչքդ (աչքդ, աչքներդ, աչքները) լույս поздравляю тебя (его, вас, их). Աչք ծակել 1) бить, бросаться в глаза, 2) вызвать зависть. Աչք ման ածել 1) искать, 2) смотреть по сторонам. Աչք շլացնել пленить, прельстить. Աչք տալ следовать чьему-нибудь примеру. Աչք տնկել зариться на кого, что. Աչք ու ականջ осведомитель. Աչք ունենալ вожделеть. Աչք փակել 1) закрывать глаза (на что), 2) сомкнуть глаза. Աչքե տես, բերնե կարոտ хоть видит око, да зуб неймёт; по усам текло, в рот не попало. Աչքերդ բռնի 1) чтоб ты ослеп, неблагодарный! Աչքերը բաց մնալ опешить. Աչքերը բռնել 1) закрыть (кому) глаза ладонями, 2) чтоб (тебе, ему, им) ослепнуть! Աչքերը բռնվել ослепнуть. Աչքերը բուռն ընկնել глаза вылезли из орбит (от сильного удара по голове). Աչքերը գագաթն է թռել глаза на лоб лезут, полезли. Աչքերը գնալ 1) клонить ко сну, 2) заглядеться, 3) տե՛ս Աչքերը ջուրը տաներ Աչքերը դեղ դնել подводить глаза. Աչքերը թրջվել прослезиться. Աչքերը լցվել, լցնել налиться слезами (о глазах) Աչքերը խորն ընկնել, տե՛ս Աչքերը փոս ընկնել։ Աչքերը ծանրացել են веки отяжелели. Աչքերը կապել 1) втереть очки, 2) заколдовать. Աչքերը կուրանալ ослепнуть. Աչքերը կուլ գնալ 1) западать (о глазах), 2) слипаться (о глазах), 3) похудеть, 4) сморщиться. Աչքերը հանգչել потухнуть (о глазах). Աչքերը հանել 1) выколоть глаза, 2) навредить, 3) наказать. Աչքերը հետը գնալ заглядеться. Աչքերը հետը տանել 1) очаровать, пленить, 2) досадить кому-либо. Աչքերը հող, մոխիր, հող ու մոխիր փչել, տե՛ս Աչքերին թոզ փչել։ Աչքերը, ճակատը, ճակատին թռնել, տե՛ս Աչքերը գագաթը թռչել։ Աչքերը՝ աչքերի աոաջ մթնել потемнеть в глазах. Աչքերը շաղվել мутиться в глазах. Աչքերը ոլորել косить глаза. Աչքերը չորս անել 1) вытаращить глаза, 2) бдительно стеречь, 3) смотреть, глядеть и т.п. во все глаза, в оба (глаза). Աչքերը չռել вытаращить, вылупить глаза. Աչքերը ջուրը տանել помутиться в глазах. Աչքերը սրտի հայելին են глаза-зеркало души. Աչքերը սև ջուր իջնել Заболеть глаукомой. Աչքերը վառվել разгореться, заблестеть, заискриться (о глазах). Աչքերը փայլել, տե՛ս Աչքերը վառվել։ Աչքերը փոս ընկնել запасть (о глазах). Աչքերը քոռանալ, տե՛ս Աչքերը կուրանալ։ Աչքերին թոզ փչել пустить пыль в глаза. Աչքերին չհավատալ не верить своим глазам. Աչքերից արցունք քամել՝ թափել 1) проливать слёзы, 2) вызвать слёзы (у кого). Աչքերից թափել՝ վեր ածել лить слёзы. Աչքերից խեղն լինել быть слабым глазами. Աչքերից կայծեր դուրս թռան, աչքերը կայծակին տվին искры из глаз посыпались. Աչքերից կրակ է թափում из глаз сыплются искры Աչքերով ուտել 1) есть глазами, 2) (փխբ.) сердиться. Աչքը անկուշտ ненасытный, жадный, алчный. Աչքը ասածին չափ сколько охватывает глаз. Աչքը՝ աչքերը առնել 1) приглянуться, 2) не останавливаться ни перед чем, 3) заметить, 4) сглазить. Աչքը արնով լցվել налиться кровью (о глазах). Աչքը արյուն разъярённый. Աչքը բան տեսնել получить достаточно, удовлетвориться. Աչքը բար չբռնել завидовать. Աչքը (աչքերը) բաց 1) տե՛ս Աչքաբաց, 2) в полном сознании, 3) живой. Աչքը (աչքերը) բացել՝ բաց անել 1) проснуться, 2) открыть глаза (кому), 3) прозреть, 4) прийти в себя, очнуться, 5) начать жить, 6) одуматься, 7) распуститься, цвести. Աչքը բաց լուսացնել глаз не сомкнуть до рассвета. Աչքը բաց մեռնել умереть, не достигнув цели. Աչքը բացվել 1) проснуться, 2) прозреть, 3) очнуться, 4) начать жить, 5) распуститься, цвести. Աչքը բռնել 1) понравиться, 2) տե՛ս Աչքերը