-
1 urbs
urbs, urbis, f., die mit einer Ringmauer umgebene Stadt, I) eig.: A) im allg.: urbs atque agri, Enn. fr.: Capua, urbs amplissima atque ornatissima, Cic.: urbs Roma, Vell. u. Eutr.: urbs Romana od. Romana urbs, Rom, Vell. u. Flor.: urbs Attica, Athen, Vell.: urbs urbium, die Hauptstadt, Flor. – poet. mit dem Namen der Stadt im Genet. dabei, urbs Patavi, urbs Buthroti, Verg. Aen. 1, 247 u. 3, 293. – urbem aedificare, Cic.: urbem condere, constituere, Cic.: urbem augere, Cic., amplificare, Liv.: urbem capere, Cic.: urbem evertere, excīdere, Cic.: ille cives suos agro atque urbibus augeri maluit, quam etc., Nep. – im Bilde, urbem philosophiae proditis, dum castella defenditis, ihr gebt die Stadt (die Hauptpunkte) der Philosophie preis, während ihr die Kastelle od. Außenwerke (die Nebenpunkte) verteidigt, Cic. de div. 2, 37. – B) prägn., 1) die Stadt Rom ( wie ἄστυ v. Athen), als Hauptstadt und Mittelpunkt des röm. Reiches, Cic., Caes. u.a.: ad urbem, bei Rom, Cic., od. nach Rom, Cic.: bes. ad urbem esse, bei od. vor Rom verweilen (teils von siegreich heimkehrenden Feldherren, ehe ihnen der Senat den Einzug in die Stadt gestattet hatte, teils von Provinzialbehörden, die sich zur Abreise in ihre Provinzen anschickten), Sall. Cat. 30, 4; vgl. Cic. I. Verr. 45 u. II. Verr. 2, 17; u. so ad urbem cum imperio rei publicae causā remanere, Caes. b.G. 6, 1, 2. – 2) die Hauptstadt, Ggstz. municipium, ICt. – 3) = ἀκρόπολις, die Oberstadt, Curt. 3, 1, 8. – II) meton., die Stadt = die Stadtbewohner, urbs somno vinoque sepulta, Verg.: urbs maesta, Iuven.: bene moratae urbes, Auct. bei Quint. – / Archaist. Dat. Sing. urbei, Corp. inscr. Lat. 1, 206. lin. 64.
-
2 urbs
urbs, urbis, f., die mit einer Ringmauer umgebene Stadt, I) eig.: A) im allg.: urbs atque agri, Enn. fr.: Capua, urbs amplissima atque ornatissima, Cic.: urbs Roma, Vell. u. Eutr.: urbs Romana od. Romana urbs, Rom, Vell. u. Flor.: urbs Attica, Athen, Vell.: urbs urbium, die Hauptstadt, Flor. – poet. mit dem Namen der Stadt im Genet. dabei, urbs Patavi, urbs Buthroti, Verg. Aen. 1, 247 u. 3, 293. – urbem aedificare, Cic.: urbem condere, constituere, Cic.: urbem augere, Cic., amplificare, Liv.: urbem capere, Cic.: urbem evertere, excīdere, Cic.: ille cives suos agro atque urbibus augeri maluit, quam etc., Nep. – im Bilde, urbem philosophiae proditis, dum castella defenditis, ihr gebt die Stadt (die Hauptpunkte) der Philosophie preis, während ihr die Kastelle od. Außenwerke (die Nebenpunkte) verteidigt, Cic. de div. 2, 37. – B) prägn., 1) die Stadt Rom ( wie ἄστυ v. Athen), als Hauptstadt und Mittelpunkt des röm. Reiches, Cic., Caes. u.a.: ad urbem, bei Rom, Cic., od. nach Rom, Cic.: bes. ad urbem esse, bei od. vor Rom verweilen (teils von siegreich heimkehrenden Feldherren, ehe ihnen der Senat den Einzug in die Stadt gestattet hatte, teils von Provinzialbehörden, die sich zur Abreise in ihre Provinzen anschickten), Sall. Cat. 30, 4; vgl. Cic. I. Verr. 45 u. II. Verr. 2, 17; u. so ad urbem cum imperio rei publicae causā remanere, Caes. b.G. 6, 1, 2. –———— -
3 urbs
urbs, urbis (dat. VRBEI, Corp. Inscr. Lat. 206), f. [Sanscr. vardh-, to make strong; cf. Pers. vard-ana, city], a walled town, a city.I.Lit.1.In gen.:2.hi coetus sedem primum certo loco domiciliorum causā constituerunt: quam cum locis manuque sepsissent, ejusmodi conjunctionem tectorum oppidum vel urbem appellaverunt, delubris distinctam spatiisque communibus,
Cic. Rep. 1, 26, 41; cf.:post ea qui fiebat orbis, urbis principium,
Varr. L. L. 5, § 143 Müll.: urbs dicitur ab orbe, quod antiquae civitates in orbem flebant, id. ap. Serv. Verg. A. 1, 12:interea Aeneas urbem designat aratro,
Verg. A. 5, 755 Serv.:veni Syracusas, quod ab eā urbe... quae tamen urbs, etc.,
Cic. Phil. 1, 3, 7: certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 85 Vahl.): arce et urbe sum orba, id. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 114 ib.):urbes magnae et imperiosae,
id. Rep. 1, 2, 3:urbs illa praeclara (Syracusae),
