-
1 littera
littĕra (less correctly lītĕra), ae, f. [lino, q. v.], a letter, a written sign or mark signifying a sound.I.Lit.:II.cubitum hercle longis litteris signabo jam usquequaque, si quis, etc.,
Plaut. Rud. 5, 2, 7:quid hae locuntur litterae?
id. Bacch. 4, 7, 3; cf.: quid istae narrant? Tox. Perconctare ex ipsis;ipsae tibi narrabunt,
id. Pers. 4, 3, 29:sus rostro si humi A litteram impresserit,
Cic. Div. 1, 13, 23:priscarum litterarum notae,
id. ib. 2, 41, 85:maximis litteris incisum,
id. Verr. 2, 2, 63, § 154 fin.:lenis appellatio litterarum,
id. Brut. 74, 159:suavis appellatio litterarum,
Quint. 11, 3, 35:quae si nostris litteris scribantur,
id. 12, 10, 28 litterarum ordine, in alphabetical order, Plin. 37, 9, 54, § 138:verba primis litteris notare, Prob. de Not. Signif. 1 Huschke: digerere in litteram,
to arrange alphabetically, Sen. Ep. 68, 18: scire litteras, [p. 1072] to be able to read and write, Plaut. Truc. 4, 2, 23; Vitr. 1, 1, 14:nescire litteras,
not to be able to read and write, id. Clem. 2, 1, 2; Suet. Ner. 10:scribere aureis litteris,
Gai. Inst. 2, 77:scientia litterarum,
the art of writing, Dig. 29, 2, 93:facere litteram or litteras,
to write, Plaut. As. 4, 1, 22; Cic. Ac. 2, 2, 6.—In the language of comedy:homo trium litterarum, i. e. fur,
a thief, Plaut. Aul. 2, 4, 46: litteram ex se longam facere, i. e. to make an I by hanging perpendicularly, to hang one's self:neque quicquam meliust mihi, ut opinor, quam ex me ut faciam litteram longam, meum laqueo collum quando obstrinxero,
id. ib. 1, 1, 37:littera salutaris, i. e. A. (absolvo) and tristis, i. e. C. (condemno), which were put on the voting-tablets,
Cic. Mil. 6, 15.—Transf.A.Sing.1.A word, a line:2.ad me litteram numquam misit,
Cic. Fam. 2, 17, 6: ad litteram, word for word, literally:locum ad litteram subjeci,
Quint. 9, 1, 15.—A handwriting:B.Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae,
Cic. Att. 7, 2, 3; cf.:arguit ipsorum quos littera,
Juv. 13, 138 (v. also infra B. 1. fin.).—Usually plur.1.Littĕrae, ārum, f., a letter, epistle: litteras resignare, to unseal or open a letter, Plaut. Trin. 3, 3, 65:2.ut litterarum ego harum sermonem audio,
id. Ps. 1, 1, 97; Cic. Att. 1, 13, 1:dare alicui litteras ad aliquem,
id. Cat. 3, 4, 9:litteras mittere,
id. Att. 5, 21, 2:reddere alicui,
id. ib. 5, 21, 4:accipere,
id. ib. 5, 21, 7:remittere,
id. ib. 11, 16, 4:nullas iis praeterquam ad te et ad Brutum dedi litteras,
id. Fam. 3, 7, 1:queri apud aliquem per litteras,
id. Att. 5, 21, 13: invitare aliquem perlitteras id. ib. 13, 2, 2:civitatum animos litteris temptare,
Caes. B. C. 1, 40, 1: litterae missae, a letter sent by a person: litterae allatae, a letter received: hence, liber litterarum missarum et allatarum, a letter-book:L. M. (i. e. litterae missae)... L. A. (i. e. litterae allatae), etc.,
Cic. Font. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 71, § 167.—In poets also sometimes in sing.:quam legis a rapta Briseide littera venit,
Ov. H. 3, 1; 5, 2; id. M. 9, 515; Tib. 3, 2, 27; Mart. 10, 73 al.—A writing, document, paper:3.litterae publicae,
Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140; 2, 4, 16, § 35; esp. a written acknowledgment:littera poscetur,
Ov. A. A. 1, 428.—An account-book:4.ratio omnis et litterae,
Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 12, § 27.—An edict, ordinance:5.praetoris litterae,
Cic. Verr. 2, 5, 22, § 56:litteras revocavit,
letter of appointment, commission, Suet. Vesp. 8. —Written monuments, records, literature:6.abest historia litteris nostris,
is wanting in our literature, Cic. Leg. 1, 2, 5:Graecae de philosophia litterae,
philosophical literature, id. Div. 2, 2, 5:genus hoc scriptionis nondum satis Latinis litteris illustratae,
id. Brut. 64, 228; id. Tusc. 1, 1, 1; id. Fin. 1, 2, 4:Graecis litteris studere,
id. Brut. 20, 78:damnum Hortensii interitu Latinae litterae fecerunt,
id. ib. 33, 125:nullam artem litteris sine interprete et sine aliqua exercitatione percipi posse,
merely from books, id. Fam. 7, 19:quod litteris exstet, Pherecydes primum dixit animos hominum esse sempiternos,
id. Tusc. 1, 16, 38:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1, 2; 7, 3, 6:Etruscae,
id. 9, 36, 3:paucissimos adhuc eloquentes litterae Romanae tulerunt,
Quint. 10, 1, 123: amor litterarum, id. prooem. 6.—History, inasmuch as it is derived from written monuments:7.cupidissimus litterarum fuit,
Nep. Cat. 3, 1; id. Pelop. 1:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1.—Literary labor, composition:8.omnis varietas litterarum mearum,
Cic. Fam. 15, 4, 12:non nihil temporis tribuit litteris,
Nep. Hann. 13, 2.—An inscription, Ov. M. 11, 706.—9.Learning, the sciences, liberal education, scholarship, letters:sit mihi orator tinctus litteris: audierit aliquid, legerit,
Cic. de Or. 2, 20, 85:erant in eo plurimae litterae,
id. Brut. 76, 265:homo communium litterarum, et politioris humanitatis non expers,
id. de Or. 2, 7, 28:homo sine ingenio, sine litteris,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:fuit in illo ingenium, ratio, memoria, litterae, cura, cogitatio, diligentia,
id. Phil. 2, 45, 116:mihi nihil libri, nihil litterae, nihil doctrina prodest,
id. Att. 9, 10, 2:litterarum scientia,
id. Brut. 42, 153:litterarum coguitio,
id. de Or. 3, 32, 127: nescire litteras, to be without a liberal education, id. Brut. 74, 259:altiores litterae,
magic, Plin. 14, 4, 5, § 51.—Comically of the art of love: Litteras didicisti;quando scis, sine alios discere,
Plaut. Truc. 4, 2, 22. -
2 Litterae
littĕra (less correctly lītĕra), ae, f. [lino, q. v.], a letter, a written sign or mark signifying a sound.I.Lit.:II.cubitum hercle longis litteris signabo jam usquequaque, si quis, etc.,
Plaut. Rud. 5, 2, 7:quid hae locuntur litterae?
id. Bacch. 4, 7, 3; cf.: quid istae narrant? Tox. Perconctare ex ipsis;ipsae tibi narrabunt,
id. Pers. 4, 3, 29:sus rostro si humi A litteram impresserit,
Cic. Div. 1, 13, 23:priscarum litterarum notae,
id. ib. 2, 41, 85:maximis litteris incisum,
id. Verr. 2, 2, 63, § 154 fin.:lenis appellatio litterarum,
id. Brut. 74, 159:suavis appellatio litterarum,
Quint. 11, 3, 35:quae si nostris litteris scribantur,
id. 12, 10, 28 litterarum ordine, in alphabetical order, Plin. 37, 9, 54, § 138:verba primis litteris notare, Prob. de Not. Signif. 1 Huschke: digerere in litteram,
to arrange alphabetically, Sen. Ep. 68, 18: scire litteras, [p. 1072] to be able to read and write, Plaut. Truc. 4, 2, 23; Vitr. 1, 1, 14:nescire litteras,
not to be able to read and write, id. Clem. 2, 1, 2; Suet. Ner. 10:scribere aureis litteris,
Gai. Inst. 2, 77:scientia litterarum,
the art of writing, Dig. 29, 2, 93:facere litteram or litteras,
to write, Plaut. As. 4, 1, 22; Cic. Ac. 2, 2, 6.—In the language of comedy:homo trium litterarum, i. e. fur,
a thief, Plaut. Aul. 2, 4, 46: litteram ex se longam facere, i. e. to make an I by hanging perpendicularly, to hang one's self:neque quicquam meliust mihi, ut opinor, quam ex me ut faciam litteram longam, meum laqueo collum quando obstrinxero,
id. ib. 1, 1, 37:littera salutaris, i. e. A. (absolvo) and tristis, i. e. C. (condemno), which were put on the voting-tablets,
Cic. Mil. 6, 15.—Transf.A.Sing.1.A word, a line:2.ad me litteram numquam misit,
Cic. Fam. 2, 17, 6: ad litteram, word for word, literally:locum ad litteram subjeci,
Quint. 9, 1, 15.—A handwriting:B.Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae,
Cic. Att. 7, 2, 3; cf.:arguit ipsorum quos littera,
Juv. 13, 138 (v. also infra B. 1. fin.).—Usually plur.1.Littĕrae, ārum, f., a letter, epistle: litteras resignare, to unseal or open a letter, Plaut. Trin. 3, 3, 65:2.ut litterarum ego harum sermonem audio,
id. Ps. 1, 1, 97; Cic. Att. 1, 13, 1:dare alicui litteras ad aliquem,
id. Cat. 3, 4, 9:litteras mittere,
id. Att. 5, 21, 2:reddere alicui,
id. ib. 5, 21, 4:accipere,
id. ib. 5, 21, 7:remittere,
id. ib. 11, 16, 4:nullas iis praeterquam ad te et ad Brutum dedi litteras,
id. Fam. 3, 7, 1:queri apud aliquem per litteras,
id. Att. 5, 21, 13: invitare aliquem perlitteras id. ib. 13, 2, 2:civitatum animos litteris temptare,
Caes. B. C. 1, 40, 1: litterae missae, a letter sent by a person: litterae allatae, a letter received: hence, liber litterarum missarum et allatarum, a letter-book:L. M. (i. e. litterae missae)... L. A. (i. e. litterae allatae), etc.,
Cic. Font. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 71, § 167.—In poets also sometimes in sing.:quam legis a rapta Briseide littera venit,
Ov. H. 3, 1; 5, 2; id. M. 9, 515; Tib. 3, 2, 27; Mart. 10, 73 al.—A writing, document, paper:3.litterae publicae,
Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140; 2, 4, 16, § 35; esp. a written acknowledgment:littera poscetur,
Ov. A. A. 1, 428.—An account-book:4.ratio omnis et litterae,
Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 12, § 27.—An edict, ordinance:5.praetoris litterae,
Cic. Verr. 2, 5, 22, § 56:litteras revocavit,
letter of appointment, commission, Suet. Vesp. 8. —Written monuments, records, literature:6.abest historia litteris nostris,
is wanting in our literature, Cic. Leg. 1, 2, 5:Graecae de philosophia litterae,
philosophical literature, id. Div. 2, 2, 5:genus hoc scriptionis nondum satis Latinis litteris illustratae,
id. Brut. 64, 228; id. Tusc. 1, 1, 1; id. Fin. 1, 2, 4:Graecis litteris studere,
id. Brut. 20, 78:damnum Hortensii interitu Latinae litterae fecerunt,
id. ib. 33, 125:nullam artem litteris sine interprete et sine aliqua exercitatione percipi posse,
merely from books, id. Fam. 7, 19:quod litteris exstet, Pherecydes primum dixit animos hominum esse sempiternos,
id. Tusc. 1, 16, 38:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1, 2; 7, 3, 6:Etruscae,
id. 9, 36, 3:paucissimos adhuc eloquentes litterae Romanae tulerunt,
Quint. 10, 1, 123: amor litterarum, id. prooem. 6.—History, inasmuch as it is derived from written monuments:7.cupidissimus litterarum fuit,
Nep. Cat. 3, 1; id. Pelop. 1:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1.—Literary labor, composition:8.omnis varietas litterarum mearum,
Cic. Fam. 15, 4, 12:non nihil temporis tribuit litteris,
Nep. Hann. 13, 2.—An inscription, Ov. M. 11, 706.—9.Learning, the sciences, liberal education, scholarship, letters:sit mihi orator tinctus litteris: audierit aliquid, legerit,
Cic. de Or. 2, 20, 85:erant in eo plurimae litterae,
id. Brut. 76, 265:homo communium litterarum, et politioris humanitatis non expers,
id. de Or. 2, 7, 28:homo sine ingenio, sine litteris,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:fuit in illo ingenium, ratio, memoria, litterae, cura, cogitatio, diligentia,
id. Phil. 2, 45, 116:mihi nihil libri, nihil litterae, nihil doctrina prodest,
id. Att. 9, 10, 2:litterarum scientia,
id. Brut. 42, 153:litterarum coguitio,
id. de Or. 3, 32, 127: nescire litteras, to be without a liberal education, id. Brut. 74, 259:altiores litterae,
magic, Plin. 14, 4, 5, § 51.—Comically of the art of love: Litteras didicisti;quando scis, sine alios discere,
Plaut. Truc. 4, 2, 22.
См. также в других словарях:
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
Liste lateinischer Phrasen/A — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V Inhaltsverzeichnis 1 … Deutsch Wikipedia