когда+не+так

Афтæмæй цæугæ нæй, мæ мады хай! Бар райсын хъæуы дохтырæй. – Так, матушка, уходить (отсюда) нельзя. Нужно испросить разрешение у врача. (Цоциты Р., Æцæг адæймаджы таурæгъ)

Афтæмæй раздæры дыууæ хæлары æнæ аххос бæрæгæй куыдфæстæмæ кæрæдзийæ ахицæн сты. – Таким образом, два бывших друга, без видимых причин, мало-помалу раздружились. (Мамсыраты Дæбе, Адæмы уарзон)

Æрмæст Тæтæрхъан никуы ма зыны, афтæмæй та ахæм æхсæны хъуыддаджы уый кæддæриддæр разæй вæййы. – Лишь Татаркана пока не видно, а между тем место в таких общественных делах он всегда бывает в числе первых. (Дзугаты Г., Æхсарджын барæгæн)

Куыд рабæрæг, афтæмæй Реуазы хъуыддæгтæ уый размæ дæр хъуыстгонд уыдысты. – Как выяснилось, деяния Реваза были известны и раньше. (Хъуылаты С., Æууæнк сыл нæй)

фæрсылæй хуыссын – лежать на боку, валяться (в том числе в перен. смысле)

Нæ бамбардзынæ, нæ бамбардзынæ! Банцай! — йæ къахæй ариуыгъта тæлтæг чызг, цыма Асиаты йæхицæй сырдта. Афтæ кæны Дзыллæ кæддæриддæр, æрдæг фæрсылæй куы фæхуыссы æмæ куы стæвд вæййы, уæд. – Тебе не понять, не понять! Прекрати! – дёрнула ногой неугомонная девчонка, так как будто отталкивала от себя Асю. Так поступает Дзылла всегда, когда раскипятится и полулежит на боку. (Беджызаты Ч., Мæсгуытæ дзурынц)

Æмæ йæм фæрсылæй цы фæллой хауд, уыдон папылой кодта. – А то, что ему доставалось без труда, он проматывал. (Цгъойты Х., Дæ намыс дын – тæрхонгæнæг)

Æвæццæгæн æмæ, йæ ныхыфыст уый амыдта, æмæ Францы фæндæгтыл нæ, фæлæ уырыссаг аргъуаны къæсæрыл ссара йæ царды фæстаг бон, зæдтæ æмæ дауджыты сурæтты фарсмæ – мæнæ хуыцауагурджытæ табу кæнынмæ кæмæн фæцæуынц, бæстæты сæрты ахизгæйæ, уыдоны. Табугæнджыты ’хсæн та, æвæццæгæн æмæ, парижаг цæугæцардгæнæджы хуызæттæ дæр фæвæййы. – Так, вероятно, и суждено ему было окончить свои дни не на дорогах Франции, а в непосредственном соседстве с русской церковью, рядом с изображениями святых и угодников – тех самых, на поклонение которым когда-то ходили наши странники, иногда, может быть, и такие, как мой парижский кочевник. (Гæздæнты Г., Из блокнота. Тæлмацгæнæг – Гусалты Б.)

Мæ нуазæн мæ къухæй фæцæйхауд. – Я чуть было не выронил бокал из руки. (Дзасохты М., Дзæбидыры хъул)

дзеудзæлæй æма цъиззи − межд. так произносили когда кому-то кто-нибудь надоедал своим присутствием или разговорами (в смысле: надоел, беда мне с ним, что за напасть и т.п.)