-
1 apprehendo
1) хватать, ловить ( aliquem pallio Ter); пойматьa. manum alicujus Su — схватить чью-л. рукуa. aliquid manu Pl — схватить что-л. рукойbucculam a. Su — ущипнуть за щеку2) захватывать, завладевать ( Hispanias C)3) отнестись, подойтиhoc ipsum, nisi caute et judicio apprehenditur, nocet Q — это же самое окажется вредным, если мы не подойдём к нему осторожно и вдумчиво4) заговаривать, упоминать5) ( о болезненном состоянии) охватывать, поражать ( nausea aliquem apprehendit Cato)7) улавливать, постигать Tert -
2 onero
ŏnĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [onus].I. A.Lit.:2.navim magnam multis mercibus,
Plaut. Men. prol. 25:naves, ad celeritatem onerandi subductionesque, paulo facit humiliores,
for loading expeditiously, Caes. B. G. 5, 1:jumenta,
Sall. J. 75, 6:naves commeatu, etc.,
id. ib. 86, 1:costas aselli pomis,
Verg. G. 1, 274:tauri cervix oneratur aratro,
is loaded, burdened, Ov. A. A. 1, 19:aures lapillis,
id. ib. 3, 129; cf.:umerum pallio,
Ter. Phorm. 5, 6, 4:ventrem,
to load, fill, Sall. Or. Rep. Ord. 1:epulis onerari,
to overload, gorge one's self, Ov. P. 1, 10, 31:vino et epulis onerati,
Sall. J. 76, 6:cibus, qui in aegritudine alat neque oneret,
without oppressing the stomach, Plin. 29, 3, 11, § 48:vaccas,
to cause them to be covered, Pall. 8, 4.—Transf., in gen., to load, cover ( poet.):B.dapibus mensas onerare,
to cover, Verg. G. 4, 133:manusque ambas jaculis oneravit acutis,
id. A. 10, 868:jaculo palmas oneravit acuto,
i. e. armed, id. ib. 11, 574 (but armavit is the better read.; v. Forbig. ad loc.): membra [p. 1266] sepulcro, id. ib. 10, 558; cf.:ossa aggere terrae,
id. ib. 11, 212:aliquem saxis,
to stone, Phaedr. 3, 2, 4.—Trop., to load, burden, weary; to oppress, overwhelm, overload (with good or evil; cf. Forbig. ad Verg. A. 10, 620), etc.:C.me amoenitate oneravit dies,
has overwhelmed me, Plaut. Capt. 4, 1, 7.:laetitiā senem,
id. ib. 4, 2, 47:malignitateomnis mortalis,
id. ib. 3, 1, 5:diem commoditatibus,
Ter. Phorm. 5, 6, 1:aliquem mendaciis,
Cic. Fam. 3, 10, 7; cf. Plaut. Mil. 3, 3, 61:judicem argumentis,
id. N. D. 3, 3, 8:aethera votis,
Verg. A. 9, 24:verbis lassas onerantibus aures,
Hor. S. 1, 10, 10:aliquem pugnis,
Plaut. Am. 1, 1, 172:maledictis,
id. Ps. 1, 3, 123; cf.contumeliis,
Cic. Phil. 2, 38, 99; for which only absol. Sejanum, Tac. A. 4. 68:aliquem injuriis,
Ter. And. 5, 1, 8:aliquem malis,
Verg. A. 4, 549:aliquem laudibus,
Liv. 4, 13:spe praemiorum,
id. 35, 11:promissis,
Sall. J. 12, 3:honoribus,
Just. 5, 4, 13.—Transf., to make heavier or more burdensome, to render more oppressive, to heighten, to aggravate (only since the Aug. per.;II. B.esp. freq. in Tac. and the younger Plin.): injuriam alicujus invidiā,
Liv. 38, 56 fin.:pericula alicujus,
Tac. A. 16, 30:curas,
id. H. 2, 52:delectum avaritiā et luxu,
to aggravate, make worse, render more odious, id. ib. 4, 14:onerat te quaesturae tuae famā, quam ex Bithyniā optimam revexisti,
Plin. Ep. 8, 24, 8; 1, 8, 5; id. Pan. 24, 1; 73, 6.— -
3 reprehendo
rĕprehendo (reprendo), prehendere (prendere), prehendi (prendi), prehensum (prensum) - tr. - [st2]1 [-] saisir pour ramener en arrière, ressaisir, rattraper, retenir, arrêter. [st2]2 [-] reprendre, réprimander, blâmer, critiquer. [st2]3 [-] réfuter. - reprehendere aliquem pallio, Plaut.: saisir qqn par son manteau. - res ab exitio reprehendere euntes, Lucr.: empêcher les êtres de courir à la mort. - reprehendere praetermissum, Cic.: revenir sur un oubli. - me reprehendi, Ter.: je me suis contenu. - reprehendere quod: blâmer le fait que. - te reprehendo quod... Cic.: je te reproche de... - annotare reprehendenda, Plin.-jn.: noter les défauts (d'un ouvrage).* * *rĕprehendo (reprendo), prehendere (prendere), prehendi (prendi), prehensum (prensum) - tr. - [st2]1 [-] saisir pour ramener en arrière, ressaisir, rattraper, retenir, arrêter. [st2]2 [-] reprendre, réprimander, blâmer, critiquer. [st2]3 [-] réfuter. - reprehendere aliquem pallio, Plaut.: saisir qqn par son manteau. - res ab exitio reprehendere euntes, Lucr.: empêcher les êtres de courir à la mort. - reprehendere praetermissum, Cic.: revenir sur un oubli. - me reprehendi, Ter.: je me suis contenu. - reprehendere quod: blâmer le fait que. - te reprehendo quod... Cic.: je te reproche de... - annotare reprehendenda, Plin.-jn.: noter les défauts (d'un ouvrage).* * *Reprehendo, reprehendis, reprehendi, reprehensum, reprehendere, vel per syncopam reprendere. Plaut. Prendre par derriere.\Cursum alicuius reprehendere. Propert. Le rateindre.\Reprehendere manu. Liu. Prendre à la main celuy qui s'enfuit.\Fugitiuum reprehendere. Curt. Reprendre aucun qui s'enfuyoit.\Reprehendere. Cic. Reprendre et blasmer aucun. -
4 coicio
cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].I.To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.A.Lit. (very rare):B.cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,
Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:palliolum in collum,
Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:collecto pallio): sarcinas in medium,
Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —Trop.1.To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;2.so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,
id. ib. p. 267, 30;p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),
id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):b.aliquid ex aliquā re,
Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,
Ter. Heaut. 1, 1, 11:quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,
id. Eun. 3, 4, 9:cito conjeci, Lanuvii te fuisse,
Cic. Att. 14, 21, 1:de futuris,
Nep. Them. 1, 4:quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,
Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:conicito, possisne necne, etc.,
Plaut. Cas. 1, 1, 6:tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,
Ter. Phorm. 1, 3, 15.—In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:II.somnium huic,
Plaut. Curc. 2, 2, 3:qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,
Cic. Brut. 14, 53:male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,
id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,
id. ib. 2, 5, 12:bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),
id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).A.Lit.(α).With in:(β).tela in nostros,
Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:pila in hostes,
Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:in vincula,
Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:in catenas,
Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:in compedes,
Suet. Vit. 12:in custodiam,
Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:te in ignem,
Plaut. Rud. 3, 4, 64:in eculeum,
Cic. Tusc. 5, 5, 13:hostem in fugam,
Caes. B. G. 4, 12:exercitum in angustias,
Curt. 5, 3, 21:navem in portum (vis tempestatis),
Cic. Inv. 2, 32, 98:serpentes vivas in vasa fictilia,
Nep. Hann. 10, 4:cultros in guttura velleris atri,
to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:ferrum in guttura,
id. ib. 3, 90:se in signa manipulosque,
Caes. B. G. 6, 40:se in paludem,
Liv. 1, 12, 10:se in sacrarium,
Nep. Them. 8, 4:se in ultimam provinciam Tarsum usque,
Cic. Att. 5, 16, 4:se in fugam,
id. Cael. 26, 63; so,se in pedes,
to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:quin, pedes, vos in curriculum conicitis?
