-
1 findo
fidī, fissum, ere1)а) раздваивать, раскалывать, колоть (f. lignum V)ungulae fissae Lcr, Su — раздвоенные (парные) копытаб) pass. findi или se f. разрываться, лопаться ( cor meum finditur Pl); разделяться (fluvius finditur C; lingua finditur in duas partes O); разветвляться ( via se findit V)2) прокладывать, пролагать ( viam cuneis V) -
2 heu!
heu! interj. (constr. absol. or with acc., rarely with nom. or voc.; cf. Huschke ad Tib. 2, 6, 28; Forbig. and Wagn. ad Verg. A. 2, 274. The passages cited for heu mihi, etc., Hand, Turs. III. 68 sq., are mostly corrected in recent edd.)I.An exclamation of grief or pain, oh! ah! alas! heu heu, quam ego malis perdidi modis, quod tibi detuli et quod dedi! Plaut. Ps. 1, 3, 26:II.quatenus, heu nefas! Virtutem incolumem odimus,
Hor. C. 3, 24, 30; cf.:palam captis gravis, heu nefas heu,
id. ib. 4, 6, 17: o domus antiqua, heu quam dispari Dominare domino! Poët. ap. Cic. Off. 1, 39, 139 (Trag. Rel. Rib. p. 224): heu, mea fortuna, Enn. ap. Non. 90, 14 (Trag. v. 408 Vahl.):heu, hercle, mulier, multum et audax et mala's,
Plaut. Men. 5, 1, 31:heu, nimis longo satiate ludo (Mars)!
Hor. C. 1, 2, 37: heu me miseram! interii, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 228 Vahl.); Ter. Hec. 2, 2, 29; so,heu me miserum!
Plaut. Aul. 4, 9, 10; id. Merc. 3, 4, 39; Ter. And. 4, 1, 22; Afran. ap. Cic. Tusc. 4, 20, 45; Cic. Phil. 7, 4, 14:heu me infelicem!
Ter. Hec. 3, 1, 2; Turp. ap. Cic. Tusc. 4, 35, 73:heu edepol hominem nihili!
Plaut. Truc. 3, 2, 27:heu edepol res turbulentas!
id. Epid. 1, 1, 68:heu hercle hominem multum et odiosum mihi!
id. Men. 2, 2, 41:heu hercle odiosas res!
id. Mil. 4, 2, 65; id. Men. 5, 2, 119:heu me, per urbem Fabula quanta fui!
Hor. Epod. 11, 7:heu, cor meum finditur!
Plaut. Bacch. 2, 3, 17:heu edepol, patrem eum miserum praedicas!
id. Most. 4, 2, 65:illuc heu miseri traducimur,
Juv. 3, 159:heu, edepol ne ego homo vivo miser,
id. Men. 5, 5, 10:heu, nunc misero mihi demum exsilium infelix,
Verg. A. 10, 849.—In a few doubtful passages in Plautus as an exclamation of admiration or surprise, oh! heu hercle mortalem catum! Plaut. Poen. 5, 2, 147; cf.:heu edepol mortalis malos!
id. ib. 3, 2, 26.‡ † Heurēsis, ĕos, f., = Heurêsis (a finding out), a Roman festival in November, Calend. Farnes. ap. Orell. Inscr. II. p. 381. -
3 Heuresis
heu! interj. (constr. absol. or with acc., rarely with nom. or voc.; cf. Huschke ad Tib. 2, 6, 28; Forbig. and Wagn. ad Verg. A. 2, 274. The passages cited for heu mihi, etc., Hand, Turs. III. 68 sq., are mostly corrected in recent edd.)I.An exclamation of grief or pain, oh! ah! alas! heu heu, quam ego malis perdidi modis, quod tibi detuli et quod dedi! Plaut. Ps. 1, 3, 26:II.quatenus, heu nefas! Virtutem incolumem odimus,
Hor. C. 3, 24, 30; cf.:palam captis gravis, heu nefas heu,
id. ib. 4, 6, 17: o domus antiqua, heu quam dispari Dominare domino! Poët. ap. Cic. Off. 1, 39, 139 (Trag. Rel. Rib. p. 224): heu, mea fortuna, Enn. ap. Non. 90, 14 (Trag. v. 408 Vahl.):heu, hercle, mulier, multum et audax et mala's,
Plaut. Men. 5, 1, 31:heu, nimis longo satiate ludo (Mars)!
