Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

alium

  • 121 invito

    invīto, āvi, ātum, 1 (invitassitis for invitaveritis, Plaut. Rud. 3, 5, 31), v. a. [perh. for invicito; root vec-; Sanscr. vak-, speak; vak'as, word; cf.: vox, convicium; Gr. Wep- in eipon, ops], to invite, treat, feast, entertain (cf. illicio; class.).
    I.
    Lit., constr. with ad or in and acc., with simple acc. or abl., or with ut.
    (α).
    With ad:

    aliquem ad prandium,

    Cic. Mur. 35, 73:

    ad cenam,

    Val. Max. 2, 1, 2; Cic. Fam. 7, 9, 2; Suet. Aug. 34;

    ad consulem,

    Liv. 45, 8 fin.
    (β).
    With in and acc.:

    aliquem in hospitium,

    Liv. 28, 18; cf. Val. Max. 2, 10, ext. 1:

    ad cenam in hortos in posterum diem,

    Cic. Off. 3, 14, 58. —
    (γ).
    With simple acc.: aliquem domum suam ut animum ejus in Sthenium inflammarent (cf. e infra), Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89; Liv. 3, 14:

    alius alium domos suas invitant,

    Sall. J. 66. 3; Nep. Att. 13, 6.—
    (δ).
    With abl.:

    aliquem tecto ac domo,

    Cic. Verr. 2, 4, 11, § 25; cf.:

    hospitio invitabit,

    id. Phil. 12, 9, 23.—
    (ε).
    With ut:

    invito eum, ut apud me diversetur,

    Cic. Att. 13, 2;

    ut cenem invitor?

    Mart. 4, 68, 2.— Absol., to entertain:

    alii suos in castra, invitandi causā adducunt,

    Caes. B. C. 1, 74:

    aliquem poculis,

    to challenge to drink, Plaut. Rud. 2, 3, 31. — With se, to treat one ' s self, drink one ' s [p. 997] own health:

    sese in cena plusculum,

    Plaut. Am. 1, 1, 127: se cibo vinoque largius, Sall. Fragm. ap. Non. 321, 25 (Hist. 4, 4 Dietsch). —Comic.: gladio, to treat to the sword, i. e. to want to kill, Plaut. Cas. 3, 6, 21; cf.:

    aliquem clavā,

    id. Rud. 3, 5, 31.—
    II.
    Transf.
    A.
    To invite, summon, challenge:

    a Caesare liberaliter invitor in legationem illam,

    Cic. Att. 2, 18, 3:

    Cosconio mortuo, in ejus locum invitor,

    id. ib. 1, 19, 4:

    hostes ad deditionem,

    Hirt. B. G. 8, 19:

    aliquem ad audiendum,

    Suet. Calig. 53:

    ad spectaculum,

    id. Ner. 12:

    praemiis ad quippiam agendum,

    Cic. Lig. 4:

    in libidinem,

    Suet. Calig. 41.—
    B.
    To incite, allure, attract:

    ni id me invitet ut faciam fides,

    Plaut. Trin. 1, 1, 5:

    invitat hiemps curasque resolvit,

    Verg. G. 1, 302:

    invitent croceis halantes floribus horti,

    id. ib. 4, 109:

    ad agrum fruendum invitat atque allectat senectus,

    Cic. de Sen. 16; so,

    assentationem,

    to encourage flattery, id. Lael. 26:

    invitare et allicere appetitum animi,

    id. Fin. 5, 6:

    somnos,

    to attract, Ov. M. 11, 604:

    culpam,

    to allure to transgression, id. H. 17, 183:

    invitatur vino appetentia ciborum,

    Plin. 23, 1, 22, § 38:

    fossis invitavit mare,

    i. e. conducted, Sol. 2. — Trop., of things:

    invitat somnos crepitantibus unda lapillis,

    Ov. M. 11, 604; cf. Hor. Epod. 2, 28. — With inf.:

    vicina invitet decedere ripa calori,

    Verg. G. 4, 23.—
    C.
    To ask, request, urge:

    Germanos, uti ab Rheno discederent,

    Caes. B. G. 4, 6:

    benignis verbis, ut, etc.,

    Val. Max. 4, 3, 5 al.

    Lewis & Short latin dictionary > invito

  • 122 Lares

    1.
    Lăres (old form ‡ Lăses, Inscr. Fratr. Arval.; cf. Varr. L. L. 6, § 2 Müll.), um and ĭum (Larum, Varr. L. L. 5, § 49 Müll.; Cic. Rep. 5, 5, 7; id. N. D. 3, 25, 63; id. Leg. 2, 8, 19; Inscr. Orell. 961:

    Larium,

    Liv. 40, 52), m. [old Lat. Lases; Etrusc. Laran, Lalan; root las-; cf. lascivus], tutelar deities, Lares, belonging orig. to the Etruscan religion, and worshipped especially as the presiders over and protectors of a particular locality (cf. Otfr. Müll. Etrusc. 2, p. 90 sq.):

    praestites,

    the tutelar deities of an entire city, Ov. F. 5, 129 sq.:

    mille Lares geniumque ducis, qui tradidit illos, urbs habet,

    id. ib. 5, 145:

    Puteolanae civitatis,

    Inscr. Orell. 1670:

    civitatum, Inscr. ap. Grut. p. 10, 2: vicorum,

    Arn. 3, 41:

    rurales, Inscr. ap. Grut. p. 251: compitales,

    of cross - roads, Suet. Aug. 31; called also Lares compitalicii, Philarg. ad Verg. G. 2, 381:

    viales,

    worshipped by the road-side, Plaut. Merc. 5, 2, 24:

    permarini,

    tutelar deities of the sea, Liv. 40, 52: caelipotentes, Inscr. ap. Tert. de Spect. 5.— Sing.:

    Lari viali,

    Inscr. Orell. 1762; 1894:

    eundem esse Genium et Larem, multi veteres memoriae prodiderunt,

    Censor. 3, 2.—
    II.
    Most commonly the Lares (as familiares or domestici), the tutelar deities of a house, household gods, domestic Lares (whose images stood on the hearth in a little shrine, aedes, or in a small chapel, lararium); as the tutelar deities of each particular dwelling, also in sing.: Lar, Laris, m.
    (α).
    In plur.:

    rem divinam facere Laribus familiaribus,

    Plaut. Rud. 5, 1, 17:

    sanctis Penatium deorum Larumque familiarium sedibus,

    Cic. Rep. 5, 5, 7; id. Quint. 27 fin.:

    ad aedem Larum,

    id. N. D. 3, 25, 63:

    immolet aequis porcum Laribus,

    Hor. S. 2, 3, 164:

    Laribus tuum Miscet numen,

    id. C. 4, 5, 34. —
    (β).
    In sing.:

    ego Lar sum familiaris, ex hac familia,

    Plaut. Aul. prol. 2:

    haec imponuntur in foco nostro dari,

    id. ib. 2, 8, 16:

    familiae Lar pater, alium Larem persequi,

    id. Merc. 5, 1, 5 sq. —
    B.
    Meton., a hearth, dwelling, home (class.; usually in sing.):

    larem corona nostrum decorari volo,

    Plaut. Trin. 1, 2, 1:

    relinquent larem familiarem suum?

    Cic. Verr. 2, 3, 11, § 27:

    ad suum larem familiarem redire,

    id. ib. 2, 3, 54, §

    125: nobis larem familiarem nusquam ullum esse?

    Sall. C. 20:

    paternus,

    Hor. Ep. 2, 2, 51:

    patrius,

    id. S. 1, 2, 56; cf.:

    avitus apto Cum lare fundus,

    id. C. 1, 12, 43:

    gaudens lare certo,

    id. Ep. 1, 7, 58:

    parvo sub lare,

    id. C. 3, 29, 14:

    conductus,

    Mart. 11, 82, 2:

    deserere larem,

    to abandon one's home, Ov. F. 1, 478:

    pelli lare,

    to be driven from a place, id. ib. 6, 362:

    alumnus laris Antenorei,

    i. e. of the city of Padua, Mart. 1, 77, 2: ob eam rem tibi Lare commercioque interdico, Vet. Formul. ap. Paul. Sent. 3, 4, 7.—
    (β).
    In plur., Ov. R. Am. 302:

    jussa pars mutare lares,

    Hor. C. S. 39.— Poet., of a bird's nest:

    avis in ramo tecta laremque parat,

    Ov. F. 3, 242:

    cum rapit Halcyones miserae fetumque laremque,

    Val. Fl. 4, 45.
    2.
    Lăres, ĭum, f., a city in Numidia, Sall. J. 90 Kritz N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > Lares

  • 123 maneo

    mănĕo, nsi, nsum (contr. perf. mansti for mansisti, Lucil. ap. Gell. 18, 8), 2, v. n. and a. [root man, to think; whence the notion of hesitating leads to that of waiting; cf. Gr. menô, menos, mimnêskô, mantis; and Lat. memini, moneo, mens, etc.].
    I.
    Neutr., to stay, remain anywhere (class.).
    A.
    In gen.:

    ut ut erat, mansum tamen oportuit,

    Ter. Heaut. 1, 2, 26:

    facilem esse rem, seu maneant, seu proficiscantur,

    Caes. B. G. 5, 30:

    domi,

    id. ib. 4, 1:

    in loco,

    id. B. C. 2, 41:

    in patria,

    Cic. Off. 3, 26, 99:

    si consulem manere ad urbem senatui placuisset,

    Liv. 30, 27:

    ad exercitum,

    Caes. B. G. 5, 51:

    uno loco manens,

    Nep. Eum. 5, 4:

    unum manere diem,

    Prop. 2, 9, 20:

    decem dies,

    Vulg. Gen. 24, 55:

    diebus quindecim,

    id. Gal. 1, 18.— Impers. pass.:

    omnia excogitantur, quare nec sine periculo maneatur,

    Caes. B. G. 5, 31:

    in Italia fortasse manebitur,

    Cic. Att. 8, 3, 7; Vell. 2, 16, 4:

    manendum eo loco,

    Caes. B. C. 3, 74:

    hic maneri diutius non potest,

    Cic. Att. 11, 15, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    To stay, tarry, stop, continue, abide, pass the night ( = pernoctare):

    apud aliquem,

    Cic. Att. 4, 18, 3:

    eo die mansit Venafri,

    id. ib. 7, 13, 7:

    in tabernaculo,

    id. ib. 5, 16, 3:

    sub Jove frigido,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    extra domum patris,

    Liv. 3, 45, 7:

    ad decimum lapidem,

    id. 3, 69, 8:

    cum is Casilini eo die mansurum eum dixisset = Casilini,

    id. 22, 13, 8; cf.:

    triduom hoc,

    Ter. Phorm. 3, 2, 4:

    apud alium mansit,

    Sen. Ben. 3, 17, 3:

    mane apud me,

    Vulg. Gen. 29, 19:

    manebis clam,

    id. 1 Reg. 19, 2. —In mal. part.: cum masculo mansione muliebri, Mos. et Rom. Leg. Coll. 5, 1, 1. —
    2.
    Pregn., to remain, last, endure, continue [p. 1108] in any place or manner:

    si in eo manerent, quod convenisset,

    would adhere to, abide by that, Caes. B. G. 1, 36, 5:

    in vita,

    to remain alive, Cic. Fam. 4, 13, 2:

    in veritate,

    to adhere to the truth, id. Clu. 63, 176:

    in condicione,

    to fulfil a condition, id. Att. 7, 15, 3:

    in sententia,

    to adhere to, id. ib. 9, 2, 1:

    in voluntate,

    id. Fam. 5, 2, 10:

    in pristina mente,

    id. Sest. 27, 58:

    in officio,

    Hirt. B. G. 8, 47:

    tu modo promissis maneas,

    abide by, keep, Verg. A. 2, 160:

    in pactione,

    to abide by, Nep. Ages. 2, 4:

    an credi posse ullum populum in ea condicione mansurum?

    Liv. 8, 21, 6:

    mansit in condicione atque pacto,

    Cic. Verr. 1, 6, 16:

    plerique negant Caesarem in condicione mansurum,

    id. Att. 7, 15, 3.—Of inanim. and abstr. subjects:

    nihil semper suo statu manet,

    Cic. N. D. 1, 12, 29:

    munitiones,

    Caes. B. G. 6, 31:

    monumenta,

    Nep. Them. 10:

    regna,

    Verg. A. 2, 22: adfinitas. Ter. Hec. 4, 4, 101:

    memoria,

    Cic. Off. 2, 12, 43:

    rerum omnium mutabilium immutabiles manent origines,

    Aug. Conf. 1, 2.—With dat.:

    manent ingenia senibus,

    Cic. Sen. 7, 22:

    his bellum,

    to continue, not be at an end, Liv. 1, 53:

    cujus quidem tibi fatum manet,

    awaits, Cic. Phil. 2, 5, 11.— Absol.:

    maneat ergo, quod turpe sit, id numquam esse utile,

    be it regarded as a settled principle, Cic. Off. 3, 12, 49; id. Mil. 4, 11:

    quamobrem illud maneat, et fixum sit, quod neque moveri, etc.,

    id. Rab. Post. 9, 25.— Part. act. fut.: mansurus, that which will abide or endure; lasting, permanent:

    urbs,

    Verg. A. 3, 86.—So part. pres. manens:

    civitas,

    Vulg. Heb. 13, 14.—
    II.
    Act., to wait for, await, expect a person or thing (not in Cic. or Cæs.; syn.: opperior, praestolor, expecto).
    A.
    In gen.:

    nunc te, nox, quae me mansisti, mitto ut concedas die,

    Plaut. Am. 1, 3, 48:

    sese,

    id. Aul. 4, 6, 14:

    non manebat aetas virginis meam neclegentiam,

    Ter. Phorm. 3, 1, 16:

    hostium adventum mansit,

    Liv. 42, 66; Ter. Phorm. 4, 1, 4.—
    B.
    In partic., to await one (as his fate, portion, etc.), to be about to befall one:

    mors sua quemque manet,

    Prop. 2, 21, 58 (3, 26, 12):

    quis me manet exitus?

    Ov. M. 9, 725:

    qui si manet exitus urbem,

    id. ib. 8, 60:

    funera quos maneant,

    id. ib. 11, 540:

    quae (acerba) manent victos,

    Liv. 26, 13 fin.; Suet. Caes. 14; id. Dom. 18:

    maneat nostros ea cura nepotes,

    Verg. A. 3, 505:

    vincula et tribulationes me manent,

    Vulg. Act. 20, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > maneo

  • 124 migro

    mī̆gro, āvi, ātum, 1 (migrassit for migraverit, Cic. Leg. 3, 4, 11), v. n. and a. [etym. dub.; cf. Sanscr. root mā, exchange; also meo].
    I.
    Neutr., to remove from one place to another, to depart, flit, migrate (class.).
    A.
    Lit.:

    migrare e fano foras,

    Plaut. Curc. 2, 1, 1:

    ex urbe tu rus habitatum migres?

    Ter. Hec. 4, 2, 13:

    ad integra omnia,

    Liv. 5, 53:

    ad generum,

    Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89:

    in tabernas,

    Hor. A. P. 229:

    Veios,

    Liv. 5, 53:

    Alexandriam vel Ilium,

    Suet. Caes. 79:

    finibus,

    Plin. 6, 17, 21, § 59: Verres domo ejus emigrat atque adeo exit: nam jam ante migrārat, he quits his house (leaves it himself without taking any thing with him); for he had already removed (had taken away his furniture), Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89:

    consilium migrandi a Tarquiniis cepit,

    Liv. 1, 34, 5:

    itaque non solum inquilini, sed etiam mures migraverunt,

    Cic. Att. 14, 9, 1: cum tota Karthagine migra, be off! Juv. 6, 171.— Impers. pass.:

    in alium quendam locum ex his locis morte migretur,

    Cic. Tusc. 1, 41, 97:

    Romam inde frequenter migratum est a propinquis,

    Liv. 1, 11, 4.—
    B.
    Trop., to go away, depart, to pass over, change, turn:

    scio ipse quid agam, neque mens officio migrat,

    Plaut. Trin. 3, 2, 13:

    mea ut migrare dicta possint, quo volo,

    id. Ps. 1, 5, 54:

    ex hac vitā,

    Cic. Rep. 6, 9, 9; cf. id. ib. 6, 15, 15:

    de vitā,

    i. e. to die, id. Fin. 1, 19, 62:

    equitis migravit ab aure voluptas ad oculos,

    Hor. Ep. 2, 1, 187:

    haec medicina migrabat in Graeciae linguas,

    Plin. 25, 2, 6, § 16:

    omnia migrant, Omnia commutat natura,

    change, Lucr. 5, 831:

    caerula quae sunt Numquam in marmoreum possunt migrare colorem,

    id. 2, 774:

    in varias migrare figuras,

    Ov. M. 15, 172:

    cornua in mucronem migrantia,

    running out into, ending in, Plin. 11, 37, 45, § 125:

    ad aliud matrimonium,

    Dig. 24, 2, 6.—
    II.
    Act.
    A.
    To carry away, transport, transfer (rare):

    cassita nidum migravit,

    Gell. 2, 29, 16:

    relicta quae migratu difficilia essent,

    Liv. 10, 34:

    num migrantur Rhoeteia regna In Libyam Superis?

    are transferred, Sil. 7, 431.—
    B.
    To transgress, break, violate, opp. to servare:

    jus civile migrare (opp. conservare),

    Cic. Fin. 3, 20, 67:

    ea migrare et non servare,

    id. Off. 1, 10, 31.

    Lewis & Short latin dictionary > migro

  • 125 nam

    nam, conj. [ acc. sing. fem. of pronom. stem na-; cf.: egô-nê, tu-nê; Lat. ne, nae; masc. num; cf.: tum, tam; quom, quam].
    I.
    To introduce a confirmation or explanation, for (always in prose beginning the sentence; cf.: enim, etenim, and v. infra C.).
    A.
    Introducing an explanation or fuller statement of something already said.
    1.
    In gen.:

    is pagus appellabatur Tigurinus. Nam omnis civitas Helvetia in quattuor pagos divisa est,

    Caes. B. G. 1, 12, 4:

    quibus rebus auditis... suas quoque copias in tres partes distribuerunt. Nam praesidio e regione castrorum relicto... reliquas copias, etc.,

    id. ib. 7, 61, 5: neque solum colent inter se ac diligent, sed etiam verebuntur. Nam maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam, Cic. [p. 1185] Lael. 22, 82; id. Part. Or. 11, 38; id. Or. 43, 147; cf.:

    pandite atque aperite propere januam hanc Orci, opsecro. Nam equidem haut aliter esse duco,

    Plaut. Bacch. 3, 1, 2. —
    2.
    Esp.
    (α).
    To introduce an explanatory parenthetical clause:

    omni ratione colenda justitia est, tum ipsa per sese (nam aliter justitia non esset), tum, etc.,

    Cic. Off. 2, 12, 42:

    et in insulā quae est in Fibreno —nam hoc, opinor, illi alteri flumini nomen est—sermoni reliquo demus operam sedentes,

    id. Leg. 2, 1, 1:

    tamen is ad id locorum talis vir (nam postea ambitione praeceps datus est), consulatum adpetere non audebat,

    Sall. J. 63, 6; Sen. Ep. 40, 9.—
    (β).
    To resume the course of thought after a parenthetical interruption:

    hic vero simul... atque me mare transisse cognovit (audi, audi, atque attende...), nam simul ac me Dyrrachium attigisse audivit, etc.,

    Cic. Planc. 41, 98:

    duplex inde Hannibali gaudium fuit (neque enim quidquam eorum, quae apud hostes agerentur, eum fallebat): nam et liberam Minucii temeritatem se suo modo capturum, et sollertiae Fabii dimidium virium decessisse,

    Liv. 22, 28, 1.—
    (γ).
    To introduce an example, or several examples, illustrating a general statement, for example, for instance:

    sed vivo Catone minores natu multi uno tempore oratores floruerunt. Nam et A. Albinus... et litteratus et disertus fuit. Nam Q. Metellus... in primis est habitus eloquens,

    Cic. Brut. 21, 81:

    quin etiam easdem causas ut quisque egerit utile erit scire. Nam de domo Ciceronis dixit Calidius, et pro Milone orationem Brutus exercitationis gratiā scripsit,

    Quint. 10, 1, 23; 8, 6, 38; Prop. 3 (4), 1, 23.—
    B.
    Introducing a ground or reason for a fact, command, or principle.
    1.
    In gen.:

    quamobrem, Quirites, celebratote illos dies cum conjugibus ac liberis vestris: nam multi saepe honores dīs immortalibus justi habiti sunt, sed profecto justiores numquam,

    Cic. Cat. 3, 10, 23: vires vitaque corpus meum nunc deserit omne: nam me visus homo pulcher, etc., Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40:

    qui... dilectum habere noluerit. Nam sociorum auxilia aut ita imbecilla sunt, ut non multum nos juvare possint, etc.,

    Cic. Fam. 15, 1, 11.—
    2.
    Esp., introducing the speaker's reason for a particular form of statement, etc.:

    Phoenices alias urbes in orā maritumā condidere... nam de Carthagine silere melius puto quam parum dicere,

    Sall. J. 19, 1; cf.

    Mercuri (nam te docilis magistro Movit Amphion lapides canendo), etc.,

    Hor. C. 3, 11, 1;

    so in a question: una domus erat, idem victus isque communis... nam quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid, etc.,

    Cic. Lael. 27, 104:

    nam quid ego de cotidiano sermone querimoniāque populi Romani loquar?

    id. Verr. 2, 1, 49, § 129.—
    3.
    Loosely, introducing the speaker's reason for saying what precedes: nam ego ad Menaechmum nunc eo ( I have said this), for, etc., Plaut. Men. 1, 1, 20; id. Trin. 1, 1, 3 Brix ad loc.—So esp. after a general remark, introducing its illustration in the case in hand, Plaut. Truc. 1, 1, 58 Spengel ad loc.; id. Most. 5, 1, 3; id. Mil. 2, 1, 17.—
    4.
    In a still looser connection, introducing a particular fact or argument in support of what precedes, but, now, certainly:

    L. Sisennae omnis facultas ex historiā ipsius perspici potest, quae cum facile vincat superiores, tum indicat quantum absit a summo... Nam Q. Hortensii admodum adulescentis ingenium simul aspectum et probatum est,

    Cic. Brut. 64, 228; 43, 161; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68:

    at prooemium aliquando et narrationem dicit malus homo et argumenta sic, ut nihil sit in his requirendum. Nam et latro pugnabit acriter, virtus tamen erit fortitudo,

    Quint. 2, 20, 10.—
    5.
    Ellipt., in reply to a question or remark, where the answer is implied, and nam introduces the reason for it; for assuredly, certainly:

    nos hunc Heracliensem, multis civitatibus expetitum... de nostrā civitate eiciemus? Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, vehementer errat,

    Cic. Arch. 10, 22 sq.:

    numquid ergo hic Lysimachus, felicitate quādam dentibus leonis elapsus, ob hoc cum ipse regnaret mitior fuit? Nam Telesphorum Rhodium amicum suum... in caveā velut novum animal aliquod... pavit,

    Sen. de Ira. 3, 17, 3; cf.: de eis rebus, inquit Crassus, quibus sciam poteroque. Tum ille:

    nam quod tu non poteris aut nescies, quis nostrum tam impudens est, qui se scire aut posse postulet?

    Cic. de Or. 1, 22, 101.—So with particles of asseveration: mehercule, hercule, edepol, etc.: tamen tibi a me nulla orta est injuria. Aes. Nam hercle etiam hoc restat, i. e. not yet; for that is to come hereafter, Ter. Ad. 2, 1, 36: sume, posce, prome quidvis: te facio cellarium. Er. Nam nisi hercle manticinatus probe ero, fusti pectito, Plaut. Capt. 4, 2, 115:

    dicunt ei fere nullam esse columnam, quae ad perpendiculum esse possit. Nam mehercule, inquit, sic agamus: columnae ad perpendiculum exigantur,

    Cic. Verr. 2, 1, 51, § 133.—
    C.
    The conjunction nam sometimes follows a word of the clause ( poet. and perh. not ante-Aug.; v. Lachm. ad Lucr. p. 246):

    prohibent nam cetera Parcae Scire,

    Verg. A. 3, 379:

    solam nam perfidus ille Te colere,

    id. ib. 4, 421; 10, 585;

    1, 444: olim nam quaerere amabam,

    Hor. S. 2, 3, 20; 41:

    ego nam videor mihi sanus,

    id. ib. 2, 3, 302:

    his nam plebecula plaudit,

    id. Ep. 2, 1, 186.
    II.
    In transitions.
    A.
    Introducing a new subject as of secondary importance; but now, on the other hand:

    nam quod rumores distulerunt malivoli, Multas contamināsse Graecas, dum facit Paucas Latinas: factum hic esse id non negat, Neque se pigere,

    Ter. Heaut. prol. 19:

    nam quod purgas eos, quos ego mihi scripsi invidisse, etc.,

    Cic. Att. 3, 15, 2:

    nam quod negas te dubitare quin magnā in offensā sim apud Pompeium hoc tempore, non video causam cur ita sit,

    id. ib. 9, 2, a, 2; id. Off. 2, 13, 47:

    nam auguralis libros ad commune utriusque nostrum otium serva,

    id. Fam. 3, 11, 4:

    nam Vestae nomen a Graecis est, i. e. though that of Janus, before named, is Latin,

    id. N. D. 2, 27, 67; id. Div. 2, 31, 66; 2, 32, 68; Quint. 1, 11, 7; 10, 1, 9.—
    B.
    Esp., in referring to a consideration too obvious to require discussion, for obviously, for it is certain, etc.:

    postremo hoc in pectus tuum demitte, numquam populum Romanum beneficiis victum esse: nam bello quid valeat, tute scis,

    Sall. J. 102, 11; Liv. 39, 26, 3; Cic. Tusc. 4, 23, 52; Tac. H. 4, 76.
    III.
    In interrogations, emphatically, expressing wonder or emotion in the questioner; cf. Gr. gar.
    A.
    With an interrogative.
    1.
    Beginning a sentence (anteclass. and poet.): perdidisti omnem operam? Ep. Nam quī perdidi? but how? but why? Plaut. Ep. 1, 2, 29:

    nam quem ego adspicio?

    id. Poen. 5, 3, 3: quid ego ago? Tr. Nam quid tu, malum, me rogitas quid agas? id. Most. 2, 1, 21:

    nam quae haec anus est exanimata a fratre quae egressa'st meo?

    Ter. Phorm. 5, 1, 5:

    nam quid ita?

    id. Eun. 5, 2, 58:

    nam quem? alium habui neminem,

    id. ib. 4, 4, 13:

    nam quam ob rem? (= quamnam),

    Plaut. Am. 2, 1, 2:

    nam quā me causā extrusisti ex aedibus?

    id. Aul. 1, 1, 5 et saep.:

    nam quis te, juvenum confidentissime, nostras Jussit adire domos?

    Verg. G. 4, 445 (but cf. Forbig. ad loc. and Kritz ad Sall. J. 19, 2):

    nam quae tam sera moratur Segnities?

    id. A. 2, 373:

    bellua multorum es capitum. Nam quid sequar aut quem?

    Hor. Ep. 1, 1, 76.—
    2.
    Joined as enclitic to an interrogative word:

    quinam homo hic ante aedīs nostras conqueritur?

    Plaut. Aul. 4, 9, 17:

    quidnam id est?

    id. Trin. 5, 2, 45:

    quisnam igitur tuebitur P. Scipionis memoriam mortui?

    Cic. Verr. 2, 4, 36, § 80:

    O di immortales, ubinam gentium sumus?

    id. Cat. 1, 4, 9; id. N. D. 1, 10, 24:

    sed Allobroges diu in incerto habuere quidnam consilii caperent,

    Sall. C. 41, 1.—For quianam, v. quia fin.
    3.
    Separated from the interrogative word:

    quid tibi ex filio nam, obsecro, aegre est?

    Plaut. Bacch. 5, 1, 27:

    quis ea'st nam optuma?

    id. Aul. 2, 1, 17; 3, 2, 3:

    quid cerussa opus nam?

    id. Most. 1, 3, 101:

    quis est nam ludus in undis?

    Verg. E. 9, 39.—
    4.
    With num:

    num tibi nam, amabo, janua est mordax mea?

    Plaut. Truc. 2, 4, 1:

    num quid nam tibi molestum est, gnate mi, si, etc.,

    id. As. 5, 1, 3; cf.:

    comicum est et Terentianum numquidnam, cum exemptis num et nam sufficere ad interrogationem potuisset quid,

    Donat. ad Ter. And. 1, 4, 8:

    num nam haec audivit,

    Ter. Heaut. 3, 2, 6:

    num quid nam de oratore ipso restat,

    Cic. Part. Or. 7, 26.—
    B.
    Without an interrogative word (very rare): scis nam tibi quae praecepi? Plaut. Pers. 3, 1, 51. (For fuller details, v. Hand, Turs. 4, pp. 1-22.)

    Lewis & Short latin dictionary > nam

  • 126 nemo

    nēmō̆ ( o long, Hor. S. 1, 1, 1;

    short,

    Mart. 1, 40; Juv. 2, 83 al.), ĭnis (but in class. Lat. nullius is used for the gen., and nullo or nullā for the abl.; gen. neminis, Plaut. Capt. 3, 5, 106; Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 162 Müll.; abl. nemine, Plaut. Cist. 1, 1, 89; Cic. Or. Tog. Cand. Fragm. 19, p. 242 Klotz; Tac. A. 16, 27; id. H. 2, 47; Suet. Aug. 45; 95; id. Tib. 12; 17 et saep.; dat. nemini, rare but class., Caes. B. C. 1, 85, 12; Sall. C. 13, 1; id. J. 24, 4), m. and f. [ne-homo; cf. praeda for praehenda: nemo compositum videtur ex ne et homo: quod confirmatur magis, quia in personā semper ponitur, nec pluraliter formari solet, quia intellegitur pro nullo, Paul. ex Fest. p. 162 Müll.], no man, no one, nobody: quem nemo ferro potuit superare nec auro, Enn. ap. Cic. Rep. 3, 3, 6 (Ann. v. 220 Vahl.): nemo me lacrimis decoret, id. ap. Cic. Tusc. 1, 49, 117 (Epigr. v. 3 ib.): quos non miseret neminis, id. ap. Paul. ex Fest. p. 162 Müll. (Trag. v. 174 ib.); so Cato ib.; Lucil. ap. Non. 143, 19; Plaut. Capt. 3, 5, 106:

    facio pluris omnium hominum neminem,

    Cic. Att. 8, 2, 4; id. Fam. 6, 6, 10:

    amicum ex consularibus neminem tibi esse video, praeter, etc.,

    id. ib. 1, 5, b, 2:

    in quo (collegio) nemo e decem sanā mente sit,

    id. Leg. 3, 10, 24:

    nemo ex tanto numero est, quin, etc.,

    id. Font. 2, 5:

    nemo de iis, qui, etc.,

    id. de Or. 1, 43, 191:

    omnium mortalium Sthenio nemo inimicior, quam, etc.,

    id. Verr. 2, 2, 43, § 107:

    nemine juvante,

    Just. 9, 1, 4:

    ubi nemo est, qui possit corrumpere,

    Cic. Verr. 1, 16, 46:

    nemo reperietur, qui dicat, etc.,

    id. Font. Fragm. 2, 3; Cic. Att. 7, 3, 8.—Nemo non, every one, everybody, all:

    aperte adulantem nemo non videt, nisi, etc.,

    Cic. Lael. 26, 99:

    nemo Arpinas non Plancio studet,

    id. Planc. 9, 22; id. Fam. 4, 7, 2:

    nemo potest non beatissimus esse,

    id. Par. 2, 17.—Non nemo, many a one, some:

    video de istis abesse non neminem,

    Cic. Cat. 4, 5, 10; id. Caecin. 28, 79:

    quas leges ausus est non nemo improbus,

    id. Pis. 5, 10.—Strengthened by a negative following:

    neminem deo, nec deum, nec hominem carum esse vultis,

    Cic. N. D. 1, 43, 121:

    nemo umquam neque orator, neque poëta fuit, qui, etc.,

    id. Att. 14, 20, 2.—As adj.:

    nemo homo,

    Plaut. Pers. 2, 2, 29:

    ut per biduum nemo hominem homo agnosceret,

    Cic. N. D. 2, 38, 96:

    ut hominem neminem pluris faciam,

    id. Fam. 13, 55, 1.—

    Nemo unus,

    no one, Liv. 28, 35; 2, 6; 3, 12:

    nemo unus contra ire ausus est,

    Tac. A. 14, 45.—Nemo quisquam, no one at all, Ter. Eun. 5, 9, 2; Gell. 2, 6, 9.—Nemo alter, Plin. 2, 25, 23, § 91; and nemo alius, no one else:

    alium enim cui illam commendem habeo neminem,

    Cic. Att. 11, 9, 3; id. Mil. 17, 46.—
    b.
    In fem.:

    vicinam neminem amo magis quam te,

    Plaut. Casin. 2, 2, 12; Ter. And. 3, 2, 26.—
    B.
    Trop., a nobody:

    me moverat nemo magis quam is, quem tu neminem putas,

    Cic. Att. 7, 3, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    Adj., no, not any ( = nullus): nemo civis neque hostis, Enn. ap. Sen. Ep. 18, 5 (Epigr. v. 5 Vahl.):

    se adhuc reperire discipulum, potuisse neminem,

    Cic. de Or. 1, 28, 129:

    vir nemo bonus ab improbo se donari vult,

    id. Leg. 2, 16, 41:

    opifex,

    id. N. D. 2, 32, 81; Nep. Att. 19, 3.—
    B.
    Of things, for nullus (post-class.): neminem excepit diem, Prud. steph. 10, 744.

    Lewis & Short latin dictionary > nemo

  • 127 neuter

    neuter, tra, trum ( gen. neutri, Varr. L. L. 9, § 62, acc. to the MSS.; cf. §§ 55 and 58; Aus. Ep. 50;

    and by grammarians always in the phrase neutri generis,

    of the neuter gender, Charis. 13 P.; Diom. 277 P. al.; Serv. Verg. A. 1, 449; dat. sing. neutrae, acc. to Prisc. p. 678.—Collat. form, NECVTER, Inscr. Orell. 4859), adj. [ne-uter], neither the one nor the other, neither of two:

    ut neutri illorum quisquam esset me carior,

    Cic. Att. 7, 1, 2:

    in neutram partem moveri,

    id. Ac. 2, 42, 130; id. Off. 2, 6, 20:

    debemus neutrum eorum contra alium juvare,

    Caes. B. C. 1, 35, 5:

    quid bonum sit, quid malum, quid neutrum,

    Cic. Div. 2, 4, 10; Ov. M. 4, 378:

    ita fiet ut neutra lingua alteri officiat,

    Quint. 1, 1, 14.—Repeated:

    neuter neutri invidet,

    Plaut. Stich. 5, 4, 49.—With verb in plur.:

    ut caveres, neuter ad me iretis cum querimoniā,

    Plaut. Men. 5, 2, 34:

    quia neuter consulum potuerant bello abesse,

    Liv. 9, 44, 2.—
    (β).
    In plur.:

    in quo neutrorum contemnenda est sententia,

    Cic. Off. 1, 21, 70:

    neutri alteros primo cernebant,

    Liv. 21, 46, 4:

    ita neutris cura posteritatis,

    Tac. H. 1, 1:

    in neutris partibus esse,

    Sen. Ira, 2, 23:

    neutris quicquam hostile facientibus,

    Just. 6, 7, 1.—
    II.
    In partic., in gram.: neutra nomina, of the neuter gender:

    neutra (nomina or verba),

    which are neither active nor passive, middle, Cic. Tusc. 4, 12, 28; id. Or. 46, 155; Gell. 1, 7, 15 et saep. —Hence,
    A.
    Adv.: ‡ neutrē, neutrally; in neither way: neutre, oudeterôs, Gloss. Philox.—
    B.
    neutrō, adv., to neither one side nor the other; to neither side, neither way:

    neutro inclinatā spe,

    Liv. 5, 26 fin.:

    neutro inclinaverat fortuna,

    Tac. H. 3, 23:

    si neutro litis condicio praeponderet,

    Quint. 7, 2, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > neuter

  • 128 neutro

    neuter, tra, trum ( gen. neutri, Varr. L. L. 9, § 62, acc. to the MSS.; cf. §§ 55 and 58; Aus. Ep. 50;

    and by grammarians always in the phrase neutri generis,

    of the neuter gender, Charis. 13 P.; Diom. 277 P. al.; Serv. Verg. A. 1, 449; dat. sing. neutrae, acc. to Prisc. p. 678.—Collat. form, NECVTER, Inscr. Orell. 4859), adj. [ne-uter], neither the one nor the other, neither of two:

    ut neutri illorum quisquam esset me carior,

    Cic. Att. 7, 1, 2:

    in neutram partem moveri,

    id. Ac. 2, 42, 130; id. Off. 2, 6, 20:

    debemus neutrum eorum contra alium juvare,

    Caes. B. C. 1, 35, 5:

    quid bonum sit, quid malum, quid neutrum,

    Cic. Div. 2, 4, 10; Ov. M. 4, 378:

    ita fiet ut neutra lingua alteri officiat,

    Quint. 1, 1, 14.—Repeated:

    neuter neutri invidet,

    Plaut. Stich. 5, 4, 49.—With verb in plur.:

    ut caveres, neuter ad me iretis cum querimoniā,

    Plaut. Men. 5, 2, 34:

    quia neuter consulum potuerant bello abesse,

    Liv. 9, 44, 2.—
    (β).
    In plur.:

    in quo neutrorum contemnenda est sententia,

    Cic. Off. 1, 21, 70:

    neutri alteros primo cernebant,

    Liv. 21, 46, 4:

    ita neutris cura posteritatis,

    Tac. H. 1, 1:

    in neutris partibus esse,

    Sen. Ira, 2, 23:

    neutris quicquam hostile facientibus,

    Just. 6, 7, 1.—
    II.
    In partic., in gram.: neutra nomina, of the neuter gender:

    neutra (nomina or verba),

    which are neither active nor passive, middle, Cic. Tusc. 4, 12, 28; id. Or. 46, 155; Gell. 1, 7, 15 et saep. —Hence,
    A.
    Adv.: ‡ neutrē, neutrally; in neither way: neutre, oudeterôs, Gloss. Philox.—
    B.
    neutrō, adv., to neither one side nor the other; to neither side, neither way:

    neutro inclinatā spe,

    Liv. 5, 26 fin.:

    neutro inclinaverat fortuna,

    Tac. H. 3, 23:

    si neutro litis condicio praeponderet,

    Quint. 7, 2, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > neutro

См. также в других словарях:

  • ALIUM — oppid. in Elide, regione Peloponnensi …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Alium silere quod voles, primus sile. — См. За собой слово не удержав, за людьми не удерживают. Alium silere quod voles, primus sile. См. Скажешь с уха на ухо, узнают с угла на угол …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • alium — kalium …   Dictionnaire des rimes

  • ALIUM — Allium …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • Spem in alium — is a forty part motet by Thomas Tallis, composed circa 1570 for eight choirs of five voices each. Though composed in imitative style and occasionally homophonic, its individual vocal lines act quite freely within its fairly simple harmonic… …   Wikipedia

  • Spem in alium — est un motet à quarante voix indépendantes, composé par Thomas Tallis ( c.1505 1585). On ne connait pas la date de composition exacte de ce motet, ni sa destination. Bien qu’en latin, il n’est pas une pièce utilisable lors d’une cérémonie… …   Wikipédia en Français

  • Pleurodema alium — Pleurodema alium …   Wikipédia en Français

  • Spem in alium numquam habui — Spem in alium Spem in alium est un motet à quarante voix indépendantes, composé par Thomas Tallis ( c.1505 1585). Bien qu’en latin, ce motet n’est pas vraiment une pièce utilisable lors d’une cérémonie religieuse. Il semble être le chef d œuvre,… …   Wikipédia en Français

  • Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse haberet — Nemo plus iuris transferre potest quam ipse habet (mitunter auch in der Formulierung „nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet“ oder „nemo dat quod non habet“) ist ein aus dem römischen Recht (D. 50, 17, 54) stammender… …   Deutsch Wikipedia

  • Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet — Nemo plus iuris transferre potest quam ipse habet (mitunter auch in der Formulierung „nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet“ oder „nemo dat quod non habet“) ist ein aus dem römischen Recht (D. 50, 17, 54) stammender… …   Deutsch Wikipedia

  • Qui facit per alium facit per se — See also: Respondeat superior Qui facit per alium facit per se is a Latin legal term meaning, He who acts through another does the act himself. It is a fundamental maxim of agency. Stroman Motor Co. v Brown, 116 Okla 36, 243 P 133. A maxim often… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»