բռնել: Աչքը գալ скупиться, жалеть (что-либо). Աչքը գոց, տե՛ս Աչքը փակ։ Աչքը գոցել, տե՛ս Աչքը փակել։ Աչքը գիրը տանել испортиться от чтения (о глазах). Աչքը գցել 1) вылупить глаза, 2) облюбовать, 3) ждать подачки. Աչքը դեռ չթարթած вмиг, не успев моргнуть. Աչքը դիպչել 1) заметить, увидеть, 2) տե՛ս Աչքով տալ։ Աչքը դռանը մնալ проглядеть все глаза (очи). Աչքը դռանը պահել стеречь дом. Աչքը դուրս գալ 1) лишиться зрения, 2) вылезать из глазниц (о глазах), 3) поделом ему, 4) чтоб ослепнуть ему! Աչքը դուրս(ը) (լինել) 1) блудить, 2) быть в ожидании. Աչքը զորել различать. Աչքը ընկնել մի բանի 1) заметить, 2) понравиться. Աչքը թեքել 1) отвести взгляд, 2) отвернуться. Աչքը իր դռանը 1) верный в супружестве, 2) живущий на свой средства, довольный своей судьбой. Աչքը լալով մնալ остаться в безысходном горе, быть постоянно в слезах. Աչքը լի՝ լիքը տես Աչքը կուշտ։ Աչքը լիանալ жить в достатке, быть полностью удовлетворённым своим достатком. Աչքը խաբել 1) соблазнить внешностью, 2) провести на мякине. Աչքը՝ աչքերը խավարել ослабнуть (о зрении). Աչքդ խավարի чтоб ты ослеп! Աչքը խմել 1) прийтись по вкусу, 2) рассчитывать на успех, считать для себя посильным что-либо. Աչքը խոթել, տե՛ս Աչքը կոխել Աչքը խփել՝ խուփ անել сомкнуть глаза. Աչքը ծակ ненасытный, жадный, алчный. Աչքը՝ աչքերը՝ ծով դառնալ՝ ծովանալ пролить море слёз. Աչքը կապել втереть очки (кому). Աչքը կարոտ մնալ жить мечтой о ком, о чём) (о неудовлетворённом желании). Աչքը կշտանալ насытиться, удовлетвориться. Աչքը կոխել тыкать в глаза. Աչքը կպցնել, աչք կպցնել, сомкнуть глаза. Աչքը կուշտ нежадный, довольный своим достатком. Աչքը կտրել, տե՛ս Աչքը զորել: Աչքը՝ աչքերը մեկից մի բանից կտրել отвести глаза. Աչքը հանել 1) выколоть глаза, 2) сильно навредить, 3) наказать. Աչքը հատ ընկնել появилось бельмо на глазу. Աչքը հետևից մնալ проглядеть все глаза (очи). Աչքը ճանապարհին՝ ճամփին (մնալ), տե՛ս Աչքը դռանը մնալ։ Աչքը ճամփին թողնել заставить долго ждать себя. Աչքը հպել моргнуть, мигнуть. Մի աչքը հպելում вмиг. Աչքը ճպել зажмуриться. Աչքը մազ բուսնել заждаться. Աչքը ման ածել смотреть по сторонам, искать. Աչքը մեկի ձեռքին լինել уповать на кого, ждать подачки. Աչքը մտնել 1) вызывать зависть, 2) втереться (войти) в доверие, 3) лезть на глаза, выпячиваться Աչքը՝ աչքերը շաղվել рябить в глазах. Աչքը շլել, տե՛ս Աչքը պաղել։ Աչքը շոյել ласкать глаз, взор. Աչքը շոռ похотливый, блудливый. Աչքը չգալ 1) не жалеть, 2) не представлять ценности (для кого,). Աչքը չվերցնել завидовать. Աչքը՝ աչքերը պաղել՝ սառել уставиться в одну точку, вперить взгляд во что-либо. Աչքը՝ աչքերը ջոկել разобрать, разглядеть. Աչքը՝ աչքերը ջուր դառնալ՝ կտրել проглядеть все глаза (очи), заждаться. Աչքը վրան լինել 1) облюбовать, 2) присматривать за кем-чем. Աչքը վրան մնալ остаться неудовлетворённым. Աչքը վրան պահել присматривать за кем-чем, беречь. Աչքը տեսածից կվախենա՝ վախենում է обжёгся на молоке, дует на воду, пуганая ворона и куста боится. Աչքը տնկել, տե՛ս Աչք տնկել։ Աչքը (աչքերը) ուռչել (մեկի համար) очень надо. Աչքը (աչքերը) փակել 1) закрыть глаза на что-либо, не заметить, пройти мимо, 2) закрыть глаза, вздремнуть, 3) умереть. Աչքը քաղցրանալ стать благосклонным. Աչքը քաղցր լինել относиться благосклонно. Աչքի անցկացնել՝ անցնել просмотреть. Աչքի անցնել 1) տե՛ս Աչքի անցկացնել, 2) восстановить в памяти. Աչքի առաջ, առջև 1) на чьих-либо глазах, 2) под присмотром. Աչքի առաջ գալ привидеться. Աչքի առաջ ունենալ 1) иметь в виду, 2) учесть. Աչքի է եկել сглазили кого. Աչքի գրող ненавистный. Աչքիդ վերևը ունք կա (չասել) не обидеть и малым. Աչքի զարնել՝ ընկնել бить, бросаться в глаза, выделяться. Աչքի լույս 1) зрение, 2) свет очей, светик мой. Աչքի լույսը թափել 1) ослепить, 2) корпеть над чем-либо. Աչքի լույսը խավարել 1) ослабеть (о зрении,), 2) чтоб (ты, он) ослеп. Աչքի լույսը՝ (լուսը) հանել 1) выколоть глаза, 2) наказать. Աչքի լույսը՝ (լուսը) հատնել՝ քաղվել ослабнуть глазами. Աչքի լույսի հետ չփոխել ценить как зеницу ока. Աչքի լույսի պես պահել՝ պահպանել хранить как зеницу ока. Աչքի հինուն կամ որդը կոտրել заморить червячка. Աչքին բար չտալ завидовать. Աչքին գալ 1) понравиться, 2) представлять в глазах ценность, 3) бить в глаза. Աչքին դիպչել попасться на глаза (на миг). Աչքին երևալ 1) показаться на глаза, 2) мерещиться, казаться, показаться, 3) показать кому-либо свою силу, мощь, 4) представлять в глазах (кого) ценность. Աչքին ընկնել, աչքովն ընկնել 1) попасться на глаза, 2) быть замеченным вскользь. Աչքին թող փչել, տե՛ս Աչքերին թոզ փչել։ Աչքին թվալ мерещиться, казаться. Աչքին հող ու մոխիր փչել, տե՛ս Աչքերին թոզ փչել։ Աչքի չափով на глаз. Աչքի ծայրով՝ պոչով մտիկ տալ смотреть исподтишка, украдкой. Աչքի սևն ու սպիտակը свет очей, единственная надежда. Աչքիս չերևաս убирайся с глаз моих. Աչքիս (մեր աչքի, աչքներիս) վրա с удовольствием. Աչքի սուրման թռցնող выжига. Աչքի վրա տեղ ունենալ честь и место кому. Աչքի տակ, տե՛ս Աչքի առաջ։ Աչքի տակ առնել 1) иметь в виду, 2) заклевать. Աչքի տակով(ն) անցկացնել бегло просмотреть. Աչքի տակով նայել՝ մտիկ տալ 1) смотреть украдкой, исподтишка, 2) поглядеть, 3) косо смотреть на кого, что-либо. Աչքի տակ ունենալ иметь в виду, учесть. Աչքից արյուն կաթել՝ թափվել прийти в бешенство. Աչքից բաց թողնել проглядеть- Աչքից գցել 1) разлюбить, 2) потерять из виду, 3) уронить кого в чьих-либо глазах. Աչքից էլ ընկնել՝ պրծնել, աչքացավից էլ потерять всё. Աչքից ընկնել՝ ելնել 1) потерять чьё-либо расположение, 2) потеряться из поля зрения. Աչքից թողնել упустить из виду. Աչքից ծածկվել скрыться с глаз. Աչքից կորչել сгинуть с глаз. Աչքից՝ աչքերից կրակ թափել взбеситься. Աչքից հանել, տե՛ս Աչքից գցել։ Աչքից հեռանալ удалиться с глаз долой. Աչքից վրիպել ускользнуть от внимания. Աչքից փախչել 1) избегать встречи, 2) стараться быть незамеченным. Աչքից փախցնել 1) прятать, 2) проглядеть. Աչքի փուշ бельмо на глазу. Աչքով անել подмигнуть. Աչքով աչք չունենալ Ненавидеть (кого). Աչքովն ընկնել, տե՛ս Աչքին ընկնել։ Աչքով չափել 1) смерить на глазок, 2) смерить взглядом кого, 3) определить на глаз, на глазок. Աչքով տալ сглазить. Աչքով տեսնել увидеть собственными глазами. Աչքով ունքով անել подмаргивать, подмигивать. Աչքով-ունքով է красивый. Աչքս լուս не было печали, этого не хватало. Աչքում բարձրանալ подняться в глазах (чьих). Աչքում (աչքից) ընկնել пасть в глазах (чьих). Աչքում մթնել потемнеть в глазах. Աչքումը յուղ լինել կամ ունենալ уметь подметить хорошее. Աչք ու ունքը կիտել нахмуриться. Բարի աչքով նայել, Բաց աչքով լուսացնել, Բաց աչքով նայել, Թեթև աչքով նայել, Խեթ աչքով նայել, Ծուռ աչքով նայել, Հավասար աչքով նայել, Հոգու աչք, Հոնքը շինելու տեղ՝ աչքը հանել, Մի աչքով նայել, Վատ աչքով նայել, ՈՒրիշի աչքով նայել, Փորձված աչք այլն, տե՛ս կապակցությունների առաջին բառերի տակ։

* * *

[N]

глаз (M)

глаз: глаза (PL)

зрение (N)

1. գ. Малое. 2. ա. Малый, небольшой (о количестве). 3. մ. Мало. ◊ Քիչ անց вскоре, немного погодя (или спустя). Քիչ առաջ перед тем, недавно. Քիչ էլ ещё немного. Քիչ է մնում կամ Քիչ էր մնում вот-вот, того и гляди, того и жди. Քիչ թե շատ мало-мальски. Քիչ հետո чуть позже. Քիչ-միչ, տե՛ս Քիչ ու միչ: Քիչ մնաց, տե՛ս քիչ էր մնում: Քիչ շատ, տե՛ս Քիչ թե շատ: Քիչ ու միչ мало-помалу. Քիչ ու միչ կամ քիչմիչ мало-помалу, понемножку. Մի քիչ немножко, чуть-чуть. Շատ թե քիչ, տե՛ս Քիչ թե շատ:

* * *

[A]

малый

небольшой

крошечный

[ADV]

мало

[N]

малое (N)

ի կամ քրտնքի Пот. ◊ Քրտինք թափել проливать пот. Քրտինք ծծել, Քրտինք ուտել выжимать, выгонять пот. Քրտինքը կոխել кидать, бросать, ударять и т. п. в пот. Քրտինք կտրել обливаться потом. Քրտինքը վրա է տալիս прошибло потом. Քրտինքի մեջ լողալ կամ Քրտինքի մեջ կորչել обливаться потом. Արյուն քրտինք кровь и пот. Արյուն քրտինք թափել՝ մտնել проливать пот. Դառը քրտինք кровь и пот. Հալալ քրտինք, ճակատի քրտինք праведный труд. Մեկի քրտինքն ուտել выжимать, выгонять пот. Սառը քրտինք холодный пот.

* * *

[N]

пот (M)

ի 1. Соль, хлористый натрий, поваренная соль. 2. Соль, химическое вещество (продукт полного или частичного замещения водорода кислоты металлом). 3. (փխբ.) Соль, сущность чего-либо. Կյանքի աղը соль жизни. ◊ Աղ անել посолить, приправить солью. Աղ(ը) դնել засолить. Աղը լացէեղել соль отсырела. Աղն է պակաս կամ մաղը (ասացված) чего-нибудь не хватает, в чём-нибудь нужда. Աղն ու անալին իրարից չջոկել ни бельмеса не знать; не понимать, не смыслить; ни бе ни ме, ни кукареку (прост.). Աղ ու լեղի горесть, печаль, скорбь, горечь. Աղ ու հաց, տե՛ս Աղուհաց: Աղ ու հաց. սիրտը բաց (առած) чем богаты, тем и рады. Աղ ու հացով մարդ хлебосол.

* * *

[N]

соль (F)

соль: поваренная соль (F)

хлористый натрий (M)

ամսի կամ ամսվա Месяц. Մարտ ամիս месяц март. Մի ամիս հետո через месяц. Ամիսներով месяцами.