Hor. C. 1, 2, 37: heu me miseram! interii, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 228 Vahl.); Ter. Hec. 2, 2, 29; so,heu me miserum!
Plaut. Aul. 4, 9, 10; id. Merc. 3, 4, 39; Ter. And. 4, 1, 22; Afran. ap. Cic. Tusc. 4, 20, 45; Cic. Phil. 7, 4, 14:heu me infelicem!
Ter. Hec. 3, 1, 2; Turp. ap. Cic. Tusc. 4, 35, 73:heu edepol hominem nihili!
Plaut. Truc. 3, 2, 27:heu edepol res turbulentas!
id. Epid. 1, 1, 68:heu hercle hominem multum et odiosum mihi!
id. Men. 2, 2, 41:heu hercle odiosas res!
id. Mil. 4, 2, 65; id. Men. 5, 2, 119:heu me, per urbem Fabula quanta fui!
Hor. Epod. 11, 7:heu, cor meum finditur!
Plaut. Bacch. 2, 3, 17:heu edepol, patrem eum miserum praedicas!
id. Most. 4, 2, 65:illuc heu miseri traducimur,
Juv. 3, 159:heu, edepol ne ego homo vivo miser,
id. Men. 5, 5, 10:heu, nunc misero mihi demum exsilium infelix,
Verg. A. 10, 849.—In a few doubtful passages in Plautus as an exclamation of admiration or surprise, oh! heu hercle mortalem catum! Plaut. Poen. 5, 2, 147; cf.:heu edepol mortalis malos!
id. ib. 3, 2, 26.‡ † Heurēsis, ĕos, f., = Heurêsis (a finding out), a Roman festival in November, Calend. Farnes. ap. Orell. Inscr. II. p. 381. -
4 findo
findo, fidī, fissum, ere ( altindisch bhindánt- = findens), spalten = nach seinem natürlichen Gefüge in zwei Teile trennen (während scindere = gewaltsam zerteilen), I) im allg.: a) tr.: lignum, Verg.: corticem, Ov.: infantes statuas, bersten machen, Hor.: navis saepe fissa, das leck gewordene, Plaut.: equus ungulis fissis, Suet.: costas, Varro fr.: f. agros sarculo, Hor.: terras vomere, durchfurchen, Ov.: aëra, fliegend die Luft durchschneiden, Ov.: fretum, aequor, segelnd das Meer durchfurchen, Ov. u. Prop.: übtr., dies mensem findit, spaltet = teilt (in zwei gleiche Teile), Hor.: et mihi dividuo findetur munere quadra, mir wird abgeschnitten von usw. = mir fällt zu, Hor. – b) refl. u. medial: α) = sich spalten = sich teilen, via se findit in partes ambas, Verg.: hāc insulā quasi rostro finditur Fibrenus (fluvius), Cic.: Faleriis caelum findi velut magno hiatu visum, Liv. – β) findi = zerplatzen, bersten, Marsis finduntur cantibus angues, Ov.: dah. findor, ich möchte (vor Ärger) bersten, Plaut.: cor meum et cerebrum finditur, mein Herz u. Hirn möchte mir zerspringen, Plaut. – II) prägn. = spalten machen, alte finditur in solidum cuneis via, mit Keilen wird tief ein Weg in die Härte gebahnt, Verg.: vulnus, eine klaffende W. beibringen, Val. Flacc.
/ Partic. subst., fissum, ī, n., der Spalt, die Ritze, ani fissa, Cels. 5, 20, 5; 7, 30 in. – bes. f. iecoris, als t. t. der Haruspizin, ein Spalt, Einschnitt der Eingeweide (wahrsch. zwischen den verschiedenen Lappen der Leber) des Opfertieres, Cic. de nat. deor. 3, 14. Cic. de div. 2, 28: iecorum fissa, Cic. de div. 1, 118: quid fissum in extis, quid fibra valeat, ibid. 1, 16: f. familiare, s. familiārisa. E.