id. Merc. 5, 2, 91):se intro,
Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—With dat. (rare):(γ).alii spolia... Coniciunt igni,
Verg. A. 11, 194:huic dea unum anguem Conicit,
id. ib. 7, 347:facem juveni conjecit,
id. ib. 7, 456:conjectaque vincula collo accipit,
thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—With ad:(δ).animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,
removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—With acc. alone (mostly poet.):(ε).magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,
bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:jaculum,
Verg. A. 9, 698:tela,
Ov. M. 5, 42:cultros,
id. ib. 15, 735:thyrsos,
id. ib. 11, 28:venabula manibus,
id. ib. 12, 454:domus inflammata conjectis ignibus,
Cic. Att. 4, 3, 2:telum inbelle sine ictu,
Verg. A. 2, 544.—With inter:B.jaculum inter ilia,
Ov. M. 8, 412.—Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.(α).With in:(β).aliquem in morbum ex aegritudine,
Plaut. Poen. prol. 69:aliquem in laetitiam,
Ter. Heaut. 2, 3, 51:(hostes) in terrorem ac tumultum,
Liv. 34, 28, 3:in metum,
id. 39, 25, 11:in periculum,
Suet. Oth. 10:rem publicam in perturbationes,
Cic. Fam. 12, 1, 1:aliquem in nuptias,
Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,
Cic. Cat. 2, 1, 1:aliquem in tricas,
Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:se in saginam ad regem aliquem,
Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:se in noctem,
to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:oculos in aliquem,
id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:orationem tam improbe in clarissimos viros,
Cic. Sest. 18, 40:tantam pecuniam in propylaea,
to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),
Sen. Cons. Helv. 10, 9:culpam in unum vigilem,
Liv. 5, 47, 10:crimina in tuam nimiam diligentiam,
Cic. Mur. 35, 73:maledicta in ejus vitam,
id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:crimen in quae tempora,
Liv. 3, 24, 5:omen in illam provinciam,
Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—Absol.:* (γ).oculos,
Cic. de Or. 2, 55, 225:petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),
id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—With sub:2.id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,
Liv. 4, 4, 10.—Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):3.verba inter se acrius,
id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,
id. ib. 9, 13, 7:conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,
id. ib. 16, 6, 4:pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,
id. ib. 7, 16, 1; cf.:quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:legem in decimam tabulam,
id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63. -
5 conicio
cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].I.To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.A.Lit. (very rare):B.cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,
Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:palliolum in collum,
Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:collecto pallio): sarcinas in medium,
Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —Trop.1.To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;2.so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,
id. ib. p. 267, 30;p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),
id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):b.aliquid ex aliquā re,
Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,
Ter. Heaut. 1, 1, 11:quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,
id. Eun. 3, 4, 9:cito conjeci, Lanuvii te fuisse,
Cic. Att. 14, 21, 1:de futuris,
Nep. Them. 1, 4:quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,
Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:conicito, possisne necne, etc.,
Plaut. Cas. 1, 1, 6:tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,
Ter. Phorm. 1, 3, 15.—In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:II.somnium huic,
Plaut. Curc. 2, 2, 3:qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,
Cic. Brut. 14, 53:male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,
id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,
id. ib. 2, 5, 12:bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),
id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).A.Lit.(α).With in:(β).tela in nostros,
Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:pila in hostes,
Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:in vincula,
Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:in catenas,
Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:in compedes,
Suet. Vit. 12:in custodiam,
Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:te in ignem,
Plaut. Rud. 3, 4, 64:in eculeum,
Cic. Tusc. 5, 5, 13:hostem in fugam,
Caes. B. G. 4, 12:exercitum in angustias,
Curt. 5, 3, 21:navem in portum (vis tempestatis),
Cic. Inv. 2, 32, 98:serpentes vivas in vasa fictilia,
Nep. Hann. 10, 4:cultros in guttura velleris atri,
to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:ferrum in guttura,
id. ib. 3, 90:se in signa manipulosque,
Caes. B. G. 6, 40:se in paludem,
Liv. 1, 12, 10:se in sacrarium,
Nep. Them. 8, 4:se in ultimam provinciam Tarsum usque,
Cic. Att. 5, 16, 4:se in fugam,
id. Cael. 26, 63; so,se in pedes,
to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:quin, pedes, vos in curriculum conicitis?
id. Merc. 5, 2, 91):se intro,
Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—With dat. (rare):(γ).alii spolia... Coniciunt igni,
Verg. A. 11, 194:huic dea unum anguem Conicit,
id. ib. 7, 347:facem juveni conjecit,
id. ib. 7, 456:conjectaque vincula collo accipit,
thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—With ad:(δ).animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,
removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—With acc. alone (mostly poet.):(ε).magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,
bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:jaculum,
Verg. A. 9, 698:tela,
Ov. M. 5, 42:cultros,
id. ib. 15, 735:thyrsos,
id. ib. 11, 28:venabula manibus,
id. ib. 12, 454:domus inflammata conjectis ignibus,
Cic. Att. 4, 3, 2:telum inbelle sine ictu,
Verg. A. 2, 544.—With inter:B.jaculum inter ilia,
Ov. M. 8, 412.—Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.(α).With in:(β).aliquem in morbum ex aegritudine,
Plaut. Poen. prol. 69:aliquem in laetitiam,
Ter. Heaut. 2, 3, 51:(hostes) in terrorem ac tumultum,
