Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

humus+o

  • 1 humus

    hŭmus, i (archaic form of the abl. sing. humu, Varr. ap. Non. 488, 6 and 48, 26), f. (archaic masc. humum humidum pedibus fodit, Laev. ap. Prisc. p. 719 P.: humidum humum, Gracch. ib.) [from the prim. form XAM, whence chămai, chămothen, chămalos, Lat. humilis; kindr. with Sanscr. Xám, earth; Gr. chthôn], the earth, the ground, the soil.
    I.
    Lit. (class.; cf.: terra, solum, tellus): humus erat immunda, lutulenta vino, coronis languidulis et spinis coöperta piscium, Cic. Fragm. Or. pro Gall. ap. Quint. 8, 3, 66 (ap. Orell. IV. 2, p. 454); cf.:

    omnia constrata telis, armis, cadaveribus et inter ea humus infecta sanguine,

    Sall. J. 101 fin.:

    subacta atque pura,

    Cic. de Sen. 17, 59: cubitis pinsibant humum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 23 Müll. (Trag. v. 435 Vahl.); cf.: procubuit moriens et humum semel ore momordit. bit the ground and died (cf. the Homer. odax helein gaian), Verg. A. 11, 418:

    calcibus atram Tundit humum exspirans,

    id. ib. 10, 731; cf. Ov. A. A. 1, 112:

    pede candido In morem Salium ter quatient humum,

    Hor. C. 4, 1, 28:

    Acestes aequaevum ab humo attollit amicum,

    Verg. A. 5, 452:

    sedit humo,

    Ov. M. 4, 261:

    ipse feraces Figat humo plantas,

    Verg. G. 4, 115; cf.:

    semina spargere humo,

    Ov. M. 5, 647:

    surgit humo,

    id. F. 6, 735; cf.:

    nec se movit humo,

    id. M. 4, 264:

    dejectoque in humum vultu,

    id. ib. 6, 607:

    propter humum volitat,

    id. ib. 8, 258:

    humi atque ipsius stirpis laetitia,

    Col. 4, 24, 4; cf.:

    quis cibus erat caro ferina atque humi pabulum uti pecoribus,

    Sall. J. 18, 1:

    ii, quos humus injecta contegeret (shortly afterwards, gleba),

    Cic. Leg. 2, 22, 57:

    quae (genera arborum) humi arido atque arenoso gignuntur,

    Sall. J. 48, 3 Kritz N. cr. — Poet., as a fig. for what is low, mean, common:

    sermones repentes per humum,

    Hor. Ep. 2, 1, 251; cf.:

    ne, dum vitat humum, nubes et inania captet,

    id. A. P. 230:

    ad humum maerore gravi deducit et angit,

    id. ib. 110; v. also [p. 871] under adv.:

    affigit humo divinae particulam aurae,

    id. S. 2, 2, 79.—
    II.
    Transf., in gen., like solum, land, country, region:

    Punica nec Teucris pressa fuisset humus,

    Ov. H. 7, 140:

    Aonia,

    id. F. 1, 490:

    Illyrica,

    id. Med. Fac. 74:

    Pontica,

    id. P. 3, 5, 56.—
    III.
    Adverbial form humi, like chamai, on the ground or to the ground:

    jacere humi,

    Cic. Cat. 1, 10, 26:

    requiescere,

    Sall. J. 85, 33:

    strati,

    Cic. de Or. 3, 6, 22; cf.:

    serpit humi tutus nimium timidusque procellae,

    Hor. A. P. 28:

    quousque humi defixa tua mens erit?

    fixed on the ground, Cic. Rep. 6, 17:

    locus circiter duodecim pedes humi depressus,

    Sall. C. 55, 3:

    quot humi morientia corpora fundis?

    Verg. A. 11, 665:

    spargere humi dentes,

    Ov. M. 3, 105; cf.:

    hunc stravit humi,

    id. ib. 12, 255:

    tremens procumbit humi bos,

    Verg. A. 5, 481:

    volvitur ille excussus humi,

    id. ib. 11, 640; cf.:

    projectum humi jugulavit,

    Tac. H. 2, 64:

    stratus humi palmes viduas desiderat ulmos,

    Juv. 8, 78.

    Lewis & Short latin dictionary > humus

  • 2 humus

    humus, i, f. [st2]1 [-] sol, terre, terrain. [st2]2 [-] pays, contrée, région. [st2]3 [-] le monde souterrain, les enfers.    - humi: à terre.    - humi jacere, Cic.: être couché par terre.
    * * *
    humus, i, f. [st2]1 [-] sol, terre, terrain. [st2]2 [-] pays, contrée, région. [st2]3 [-] le monde souterrain, les enfers.    - humi: à terre.    - humi jacere, Cic.: être couché par terre.
    * * *
        Humus, humi, foe. ge. Seneca. La terre.
    \
        Ab humo attollere aliquem. Virgil. L'eslever de terre.
    \
        Exercere humum. Virgil. Labourer la terre.

    Dictionarium latinogallicum > humus

  • 3 humus

    humus humus, i f земля, почва

    Латинско-русский словарь > humus

  • 4 humus

    humus, ī, f. (altind. kšāḥ, Erde, Erdboden, griech. χθών, χθονός Erdboden, χθαμαλός, niedrig, χαμαί, auf der Erde), die Erde, der erdige Boden, der Erdboden, das Erdreich, I) eig.: humus iniecta, Cic.: pabulum humi, Kräuter, Gras usw., Sall.: humum mordere (ὀδὰξ ελειν γαιαν b. Hom.), vor Schmerz in die Erde beißen, Verg.: repere per humum, auf der Erde, Hor.: propter humum volare, an der Erde, nahe an der Erde, Ov.: deicere in humum vultum, Ov. – dah. humi, wie χαμαί, an-, auf der Erde, an-, auf dem Boden, zu Boden, quae humi arido atque arenoso gignuntur, Sall.: humi iacēre, Cic.: stratus humi, Liv. u. Val. Max.: prosternere alqm humi, Verg. u. Ov.: se od. corpus humi abicere, Curt. u. Plin.: Ggstz. sublime (in der Luft), zB. Theodori nihil interest, humine an sublime putescat, Cic. Tusc. 1, 102. – humo, α) von der Erde, vom Boden, surgere, Ov.: membra levare, Ov.: ventus arenam humo excitavit (jagte auf), Sall. – β) auf dem Boden, sedēre, Ov.: iacēre, Ov. u. Phaedr. – γ) aus dem Boden, fundit humo facilem victum iustissima tellus, Verg.: hominem appellari, quia sit humo natus, von der Erde stamme, Quint. – δ) in der Erde, zur Erde, figere plantas, Verg.: condere alqm, Verg. – II) meton, (u. poet.) der Erdboden = die Gegend, das Land, h. Punica, h. Pontica, Ov. – / Als masc., Acc. humum humidum, Gracch. u. Laev. fr. bei Prisc. 6, 85. – Abl. humu, Varro sat. Men. 422 u. 531.

    lateinisch-deutsches > humus

  • 5 humus

    humus, ī, f. (altind. kšāḥ, Erde, Erdboden, griech. χθών, χθονός Erdboden, χθαμαλός, niedrig, χαμαί, auf der Erde), die Erde, der erdige Boden, der Erdboden, das Erdreich, I) eig.: humus iniecta, Cic.: pabulum humi, Kräuter, Gras usw., Sall.: humum mordere (ὀδὰξ ελειν γαιαν b. Hom.), vor Schmerz in die Erde beißen, Verg.: repere per humum, auf der Erde, Hor.: propter humum volare, an der Erde, nahe an der Erde, Ov.: deicere in humum vultum, Ov. – dah. humi, wie χαμαί, an-, auf der Erde, an-, auf dem Boden, zu Boden, quae humi arido atque arenoso gignuntur, Sall.: humi iacēre, Cic.: stratus humi, Liv. u. Val. Max.: prosternere alqm humi, Verg. u. Ov.: se od. corpus humi abicere, Curt. u. Plin.: Ggstz. sublime (in der Luft), zB. Theodori nihil interest, humine an sublime putescat, Cic. Tusc. 1, 102. – humo, α) von der Erde, vom Boden, surgere, Ov.: membra levare, Ov.: ventus arenam humo excitavit (jagte auf), Sall. – β) auf dem Boden, sedēre, Ov.: iacēre, Ov. u. Phaedr. – γ) aus dem Boden, fundit humo facilem victum iustissima tellus, Verg.: hominem appellari, quia sit humo natus, von der Erde stamme, Quint. – δ) in der Erde, zur Erde, figere plantas, Verg.: condere alqm, Verg. – II) meton, (u. poet.) der Erdboden = die Gegend, das Land, h. Punica, h. Pontica, Ov. – Als masc., Acc. humum humidum, Gracch.
    ————
    u. Laev. fr. bei Prisc. 6, 85. – Abl. humu, Varro sat. Men. 422 u. 531.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > humus

  • 6 humus

        humus ī, f    [cf. χαμαί], the earth, ground, soil: infecta sanguine, S.: subacta atque pura: Fossa repletur humo, O.: humum momordit, bit the ground, V.: feracīs figere humo plantas, V.: semina Spargere humo, O.: Deiecto in humum voltu, O.: humi pabulum, i. e. grass, S.—Poet.: sermones Repentes per humum, H.: vitat humum, H.— A land, country, region: Punica, O.
    * * *
    ground, soil, earth, land, country

    Latin-English dictionary > humus

  • 7 humus

    ī f.
    1)
    а) земля, почва
    h. infecta sanguine Sl — земля, обагрённая кровью
    arbores, quae humi arido et arenoso gignuntur Sl — деревья, растущие на сухой и песчаной почве
    б) humī: на земле (jacēre C; prosternere aliquem V) или на землю ( cubīle humi positum Sen)
    humō: с (от) земли (surgere, levare O), на земле (sedēre, jacēre O etc.), из земли ( nasci Q) и в землю (condere aliquem V; figere plantas V)
    3) область, земля, страна (Punĭca, Pontica O)

    Латинско-русский словарь > humus

  • 8 humus

    -i s m 2
    terre, sol

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > humus

  • 9 humus

    земля: humi corpus dare = hu mare (1. 40 § 2 D, 34, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > humus

  • 10 humus

    Латинско-русский медицинско-фармацевтический словарь > humus

  • 11 humus

    ground, earth, soil / land, country.

    Latin-English dictionary of medieval > humus

  • 12 humus

    , i f
    земля, почва

    Latin-Russian dictionary > humus

  • 13 humus

       tierra; capa de tierra fértil

    Locuciones latinas > humus

  • 14 humus

    , i f
      земля, почва

    Dictionary Latin-Russian new > humus

  • 15 Nos habēbit humus

    Нас примет земля.
    Всякая жизнь, как поет студенческая песня, начинается с "juvenes dum sumus" и оканчивается: "nos habebit humus!" Останавливаться на этих печальных приведениях всего на свете к нулю не следует -ты же назовешь эдак нигилистом, а нынче это крепкое слово. (А. И. Герцен, Концы и начала.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Nos habēbit humus

  • 16 comans

    comans, antis part. prés. de como; chevelu, bien fourni en poils, velu, qui a une longue chevelure, à longue crinière.    - comans equa, Plin.: cavale à longue crinière.    - comans stella, Ov.: comète chevelue.    - comans galea, Virg.: casque qui a une aigrette.    - comans silva, Stat.: forêt touffue.    - comans humus, Stat.: terre couverte d'herbe.
    * * *
    comans, antis part. prés. de como; chevelu, bien fourni en poils, velu, qui a une longue chevelure, à longue crinière.    - comans equa, Plin.: cavale à longue crinière.    - comans stella, Ov.: comète chevelue.    - comans galea, Virg.: casque qui a une aigrette.    - comans silva, Stat.: forêt touffue.    - comans humus, Stat.: terre couverte d'herbe.
    * * *
        Comans, comantis, Participium sine verbo. Qui ha longs cheveulx, Chevelu.
    \
        Equae comantes. Plin. Qui ont longs crins.
    \
        Comans galea. Virgil. Qui ha en lieu de plumas ou pennage des queues de bestes, à la mode ancienne.
    \
        Comans humus. Stat. Terre herbue.
    \
        Iugum syluae comans. Valer. Flac. Fueillu.
    \
        Ore comanti ruere supra quidpiam. Valer. Flac. Le visage couvert de cheveulx, comme quand on se baisse.
    \
        Pectora comantia. Valer. Flac. Velus, Pelus.
    \
        Comans stella. Ouid. Une comete, ou estoille chevelue.

    Dictionarium latinogallicum > comans

  • 17 Gaudeāmus igitur

    Итак, будем веселиться!
    Начало старинной студенческой песни [ О ритмике этого стихотворного текста см. примечание к Dies irae, dies illa - авт. ], возникшей из застольных песен вагантов. Текст в ныне распространенной редакции оформился конце XVIII в.., музыку написал фламандец Иоганн Окенгейм (XV в.)
    Часто цитируются тж. следующие строки: Juvenes dum sumus ; Nos habēbit humus ; Ubi sunt, qui ante nos in mundo fuēre? ; Vivat academia, vivant professōres
    Gaudeamus igitur,
    Post jucundam juventutem,
    Nos habebit humus. (bis)
    Transite ad inferos,
    Ubi jam fuere. (bis)
    Vita nostra brevis est,
    Brevi finietur;
    Venit mors velociter,
    Rapit nos atrociter,
    Nemini parcetur. (bis)
    Vivat Academia,
    Vivat membrum quodlibet,
    Vivant omnes virgines,
    Faciles, formosael
    Tenerae, amabiles,
    Bonae, laboriosae. (bis)
    Vivat nostra civitas,
    Maecenatum caritas,
    Pereat tristitia,
    Pereant osores,
    Pereat diabolus,
    Итак, будем веселиться
    После приятной юности,
    нас возьмет земля.
    Где вы, которые раньше нас
    Подите на небо,
    перейдите в ад,
    где они уже были.
    Жизнь наша коротка,
    скоро она кончится.
    Смерть приходит быстро,
    уносит нас безжалостно,
    никому пощады не будет.
    Да здравствует университет,
    Да здравствует каждый член его,
    да здравствуют все члены,
    Да здравствуют все девушки,
    ласковые, красивые!
    Да здравствуют и женщины,
    нежные, достойные любви,
    добрые, трудолюбивые!
    Да здравствует и государство,
    и тот, кто им правит!
    Да здравствует наш город,
    милость меценатов,
    которая нам здесь покровительствует.
    Да исчезнет печаль,
    да погибнут ненавистники наши,
    да погибнет дьявол,
    (Перевод С. И. Соболевского)
    □ В парафразе см. Taceāmus igitur .
    Чокнемся, брат, и давай-ка по-старинному: Gaudeamus igitur! Приятели чокнулись стаканами и пропели растроганными и фальшивыми голосами старинную студенческую песню. (И. С. Тургенев, Рудин.)
    Он [ Дмитрий ] чрезвычайно развеселился, потребовал еще бутылку шампанского (что было против его правил), зазвал в нашу комнату какого-то незнакомого господина и стал поить его, пел gaudeamus igitur, просил, чтоб все вторили ему, и предлагал ехать в Сокольники кататься... (Л. Н. Толстой, Юность.)
    Отношения студентов между собою, различные проявления молодой умственной жизни, студенческие кружки, их горячие споры, их искренние верования и честные стремления, классическое "gaudeamus igitur", от которого встрепенется сердце всякого бывшего студента - вся эта поэзия юности остается в стороне. (Д. И. Писарев, Наша университетская наука.)
    Они [ курсистки ], столкнувшись головами и засмеявшись, вытащили под стойкой из ведра со льдом тяжелую бутылку и нерешительно переглянулись - откупоренных бутылок еще не было. Я зашел за стойку и через минуту молодецки хлопнул пробкой. Потом весело предложил им по бокалу - gaudeamus igitur! - остальное допил бокал за бокалом один. (И. А. Бунин, Натали.)
    Мы бросились к нему, и он расцеловался с каждым из нас. А теперь, - сказал Субоч, - несколько слов по-латыни. Он взмахнул руками и запел: gaudeamus igitur, juvenes dum sumus. Мы подхватили нашу первую студенческую песню. (К. Паустовский, Повесть о жизни.)
    Случалось, что у сына собирались товарищи - девушки и юноши, но тогда Валицкий лишь плотнее закрывал дверь кабинета, чтобы к нему не доносились громкий смех и раздражающие его звуки патефона. Впрочем, однажды его охватил приступ любопытства. Он вспомнил свою молодость, студенческие сборища, "Гаудеамус", девушек-курсисток и все такое прочее, ныне безвозвратно канувшее в прошлое, и Федору Васильевичу захотелось пойти и посмотреть, как веселится нынешняя молодежь. (А. Б. Чаковский, Блокада.)
    2 января утром - торжественный акт в университете в присутствии высших властей столицы - По окончании акта студенты вываливают на Большую Никитскую и толпами, распевая "Gaudeamus igitur", движутся к Никитским воротам и к Тверскому бульвару, в излюбленные свои пивные. (В. А. Гиляровский, Москва и москвичи.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Gaudeāmus igitur

  • 18 claudo [1]

    1. claudo, clausī, clausum, ere, in der Volksspr. u. daraus in der Schriftspr. auch clūdo, clūsī, clūsum, ere (vgl. κληίζω, κλείω, ich schließe), schließen, sperren, I) im allg. = zuschließen, zumachen, verschließen, versperren ( absperren), verstopfen, 1) eig.: a) eine Öffnung, einen offenen Raum (Ggstz. aperire, patefacere, reserare), ianuam, Cic.: ianua clauditur serā firmā, Tibull.: im Bilde, omnibus et virtutibus ianuam claudit et delictis aperit, Val. Max. – valvae repagulis clausae, Cic.: valvae clausae subito se aperuerunt, Cic. – cl. forem cubiculi, Cic.: fores carceris adamante clausae, Ov. – clausae fenestrae (Ggstz. apertae fenestrae), Cels.: pars adaperta fuit, pars altera clausa fenestrae, Ov. – cl. portas, Caes.: portas obice firmo, Ov.: portas alci, Caes. u. (Ggstz. alqm suā urbe recipere) Cic.: Ianum (Quirinum od. Quirin i), den Janustempel (was dann geschah, wenn im ganzen röm. Reiche Ruhe war), Liv., Hor. u. Suet., u. so Ianum geminum, Flor. – cubiculum, Quint.: domum, Verg. u. Tac.: domum alci, Plin., u. (im Bilde) alci rei od. contra alqd, Cic. – tabernas, Cic.: claudi tabernas totā urbe iussit, Liv. – oppidum undique, Sall. – cl. curiam, Liv.: u. im Bilde, clausa curia pauperibus est, Ov. – nostros ocellos (v. Tode), Prop.: lumina (v. der Nacht), Ov.: in aeternam lumina noctem, Verg. – cl. aures alci rei u. ad alqd (bildl., Ggstz. aures aperire, reserare), Cic., adversus alqd, Sen.: os (den Mund), Tac. – corpore cluso adversus vim veneni, Tac. – donec ex toto plaga claudatur, Cels. – cl. foramina (tibiarum), Plin.: fistulam demisso linteolo, Cels. – neque congesta aut clausa humus, kein Hügel über ihr erhoben, kein Grab geschlossen, Tac. – v. verschließenden Ggstdn. selbst, mille domos clausere serae, Ov.: palpebrae aptissime factae et ad claudendas pupulas et ad aperiendas, Cic.: lingua (επιγλωττίς), quae arteriam claudit, Cels. – im Bilde, in ipsius consuetudinem, quam adhuc meus pudor mihi clausit, insinuabo, Cic. ep. 4, 13, 6. – Partiz. subst., clausum, ī, n., der Verschluß, Schloß und Riegel, assueta clauso corpora, Sen. exc. contr. 3. pr. § 15. p. 245, 12 K.: ponere in clauso, *Titin. com. 61. Verg. georg. 4, 303: sub clauso habere, Col. 7, 6, 5: clauso custodire fructus, Col. 12. pr. § 3. – Plur., clausa domorum, viarum, Lucr. 1, 354: clausa effringere, Schlösser u. Riegel aufsprengen, Sall. Iug. 12, 5. – b) einen Weg, Paß, ein Land usw. verschließen, sperren, versperren = ungangbar, unbetretbar, unzugänglich machen, iter, Ov.: pollice vocis iter, Ov.: flumina ac terras et quodam modo caelum (durch hohe Bauten), Tac. – omnia litora ac portus custodiā clausos teneri, Caes.: portus obiectā ad ingressum catenā clausus, Frontin.: cl. terrestres aditus opportune positis praesidiis, Liv.: longis navi bus versum in Italiam mare, Tac.: omnes aditus custodiis, Tac.: forum saepietur, omnes aditus claudentur, Cic. – v. den Ggstdn. selbst, die eine Örtl. versperren, in ipso exitu ita conferti obstitere Galli, ut clauderent viam, Liv.: si manantia corpuscula iter claudunt, Cels.: clauderet ut Tatio fervidus umor iter, Ov. – clausam Alpibus Italiam, Tac. – c) etw. schließen = sich unmittelbar an etw. anschließen, anlehnen, als geogr. t. t. v. Örtl. usw., insula ea sinum ab alto claudit, in quo Carthago sita est, Liv.: dextra laevaque (Akk. Plur.) duo maria (Nom. Plur.) claudunt (nobis) nullam ne ad effugium quidem navem habentibus, Liv.: Angrivarios et Chamavos a tergo Dulgubnii et Chasuarii claudunt, Tac. – u. als milit. t. t., v. Bedeckung, Nachhut usw., agmen claudere, den Zug schließen, Caes. u.a. (vgl. agmen no. II, 2, a, α): dextrum, sinistrum latus, decken, Tac. – 2) übtr.: a) ein Land für den Verkehr verschließen, sperren, Britanniam tam diu clausam aperire, Mela: patefactum nostris legionibus Pontum, qui antea populo Romano ex omni aditu clausus fuisset, Cic.: tamquam clausa sit Asia, sic nihil perfertur ad nos praeter rumores de oppresso Dolabella, Cic. – quod clausae hieme Alpes essent, Liv.: rura tum gelu claudit hiems, Verg. – u. bes. cl. mare, das Meer für die Schiffahrt schließen (v. Stürmen, Winter usw.), gew. im Passiv, adhuc clausum fuisse mare scio, Cic.: sociis nostris mare per hos annos clausum fuisse, Cic.: ex die III. Id. Nov. usque in diem VI. Id. Martiis maria clauduntur. Veget. mil. – u. dafür clausum litus, Tac. hist. 4, 38. – b) schließen = beschließen, beendigen, α) übh.: (Ggstz. inchoare, incipere), opus, Ov.: epistulam, Ov. – insigne facinus strenuo ac forti exitu, die Krone aufsetzen, Val. Max. – als nachaug. rhet. t. t., claudit (absol.) optime prima pars versus (des V.), Quint.: cum versus cluditur Apennino et armamentis, Quint.: cludendi inchoandique sententias ratio, Quint.: disputatio illa contra Gorgian ita clauditur, ουκοῦν etc., Quint.: cum ventum est ad ipsum illud, quo veteres comoediae tragoediaeque clauduntur, ›Plaudite!‹ Quint. – β) eine Zeit beschließen, octavum lustrum, Hor. carm. 2, 4, 24: diem vitae huius extremum, Augustin. de civ. dei 21, 22: octavo anno imperii sui diem ultimum, Capit. Anton. phil. 18, 1. – c) Partiz. clausus, verschlossen dem Charakter nach, Tiberius, Tac. ann. 3, 15.

