Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

publica

  • 101 Республика, обреченные на смерть приветствуют тебя

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Республика, обреченные на смерть приветствуют тебя

  • 102 adsciptio

    1) подпись (1. 39 pr. D. 50, 16. 1. 2 C. Th. 1, 16); также adnotatio s. 4 (1. 4 C. Th. 6, 28). 2) список податям, распределение податей (1. 40 C. 10, 31. 1. 26 C. Th. 11, 1. 1. 2 C. Th. 11, 15. 1. 3 C. mh. 11, 16);

    adscr. publica (1. 5 C. Th. 11, 22), censualis (1. 4 C. Th. 13, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > adsciptio

  • 103 capitalis

    1) касающийся потери т. н. caput, т. е. жизни, свободы или гражданства (cf. caput s. 4);

    res cap. (1. 2 pr. D. 48, 19. 1. 4 pr. D. 2, 11. 1. 13 D. 37, 1);

    publica judicia cap. (1 2 D. 48, 1);

    fraudem cap. admittere, est tale aliquid admittere, propter quod capite puniendus sit (1. 23 § 2 D. 21, 1);

    crimen, malefi. cium cap. (1. 1 § 6 D. 3, 1. 1. 18 § 2 D. 48, 16. 1. 8 pr. D. 48, 18);

    cap. accusatio (1. 1 § 13 D. 48, 1);

    cap. quaestio (1. 6 C. 9, 41), actio (1. 5 D. 2, 9), causa (1. 103 D. 50, 16), coercitio (1. 200 eod.), poena (1. 27 § 2. 1. 28 D. 48, 19), sententia (1. 22 § 1 D. 32);

    supplicium cap. (1. 30 C. 7, 62);

    capitaliter vindicari, expiari, быть присужденным к смерти (1. 1 C. 12, 46. 1. 1 C. Th. 3, 14);

    capital. facere = crimen capitale admittere (1. 6 C. Th. 9, 21).

    2) смертельный, cap. inimicitiae (1. 8 § 3 1. 14 D. 3, 3), minae (1. 7 C. 2, 20). 3) касающийся подушного сбора: сар. illatio (1. 23 pr. C. 11, 47).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > capitalis

  • 104 censura

    1) надзор (1. 38 C. 10, 31). 2) наказание: cens. publica (1. 3 C. 4, 7). 3) угроза наказания: постановление относительно такой угрозы: cens. SCti (l. 23 § 1 C. 9, 9).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > censura

  • 105 commodum

    (subst.) l) выгода, польза (1. 10 D. 50, 17);

    commoda et incommoda hereditaria (1. 1 D. 37, 1);

    commodum compensare cum damno (1. 23 § 1 D 17, 2);

    commodo possessoris fungi прот. onera petitoris sustinere (1. 62 D. 5, 7. 1. 1 § 3 D. 43, 17); в особ. польза, возникающая из законного преимущества (privilegium, beneficium), comm. SCti (1. 5 § 15 D. 24, 1), Carboniani, Tertutliani (1. l § 2 D. 37, 10. 1. 2 pr. D. 38, 17);

    legis Falc. (1. 90 D. 35, 2), quartae (1. 4 D. 36, 1), bon. possessionis (1. 5 D. 37, 4), collationis (1. 1 § 2 D. 37, 6), separationis (1. 1 § 10 D. 42, 6), repraesentationis s. (medii) temporis (l. 24 § 2 D. 24, 3. 1. 82 pr. D. 31. 1. 1 § 12 1. 2 pr. D. 33, 4); (Gai. II. 255. III. 150. 206);

    commoda обознач. тк.: доходы, проценты, pecunia cum suis commodis (1. 22 D. 31), commodorum commoda (1. 2 § 5 D. 50, 8), comm. publica, populi (1. 10 C. 10, 16. 1. 9 C. 10, 52), comm. primipili s primipilatus (1. 23 D. 34, 4. 1. 1 C. 12, 63).

    2) удобство, выгода: ex commodo iter peragere posse (1. 4 D. 50, 5);

    ex comm. patroni operas edere (1. 24 D. 38, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > commodum

  • 106 compilare

    ограбить: compil. horrea (I. 55 pr. D. 19. 2), sacra publica (l. 9 § 1 D. 48, 13).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > compilare

  • 107 contestari

    в собст. см. призывать в свидетели (Fest. de verb. signif,): затем обоз. в присутствии свидетелей утверждать, сказать, = testato jubere (1. 1 § 1 D. 15, 4);

    contest. apud acta (1. 7 § 3 D. 50, 2. 1. 3 C. 4, 21);

    contest. excusationum causas (1. 38 D. 27. 1). Contestatio, призыв свидетелей, acceptam mutuo sortem creditoribus post contestationem offerre (1. 19 C. 4, 32); (1. 8 C. 8, 28); (1. 1 C. 10, 70);

    suprema contest., изъявление предсмертной воли в присутствии свидетелей (1. 20 § 8 D. 28, 1); вообще изъявление воли (1. 20 D. 50, 1);

    poenitentiae contest. (1. 12 C. 4, 38);