Liv. 34, 28, 3:in metum,
id. 39, 25, 11:in periculum,
Suet. Oth. 10:rem publicam in perturbationes,
Cic. Fam. 12, 1, 1:aliquem in nuptias,
Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,
Cic. Cat. 2, 1, 1:aliquem in tricas,
Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:se in saginam ad regem aliquem,
Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:se in noctem,
to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:oculos in aliquem,
id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:orationem tam improbe in clarissimos viros,
Cic. Sest. 18, 40:tantam pecuniam in propylaea,
to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),
Sen. Cons. Helv. 10, 9:culpam in unum vigilem,
Liv. 5, 47, 10:crimina in tuam nimiam diligentiam,
Cic. Mur. 35, 73:maledicta in ejus vitam,
id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:crimen in quae tempora,
Liv. 3, 24, 5:omen in illam provinciam,
Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—Absol.:* (γ).oculos,
Cic. de Or. 2, 55, 225:petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),
id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—With sub:2.id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,
Liv. 4, 4, 10.—Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):3.verba inter se acrius,
id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,
id. ib. 9, 13, 7:conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,
id. ib. 16, 6, 4:pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,
id. ib. 7, 16, 1; cf.:quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,
id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:legem in decimam tabulam,
id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63. -
6 excludo
ex-clūdo, si, sum, 3 ( perf. sync. exclusti for exclusisti, Ter. Eun. 1, 2, 18) [cludo, claudo], to shut out, exclude; to cut off, remove, separate from any thing (class.).I.Lit.1.In gen.: aliquem a portu et perfugio, Cic. Fam. 5, 15, 3:2.aliquem ab re frumentaria,
Caes. B. G. 7, 55, 9:aliquem ab acie,
id. B. C. 2, 41, 6:Gaditani Poenos moenibus excluserunt,
Cic. Balb. 17, 39:nulla exclusura dolentes Janua,
Tib. 2, 3, 73.—With inanimate objects:spissa ramis laurea fervidos Excludet ictus (solis),
Hor. C. 2, 15, 10:aquam quae exundante palude in agrum refluere solet,
Dig. 39, 3, 1:exclusere diem telis,
shut out, obscured, Stat. Th. 8, 412:Euphrates Armeniae regiones a Cappadocia excludens,
separating, Plin. 5, 24, 20, § 83.—Esp., to shut out, refuse to receive a visitor:B.quo pacto excludi, quaeso, potis est planius, quam exclusus nunc sum,
Plaut. Truc. 2, 8, 5:ego excludor, ille recipitur,
Ter. Eun. 1, 2, 79; id. ib. 1, 1, 4:aliquem foras,
Plaut. Mil. 4, 1, 30; Ter. Eun. 1, 2, 18:quae me non excludet ab se, sed apud se occludet domi,
Plaut. Men. 4, 2, 108; cf.:ut ab illa excludar, huc concludar,
Ter. And. 2, 3, 12; Hor. S. 2, 3, 260; Ov. Am. 1, 8, 78; cf.: priusquam Caesar me abs te excludere posset, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 12 B. 1.—Transf.1.To drive out, to put, press, thrust, or take out:b.excludito mihi hercle oculum, si dedero,
i. e. to knock out, Plaut. Ps. 1, 5, 95:vel oculum exclude,
Ter. Phorm. 5, 7, 96:gemmam,
Dig. 10, 4, 6:liquorem,
Scrib. Comp. 84:pallio caput,
Petr. 32, 2.—In partic. of birds, to hatch their young:2.volucres Ova relinquebant, exclusae tempore verno,
Lucr. 5, 802; cf.:gallinae avesque reliquae, cum ex ovis pullos excluserint, etc.,
Cic. N. D. 2, 52, 129:pullos,
id. ib. 2, 48, 124; Col. 8, 5, 7; 8, 14, 11; Suet. Tib. 14 al.—And transf., by way of pun, to the pupils of the rhetorician Corax (raven):Coracem istum patiamur pullos suos excludere in nido, qui evolent, clamatores odiosi ac molesti,
Cic. de Or. 3, 21, 81.—To make prominent (eccl. Lat.), = eminere, Aug. in Psa. 67, § 39; Vulg. Psa. 67, 31; cf. Aug. Spir. et Litt. § 17.—* 3. II.Trop., to exclude, except, remove, hinder, prevent:Crassus tres legatos decernit, nec excludit Pompeium,
Cic. Fam. 1, 1, 3:excludi ab omni doctrina,
id. de Or. 1, 11, 46; cf.:exclusit illum a re publica,
id. Phil. 5, 11, 29:ab hereditate fraterna excludi,
id. Clu. 11, 31; cf.also: ne anni tempore a navigatione excluderetur,
Caes. B. G. 5, 23, 5:ut reditu in Asiam excluderetur,
Nep. Them. 5, 1:exceptione excludi,
Cic. de Or. 1, 37, 168:multas actiones praetoriis exceptionibus,
id. Inv. 1, 19, 57:angustiis temporis excluduntur omnes,
id. Verr. 2, 1, 56, § 148:tempore exclusus,
hindered, prevented, Caes. B. G. 6, 31, 1:diei tempore exclusus,
id. ib. 7, 11, 5:si qui se in hoc judicium forte projecerint, excluditote eorum cupiditatem,
Cic. Cael. 9, 22: servitutem, Lucil. ap. Non. 301, 14:consuetudinem libere dicendi,
Cic. Phil. 5, 7, 19.—Hence, * exclūsus, a, um, P. a., shut out, locked out:nunc ego sum exclusissimus,
Plaut. Men. 4, 3, 24. -
7 onero
avī, ātum, āre [ onus ]1) нагружать ( navem Cs); грузить (на корабль), погружать ( vinum Pt); навьючивать ( jumenta Sl); переполнять, класть (лить) в изобилии ( dona canistris — dat. V; vina cadis V)o. sinum suum saxis Pt — набрать камней за пазухуo. mensas dapibus V — уставить столы множеством яств2) обременять, перегружать, отягощать ( ventrem Sl)o. aliquem mălis V — причинить кому-л. много злаo. se или pass. onerari cibo (vino) QC, Sl — слишком много есть (пить)o. membra sepulcro V — хоронить мертвецаo. manus jaculis V — вооружиться метательными копьямиumerum pallio o. Ter — накинуть (надеть) плащo. provinciam tributo L — обложить провинцию податью3) обматывать, окутывать ( oneratae veste cervīces Pt)4) осыпать упрёками, обвинять ( aliquem T); осыпать (aliquem honoribus Just; laudibus L)o. promissis Sl, L — много обещать (сулить золотые горы)5) утомлять, докучать ( aliquem votis V)o. contumeliis C — позорить, бесчеститьo. injuriā Ter — сильно обидетьo. pudore O — покрывать позоромo. pudorem или verecundiam Dig, CJ — оскорблять чувство стыда6) отягощать, усиливать, усугублять, увеличивать (periculum T; inopiam L; curas T; injuriam invidiā L)7) с.-х. случать ( vaccas Pall) -
8 repraehendo
rĕ-prĕhendo ( rĕpraehendo, rĕprendo, or rĕpraendo; cf. prehendo. Examples of the contracted form among the poets are, Lucil. ap. Non. 427, 31; Ov. H. 11, 53; Hor. Ep. 1, 18, 39; id. S. 1, 10, 55 al.), di, sum, 3, v. a., to hold back, hold fast, take hold of, seize, catch.I.Lit. (rare;II.not in Cic. or Cæs.): ille reprehendit hunc priorem pallio,
Plaut. Trin. 3, 1, 23:me pallio,
id. Mil. 1, 1, 60:hominem,
id. Ps. 1, 3, 19:quosdam manu,