* * *

[N]

месяц (M)

1

դ. Этот. ◊ Այս աշխարհը этот свет. Այս ու այն, Այս կամ այն тот или иной, этот или тот. Այս կերպ этак, так, таким образом. Այս ու այնտեղ здесь и там, тут и там.

2

ի. (հնց.) Бес, дьявол, злой дух.

* * *

[PRON]

эти

этот

1

արի կամ արեցի 1. Делать, сделать, совершать, совершить. Սխալ անել совершить ошибку. 2. Чинить,учинять, учинить (разг.), устроить. Դատ ու դատաստան անել чинить расправу. ◊ Ախ ու վախ անել, Աչքով-ունքով անել, Բան անել, Հարություն անել, Բաց անել, Գլխով անել, Լվացք անել, Տեղ անել և այլն, տե՛ս կապակցությունների առաջին բառերի տակ։

2

ա. Безвыходный. Անելանելի դրություն безвыходное положение.

* * *

[V]

сделать

делать

совершать

совершить

անվան 1. Имя. 2. Название, наименование. Հիմնարկի անունը название учреждения. Ապրանքի անունը наименование товара. 3. Кличка. Շան անունը кличка собаки. 4. տե՛ս Մականուն։ 5. Репутация. Լավ անուն ունենալ пользоваться хорошей репутацией. 6. (քեր.) Имя (грамматическая часть речи). ◊ Անուն անել (հնց.) сделать предложение, обручить. Անուն առ անուն поимённо. Անուն դնել՝ տալ 1) дать имя, наречь (устар.), 2) дать прозвище, 3) клеить ярлыки, наклеивать ярлык (прост.). 5 Անուն թողնել оставить о себе добрую память. Անուն կպցնել, տե՛ս Անուն դնել 2 և 3 նշան.։ Անուն հանել создать себе славу, приобрести известность, прославиться. Անուն վաստակել прославиться, приобрести известность, славу. Անուն ունենալ пользоваться известностью. Անունի (անվան) տեր именитый. Անունդ սև քարին գրվի՝ գրեմ чтоб ты сдох. Անունը բարձրացնել поднять престиж. Անունը բերան բերել произносить, упоминать чьё-либо имя. Անունը բերանն առնել постоянно сплетничать о ком-либо. Անունը գետնովը (տափովը) տալ опозорить имя. Անունը դնել, տե՛ս Անուն դնել։ Անունը դուրս գալ приобрести плохую репутацию. Անունը լեզվի ծայրին (ծերին) է имя его вертится на языке Անունը կա ամանումը չկա только (одна) слава, что... Անունը հանել՝ կոտրել опорочить имя. Անունը վերանալ сгинуть. Անունը տալ 1) упомянуть, 2) угрожать (чем), 3) назвать. Անունը տուր, սփռոցը գցիր лёгок на помине. Անունը տուր, փայտը վերցրու лёгок на помине. Անունն աշխարհով մեկ անել ославить, опозорить на весь мир. Անունն ի՞նչ դնել как назвать? как объяснить? Անունով երդվել 1) боготворить, преклоняться, 2) клясться именем (кого). Անունով մարդ человек с именем, знаменитый. Ավել(ի) անուն, տե՛ս Մականուն։ Մեկի անունով՝ անվանը գրել переписать на имя (кого). Մեկի անունով, մի բանի անունով 1) по адресу (кого), 2) благодаря (кому). Մեկի կամ մի բանի անունից от чьего-либо имени, от имени кого. Ածական անուն, Գոյական անուն, Թվական անուն, Հասարակ անուն, Հատուկ անուն, տե՛ս կապակցությունների առաջին բառերի տակ։

1. ա. Дословный, буквальный, текстуальный (катки.). Բառացի թարգմանություն дословный перевод. 2. մ. Дословно, буквально, текстуально (книжн.) слово в слово. Բառացի արտահայտել այս կամ այն միտքը дословно передать ту или иную мысль.

* * *

[A]

дословный

буквальный

ի կամ դու 1. գ. (բսբ) Тополь. 2. ա. (փխբ) Высокий.

* * *

[N]

тополь (M)

ի կամ դման Подбадривание, ободрение, поощрение.

թյան Литература. ◊ Բանավոր (կամ անգիր) գրականություն фольклор. Գեղարվեստական գրականության художественная литература.

մ. Классово. Դասակարգայնորեն խորթ (կամ օտար) классово чуждый.