    II) prägn.: A) = intercludere, etwas in seinem Laufe, Fortgange absperren, abschneiden, rivos, Verg.: fontes (Ggstz. novos fontes emittere, v. der Schöpfung), Ov.: sanguinem, stillen, Plin. u. Iustin. – u. transitum (Durchgang), Liv.: maritimos exitus, Cic.: commeatus, Liv.: longis navibus versum in Italiam mare, Liv.: portā castrorum ducis principumque fuga clausa erat, Liv.: u. v. lebl. Gegenständen, horum ferocia vocem Euandri clausit, Liv. 44, 45, 12: neutra (littera) claudet vocem Latinam, Quint. 1, 5, 31. – B) = concludere, includere, etw. einschließen, 1) eig.: a) eine Sache verschließen, thesauros, Quint.: vilissima quaeque anulo clausa, Tac.: cui tot consulum vina cluduntur, Sen.: Aeoliis aquilonem in antris, Ov. – od. leb. Wesen einsperren, cl. filium, Nep.: fera animalia clausa tenere, Tac.: clausus pavo, Publil. com. fr. – cl. alqm in curiam, Liv., u. alqm in curia, Liv. (s. Drak., Fabri u. Weißenb. Liv. 23, 2, 9): alqm in arca, Hor.: alqm cum cane in cavea, Iustin.: alqm cum alqo harā, Ov.: in carcere claudi, Tac.: carcere claudi, Ov.: claudi cubiculo, Tac.: cl. pecus textis cratibus, einpferchen, Hor. – se Daphnae (zu D.), Iustin. – pictor intra officinam suam clausus, Sen. – b) umzingeln, umstellen, α) als milit. t. t.: Numantiam, Sen.: oppidum undique, Sall.: alqm in urbe, Iustin.: adversarios locorum augustiis, Nep.: exercitum Caesaris multitudine suā, Auct. b. Afr.: urbem operibus, obsidione, Nep.: iudicium militibus, Quint.: im Passiv, claudi multitudine, locorum angustiis, Nep.: clausus armis senatus, Tac. -β) als t. t. der Jägerspr.: nemorum saltus, Verg.: colles indagine, Tibull.: valles insidiis, Tibull.: capreas leporemque rete, Ov. – c) übh. = umgeben, quae macerie ad villam venationis causā cluduntur, Varr.: forum porticibus tobernisque, Liv.: non portu illud oppidum clauditur, Cic.: urbs loci naturā terrā marique clauditur, Cic.: quasdam gemmas auro clusit, Plin.: neque congesta aut clusa humus, eingefriedigt, Tac. – 2) übtr.: a) übh.: aliud clausum in pectore, aliud in lingua promptum habere, Sall.: quod habere clausa non potuerit sua consilia de Verre, Cic. – b) als rhet. t. t., sententias numeris, Cic.: verba pedibus, Hor.: universa comprehensio et species clausa et terminata est, hat Schluß u. Abrundung, Cic. – / Parag. Infin. Präs. Pass. claudier, Ter. Andr. 573. – Über die Form clūdo (in der Zusammensetzung allein üblich) s. Georges, Lexik. d. lat. Wortf. S. 140 (unter 2. claudo).

    lateinisch-deutsches > claudo [1]

  • 19 cubile

    cubīle, is, Abl. ī, n. (cubo), I) die Lagerstatt, das Lager im allg. (während lectus, lectulus = das künstlich bereitete Lager für Menschen, das Sofa, Bett), a) der Menschen: α) übh.: mihi od. alci cubile terra est, Cic. u. Sen.: fatigatis humus c. erat, Curt.: victui herba, vestitui pelles, cubili humus, Tac.; vgl. Mützell Curt. 5, 2 (5), 15. – c. Typhonis, Mela: c. filiae, Cic. – c. durum (Ggstz. c. molle), Cels.: c. insolitum (Ggstz. c. cotidianum), Cels.: c. humi positum, Sen.: nulli sunt, qui non cubile et lectulum (Lotterbettlein) suum salvum esse velint, Cic. – collocare alqm in cubili, vulnus obligare, Cic.: alvus inter febres fluens conquiescere hominem in cubili non patitur, Cels.: rapti e publico plerique, plures in tabernis et cubilibus intercepti (bei der Überschwemmung des Tiber), Tac.: inter torpidos somno et inermes in cubilibus suis oppressos illa caedes edatur, Liv. – poet., ad ortus solis ab Hesperio cubili, vom hesp. Lager, d.i. vom Untergang (weil die Sonne im Westen gleichs. zur Küste geht), Hor. carm. 4, 15, 16; u. so solis cubile auch Pacat. pan. 23, 1: dass. c. noctis, Sen. Herc. Oet. 1444. – β) das Ehebett, c. viduum, Ov.: ascendere alcis cubile, Verg.: inire cubile alcis (v. Ehebrecher), Cic.: castum servare cubile coniugis, Verg.: non tangere cubile alcis, Verg.: temerare patrium cubile, Ov.: sociare cubilia cum alqo, Ov.: venerat (Faunus adulter) ad strati captata cubilia lecti, Ov. – γ) die Lagerstatt = der Schlafraum (cubiculum), Curt. 9, 3 (13), 19: cubili praepositus, Amm. 18, 4, 3 codd. optt. (Gardth. cubiculi). – b) der Tiere: c. canis, Phaedr.: c. setosae suis, Phaedr.: c. vulpis, Kessel, Phaedr.: cubilia bestiarum, Sen.: ferarum c., Firm.: cubilia gallinarum, Varro. – c. mollius catulorum (jungen Hunde), Varro: rimosa cubilia (apium), Verg. – congerere cubilia (v. Schaben, blattae), Verg.: construere sibi cubilia nidosque (v. Vögeln), Cic.: delitescere in cubilibus, Cic.: alcibus sunt arbores pro cubilibus, Caes.: excutere (aufscheuchen) cubilibus feras, Plin. pan.: fodere cubile (v. Fuchs, v. Maulwurf usw.), Phaedr. u. Verg.: indagare bestiarum cubilia, Sen.: ad cubilia et catulos ferarum bestiarum ire, Liv.: in cubile concito properare gradu, Phaedr.: prosilire e cubili, Sen.: redire ad cubilia expilata (v. wilden Tieren), Sen.: referre catulos ad cubilia sua (v. Tigern), Mela: substernere fronde cubilia catulorum (jungen Hunde), Varro. – im Bilde = der eigentliche Sitz eines Übels usw., quid? Albiana pecunia vestigiisne nobis odoranda est an ad ipsum cubile vobis ducibus venire possumus? Cic.: ut omnes mortales istius avaritiae non iam vestigia, sed ipsa cubilia videre possint, Cic.: an vero tu parum putas investigatas esse a nobis labes imperii tui stragesque provinciae? quas quidem nos non vestigiis odorantes ingressus tuos, sed totis volutationibus corporis et cubilibus persecuti sumus, Cic.: in ipsum veritatis descendere cubile, Ambros. de off. 2, 16, 84: ad ipsa cubilia pervenire causarum, Amm. 30, 4, 8. – II) übtr., als t. t. der Baukunst, die Fuge, in der Steine, Balken usw. ruhen od. eingezapft sind, das Lager, Vitr. 2, 8, 1 u.a. Plin. 36, 96. – / Akk. Sing. cubilem, Vict. Vit. 3, 44. Itala (Weing.) Daniel 2, 28 u. 29.

    lateinisch-deutsches > cubile

  • 20 fermentum

    fermentum, ī, n. (ferveo), I) die Gärung, Aufgärung, marrā reici (debet) quaternûm pedum fermento, es muß mit einer kleinen Hacke aufgelockert werden, sodaß es sich auf vier Fuß hebt, Plin. 17, 159: repastinata humus velut fermento quodam intumescit, quillt durch eine Art Gärungsprozeß auf, Col. 4, 1, 7: cum (egesta humus) aliquo quasi fermento abundarit, wenn sie gequollen ist und nicht ganz (in die Gruben) hineingeht, Col. 2, 2, 19: non sine quodam, ut ita dicam, fermento (Gärung, Gärungsprozeß), quo in unum diversa coalescunt, Sen. ep. 84, 4. – übtr., die Aufgärung (Aufwallung) des Gemüts, der Zorn, in fermento esse od. iacēre, Plaut. Cas. 325; merc. 959. – II) meton.: 1) ein Gärungsmittel, Gärstoff, a) der Sauerteig, das Ferment, panis sine fermento, ungesäuertes, Cels.: ebenso panis nullo fermento, Tac.: panis fermentis confectus (angemachtes), Isid. – übtr., velut fermentum cognitionis magis ei (libro) inesse, Solin, praef. 2: eius cognitio fermentum quoddam est vitae ac rei dissociabilis glutinum, Arnob. 2, 32: et istud fermentum (Gärstoff = Ärgernis, Ursache zum Zorn) tibi habe, Iuven. 3, 188. – b) der Dünger, Col. 3, 11, 3. – c) übh. eine in der Gärung begriffene Masse, v. Chaos, Macr. somn. Scip. 2, 2, 15. – 2) das durch Gärung Bewirkte: a) gequollenes Getreide, Malz, Malzbier, Verg. georg. 3, 380. – b) die gehobene, aufgelockerte Erde, Pallad. 3, 18, 1.

    lateinisch-deutsches > fermentum

См. также в других словарях:

  • humus — humus …   Dictionnaire des rimes

  • HUMUS — L’humus est la matière organique transformée par voie biologique et chimique et incorporée à la fraction minérale du sol, avec laquelle elle contracte des liens physico chimiques plus ou moins étroits. Par extension, le mot «humus» désigne… …   Encyclopédie Universelle

  • Humus — (Origin: 1790–1800; < Latin : earth, ground [ humus. Dictionary.com Unabridged (v 1.1). Random House, Inc. 23 Sep. 2008. .] ) is the organic material in soil lending it a dark brown or black colouration. In soil science, humus refers to any… …   Wikipedia

  • Humus — (lateinisch „Erdboden“) im engeren Sinne bezeichnet in der Bodenkunde die Gesamtheit der toten organischen Substanz eines Bodens.[1][2][3][4] Der Humus ist Teil der gesamten organischen Bodensubstanz. Er unterliegt vor allem der Aktivität der… …   Deutsch Wikipedia

  • humus — HÚMUS s.n. Amestec de substanţe organice amorfe aflat în sol, care îi condiţionează fertilitatea şi care este rezultat din transformarea materialului vegetal sub acţiunea microorganismelor. – Din fr., lat. humus, germ. Humus. Trimis de gall,… …   Dicționar Român

  • Humus — ist jene dunkle in fortwährender Verwesung begriffene organische, namentlich pflanzliche Substanz, die keine organische Struktur mehr zeigt. In[145] chemischer Hinsicht besteht der Humus aus oxydierbaren Kohlenstoffverbindungen (durchschnittlich… …   Lexikon der gesamten Technik

  • Humus — Sm erw. fach. (19. Jh.) Entlehnung. Entlehnt aus l. humus f. Erde .    Ebenso nndl. humus, ne. humus, nfrz. humus, nschw. humus, nnorw. humus; human. lateinisch l …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • humus — (plural humus) sustantivo masculino 1. (no contable) Conjunto de materias orgánicas descompuestas o en proceso de transformación que constituyen la capa más externa de un suelo: Este suelo se ha quedado sin humus por la erosión …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Hūmus — (lat.), die braune oder schwarze Masse, in die Pflanzen oder Pflanzenteile nach dem Absterben zerfallen, und die, oft in starker Schicht, den Boden der Wälder und Wiesen bedeckt, häufiger noch, mit mineralischen Substanzen vermischt, im… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • humus — / umus/ s.m. [dal lat. humus s.f. suolo, terra, terreno ]. 1. (biol., agr.) [complesso di sostanze organiche derivato dalla decomposizione di residui vegetali e animali] ▶◀ terriccio. ‖ suolo, terra, terreno. 2. (fig.) [insieme dei fattori… …   Enciclopedia Italiana

  • humus — ‘Capa superficial del suelo, constituida por la descomposición de materiales animales y vegetales’. Es invariable en plural (→ plural, 1f): «Las lombrices de tierra y su papel en la formación de los humus de tierras de cultivo» (Alvarado Darwin… …   Diccionario panhispánico de dudas

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»