Liv. 34, 14; Phaedr. 5, 8, 4:servi fugiunt, sed si reprehensi sunt,
Plaut. Most. 4, 1, 6:veluti profugos et reprensos in catenis reducere,
Suet. Calig. 45; cf.:reprehensi ex fugā Persae,
Curt. 4, 14, 2:membra rapi partim, partim reprensa relinqui,
caught fast, sticking behind, Ov. M. 15, 526.—Trop.A.In gen, to hold fast, take or lay hold of, restrain; to recover (rare, but found in Cic.):B.revocat virtus, vel potius reprehendit manu,
Cic. Ac. 2, 45, 139:res ab exitio reprehendere euntes,
Lucr. 6, 569:omnes extremum cupiunt vitae reprehendere vinclum,
to hold fast, retain, id. 3, 599; cf.:id memori mente,
id. 3, 858:sese (sensus),
id. 4, 497; Prop. 3, 19 (4, 18), 9:sed reprendi me tamen, Nequid de fratre garrulae illi dicerem,
have restrained myself, Ter. Ad. 4, 4, 16: pernoscite, locum Reprehendere, to recover or restore what had been left out or omitted, id. ib. prol. 14:quod erat praetermissum, id reprehendisti,
Cic. Verr. 2, 3, 20, § 51.—In partic., to check, restrain an erring person or (more freq.) the error itself; hence, by meton., to blame, censure, find fault with, reprove, rebuke, reprehend (freq. and class.; cf.:2.vituperor, criminor, increpo): cum in eodem genere, in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent,
Cic. Clu. 36, 98:quem qui reprehendit, in eo reprehendit, quod gratum praeter modum dicat esse,
id. Planc. 33, 82; cf. id. ib. 26, 63;34, 84: si quos (aculeos) habuisti in me reprehendendo,
id. ib. 24, 58:non modo non sum reprehendendus, sed etiam, etc.,
id. ib. 38, 91; Quint. 12, 10, 43; Ter. Ad. 5, 9, 37:meum discessum reprehendere et subaccusare,
Cic. Planc. 35, 86:quod reprehendit Lauranius, Messala defendit,
Quint. 9, 4, 38:aliquem communi vituperatione,
Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46:nihil haberem quod reprehenderem, si, etc.,
id. Fin. 2, 8, 23:ea res omnium judicio reprehendebatur,
Caes. B. C. 1, 14 fin.:consilium,
id. B. G. 5, 33; id. B. C. 3, 51:temeritatem cupiditatemque militum, licentiam, arrogantiam,
id. B. G. 7, 52:delicta,
Sall. C. 3, 2:studia aliena,
Hor. Ep. 1, 18, 39:versus inertes,
id. A. P. 445:carmen,
id. ib. 292: cum de se loquitur, non ut majore reprensis, id. S. 1, 10, 55:si inspersos egregio reprendas corpore naevos,
id. ib. 1, 6, 67:in hoc ipso (Demosthene) reprehendit Aeschines quaedam et exagitat,
Cic. Or. 8, 26:tu id in me reprehendis, quod Q. Metello laudi datum est,
id. Planc. 36, 89:omnes istius modi artes in iis,
id. ib. 25, 62:quae in eo,
Caes. B. G. 1, 20 fin.:dentes albos in iis,
Quint. 8, 6, 40:nihil in magno Homero,
Hor. S. 1, 10, 52 et saep.:verum ea ne quis credat eo reprehendenda, quod multos cognovimus qui, etc.,
Quint. 12, 3, 11:sunt inevitabiles soni, quibus nonnumquam nationes reprendimus,
id. 1, 5, 33.— Absol.:visum te aiunt in regiā: nec reprehendo, quippe cum ipse istam reprehensionem non fugerim,
Cic. Att. 10, 3, a, 1:quo plures det sibi tamquam ansas ad reprehendendum,
id. Lael. 16, 59:irridentis magis est quam reprehendentis,
id. Planc. 31, 75.—Esp., of public and formal condemnation, to convict, pass judgment on:3.quam multa vero injuste fleri possunt, quae nemo possit reprehendere,
Cic. Fin. 2, 18, 57:si senatores judicent, hoc unum genus pecuniae per injuriam cogendae nullo modo posse reprehendi,
id. Verr. 2, 3, 96, § 223:neque id ullo modo senatoriis judiciis, reprehendi posse,
id. ib. 2, 3, 96, § 224.—In rhet., to refute:expone nunc de reprehendendo,
Cic. Part. Or. 12, 44:omnis argumentatio reprehenditur, si aut ex eis, quae sumpta sunt, non conceditur aliquid, etc.,
id. Inv. 1, 42, 79; cf. reprehensio, II. B. 2. -
9 repraendo
rĕ-prĕhendo ( rĕpraehendo, rĕprendo, or rĕpraendo; cf. prehendo. Examples of the contracted form among the poets are, Lucil. ap. Non. 427, 31; Ov. H. 11, 53; Hor. Ep. 1, 18, 39; id. S. 1, 10, 55 al.), di, sum, 3, v. a., to hold back, hold fast, take hold of, seize, catch.I.Lit. (rare;II.not in Cic. or Cæs.): ille reprehendit hunc priorem pallio,
Plaut. Trin. 3, 1, 23:me pallio,
id. Mil. 1, 1, 60:hominem,
id. Ps. 1, 3, 19:quosdam manu,
Liv. 34, 14; Phaedr. 5, 8, 4:servi fugiunt, sed si reprehensi sunt,
Plaut. Most. 4, 1, 6:veluti profugos et reprensos in catenis reducere,
Suet. Calig. 45; cf.:reprehensi ex fugā Persae,
Curt. 4, 14, 2:membra rapi partim, partim reprensa relinqui,
caught fast, sticking behind, Ov. M. 15, 526.—Trop.A.In gen, to hold fast, take or lay hold of, restrain; to recover (rare, but found in Cic.):B.revocat virtus, vel potius reprehendit manu,
Cic. Ac. 2, 45, 139:res ab exitio reprehendere euntes,
Lucr. 6, 569:omnes extremum cupiunt vitae reprehendere vinclum,
to hold fast, retain, id. 3, 599; cf.:id memori mente,
id. 3, 858:sese (sensus),
id. 4, 497; Prop. 3, 19 (4, 18), 9:sed reprendi me tamen, Nequid de fratre garrulae illi dicerem,
have restrained myself, Ter. Ad. 4, 4, 16: pernoscite, locum Reprehendere, to recover or restore what had been left out or omitted, id. ib. prol. 14:quod erat praetermissum, id reprehendisti,
Cic. Verr. 2, 3, 20, § 51.—In partic., to check, restrain an erring person or (more freq.) the error itself; hence, by meton., to blame, censure, find fault with, reprove, rebuke, reprehend (freq. and class.; cf.:2.vituperor, criminor, increpo): cum in eodem genere, in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent,
Cic. Clu. 36, 98:quem qui reprehendit, in eo reprehendit, quod gratum praeter modum dicat esse,
id. Planc. 33, 82; cf. id. ib. 26, 63;34, 84: si quos (aculeos) habuisti in me reprehendendo,
id. ib. 24, 58:non modo non sum reprehendendus, sed etiam, etc.,
id. ib. 38, 91; Quint. 12, 10, 43; Ter. Ad. 5, 9, 37:meum discessum reprehendere et subaccusare,
Cic. Planc. 35, 86:quod reprehendit Lauranius, Messala defendit,
Quint. 9, 4, 38:aliquem communi vituperatione,
Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46:nihil haberem quod reprehenderem, si, etc.,
id. Fin. 2, 8, 23:ea res omnium judicio reprehendebatur,
Caes. B. C. 1, 14 fin.:consilium,
id. B. G. 5, 33; id. B. C. 3, 51:temeritatem cupiditatemque militum, licentiam, arrogantiam,
id. B. G. 7, 52:delicta,
Sall. C. 3, 2:studia aliena,
Hor. Ep. 1, 18, 39:versus inertes,
id. A. P. 445:carmen,
id. ib. 292: cum de se loquitur, non ut majore reprensis, id. S. 1, 10, 55:si inspersos egregio reprendas corpore naevos,
id. ib. 1, 6, 67:in hoc ipso (Demosthene) reprehendit Aeschines quaedam et exagitat,
Cic. Or. 8, 26:tu id in me reprehendis, quod Q. Metello laudi datum est,
id. Planc. 36, 89:omnes istius modi artes in iis,
id. ib. 25, 62:quae in eo,
Caes. B. G. 1, 20 fin.:dentes albos in iis,
Quint. 8, 6, 40:nihil in magno Homero,
Hor. S. 1, 10, 52 et saep.:verum ea ne quis credat eo reprehendenda, quod multos cognovimus qui, etc.,
Quint. 12, 3, 11:sunt inevitabiles soni, quibus nonnumquam nationes reprendimus,
id. 1, 5, 33.— Absol.:visum te aiunt in regiā: nec reprehendo, quippe cum ipse istam reprehensionem non fugerim,
Cic. Att. 10, 3, a, 1:quo plures det sibi tamquam ansas ad reprehendendum,
id. Lael. 16, 59:irridentis magis est quam reprehendentis,
id. Planc. 31, 75.—Esp., of public and formal condemnation, to convict, pass judgment on:3.quam multa vero injuste fleri possunt, quae nemo possit reprehendere,
Cic. Fin. 2, 18, 57:si senatores judicent, hoc unum genus pecuniae per injuriam cogendae nullo modo posse reprehendi,
id. Verr. 2, 3, 96, § 223:neque id ullo modo senatoriis judiciis, reprehendi posse,
id. ib. 2, 3, 96, § 224.—In rhet., to refute:expone nunc de reprehendendo,
Cic. Part. Or. 12, 44:omnis argumentatio reprehenditur, si aut ex eis, quae sumpta sunt, non conceditur aliquid, etc.,
id. Inv. 1, 42, 79; cf. reprehensio, II. B. 2. -
10 reprehendo
rĕ-prĕhendo ( rĕpraehendo, rĕprendo, or rĕpraendo; cf. prehendo. Examples of the contracted form among the poets are, Lucil. ap. Non. 427, 31; Ov. H. 11, 53; Hor. Ep. 1, 18, 39; id. S. 1, 10, 55 al.), di, sum, 3, v. a., to hold back, hold fast, take hold of, seize, catch.I.Lit. (rare;II.not in Cic. or Cæs.): ille reprehendit hunc priorem pallio,
Plaut. Trin. 3, 1, 23:me pallio,
id. Mil. 1, 1, 60:hominem,
id. Ps. 1, 3, 19:quosdam manu,
Liv. 34, 14; Phaedr. 5, 8, 4:servi fugiunt, sed si reprehensi sunt,
Plaut. Most. 4, 1, 6:veluti profugos et reprensos in catenis reducere,
Suet. Calig. 45; cf.:reprehensi ex fugā Persae,
Curt. 4, 14, 2:membra rapi partim, partim reprensa relinqui,
caught fast, sticking behind, Ov. M. 15, 526.—Trop.A.In gen, to hold fast, take or lay hold of, restrain; to recover (rare, but found in Cic.):B.revocat virtus, vel potius reprehendit manu,
Cic. Ac. 2, 45, 139:res ab exitio reprehendere euntes,
Lucr. 6, 569:omnes extremum cupiunt vitae reprehendere vinclum,
to hold fast, retain, id. 3, 599; cf.:id memori mente,
id. 3, 858:sese (sensus),
id. 4, 497; Prop. 3, 19 (4, 18), 9:sed reprendi me tamen, Nequid de fratre garrulae illi dicerem,
have restrained myself, Ter. Ad. 4, 4, 16: pernoscite, locum Reprehendere, to recover or restore what had been left out or omitted, id. ib. prol. 14:quod erat praetermissum, id reprehendisti,
Cic. Verr. 2, 3, 20, § 51.—In partic., to check, restrain an erring person or (more freq.) the error itself; hence, by meton., to blame, censure, find fault with, reprove, rebuke, reprehend (freq. and class.; cf.:2.vituperor, criminor, increpo): cum in eodem genere, in quo ipsi offendissent, alios reprehendissent,
Cic. Clu. 36, 98:quem qui reprehendit, in eo reprehendit, quod gratum praeter modum dicat esse,
id. Planc. 33, 82; cf. id. ib. 26, 63;34, 84: si quos (aculeos) habuisti in me reprehendendo,
id. ib. 24, 58:non modo non sum reprehendendus, sed etiam, etc.,
id. ib. 38, 91; Quint. 12, 10, 43; Ter. Ad. 5, 9, 37:meum discessum reprehendere et subaccusare,
Cic. Planc. 35, 86:quod reprehendit Lauranius, Messala defendit,
Quint. 9, 4, 38:aliquem communi vituperatione,
Cic. Verr. 2, 5, 18, § 46:nihil haberem quod reprehenderem, si, etc.,
id. Fin. 2, 8, 23:ea res omnium judicio reprehendebatur,
Caes. B. C. 1, 14 fin.:consilium,
id. B. G. 5, 33; id. B. C. 3, 51:temeritatem cupiditatemque militum, licentiam, arrogantiam,
id. B. G. 7, 52:delicta,
Sall. C. 3, 2:studia aliena,
Hor. Ep. 1, 18, 39:versus inertes,
id. A. P. 445:carmen,
id. ib. 292: cum de se loquitur, non ut majore reprensis, id. S. 1, 10, 55:si inspersos egregio reprendas corpore naevos,
id. ib. 1, 6, 67:in hoc ipso (Demosthene) reprehendit Aeschines quaedam et exagitat,
Cic. Or. 8, 26:tu id in me reprehendis, quod Q. Metello laudi datum est,
id. Planc. 36, 89:omnes istius modi artes in iis,
id. ib. 25, 62:quae in eo,
Caes. B. G. 1, 20 fin.:dentes albos in iis,
Quint. 8, 6, 40:nihil in magno Homero,
Hor. S. 1, 10, 52 et saep.:verum ea ne quis credat eo reprehendenda, quod multos cognovimus qui, etc.,
Quint. 12, 3, 11:sunt inevitabiles soni, quibus nonnumquam nationes reprendimus,
id. 1, 5, 33.— Absol.:visum te aiunt in regiā: nec reprehendo, quippe cum ipse istam reprehensionem non fugerim,
Cic. Att. 10, 3, a, 1:quo plures det sibi tamquam ansas ad reprehendendum,
id. Lael. 16, 59:irridentis magis est quam reprehendentis,
id. Planc. 31, 75.—Esp., of public and formal condemnation, to convict, pass judgment on:3.quam multa vero injuste fleri possunt, quae nemo possit reprehendere,
Cic. Fin. 2, 18, 57:si senatores judicent, hoc unum genus pecuniae per injuriam cogendae nullo modo posse reprehendi,
id. Verr. 2, 3, 96, § 223:neque id ullo modo senatoriis judiciis, reprehendi posse,
id. ib. 2, 3, 96, § 224.—In rhet., to refute:expone nunc de reprehendendo,
Cic. Part. Or. 12, 44:omnis argumentatio reprehenditur, si aut ex eis, quae sumpta sunt, non conceditur aliquid, etc.,
id. Inv. 1, 42, 79; cf. reprehensio, II. B. 2. -
11 tecto
tĕgo, xi, ctum, 3, v. a. [Gr. stegô, to cover; tegos, stegos, roof; Sanscr. sthag-, to hide; Germ. decken; Engl thatch], to cover (syn. operio).I.Lit.A.In gen.:B.amica corpus ejus (Alcibiadis) texit suo pallio,
Cic. Div 2, 69, 143:capite se totum tegit,
Plaut. Trin. 4, 2, 9:(tegillo) tectus esse soleo, si pluvit,
id. Rud. 2, 7, 19: fere res omnes aut corio sunt Aut etiam conchis [p. 1846] aut callo aut cortice tectae, covered, clothed, Lucr. 4, 936; cf.:bestiae aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae,
Cic. N. D. 2, 47, 121:ut tecti, ut vestiti, ut salvi esse possemus,
id. ib. 2, 69, 150:corpora veste villosā,
Tib. 2, 3, 76:caput galea,
Prop. 4 (5), 3, 44:Mars tunicā adamantinā tectus,
Hor. C. 1, 6, 13:ensis Vaginā tectus,
id. S. 2, 1, 4. —In Greek constr.:primā tectus lanugine malas,
Ov. M. 12, 291:cucullo caput tectus,
Mart. 5, 14, 6:quae (casae) more Gallorum stramentis erant tectae,
Caes. B. G. 5, 43:tectas casas testudinum superficie,
Plin. 6, 24, 28, § 109:musculum,
Caes. B. C. 2, 10:domum,
Dig. 19, 1, 18: naves tectae, covered with decks, decked ( = constratae), Caes. B. C. 1, 56; Liv. 36, 43, 13 (opp. apertae);31, 46, 6: tectae instrataeque scaphae,
Caes. B. C. 3, 100:incepto tegeret cum lumina somno,
Verg. G. 4, 414:utne tegam spurco Damae latus?
i. e. to go by the side of, walk cheek by jowl with, Hor. S. 2, 5, 18; so,latus alicui,
Suet. Claud. 24; cf. aliquem, to surround, attend, accompany:omnis eum stipata tegebat Turba ducum,
Verg. A. 11, 12; Stat. S. 5, 1, 26: sarta tecta; v. sartus. —In partic.1.To cover, hide, conceal (rare in lit. sense;2.syn.: abscondo, occulto): Caesar tectis insignibus suorum occultatisque signis militaribus, etc.,
Caes. B. G. 7, 45:fugientem silvae texerunt,
id. ib. 6, 30:oves (silva),
Ov. M. 13, 822:quas (tabellas) tegat in tepido sinu,
id. A. A. 3, 622:ferae latibulis se tegunt,
Cic. Rab. Post. 15, 42; cf.:nebula matutina texerat inceptum,
Liv. 41, 2, 4:Scipionem nebulae possiderent ac tegerent,
Vop. prol. 2. —To shelter, protect, defend (rare in lit. sense); constr., in analogy with defendere and tueri, aliquid ab aliquo or ab aliquā re:3.qui portus ab Africo tegebatur, ab Austro non erat tutus,
Caes. B. C. 3, 26:ut alter (ordo propugnatorum) ponte ab incidentibus telis tegeretur,
Hirt. B. G. 8, 9:aliquem conservare et tegere,
id. ib. 1, 85:tempestas et nostros texit et naves Rhodias afflixit,
Caes. B. C. 3, 27; Hirt. B. G. 8, 5; Sall. J. 101, 4:triumpho, si licet me latere tecto abscedere,
i. e. with a whole skin, safe, unhurt, Ter. Heaut. 4, 2, 5.— Pass. in mid. force:tegi magis Romani quam pugnare,
Liv. 4, 37, 11.—To cover over, bury, enclose ( poet.):II.te modo terra tegat,
Prop. 2, 26, 44 (3, 22, 24):sit tibi terra levis mollique tegaris harenā,
Mart. 9, 29, 11:ossa tegebat humus,
Ov. M. 15, 56:ossa tegit tumulus,
id. Am. 2, 6, 59:Sicanio tegitur sepulcro,
Luc. 2, 548. —Trop.A.In gen., to cover (very rare):B.tempestas, mihi quae modestiam omnem, Detexit tectus quā fui,
Plaut. Most. 1, 3, 7. —In partic.1.(Acc. to I. B. 1.) To cloak, hide, veil, conceal, keep secret (freq. and class.):2.triumphi nomine tegere atque velare cupiditatem suam,
Cic. Pis. 24, 56:multis simulationum involucris tegitur et quasi velis quibusdam obtenditur unius cujusque natura,
id. Q. Fr. 1, 1, 5, § 15:ignaviam suam tenebrarum ac parietum custodiis tegere,
id. Rab. Perd. 7, 21:animus ejus vultu, flagitia parietibus tegebantur,
id. Sest. 9, 22:summam prudentiam simulatione stultitiae,
id. Brut. 14, 53:honestā praescriptione rem turpissimam,
Caes. B. C. 3, 32; cf.:turpia facta oratione,
Sall. J. 85, 31:aliquid mendacio,
Cic. Quint. 26, 81:nomen tyranni humanitate,
Nep. Dion, 1:commissum,
Hor. Ep. 1, 18, 38; id. A. P. 200:non uti corporis vulnera, ita exercitus incommoda sunt tegenda,
Caes. B. C. 2, 31:nostram sententiam,
Cic. Tusc. 5, 4, 11:dira supplicia,
Verg. A. 6, 498:causam doloris,
Ov. M. 13, 748:pectoribus dabas multa tegenda meis,
id. Tr. 3, 6, 10: ignobilitatis tegendae causā, Cap. Max. 8. —(Acc. to I. B. 2.) To defend, protect, guard:A.aliquid excusatione amicitiae,
Cic. Lael. 12, 43; id. Clu. 11:quod is meam salutem atque vitam suā benevolentiā, praesidio custodiāque texisset,
id. Planc. 1, 1:nostri clarissimorum hominum auctoritate leges et jura tecta esse voluerunt,
id. de Or. 1, 59, 253:pericula facile innocentiā tecti repellemus,
id. Imp. Pomp. 24, 70:qui a patrum crudelibus suppliciis tegere liberos sciant,
Liv. 1, 53, 8:aliquem tegere ac tueri, Cic Fam. 13, 66, 2: libertatem, patriam, parentisque armis tegere,
Sall. C. 6, 5: ut legatos cura magistratuum magis quam jus gentium ab irā impetuque hominum tegeret, Liv. 8, 6, 7:legationisque jure satis tectum se arbitraretur,
Nep. Pelop. 5, 1.—Hence, tec-tus, a, um, P. a., covered, i. e. hidden, concealed.Lit.:B.cuniculi,
Hirt. B. G. 8, 41. —Trop., hidden, not frank, open, or plain; secret, concealed, disguised; close, reserved, cautious:sermo verbis tectus,
covered, enveloped, Cic. Fam. 9, 22, 1; cf.verba (opp. apertissima),
id. ib. 9, 22, 5:occultior atque tectior cupiditas,
id. Rosc. Am. 36, 104:amor,
Ov. R. Am. 619. —Of persons: occultus et tectus,
Cic. Fin. 2, 17, 54:tecti esse ad alienos possumus,
id. Rosc. Am. 40, 116; cf. in comp.:tectior,
id. Phil. 13, 3, 6:te in dicendo mihi videri tectissimum,
id. de Or. 2, 73, 296:silet ille, tectusque recusat Prodere quemquam,
Verg. A. 2, 126; cf.:quis consideratior illo? Quis tectior?
Cic. Deiot. 6, 16. — Hence, adv.: tectō, covertly, privily, cautiously:et tamen ab illo aperte, tecte quicquid est datum, libenter accepi,
Cic. Att. 1, 14, 4. — Comp.:tectius,
Cic. Fam. 9, 22, 2; id. Planc. 10, 8, 5; Ov. A. A. 1, 276. -
12 tego
tĕgo, xi, ctum, 3, v. a. [Gr. stegô, to cover; tegos, stegos, roof; Sanscr. sthag-, to hide; Germ. decken; Engl thatch], to cover (syn. operio).I.Lit.A.In gen.:B.amica corpus ejus (Alcibiadis) texit suo pallio,
Cic. Div 2, 69, 143:capite se totum tegit,
Plaut. Trin. 4, 2, 9:(tegillo) tectus esse soleo, si pluvit,
id. Rud. 2, 7, 19: fere res omnes aut corio sunt Aut etiam conchis [p. 1846] aut callo aut cortice tectae, covered, clothed, Lucr. 4, 936; cf.:bestiae aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae,
Cic. N. D. 2, 47, 121:ut tecti, ut vestiti, ut salvi esse possemus,
id. ib. 2, 69, 150:corpora veste villosā,
Tib. 2, 3, 76:caput galea,
Prop. 4 (5), 3, 44:Mars tunicā adamantinā tectus,
Hor. C. 1, 6, 13:ensis Vaginā tectus,
id. S. 2, 1, 4. —In Greek constr.:primā tectus lanugine malas,
Ov. M. 12, 291:cucullo caput tectus,
Mart. 5, 14, 6:quae (casae) more Gallorum stramentis erant tectae,
Caes. B. G. 5, 43:tectas casas testudinum superficie,
Plin. 6, 24, 28, § 109:musculum,
Caes. B. C. 2, 10:domum,
Dig. 19, 1, 18: naves tectae, covered with decks, decked ( = constratae), Caes. B. C. 1, 56; Liv. 36, 43, 13 (opp. apertae);31, 46, 6: tectae instrataeque scaphae,
Caes. B. C. 3, 100:incepto tegeret cum lumina somno,
Verg. G. 4, 414:utne tegam spurco Damae latus?
i. e. to go by the side of, walk cheek by jowl with, Hor. S. 2, 5, 18; so,latus alicui,
Suet. Claud. 24; cf. aliquem, to surround, attend, accompany:omnis eum stipata tegebat Turba ducum,
Verg. A. 11, 12; Stat. S. 5, 1, 26: sarta tecta; v. sartus. —In partic.1.To cover, hide, conceal (rare in lit. sense;2.syn.: abscondo, occulto): Caesar tectis insignibus suorum occultatisque signis militaribus, etc.,
Caes. B. G. 7, 45:fugientem silvae texerunt,
id. ib. 6, 30:oves (silva),
Ov. M. 13, 822:quas (tabellas) tegat in tepido sinu,
id. A. A. 3, 622:ferae latibulis se tegunt,
Cic. Rab. Post. 15, 42; cf.:nebula matutina texerat inceptum,
Liv. 41, 2, 4:Scipionem nebulae possiderent ac tegerent,
Vop. prol. 2. —To shelter, protect, defend (rare in lit. sense); constr., in analogy with defendere and tueri, aliquid ab aliquo or ab aliquā re:3.qui portus ab Africo tegebatur, ab Austro non erat tutus,
Caes. B. C. 3, 26:ut alter (ordo propugnatorum) ponte ab incidentibus telis tegeretur,
Hirt. B. G. 8, 9:aliquem conservare et tegere,
id. ib. 1, 85:tempestas et nostros texit et naves Rhodias afflixit,
Caes. B. C. 3, 27; Hirt. B. G. 8, 5; Sall. J. 101, 4:triumpho, si licet me latere tecto abscedere,
i. e. with a whole skin, safe, unhurt, Ter. Heaut. 4, 2, 5.— Pass. in mid. force:tegi magis Romani quam pugnare,
Liv. 4, 37, 11.—To cover over, bury, enclose ( poet.):II.te modo terra tegat,
Prop. 2, 26, 44 (3, 22, 24):sit tibi terra levis mollique tegaris harenā,
Mart. 9, 29, 11:ossa tegebat humus,
Ov. M. 15, 56:ossa tegit tumulus,
id. Am. 2, 6, 59:Sicanio tegitur sepulcro,
Luc. 2, 548. —Trop.A.In gen., to cover (very rare):B.tempestas, mihi quae modestiam omnem, Detexit tectus quā fui,
Plaut. Most. 1, 3, 7. —In partic.1.(Acc. to I. B. 1.) To cloak, hide, veil, conceal, keep secret (freq. and class.):2.triumphi nomine tegere atque velare cupiditatem suam,
Cic. Pis. 24, 56:multis simulationum involucris tegitur et quasi velis quibusdam obtenditur unius cujusque natura,
id. Q. Fr. 1, 1, 5, § 15:ignaviam suam tenebrarum ac parietum custodiis tegere,
id. Rab. Perd. 7, 21:animus ejus vultu, flagitia parietibus tegebantur,
id. Sest. 9, 22:summam prudentiam simulatione stultitiae,
id. Brut. 14, 53:honestā praescriptione rem turpissimam,
Caes. B. C. 3, 32; cf.:turpia facta oratione,
Sall. J. 85, 31:aliquid mendacio,
Cic. Quint. 26, 81:nomen tyranni humanitate,
Nep. Dion, 1:commissum,
Hor. Ep. 1, 18, 38; id. A. P. 200:non uti corporis vulnera, ita exercitus incommoda sunt tegenda,
Caes. B. C. 2, 31:nostram sententiam,
Cic. Tusc. 5, 4, 11:dira supplicia,
Verg. A. 6, 498:causam doloris,
Ov. M. 13, 748:pectoribus dabas multa tegenda meis,
id. Tr. 3, 6, 10: ignobilitatis tegendae causā, Cap. Max. 8. —(Acc. to I. B. 2.) To defend, protect, guard:A.aliquid excusatione amicitiae,
Cic. Lael. 12, 43; id. Clu. 11:quod is meam salutem atque vitam suā benevolentiā, praesidio custodiāque texisset,
id. Planc. 1, 1:nostri clarissimorum hominum auctoritate leges et jura tecta esse voluerunt,
id. de Or. 1, 59, 253:pericula facile innocentiā tecti repellemus,
id. Imp. Pomp. 24, 70:qui a patrum crudelibus suppliciis tegere liberos sciant,
Liv. 1, 53, 8:aliquem tegere ac tueri, Cic Fam. 13, 66, 2: libertatem, patriam, parentisque armis tegere,
Sall. C. 6, 5: ut legatos cura magistratuum magis quam jus gentium ab irā impetuque hominum tegeret, Liv. 8, 6, 7:legationisque jure satis tectum se arbitraretur,
Nep. Pelop. 5, 1.—Hence, tec-tus, a, um, P. a., covered, i. e. hidden, concealed.Lit.:B.cuniculi,
Hirt. B. G. 8, 41. —Trop., hidden, not frank, open, or plain; secret, concealed, disguised; close, reserved, cautious:sermo verbis tectus,
covered, enveloped, Cic. Fam. 9, 22, 1; cf.verba (opp. apertissima),
id. ib. 9, 22, 5:occultior atque tectior cupiditas,
id. Rosc. Am. 36, 104:amor,
Ov. R. Am. 619. —Of persons: occultus et tectus,
Cic. Fin. 2, 17, 54:tecti esse ad alienos possumus,
id. Rosc. Am. 40, 116; cf. in comp.:tectior,
id. Phil. 13, 3, 6:te in dicendo mihi videri tectissimum,
id. de Or. 2, 73, 296:silet ille, tectusque recusat Prodere quemquam,
Verg. A. 2, 126; cf.:quis consideratior illo? Quis tectior?
Cic. Deiot. 6, 16. — Hence, adv.: tectō, covertly, privily, cautiously:et tamen ab illo aperte, tecte quicquid est datum, libenter accepi,
Cic. Att. 1, 14, 4. — Comp.:tectius,
Cic. Fam. 9, 22, 2; id. Planc. 10, 8, 5; Ov. A. A. 1, 276. -
13 propior
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
14 propiora
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
15 proximi
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
16 proximum
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
17 operio
peruī, pertum, īre [одного корня с aperio ]1) покрывать ( amphoras auro Nep)aliquem loris usque ad necem o. Ter — засечь кого-л. до смерти2) окутывать (caput pallio Pt; mons opertus nubibus O; umentibus umbris nox opĕrit terras V, Pt)3) хоронить ( reliquias pugnae T)4) закрывать (oculos alicujus Sen; ostium Ter)opertis oculis погов. Pt — с закрытыми глазами, т. е. не взирая ни на что6) скрывать, таить в себе ( luctum PJ) -
18 praehendo
prĕhendo ( prae-) and sync. pren-do ( praen-), di, sum, 3, v. a. [prae-hendo; cf. Gr. gento, chandanô], to lay hold of, to grasp, snatch, seize, catch, take (class.).I.Lit.A.In gen.: prehende auriculis, take by the ear-laps, a form of affectionate salutation, Plaut. As. 3, 3, 78:B.sine te exorem, sine te prendam auriculis, sine dem savium,
id. Poen. 1, 2, 163; cf. Tib. 2, 5, 92:fauces alicui,
Plaut. Most. 1, 3, 62:quis me properantem prehendit pallio?
catches me by the cloak, id. Ep. 1, 1, 1:dexteram,
id. ib. 2, 3, 65.—Of an embrace' alter ubi alterum bilingui manufesto inter se praehendunt, Plaut. Ps. 5, 1, 15; cf.:aliquem manu,
Cic. de Or. 1, 56, 240:perdix aucupem jam jam prehensurum effugiens,
Plin. 10, 33, 51, § 103; 30, 5, 12, § 40:pisces,
Vulg. Johan. 21, 10.—In partic.1.To seize, occupy suddenly, take violent possession of:2.Pharum,
Caes. B. C. 3, 112, 3:quam prendimus arcem,
occupy, take refuge in, Verg. A. 2, 322.—To lay or catch hold of, to detain one in order to speak with him:3.tuos pater modo me prehendit: ait, etc.,
Ter. And. 2, 2, 16:prendo hominem solum: Cur non, inquam,
id. Phorm. 4, 3, 15:Syrus est prehendendus, atque exhortandus mihi,
id. Heaut. 3, 1, 89:dextrā prehensum Continuit,
Verg. A. 2, 592; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2:prende C. Septimium,
Cic. Att. 12, 13, 2.—To seize, take by surprise, catch in the act; constr. with in and abl., the simple abl., or gen.:4.in furto ubi sis prehensus,
Plaut. As. 3, 2, 17:in patenti Prensus Aegaeo,
Hor. C. 2, 16, 1:prensus manifesto furto,
Gell. 11, 18, 7: eā nocte speculatores prensi servi tres, Auct. B. Hisp. 20, 5: quem mendaci praendit manufestum modo, caught in a lie, Plaut Bacch. 4, 4, 45.—Of trees, to take root:5. 6.quarum stirpes tellus amplexa prehendit,
Cic. Arat. 116:ut cum (pirorum plantae) prehenderint, inserantur,
Pall. 3, 25:vites transferre, sine ambiguitate prehendendi,
id. 3, 10.—Poet., to take in with the eye, to reach with the eye:II.prendere aliquid oculorum lumine,
Lucr. 4, 1143:vix oculo prendente modum,
taking in, embracing, Luc. 4, 20.—Trop., of the mind, to seize, apprehend, comprehend (very rare):cum animus ipsum (res omnes) moderantem atque regentem paene praehenderit,
Cic. Leg. 1, 23, 61. -
19 praendo
prĕhendo ( prae-) and sync. pren-do ( praen-), di, sum, 3, v. a. [prae-hendo; cf. Gr. gento, chandanô], to lay hold of, to grasp, snatch, seize, catch, take (class.).I.Lit.A.In gen.: prehende auriculis, take by the ear-laps, a form of affectionate salutation, Plaut. As. 3, 3, 78:B.sine te exorem, sine te prendam auriculis, sine dem savium,
id. Poen. 1, 2, 163; cf. Tib. 2, 5, 92:fauces alicui,
Plaut. Most. 1, 3, 62:quis me properantem prehendit pallio?
catches me by the cloak, id. Ep. 1, 1, 1:dexteram,
id. ib. 2, 3, 65.—Of an embrace' alter ubi alterum bilingui manufesto inter se praehendunt, Plaut. Ps. 5, 1, 15; cf.:aliquem manu,
Cic. de Or. 1, 56, 240:perdix aucupem jam jam prehensurum effugiens,
Plin. 10, 33, 51, § 103; 30, 5, 12, § 40:pisces,
Vulg. Johan. 21, 10.—In partic.1.To seize, occupy suddenly, take violent possession of:2.Pharum,
Caes. B. C. 3, 112, 3:quam prendimus arcem,
occupy, take refuge in, Verg. A. 2, 322.—To lay or catch hold of, to detain one in order to speak with him:3.tuos pater modo me prehendit: ait, etc.,
Ter. And. 2, 2, 16:prendo hominem solum: Cur non, inquam,
id. Phorm. 4, 3, 15:Syrus est prehendendus, atque exhortandus mihi,
id. Heaut. 3, 1, 89:dextrā prehensum Continuit,
Verg. A. 2, 592; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2:prende C. Septimium,
Cic. Att. 12, 13, 2.—To seize, take by surprise, catch in the act; constr. with in and abl., the simple abl., or gen.:4.in furto ubi sis prehensus,
Plaut. As. 3, 2, 17:in patenti Prensus Aegaeo,
Hor. C. 2, 16, 1:prensus manifesto furto,
Gell. 11, 18, 7: eā nocte speculatores prensi servi tres, Auct. B. Hisp. 20, 5: quem mendaci praendit manufestum modo, caught in a lie, Plaut Bacch. 4, 4, 45.—Of trees, to take root:5. 6.quarum stirpes tellus amplexa prehendit,
Cic. Arat. 116:ut cum (pirorum plantae) prehenderint, inserantur,
Pall. 3, 25:vites transferre, sine ambiguitate prehendendi,
id. 3, 10.—Poet., to take in with the eye, to reach with the eye:II.prendere aliquid oculorum lumine,
Lucr. 4, 1143:vix oculo prendente modum,
taking in, embracing, Luc. 4, 20.—Trop., of the mind, to seize, apprehend, comprehend (very rare):cum animus ipsum (res omnes) moderantem atque regentem paene praehenderit,
Cic. Leg. 1, 23, 61. -
20 prehendo
prĕhendo ( prae-) and sync. pren-do ( praen-), di, sum, 3, v. a. [prae-hendo; cf. Gr. gento, chandanô], to lay hold of, to grasp, snatch, seize, catch, take (class.).I.Lit.A.In gen.: prehende auriculis, take by the ear-laps, a form of affectionate salutation, Plaut. As. 3, 3, 78:B.sine te exorem, sine te prendam auriculis, sine dem savium,
id. Poen. 1, 2, 163; cf. Tib. 2, 5, 92:fauces alicui,
Plaut. Most. 1, 3, 62:quis me properantem prehendit pallio?
catches me by the cloak, id. Ep. 1, 1, 1:dexteram,
id. ib. 2, 3, 65.—Of an embrace' alter ubi alterum bilingui manufesto inter se praehendunt, Plaut. Ps. 5, 1, 15; cf.:aliquem manu,
Cic. de Or. 1, 56, 240:perdix aucupem jam jam prehensurum effugiens,
Plin. 10, 33, 51, § 103; 30, 5, 12, § 40:pisces,
Vulg. Johan. 21, 10.—In partic.1.To seize, occupy suddenly, take violent possession of:2.Pharum,
Caes. B. C. 3, 112, 3:quam prendimus arcem,
occupy, take refuge in, Verg. A. 2, 322.—To lay or catch hold of, to detain one in order to speak with him:3.tuos pater modo me prehendit: ait, etc.,
Ter. And. 2, 2, 16:prendo hominem solum: Cur non, inquam,
id. Phorm. 4, 3, 15:Syrus est prehendendus, atque exhortandus mihi,
id. Heaut. 3, 1, 89:dextrā prehensum Continuit,
Verg. A. 2, 592; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 2:prende C. Septimium,
Cic. Att. 12, 13, 2.—To seize, take by surprise, catch in the act; constr. with in and abl., the simple abl., or gen.:4.in furto ubi sis prehensus,
Plaut. As. 3, 2, 17:in patenti Prensus Aegaeo,
Hor. C. 2, 16, 1:prensus manifesto furto,
Gell. 11, 18, 7: eā nocte speculatores prensi servi tres, Auct. B. Hisp. 20, 5: quem mendaci praendit manufestum modo, caught in a lie, Plaut Bacch. 4, 4, 45.—Of trees, to take root:5. 6.quarum stirpes tellus amplexa prehendit,
Cic. Arat. 116:ut cum (pirorum plantae) prehenderint, inserantur,
Pall. 3, 25:vites transferre, sine ambiguitate prehendendi,
id. 3, 10.—Poet., to take in with the eye, to reach with the eye:II.prendere aliquid oculorum lumine,
Lucr. 4, 1143:vix oculo prendente modum,
taking in, embracing, Luc. 4, 20.—Trop., of the mind, to seize, apprehend, comprehend (very rare):cum animus ipsum (res omnes) moderantem atque regentem paene praehenderit,
Cic. Leg. 1, 23, 61.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Русский
- Французский