-
5 findo
findo, fidī, fissum, ere ( altindisch bhindánt- = findens), spalten = nach seinem natürlichen Gefüge in zwei Teile trennen (während scindere = gewaltsam zerteilen), I) im allg.: a) tr.: lignum, Verg.: corticem, Ov.: infantes statuas, bersten machen, Hor.: navis saepe fissa, das leck gewordene, Plaut.: equus ungulis fissis, Suet.: costas, Varro fr.: f. agros sarculo, Hor.: terras vomere, durchfurchen, Ov.: aëra, fliegend die Luft durchschneiden, Ov.: fretum, aequor, segelnd das Meer durchfurchen, Ov. u. Prop.: übtr., dies mensem findit, spaltet = teilt (in zwei gleiche Teile), Hor.: et mihi dividuo findetur munere quadra, mir wird abgeschnitten von usw. = mir fällt zu, Hor. – b) refl. u. medial: α) = sich spalten = sich teilen, via se findit in partes ambas, Verg.: hāc insulā quasi rostro finditur Fibrenus (fluvius), Cic.: Faleriis caelum findi velut magno hiatu visum, Liv. – β) findi = zerplatzen, bersten, Marsis finduntur cantibus angues, Ov.: dah. findor, ich möchte (vor Ärger) bersten, Plaut.: cor meum et cerebrum finditur, mein Herz u. Hirn möchte mir zerspringen, Plaut. – II) prägn. = spalten machen, alte finditur in solidum cuneis via, mit Keilen wird tief ein Weg in die Härte gebahnt, Verg.: vulnus, eine klaffende W. beibringen, Val. Flacc.————Ritze, ani fissa, Cels. 5, 20, 5; 7, 30 in. – bes. f. iecoris, als t. t. der Haruspizin, ein Spalt, Einschnitt der Eingeweide (wahrsch. zwischen den verschiedenen Lappen der Leber) des Opfertieres, Cic. de nat. deor. 3, 14. Cic. de div. 2, 28: iecorum fissa, Cic. de div. 1, 118: quid fissum in extis, quid fibra valeat, ibid. 1, 16: f. familiare, s. familiaris a. E. -
6 findo
findo, fĭdi, fissum, 3, v. a. [root Sanscr. bhid-, to cleave; Germ. beissen; Engl. bite], to cleave, split, part, separate, divide (class.; cf.: scindo, seco, caedo).I.Lit.: hoc enim quasi rostro finditur Fibrenus et divisus aequaliter in duas partes latera haec alluit, Cic. Leg. 2, 3, 6; cf.:b.inimicam findite rostris Hanc terram,
Verg. A. 10, 295:patrios findere sarculo agros,
Hor. C. 1, 1, 11:terras vomere,
Ov. A. A. 2, 671:mare carinā,
Prop. 3, 9 (4, 8), 35:Assaraci tellus, quam... Findunt Scamandri flumina,
Hor. Epod. 13, 14:hiulca siti findit Canis aestifer arva,
Verg. G. 2, 353; cf.:arentes cum findit Sirius agros,
Tib. 1, 7, 21:rubra Canicula findet Statuas,
Hor. S. 2, 5, 39:os,
Cels. 8, 4 med.; cf. id. 8, 3 fin.:specularis lapis finditur in quamlibet tenues crustas,
Plin. 36, 22, 45, § 160; cf. Quint. 11, 3, 21:hic locus est, partes ubi se via findit in ambas,
Verg. A. 6, 540; id. G. 2, 78; Ov. M. 4, 65.—In part. perf.:B.fissa ferarum ungula,
Lucr. 4, 680:ungulae equi,
Suet. Caes. 61:lingua in partes duas,
Ov. M. 4, 585:lignum,
Verg. A. 9, 413:ferulae,
Cels. 8, 10; cf. id. 8, 3 fin. —Mid., to split, burst ( poet. and very rare):II.turgescit bilis: findor,
I am ready to burst with rage, Pers. 3, 8:cor meum et cerebrum finditur,
Plaut. Bacch. 2, 4, 17: Marsis finduntur cantibus angues, Ov. Med. fac. 39.—Trop., to divide ( poet. and very seldom):A.Idus sunt agendae, Qui dies mensem Veneris marinae Findit Aprilem,
Hor. C. 4, 11, 16:fissa voluntas,
Prud. Psych. 760.—Hence, fissum, i, n., a cleft, slit, fissure.In gen. (very rare):B.postquam implevisti fusti fissorum caput,
Plaut. Aul. 3, 4, 7:ad ani fissa,
Cels. 5, 20, 5.—Esp., in the lang. of augurs, of the divided liver:jecorum,
Cic. Div. 1, 52, 118; cf.:fissum in exitis,
id. ib. 1, 10, 16;jecoris,
id. N. D. 3, 6, 14:familiare et vitale,
id. Div. 2, 13, 32.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский