auf+seine

f (11) 1. burut, papaq; kartuz (qabağı günlüklü şapka); araqçın, təsək; başlıq; 2. tex. qapaq, örtü, üz; 3. çəkmənin burnu; ◊ etw. auf seine (eigene) \Kappe nehmen bir şeyin məsuliyyətini öz üzərinə götürmək; j-m eins auf die \Kappe geben kiməsə qulaqburması vermək; Gleiche Brüder, gleiche \Kappen ata. söz. ≅ Kor atın da kor nalbəndi olar; Einem jeden Narren gefällt seine \Kappe ata. söz. ≅ Heç kim öz ayranına turş deməz

I m, (9*) müdrik adam, alim, üləma

II f (11) 1. vasitə; üsul, tərz; qayda; auf welche \Weise? necə?, nə cür?; auf diese \Weise bu yolla; auf jegliche \Weise hər vasitə ilə, hər cür; jeder auf seine / nach seiner \Weise hərə istədiyi kimi; 2. nəğmə, hava, melodiya, təranə

pl xərc, məsarif; auf eigene \Kosten öz hesabına; sich in \Kosten stürzen xərcə düşmək; keine \Kosten scheuen xərcdən çəkinməmək; auf seine \Kosten kommen* öz xərcini ödəmək; məc. ləzzət almaq, həzz almaq

f (10) (über A) hesablama, sayma; haqq-hesab çəkmə; hesab; auf \Rechnung von … tic. nəyinsə hesabına; einer Sache \Rechnung tragen vəziyyəti / şəraiti nəzərə almaq; j-s Wünschen \Rechnung tragen kiminsə arzusunu yerinə yetirmək; etw. außer \Rechnung lassen nəyəsə ümid etməmək, hesabdan kənar qoymaq; j-m einen Strich durch die \Rechnung machen kiminsə planını pozmaq; auf seine \Rechnung kommen məqsədinə nail olmaq; die \Rechnung ohne den Wirt machen sahibindən xəbərsiz haqq-hesab çəkmək, əsl şəraiti nəzərə almayaraq hərəkət etmək

a 1. qoca; köhnə, qədim; əvvəlki; \alt und jung qocalı-cavanlı, qocası və cavanı, hamı; beim \alten bleiben əvvəlki fikrində qalmaq; es beim \alten lassen olduğu kimi saxlamaq; es ist die \alt Geschichte! məlum bir şey!; adi bir hadisə! (ancaq die Alte Geschichte qədim tarix); die Alte Welt 1) tar. qədim dünya; 2) köhnə dünya (Avropa, Asiya, Afrika); das \alte Testament din. Yeni Öyüd (Əhdi-Ətiq), İncil \alter Kram cır-cındır; \alten Stils köhnə təqvimlə; seit \alten Zeiten qədim zamanlardan, ta qədimdən; 2.: wie \alt sind Sie? sizin neçə yaşınız var?; ich bin 20 Jahre \alt mənim iyirmi yaşım var; wir sind gleich \alt biz həmyaşıq; \altwerden qocalmaq ◊ j-n zum \alten Eisen werfen məc. bir kəsi işdən kənar etmək; mein \alter Herr (tələbə jarq.) atam; meine \alte Dame anam; \alte Schachtel nifr. küpəgirən qarı, kaftar; immer die \alte Leier çalınmış bayatı, çoxdan məlum olan şey; das ist für den \alten Fritzen nəticəsiz zəhmət; er ist immer der \alte o heç dəyişilməyib; auf seine \alten Tage qocalıqda; Jung gewohnt, alt getan ata. söz. südlə gələn, sümüklə gedər; \alter Freund, \altes Haus dan. qoca, dost, dostum (müraciətdə); \alter Mann geol. köhnə mədən

f (11) xahiş, ərizə; tərəfgirlik; auf seine \Fürbitte (hin) onun xahişi ilə

f (10) xasiyyət, adət; jeder auf seine \Manier hər kəs öz bildiyi kimi

f (11) dəyirman; ◊ das ist Wasser auf seine \Mühle məc. bu onun dəyirmanına su tökməkdir

m (1) 1. gün; gecə-gündüz; alle Tage hər gün; am \Tage gündüz; guten \Tag! salam!, günortan xeyir! \Tag für \Tag gündən-günə; eines (schönen) \Tages gözəl günlərin birində; dieser \Tage bu günlərdə; in den \Tag hinein leben qayğısız yaşamaq, sabahı düşünməmək, seit Jahr und \Tag əzəldən, qədimdən bəri; den \Tag vorher bundan bir gün qabaq; den \Tag nachher, den \Tag darauf sabahı / ertəsi günü; heute in 8 \Tagen düz bir həftədən sonra; heute vor 8 \Tagen bir həftə bundan əvvəl; auf seine alten \Tage qoca vaxtında; am hellichsten \Tag işıqlı / aydın bir gündə; ◊ etw. an den \Tag bringen aşkara çıxartmaq;

f (3) 1. dəri (insanda); bis auf die \Haut durchnäßt sein dan. təpədən dırnağa kimi islanmaq; mit heiler \Haut davkonkommen* məc. canını yaxşı qurtarmaq; 2. dəri; qabıq; seine \Haut abwerfen* / abstreifen qabıqdan çıxmaq; 3. nazik pərdə, qaysaq; ehrliche \Haut düz adam; auf der faulen \Haut liegen* tənbəllik etmək; sich seiner \Haut wehren özünü müdafiə etmək, qorunmaq; mit \Haut und Haar bütünlüklə, təpədəndırnağa; seine \Haut zu Markte tragen* təhlükəyə uğramaq; həyatını təhlükə altına salmaq; ◊ j-m die \Haut über die Ohren ziehen* dan. kiminsə gönünü soymaq, kiminsə var-yoxunu əlindən almaq

I prp (\bis an, \bis auf, \bis nach, \bis zu) …qədər, …kimi, …can/cən, \bis auf weiteres gələcək sərəncamadək; \bis dahin oraya qədər, oraya kimi, orayacan; \bis hierher buraya qədər, burayadək; \bis jetzt bu vaxta qədər, indiyə kimi; \bis oben ağzına qədər, ağzınacan; \bis über… -dan/-dən yuxarı; \bis wann? nə vaxta qədər?; \bis wohin? haraya qədər?; alle \bis auf einen hamı; bir nəfərdən başqa hamı; er hat seine Schuld \bis auf den letzten Manat bezalt o, borcunu son manatına qədər ödəmişdir; \bis aufs Blut son damla qanınacan; \bis über die Ohren xirtdəyəcən; \bis über die Knie dizdən yuxarı; \bis gestern dünənəcən, dünənə kimi; 6-8 Euro 6-dan 8 avroyadək; II cj: (daß) hələlik, hələ ki; -ca/-cə; -can/-cən

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

f (10) niyyət, qəsd, fikir; böse \Absicht pis niyyət; mit \Absicht qəsdən, bilə-bilə; ohne \Absicht bilmədən, fikirləşmədən; \Absichten haben auf etw. bir şeyin niyyətində olmaq; seine \Absicht auf etw. (A) richten bir şeyə can atmaq

f (11) 1. küçə; yol, döşənmiş yol, küçənin orta hissəsi; j-n auf die \Straße setzen / werfen* məc. kimisə küçəyə atmaq; işdən qovmaq; auf offener \Straße hamının gözü qabağında; seine \Straße ziehen* getmək, çıxıb getmək; 2. coğr. boğaz

f (11) 1. cib; sich (D) die \Taschen füllen ciblərini doldurmaq; məc. varlanmaq; aus seiner \Tasche bezahlen öz cibindən vermək; 2. çanta; ◊ sie haben zugeknöpfte \Tasche, sie halten die Hände auf der \Tasche onlar pul xərcləyən deyil; j-m (D) auf der \Tasche liegen başqasının hesabına yaşamaq; tief(er) in die \Tasche greifen müssen səxavətli olmaq; j-n (A) in die \Tasche stecken başqasına üstün gəlmək, başqasını ötüb keçmək, kimisə cibinə qoymaq; er kennt die Stadt wie seine \Tasche o bu şəhəri beş barmağı kimi tanıyır; j-n in der \Tasche haben kimisə əlində saxlamaq; du hast es noch nicht in der \Tasche sən bunu özünə hələ yəqin etməmisən

I vt 1. qaldırmaq, yüksəltmək; seine Stimme \erheben 1) səsini qaldırmaq; 2) danışmağa başlamaq; 2. ruhlandırmaq, ürəkləndirmək; 3. tərifləmək, tərifini göylərə qaldırmaq; 4. yığmaq (vergi); 5. toplamaq (məlumat); 6. irəli sürmək, qaldırmaq (proses); eine Klage \erheben (gegen A) şikayət qaldırmaq (kiməsə qarşı); einen Anspruch \erheben (auf A) iddia irəli sürmək; Protest \erheben protest qaldırmaq; Zweifel \erheben şübhələnmək; Schwierigkeiten \erheben çətinliyə salmaq; Geschrei \erheben hay-küy qaldırmaq; 7.: Geld \erheben pul götürmək (bankdan və s.); II sich \erheben durmaq, qalxmaq; qiyam etmək; Stimmen erhoben sich səslər eşidildi

m (1*) bazar; etw. zu \Markte / auf den \Markt bringen satışa buraxmaq, bazara çıxartmaq (nəyisə); ◊ seine Haut zu \Markte tragen* özünü təhlükə altına atmaq

m (1, 1*) 1. təkan; 2. büzmə (paltarda); ◊ er hat seine Puffe weg dan. o, cavabını verməlidir; o, cavabdeh olmalıdır; etw. auf \Puff nehmen* nəyisə borc almaq

m (1) qum; im \Sande verlaufen* 1) qumda batmaq, itmək (çay); 2) məc. izsiz getmək; ◊ j-m \Sand in die Augen streuen kiminsə gözünə kül üfürmək; seine Pläne sind auf \Sand gebaut onun planları əsassızdır

I vt 1. başqa yerə qoymaq; 2. keçirmək; die Sitzung \verlegen iclası başqa vaxta keçirmək; 3. kənara qoymaq; 4. qoymaq, soxmaq; er hat seine Handschuhe verlegt o öz əlcəklərini harasa qoyub; 5.: j-m den Weg \verlegen kiminsə yolunu kəsmək (həmç. məc.); 6. nəşr etmək (kitab); 7.: Bier \verlegen pərakəndə pivə satmaq; II sich \verlegen: sich \verlegen auf (A) nə iləsə səylə məşğul olmaq; özünü nəyəsə həsr etmək; III a pərt edilmiş, çətin vəziyyətə düşmüş; um etw. (A) \verlegen sein nədəsə çətinlik çəkmək