    publice, contestalione publica, nupsisse (1. 7 C. 5, 17). Litis contestatio в периоде legis actionum обозначало момент окончания производства перед магистратом (in jure), т. е. момент перехода спорного дела ex jure - in judicio, причем стороны обращались к свидетелям со словами: testes estote. Отсюда и сам этот момент получил свое название litis contestatio, засвидетельствование спора. С появлением формулярной системы уже не представлялось больше надобности в таком засвидетельствовании. Тут 1. с. считается тем моментом, когда стороны приняли взаимные заключения, уговорившись о том, что они в определении своих прав и обязательств подчиняютса формуле и решению судьи; аctor litem contestatur cum aliquo s. adversus aliquem. Выражения litis coutestatio, litem coutestari относятся обыкновенно к истцу, т. е. истец представляет свое требование перед магистратом и начинает процесс (1. 10 D. 2, 11. 1. 11 D. 5, 1. 1. 26 § 5 D. 9, 4. 1. 23 § 3 D. 12, 6. 1. 28 D. 46, 2); то самое обозн.: actionem s. judicium contest. (§ 1 J. 4, 12. 1. 7 § 1 D. 5, 3. 1. 19. D. 24, 3); тк. lis contestatur in aliquem s. cum aliquo (1. 14 D. 3, 2. 1. 11 pr. D. 13, 7. 1. 3 § 10 D. 46, 7); к ответчику относится термин litem contest. в 1. 32 § 9 D. 4, 8, хотя употребляется также выражение judicium accipere; в определениях: tempore litis contestatae s. contestandae, ante litem contestatam s. litis contestationem, post litem contest. обознач litem cont, заключительный акт производства ип jure, когда обе тяжущиеся стороны заканчивали свои объяснения перед сановником и дело переходило к судье для окончательного решения (1. 8 § 2. 1. 16. 17 pr. D. 3, 3. 1. 37 D. 3, 5. 31 pr. D. 12, 1 1. 25 § 8 D. 21, 1. 1. 3 § 1 D. 22, 1. 1. 8 D. 42, 1. 1. 11 pr. D. 44, 4). Когда со времен императора Диоклетиана все гражданские процессы стали производиться в форме extraordinariae cognitionis, не могло быть этого акта (litis cont.) в смысле формальном. По началам Юстинианового права litem contestari и litis contestatio обознач. момент, когда обе тяжущиеся стороны заканчивали свои судебные объяснения (требования истца и возражения ответчика) (1. 14 § 1 C. 3, 1); (1. 2 pr. C. 2, 59); (1. 33 C. 8, 54); рескрипт императора Септимия Севера (1. un. C. 3. 9): "lis tunc contestata videtur, quum judex per parrationem negotii causam audire coeperit, содержит в себе, вероятно, интерполяцию. Выражения источников: praescriptionem peremtoriam contestar i и exceptionis contestatio в 1. 8. 9 C. 8, 36, обозначают предъявление возражений со стороны ответчика и возникающее вследствие того производство. Также к начатию уголовного производства относятся litem contestari, litis contestatio (1. 20. D. 48, 2. 1. 3 C. 9, 44).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > contestari

  • 108 custodia

    1) надзор, охранение, cust. domus, templi (1. 49 D. 38, 1. 1. 35 D. 40, 12); (1. 77 § 21 D. 31); (1. 1 § 1 D. 4, 9); (1. 1 § 33 D. 43, 16); (1. 3 § 13 D. 41, 2), (§15 eod.);

    custodia rerum, прот. administratio (l. 48 D. 26, 7), прот. possessio (1. 5 pr. D. 36, 4. 1. 3 § 23 D. 41, 2. 1. 12 D. 42, 4), in cust. bonorum esse (1. 1 § 17 D. 37, 9);

    custodiae c. rem tenere, mitti in possess. (1. 2 pr, D. 41, 5. 1. 3 § 8 D. 43, 17);

    cust. reorum (tit. D. 48, 3);

    custodiam praestare, беречь вещь, и как diligens paterfamilias отвечать за вред и убытки (1. 2 D. 7, 9. 1. 5 § 5 D. 13, 6. § 15 eod. I. 10 § 2 eod. - 1. 13 § 1 D. 13, 7. 1. 52 § 3 D. 17, 2. 1. 35 § 4 D. 18, 1. 1. 2 § 1. 1. 3 D. 18, 6); (Gai. III. 201 207);

    periculum custodiae praestare (1. 40. D. 19, 2).

    2) арест - личное задержание, cust. coerceri - evadere custodiam (1. 3 § 2 D. 41, 1); (1. 53 § 12 D 47, 2. 1. 13 § 5 D. 49. 16); (1. 28 § 1 D. 4, 6);

    publica cust. (1. 9 eod. 1. 224 D. 50, 16).

    3) убежище, rustica cust. прот. urbanae aedes (1. 180 eod.). 4) стражa, custodiam ponere (1. 51 D. 41, 2);

    reos - vinciat custodia, et vigilanter observet (1. 20 C. 9, 47).

    5) пойманный, арестованный (1. 10 D. 48, 3. 1. 8. 12 pr. 14 § 3-5 D. 48, 3);

    custodias audire, damnare (1. 18 § 9. 10 D. 48, 18);

    custodiarum cognitio (1. 6 pr. D. 1, 16. 1. 9 D. 2, 12).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > custodia

  • 109 delegare

    1) отсылать, отправлять (1. 8 C. 10, 16). 2) препоручать (1. 5 C. 3, 1. 1. 5 § 8 D. 23, 3). 3) передать, вверять, поручать, publici iudicii exercitatio lege vel Scto delegata (1. 1 pr. D. 1, 21);

    delegatum munus (1. 12 § 4 D. 11, 7), publica pecunia delegata (1. 2 D. 48, 13); (1. 2 § 1 D. 11, 6);

    causam (процесс) delegare, delegatio causae (1. un. C. 3, 4); (1. 19 C. 7, 62).

    4) в тесном смысле: подставлять вместо себя другого должника кредитору;

    delegatio, такой переход долга, такая юридическая операция, на основании которой прежний должник (delegans) предлагает новому должнику (delegatus) взять на себя долг с согласия верителя (delegatarius), причем delegans освобождается от обязательства (tit. D. 46, 2. C. 8, 42. - 1. 11 pr. D. cit.); поручение (mandatum-iussus) прежнего должника считается здесь единственною формальностью, к которой также относится выражение delegare (1. 17 eod.: "Delegare scriptura vel nutu, ubi fari non potest, debitorem suum quis potest. "); с другой стороны, перемена обязательств основывалась на формальном соглашении (stipulatio) между delegatus и delegatarius, почему и в источниках stipulatio и одие раз litis contestatio считаются формами делегации (1. 11 § 1 eod.: "Fit autem delegatio vel per stipulationem vel per litis contestationem". 1. 1 C. eod.: Delegatio debiti, nisi consentiente et stipulanti promittente debitore, iure perfici non potest". Замена обязательства другим совершается ipso iure в момент litis contestationis, что новейшие юристы называют необходимым обновлением. Обязательство делегата относительно делегатария считается вполне новым, самостоятельным (1. 19 D. 46, 2. 1. 12. 13. 33. D. eod. 1. 21 § l. D. 39, 5. 1. 5 § 5. D. 44, 4), в том состоит различие между delegatio и novatio (cp. Salpius, Novation и Delegation. р. 118). Для делегации не требуется, чтобы новый должник (delegatus) был должником старого (delegans), таккак источники говорят о делегации в том случае, когда delegatus в качестве дарителя, вступает на место прежнего должника (1. 21 pr. D. 39, 5. 1. 33 § 3 eod. I. 41 pr. D. 42, 1. 1. 5 § 513. 44, 4); также не требуется, чтобы delegatarius был нообходимо верителем старого должника; цель делегации может состоять в том, чтобы, напр., установить дарение или назначить приданое в пользу верителя;

    deltgatio есть вообще форма для передвижения требования (debitum, nomen) от одного лица к другому, средство уплаты (numerare, solvere) не наличными деньгами, а требованием (1. 41 pr. D. 42, 1;-"si non creditori meo, sed ei, cui dare volebam, te delegavero". 1. 11 C. 8, 54. 1. 2 C. 4, 10). Если delegans был должником делегатария и верителем нового должника, то существующие обязательные отношения прекращаются вследствие заключения нового обязательства между delegatus и верителем; в этом случае delegatio равняется уплате долга (1. 8 § 3 D. 16,1: - "solvit et, qui reum delegat. " 1. 37 § 4 D. 38, 1:-"si crertitori suo libertum patronus delegaverit - solutionis vicem continet haec delegatio. " 1. 18 D. 46, 1. 1. 31 § 1 D. 46, 2). Выражение delegare относится не только к лицу нового должника, но также к самому предмету делегации, del. потеп (1. 9 D. 19, 5. 1. 1 § 12 D. 37, 6), legata (1. 41 D. 35, 1);

    delegatio debiti, nominis (см. выше). По отношению к delegatus: se delegare: подставлять себя в качестве должника (1. 4 § 1 D. 40, 1); ср. Gai. III. 130.

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > delegare

  • 110 disciplina

    1) учение: а) обучение, disciplinae, in disciplinam traditus servus (1. 78 pr. D. 32. 1 20 § 6 D. 33, 7);

    impendere in disciplinas servi, pupilli (1. 13 § 22 D. 19, 1. 1. 2 pr. D. 27, 2);

    in disciplinam leqare aliquid (1. 12 § 5 D. 36, 2);

    b) наука, disciplinis vel arte instituere servum (1. 27 § 2 D. 7, l);

    cuiuslibet discipl. praeceptores (1. 57 pr. D. 50, 16).

    2) норма, discipl. iuris, legum (1. 8 C. 4, 6. 1. 22 C, 4, 32. 1. 12 C. 5, 4), temporum, прием, обычай (1. 20. 2, 18. 1. 2 C. 4, 7). 3) строгий порядок, discipl. publica (1. 1 pr. D. 1, 11. 1. 9 § 5 D. 39, 4. 1. 18 § 7 D. 50, 4);

    discipl. spectaculorum (1. 1 § 12 D. 1, 12);

    discipl. militaris, castrorum, просто disciplina, военная дисциплина (1. 9 D. 2, 12. 1. 50 D. 19, 2. 1. 19 § 7 D. 49, 15. 1. 4 § 15. 1. 12 § 1. 1. 13 § 1 D. 49, 16).

    4) жизнь, probabilem saeculo discipl. agere (l. 19 C. 1, 3).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > disciplina

  • 111 emergere

    1) уходить, удалиться, in locum reverti, ex quo indecenter emerserat (оставить) (1. 2 C. 1. 31). 2) появляться, si aliqud inopinatum emergat (1. 7 D. 2, 12. 1. 1 § 1 D. 19, 1);

    si morum ante celata vel ignorata emerserit improbitas (1. 8 D. 26, 3);

    si Falcidia emerserit, ежели имеет место вычет Фальцидиевой доли (1. 2 pr. D. 12, 6); (1. 2 § 1 eod. 1. 7 pr. D. 14, 4. 1. 43 § 1 D. 26, 7. 1. 1 § 11 D. 35, 3); (1. 10 § 5 D. 48, 18).

    3) выходит (явствует), si publica utilitas ex hoc emergit (1. 5 § 11 D. 47, 10).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > emergere

  • 112 ex

    (praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);

    ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);

    partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);

    ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);

    alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);

    ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);

    ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);

    ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);

    emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).

    2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);

    ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);

    e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);

    ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);

    ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);

    ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).

    3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;

    ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);

    ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);

    teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);

    ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);

    lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);

    ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);

    usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);

    ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);

    causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);

    er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);

    ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);

    ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);

    ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);

    ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);

    ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);

    ex facto, postfacto (см.).

    4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);

    audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);

    ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).

    5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);

    coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).

    6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);

    desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);

    fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);

    appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).

    7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);

    ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);

    ex quo;

    ex eo, ex quo;

    exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);

    ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);

    heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);

    ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);

    ex continenti (см. continens s. 2);

    e vestigio (см. vestigium s. 4);

    ex tempore (см. tempus s, d);

    ex integro (см. integer s. 4).

    8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;

    ex Consule (C. summa reip. § 2);

    ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ex

  • 113 e

    (praep.) 1) из, на вопрос - откуда? из чего? напр. ex bonis esse (см. bona s. 5): ex bonis defuncti esse (1. 29 pr. D. 20, 1); (1. 3 § 3 D. 22, 1); (1. 50 § 3 D. 15, 1);

    ex re alicuius acquirere (см. res. s. 2); (1. 71 § 7 D. 29, 2);

    partem ex fundo vindicape (1, 13 § 4 D. 23. 5);

    ex pluribus unus (1. 42 D. 26, 7);

    alius ex amicis (1. 6 D. 34, 5);

    ex duobus reis promittendi s. stipulandi alius, alter (1. 7. 12. 16. 18 D. 45, 2);

    ex ea familia (1. 195 § 1 D 50, 16);

    ex latere, ex transverso (см.); е contrario, ex diverso (см.); на вопрос: при каком обстоятельстве: rapere ex incendio, ruina, naufragio (1. 1 pr. § 2 D. 47, 9);

    emere ex auctione (1. 2 § 8 D. 41, 4).

    2) сообразно, по = secundum: напр. verbum: ex legibus sic accipiendum est: tam ex legum sententia, quam ex verbis (1. 6 § 1 D. 50,16);

    ex lege capere pignus (1. 29 § 7 D. 9, 2);

    e lege locationis (1. 1 § 3 D. 43, 9. cf. 1. 51 pr. 1. 60 § 3 D. 19, 2);

    ex personis causisque constituere (1. 38 D. 6, 1. cf. 1. 3 § 4 D. 43, 30); (1. 3 § 12 D. 43, 29);

    ex animi propositione (1. 3 D. 48, 5. 1. 225 D. 50, 16);

    ex voluntate alicuius (1. 8 pr. D. 3, 3. 1. 46 D. 4, 4).

    3) при означ. причины, происхождеция, источника, вследствие, из, в: ius civile, quod ex legibus etc. venit;

    ex iure gentium introdducta bella etc. (1. 5. 7 pr. D. 1, 1);

    ex eo appellari quod etc. (1. 4 § 2 D. 1, 5); (1. 1 pr. D. 44, 7);

    teneri ex delicto (1. 38 D. 50, 17);

    ex dolo alterius (1. 21 § 2 D. 15, 1);

    lucrari ex dolo defuncti (1. 1 § 6 D. 2, 10);

    ex culра conveniri (1. 41 D. 26, 7);

    usuras ex mora exigere (1. 10 § 1 D. 39, 4);

    ex emto teneri, agere etc. (см. emere); (1. 3 § 10 D. 26, 10);

    causae, ex quibus in integr. restitui potest (1. 51 pr. D. 3, 3);

    er iusta causa abesse (1. 31 § 2 D. 3, 5);

    ex causa ratio edenda est (1. 1 § 9. 10 D. 2, 13);

    ex necessitate fieri (1. 17 D. 23, 1);

    ex officio suo facere (1. 4 D. 48, 11); (1. 27 D. 20, 1);

    ex vulnere mortuus servus (1. 46 D. 9, 2);

    ex corporis vitio accidere (1. 4 § l D. 21, 1);

    ex facto, postfacto (см.).

    4) no поводу, по отношению: ex re familiari - de re publica, operis novi nunciatio facta (1. 7 § 14 D. 2, 14); (1. 32 D. 48, 19);

    audire ex interdictis (1. 1 § 6 D. 1, 12);

    ex asse, ex parte heredem scribere (1. 19 D. 28, 2. 1. 72 D. 28, 5. 1. 142 D. 50, 16); (1. 19 pr. D. 29, 1).

    5) от, при означ. автора, виновника: damnum datum ex coactis ab alio (1. 2 § 12 D. 47, 8);

    coactus ex fideicommissario (1. 38 § 3 D. 28, 6).

    6) от (кем), ex hostibus capere, redimere (1. 20 D. 24, 3. 1. 3 § 21 D. 41, 2);

    desiderari ex persona aliqua (1. 7 § 2 D. 2, 8);

    fideicomm. relinquere ex aliquo (1. 2 D. 32);

    appellare ex sententia (1. 19 D. 49, 1).

    7) с, для определения времени, с которого что-нб. ведет свое начало, ex die (см. dies s. 2 а);

    ex eo tempore (1. 39. 42 D. 29, 1);

    ex quo;

    ex eo, ex quo;

    exinde, ex quо (1. 4 § 6 D. 1, 16. 1. 19 § 6 D. 21, 1. 1. 20. 28. § 1. 1. 37 § 2 D. 26, 7);

    ex testamenti facti tempore, an ex mortis numerari (1. 41 § 15 D. 40, 5);

    heres scriptus ex tempore, противоп. in tempus (1. 19 § 1 D. 29, 1);

    ex conditione vel in conditionem heredem facere (1. 15 § 4 eod.);

    ex continenti (см. continens s. 2);

    e vestigio (см. vestigium s. 4);

    ex tempore (см. tempus s, d);

    ex integro (см. integer s. 4).

    8) для обозначения должности, которую кто-нб. занимал: ex Quaestore sacri palatii (бывший quaestor), ex Praefecto praetorio;

    ex Consule (C. summa reip. § 2);

    ex Magistro officiorum dignitas (1. 1 C. 12, 16).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > e

  • 114 familia

    1) принадлежащее семейству или лицу имение, имущество (1. 195 § 1 D. 50, 16.);

    gentiles familiam habento (L. XII. tab. V. 5. - ex ea familia in eam familiam (1. c. 8);

    actio familiae erciscundae (см. erciscere);

    familiam restituere rogari (1. 14 § 8 D. 36, l);

    familiae emtor;

    familiam vendere, mancipare, mancipio dare - accipere;

    familiae venditio, mancipatio (Gai. II. 102 - 106. 109. 115. 119. 121. 137. Ulp. XX. 7).

    2) находящиеся под властью общего родоначальника лица, связанные родством, основанным на отцовской власти (agnatio) (1. 195 § 2 D. 50, 16. § 4 eod. § 5 eod. 1. 196 § 1 eod. 1. 40 § 2 eod.);

    familia adoptiva (1. 1 § 4 D. 38, 8. 1. 4 § 10 D. 38, 10. cf. 1. 23 D. 1, 7);

    filius, nepos, in familia retentus (1. 84 D. 29, 2. 1. 9 D. 37, 6);

    exire ex fam. alicuius (1. 32 D. 40, 12);

    mutare, amittere familiam (1. 3 pr. 1. 11 D. 4, 5. 1. 67 § 2 seq. D. 31. 1. 38 § 3 D. 32);

    petere, ne fundus de fam. exeat etc. (см. exire s. 1); (1. 114 § 15 D. 30. 1, 69 § 1. 3. 4. 1. 78 § 3 D. 31. 1. 32 § 6 eod. 1. 5 C. 6, 38 1. 15 D. 35, 1. cf. 1. 4 D. 27, 2. 1. 41 § 7 D. 32. 1. 21 D. 33, 5. 1. 21 pr. D. 36, 2. 1. 41 § 16 D. 40, 5. 1. 5 D. 11, 7).

    3) дом, семейство, особ. рабы, по отношению к которым имело место разделение на fam. rustic. и urbana (1. 32 D. 9, 4. 1. 1 § 1. 1. 25 § 1. 2. D. 21, 1. 1. 79 pr. D. 32. 1. 1 pr. 1. 12 § 1. 2 D. 39, 4. 1. 1 pr. 11. 16 - 19. D. 43, 16. 1. 2 § 14. 16. D. 47, 8. 1. 40 § 3. 1. 195 § 3 D. 50, 16);

    fam. urbana-rustica (1. 166 eod.), - publica-privata (1. 1 D. 1, 15), domestica, venalicia (1. 31 § 10 D. 24, 1. 1. 1 pr. D. 29, 5).

    4) отряд рекрут (1. 9 C. 10, 1. 1. 1 C. 12, 39).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > familia

  • 115 forma

    1) наружность, вид: a) = figura s. 1.напр. contra formam humani generis procreari (1. 14 D. 1, 5. 1. 13 § 1 D. 50, 16. cf. 1. 9. § 4 D. 10, 4. 1. 7 § 5 D. 41, 1);

    b) образец;

    forma calcei (1. 5 § 3 D. 9, 2);

    c) форма, штемпель, signare pecuniam forma publica (1. 6 § 1 D. 48, 13. 1. 1 pr. D. 18, 1. 1. 99 D. 46, 3);

    d) способ, свойство, положение, certam formam erogationis annuae habere (1. 10 § 1 D. 33, 1. 1. 68 D. 35, 2. 1. 7 § 10 D. 26, 7);

    e) правило, норма, определение (1. 5 § 7 eod.);

    forma, qua tutores tenentur (1. 31 eod.), contra-secundum, iuxta iuris formam (1. 7 § 15 D. 2, 14. 1. 22 D. 4, 4. 1. 49 § 2. D. 46, 1. l. 5. C. 7, 62. 1. 1 C. 3, 29. 1. 15 C. 4, 32. 1. 20 pr. D. 10, 2. 1. 5 § 1 D. 36, 3);

    forma mandati (1. 46. 48 § 2 D. 17, 1), locationis (1. 7 § 3 D. 24, 3), compromissi (1. 42 D. 4, 8), edicti (1. 14 D. 2, 8. 1 8 D. 3, 6. 1. 4 D. 25, 4);

    forma censualis (1. 4 pr. D. 50. 15);

    forma SCto data, SCti (1. 20 § 6. D. 5, 3. 1. 1 C. 3, 33. 1. 10 pr. D. 2, 14. 1. 14 § 1 D. 34, 1);

    forma, qutam div. Pius rescripsit (1. 31 D. 42, 1. cf. 1. 4 C. 4, 65. 1. 1 C. 12, 26), forma arbitralis = sententia arb. (1. 5 pr. C. 2, 56).

    2) пространство, предел: insula ad provinciae formam pertinens (1. 7 § 1 D. 48, 22);

    formam ex bac constitutione datam hodie in usu ita celebrari (Vatic. § 156).

    3) красота: venalem formam exbihere=corpore quaestum facere (1. 22 C. 9, 9). 4) ранг, чин (1. 7 C. 12, 24. 1. 2 C. 12, 26). 5) канал;

    forma aquae, aquaeductus (1. 27 § 3 D. 7, 1. 1. 39 § 5. D. 30. 1. 1. C. 11, 42. 1. 3 eod.).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > forma

  • 116 impositicius

    1) приложенный, прикрепленный: canthari impos. (1. 41 § 11 D. 30). 2) impos. causa operis novi nundationis-cum quis, posteaquam servitutem imposuit, contra serv. fecit, причина, проистекающая из частного договора,- не causa naturalis, не causa publica (1. 5 § 9 D. 39, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > impositicius

  • 117 iudicium

    1) суд: а) судебная магистратура, adire iudicia (1. 8 C. 1, 9. 1. 1 C. 12. 62. 1. 30 C. 7, 62);

    b) судебное место, ad s. in indicium venire (1. 3 § 3. 4 D. 2, 10. 1. 1 pr. D. 2, 12. tit. D. 2, 11. 1. 4 pr. D. 11, 1);

    extra iud. admonere (1. 6 § 9 D. 3, 5);

    c) процесс, судопроизводство б) в уголовных делах: publica iudicia (tit. J. 4, 18. D. 48, 1);

    leges iudiciorum publ. (1. 1 eod. 1. 8 eod 1. 1 pr. D. 1, 21);

    capitis (1. 7 pr. D. 48, 11);

    praevaricationis (1. 3 pr. D. 47, 15. 1. 1 § 6 D. 3, 1. 1. 43 § 10 D. 23, 2. 1. 25 § 1 D. 29, 5); в) в гражданских делах = lis, процесс, dies iudicii (1. 2 § 3 D. 2, 11);

    rem in iudicium deducere (см. s. 2); (1, 31 D. 5, 1);

    iudicium accipere (см. s. 2);

    suscipere (1. 3 eod.);

    iud acceptum s. contestatum (1. 25 D. 4, 3. 1. 7 § 1 D. 5, 3. 1. 19 D. 24, 3. 1. 28 pr. D. 49, 1. 1. 60 pr. D. 12, 6. 1. 18 § 1 D. 43, 16).

    2) иск в формулярном процессе, часто = actio или formula;

    iudicium dare, reddere (1. 21 pr. D. 3, 5. 1. 1 § 1 D. 4, 3. 1. 1 pr. D. 4, 9);

    jud. movere (1. 8 § 10 D. 5, 2);

    iud. bonae fidei (Gai. IV. 61. 62. 114); (см. fides s. 5. a.);

    in factum (см. s. 2);

    contrarium (см. s. 1. Gai. IV. 174. 177. 179. 181);

    utile (1. 4 D. 43, 20);

    famosum (1. 1 § 10 D. 3, 1. 1. 104 D. 50, 17);

    poenale (1. 11 D. 2, 4).

    3) = iudicatum, напр. quid si feriatis diebus fuerit judicatum? lege cautum est, ne his diebus iudicium sit (1. 6 D. 2, 12);

    iudicio terminata (1. 230 D. 50, 16);

    exsecutio iudicii (1. 78 § 15 D. 36, 1).

    4) правосудие (1. 2 § 8 D. 5, 1). 5) мнение, суждение (1. 12 § 2 eod.);

    infirmum iud. (pupilli) tutore auctore regitur (1. 25 D. 40, 2).

    6) воля, постановление, leges iudicio populi receptae (1. 32 § 1 D. 1, 3. 1. 2 D. 50; 3. 1. 3 C. 9, 29); особ. последняя воля, iudicium defuncti agnoscere, comprobare (1. 8 § 10. 1. 12 § 1. 1. 23 § 1. 1. 32 D. 5, 2. 1. 34 D. 27, 1. 1. 13 D. 44, 4. 1. 19 D. 5, 2. 1. 20 § 3 D. 10, 2). 7) положение, dogma: a iudicio catholicae religionis deviare (1. 2 § 1 C. 1, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > iudicium

  • 118 lacerare

    1) раздирать, терзать, membri quid laceratum (1. 10 pr. D. 21, 1);

    laceratio, растерзание (1. 1 C. 12, 50).

    2) уничтожать, lac. legem (1. 23 § 3 C. 4, 35);

    commoda publica (1. 4 C. 10, 63).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > lacerare

  • 119 lex

    1) закон, обязательный для всех, общее правило (1. 1 D. 1, 3. 1. 7 eod. Gai. I. 3.): а) в тесном смысле, прот. plebiscitum - постановление всего римского народа, народного собрания (comitia curiata или comitia centuriata) (§ 4 I. 1, 2. 1. 2 § 2-8 D. 1, 2. Gai. I. 3. 1. 7 § 7 D. 2, 14. 1. 1 § 1. 1. 28 § 2 D. 4, 6); со времени legis Hortensiae (Gai. I. 3) все plebiscita сделались обязательными для всего народа и назывались leges, напр. lex Aquilia (1. 1 § 1 D. 9, 2), и таким образом lex обоз. вообще постановление народа (1. 32 § 1 D. 1, 3); прот. постановлениям сената и императора (1. 1 pr. D. 1, 21. 1. 6 D. 2, 14. 1. 7 pr. D. 4, 5. 1. 2 pr. D. 10, 2. 1. 6 § 2 D. 26, 1. 1. 6 C. 2, 3); иногда обоз. известное решение народа, именно б) lex XII tab.напр. cui lege bonis interdictum est (1. 18 pr. D. 28, 1. 1. 5 § 1 D. 29, 2. cf. 1. 1 pr. D. 27, 10. 1. 3 D. 41, 3. 1. 13 § 3 D. 8, 3. 1. 7 § 14 D. 2, 14); в) lex Iulia et Papia Poppaea (также leges) (1. 2 D. 4, 4. 1. 45 § 5. 1. 48 § 1. 1. 49 D. 23, 2. 1. 64 § 6. 7 D. 24, 3. 1. 5 D. 34, 7. 1. 10 D. 34, 9. 1. 62 § 2. 1. 63 § 1. 1. 64 D. 35, 1. 1. 16 pr. D. 37, 14. 1. 5 C. 10, 10); г) lex Aelia Sentia (1. 4 D. 18, 7. 1. 6 D. 37, 14. 1. 12 § 1. 1. 14 § 1. 5. 1. 31. 32 D. 40, 9); д) lex Iulia iudiciorum (1. 6 D. 2, 12. 1. 2 pr. § 1 D. 48, 3);

    b) в более широком см. правило, предписание гражданского права (ius scriptum) прот. преторскому (ius honorum) или обычному праву (1. 8 D. 23, 2. 1. 112 § 3 D. 30, 1. 52 § 5. 6 D. 44, 7. 1. 27 D. 50, 17); так SCtum Maced. называется lex (1. 9 § 4 D. 14, 6); тк. SCtum Turpill. (1. 10 pr. D. 48, 16) и oratio Severi (1. 49 D. 4, 4. cf. 1. 1 pr. D. 27, 9); часто это выражение относ. к указам императоров (1. 21 cf. 1. 7 D. 37, 5. 1. 50 C. 1, 3. 1. 9 C. 1, 14. 1. 22 C. 5, 37. 1. 3 C. 7, 39. cf. 1. 1 pr. § 1 D. 1, 4);

    nova lex, novae leges = постановления сената и император. указы (1. 7 pr. D. 4. 5. 1. un. D. 13, 2);

    leges nostrae = ius (civile) nostrum (1. 26 pr. D. 26, 2. 1. 6 § 1 D. 37, 11);

    omissa causa testamenti hereditatem possidere lege, на основании гражданского права = ab intestato (1. 11 D. 29, 4. cf. 1. 130 D. 50, 16);

    ex lege (= ex iure) Quiritium vindicare (1. 1 § 2 D. 6, 1);

    ex lege (= legitime) nubere (1. 42 D. 40, 7);

    ita factum, uti de lege fieri licuit (1. 1 § 16 D. 43, 12);

    publica lex = ius publ. (1. 4 D. 47, 22);

    c) в самом широком смысле: правило, преднисание, напр. постановление преторского эдикта называется leх (1. 1 § 2 D. 38, 8); тк. нормы и правила, установленные и введенные юристами, наз. leges, a юристы legum auctores, legum latores (1. 2 § 10. 20 C. 1, 17. 1. 33 § 1 C. 3, 28. 1. 10 C. 6, 26. l. 19 C. 6, 30. cf. legislator s. 2);

    ratio naturalis, quasi lex quaedam tacita (1. 7 pr. D. 48, 20);

    lex naturae - lex specialis (1. 24 D. 1, 5. 1. 32 § 1 D. 1, 3); далее leges обоз. тоже, что ius s. 1. a. д.), напр. legum scientia, eruditio;

    prima legum audientia, cunabula (prooem. I. § 3. 1. un, C. 7, 25. 1. 2 § 9. 22 C. 1, 17. 1. 11 C. 8, 26).

    2) lex (municipalis, municipii, civitatis, loci), городской, муниципальный устав (1. 3. 6 pr. D. 3, 4. 1. 37 D. 42, 5. 1. 3 § 4 D. 43, 24. 1. 3 § 5 D. 47, 12. 1. 12 D. 49, 1. 1. 21 § 7. 1. 25 D. 50, 1. 1. 10 D. 50, 2. 1. I D. 50, 3. 1. 11 § 1 D. 50, 4. 1. 3. 6 D. 50, 9. 1. 4 C. 11, 29). 3) свободное, частное объявление воли, ближе определяющее юридическое отношение, отсюда - основание, главное условие юридического акта, уговор напр.: lex commissoria (см.);

    lex nienditiovs (1. 22. 33. 60 D. 18, 1. 1. 8 D. 18, 3. 1. 6 § 1 D. 18, 7. 1. 53. § 2 D. 19, 1);

    emtionis (1. 13 § 14 eod. 1. 5 D. 47, 12. 1. 13 pr. D. 8, 4. 1. 40 pr. § 1. 1. 77 D. 18, 1);

    lex aedium (1. 33 D. 8, 2. 1. 17 § 3 eod. 1. 6 pr. D. 8, 4. 1. 89 § 4 D. 31. 1. 77 D. 17, 2. 1. 25 § 3. 1. 29. 55 § 2. 1. 61 pr. D. 19, 2);

    operis locandi (1. 13 § 19 eod.);

    lex vectigalis (1. 2 § 29 D. 47, 8);

    vectigali fundo dicta (1. 31 D. 20, 1);

    censoria (см. censores);

    lex donationis (1. 22 D. 1, 5. 1. 16 § 1 D. 40, 2. 1. 8 D. 40, 8);

    obligationis (1. 108 D. 46, 3. 1. 1 § 12 D. 16, 3. 1. 24 eod. 1. 13 § 26 D. 19, 1. 1. 8 D. 19, 5. 1. 7 § 5 D. 2, 14. 1. 1 § 6 D. 16, 3. 1. 73 § 4 D. 50, 17);

    legem suae rei dicere (1, 20 § 1 D. 23, 4);

    lege imponere alicui (1. 7 § 8 D. 24, 1);

    legem apertius conscribere (1. 39. D. 2, 14);

    consignare (1. 13 § 6 D. 19, 1); тк. предсмертное распоряжение, legem testamento dicere (1. 14 D. 28, 1. 1. 114 § 14 D. 30);

    legatario legem dicere (1. 40 § 1 D. 40, 5. 1. 22 pr. D. 32).

    4) качество, свойство, lex danda operi talis, ne quid noceat vicinis (1. 15 § 10 D. 39, 2). 5) = dogma: lex catholica, venerabilis (1. 1 C. 1, 5. 1. 1 C. 1, 7);

    iudaica (1. 4. 5 C. 1, 9).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > lex

  • 120 necessitas

    1) необходимость, неизбежность, обязанность (1. 17 § 3 D. 13, 6. 1. 1 § 2 D. 16, 3. 1. 18 D. 34, 4. 1. 33 D. 23, 3. 1. 50 D. 23, 2. 1. 13 § 1 D. 38, 1. 1. 15 § 1 D. 6, 1. 1. 9 pr. D. 20, 5. 1. 3 § 10 D. 3, 5. 1. 46 § 4 D. 26, 7);

    teneri administrationis necessitate (1. 9 eod.);

    necess. officii (1 5 § 13. 1. 22 D. 34, 9. 1. 15 § 5 D. 48, 16. 1. 26 § 9 D. 4, 6. 1. 2 § 8 D. 2, 11. 1. 4 pr. D. 12, 1. 1. 17 D. 23, 1. 1. 1 pr. D. 14, 1. 1. 52 § 7 D. 44, 7);

    necess. iuris (1. 40 pr. D. 5, 1. 1. 11 D. 12, 3. 1. 2 D. 20, 5. Gai. II. 154. III. 87); (1. 11 D. 49, 1. 1. 3 § 1 D. 4, 8. 1. 1 § 1 D. 25, 1);

    necess. servilis potestatis (1. 19 § 2 D. 3, 5. 1. 15 § 3 D. 48, 10);

    parendi necessitatem habere (1. 10 § 2 D. 34, 9. 1. 162 D. 50, 17).

    2) нужда, потребность, крайность (1. 5 § 2 D. 25, 3);

    nec. rei familiaris (1. 36 § 1 D. 17, 1);

    penuriae (1. 2 § 1 D. 50, 6. 1. 1 pr. D. 18, 1);

    necessitates humanae (§ 2 I. 1, 2. § 13 I. 2, 10);

    Illyricianae (1. 1 C. 10, 48);

    publicae, privatae (1. 1 C. 12, 22);

    primipili necessitas neglecta (1. 4 C. 1, 3).

    3) услуга, обязанность, publica nec. (1. 1 C. 11, 3. 1. 8 C. 7, 65. 1. 10 C. 10, 16);

    necessit. civiles (1. 19 C. 10, 31);

    municipales (1. 21 C. 9, 22. 1. 4 C. 1, 3).

    4) necessit. publicae, общественные дела, интерес публичный (1. 21 C. 9, 22).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > necessitas

См. также в других словарях:

  • Publica — ist die Pensionskasse des Schweizerischen Eidgenossenschaft. Es handelt sich um die 2. Säule des Drei Säulen Systems der schweizerischen Altersversorge für die Mitarbeiter des Bundes. Inhaltsverzeichnis 1 Versichertenkreis 2 Rechtsgrundlagen 3… …   Deutsch Wikipedia

  • publica — PUBLICÁ, públic, vb. I. tranz. A face cunoscut tuturor ceva prin tipărire, afişare etc.; a face să apară, a tipări cărţi, articole, informaţii etc. – Din lat. publicare. Trimis de oprocopiuc, 15.01.2009. Sursa: DEX 98  PUBLICÁ vb. 1. a edita, a… …   Dicționar Român

  • pública — f. Antiguamente, en algunas *universidades, ejercicio realizado en público, consistente en una lección y la defensa de una conclusión, antes del ejercicio secreto con que se obtenía el grado mayor. * * * pública. f. V. público. * * * (as used in… …   Enciclopedia Universal

  • PUBLICA — Graece Δημόσια, apud Scriptores Romanos, dicuntur sive vectigalia et reditus Populi Romani quae certâ pensione aerario inferunda, sive munera, operave aut functiones ac necessitates Reip. quae lioqui, sumptu Aerarii praestanda, locabantur a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Publĭca — Publĭca, neapolitanische Kupfermünze mit der Aufschrift: Publica laetitia od. commoditas = 1 1/2 Grauo = 4 Pfennige …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Publica — Publica, Rechnungsmünze in Neapel = 4 Pfg …   Herders Conversations-Lexikon

  • publică — PÚBLICĂ s. v. republică, stat, ţară. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime …   Dicționar Român

  • pública — f. ☛ V. público …   Diccionario de la lengua española

  • publicá — vb. (sil. bli ), ind. prez. 1 sg. públic, 3 sg. şi pl. públicã …   Romanian orthography

  • Publĭca auctoritāte — (lat.), unter öffentlichem Einfluß, mit obrigkeitlicher Genehmigung …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Publĭca auctorĭtate — (lat.), mit obrigkeitlicher Genehmigung, unter obrigkeitlicher Mitwirkung …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»