id. ib. 3, 31, 43:duabus urbibus eversis inimicissimis huic imperio,
id. Lael. 3, 11.— Rarely, and mostly poet., with the name of the city in gen.:urbs Patavi, Buthroti,
Verg. A. 1, 247; 3, 293:Cassius in oppido Antiochiae cum omni exercitu,
Cic. Att. 5, 18, 1.—With adj. prop.: urbs Romana = Roma, Liv. 9, 41, 16; 22, 37, 12; 40, 36, 14; Flor. 1, 13, 21.—Of other cities (rare and post-class.):Lampsacenae urbis salus,
Val. Max. 7, 3, ext. 4: in urbe Aquilejensi, Paul. v. S. Ambros. 32:urbs urbium,
a metropolis, Flor. 2, 6, 35.—In partic., the city of Rome (like astu, of Athens):B.postquam Urbis appellationem, etiamsi nomen proprium non adiceretur, Romam tamen accipi sit receptum,
Quint. 6, 3, 103; cf. id. 8, 2, 8; 8, 5, 9:hujus urbis condendae principium profectum a Romulo,
Cic. Rep. 2, 2, 4; cf. id. ib. 1, 47, 71; 1, 1, 1;1, 37, 58: (Caesar) maturat ab urbe proficisci,
Caes. B. G. 1, 7:de urbe augendā quid sit promulgatum, non intellexi,
Cic. Att. 13, 20, 1:conditor urbis (Romulus),
Ov. F. 1, 27:(pater) Dextera sacras jaculatus arces Terruit urbem,
Hor. C. 1, 2, 4:minatus urbi vincla,
id. Epod. 9, 9;called also urbs aeterna,
Amm. 14, 6, 1.— Ad urbem esse, to stop at or near Rome; in publicists' lang., of returning generals, who had to remain outside of the city till the Senate decreed them the right of entrance;or of provincial magistrates who were preparing for departure to their provinces,
Cic. Verr. 1, 15, 45 Ascon.; 2, 2, 6, § 17; Sall. C. 30, 4; Caes. B. C. 6, 1.—Transf., as in Engl.1.The city, for the citizens (rare; cf.2.civitas): invadunt urbem somno vinoque sepultam,
Verg. A. 2, 265:maesta attonitaque,
Juv. 11, 198: bene moratae, Auct. ap. Quint. 8, 6, 24.—The capital city, metropolis (post-class.):* II.si tam vicinum urbi municipium sit, ut, etc.,
Dig. 39, 2, 4 fin.; Cod. Th. 14, 1, 3.—Trop.:urbem philosophiae, mihi crede, proditis, dum castella defenditis,
i. e. the main point, Cic. Div. 2, 16, 37. -
4 urbs
urbs urbs, urbis f (преим. Рим) город -
5 urbs
urbs urbis, f a walled town, city: Interea Aeneas urbem designat aratro, V.: Certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. C.: urbes magnae atque imperiosae: duabus urbibus eversis: Romana (i. e. Roma), L.—Poet., with gen. of name: urbs Patavi, V.—Rome, the city of Rome: (Caesar) maturat ab urbe proficisci, Cs.: conditor urbis (Romulus), O.: (pater) Terruit urbem, H.: ad urbem cum esset, i. e. close to Rome: ei utrique ad urbem inperatores erant, S.—An acropolis, citadel, Cu.—The city, citizens: somno vinoque sepulta, V.: maesta attonitaque, Iu.— Fig., a city, citadel, centre: urbem philosophiae proditis.* * *city; City of Rome -
6 urbs
urbs, urbis, f., city, A. 16:12; 16:39; [17:6].* -
7 urbs
-
8 urbs
urbe, urbes -
9 urbs
n (f) (big) city -
10 urbs
город = Рим (1. 2 pr. 87. 147. 154. 239 § 6 D. 50, 16); Константинополь (1. 6 pr. C. 1, 12). -
11 urbs
city. -
12 urbs
, bis fгород (преим. Рим), столица -
13 Urbs venālis
Продажный город.Саллюстий, "Югуртинская война", XXXV, 10: Sed postquam Roma egressus est, fertur saepe eo tacitus respiciens postremo dixisse: "Urbem venalem et mature perituram, si emptorem invenerit". Но после того, как он [ Югурта * ] выехал из Рима, говорят, он долго молча оборачивался на него и, наконец, воскликнул: "Вот продажный город, который скоро погибнет, если найдет себе покупателя".[ * Царь Нумидии (в Африке), неоднократно добивавшийся подкупом римских должностных лиц поддержки Рима в своей борьбе с другими претендентами на Нумидийское царство, но в конце концов изгнанный из Рима. Однако же в начавшейся за этим (110 г. до н. э.) войне с Римом он принудил римлян к капитуляции и, подкупив римского военачальника заключил с Римом выгодный договор. - авт. ]Ничем я не умел пользоваться, а то бы я не в таком виде предстал перед вами!.. И я бы не жил там, в том чердаке, где я живу, - не имел бы возможности, вставая поутру и бросая взгляд на море крыш и труб Парижа, повторять восклицание Югурты: "Urbs venalis!" (И. С. Тургенев, Человек в серых очках.)Уезжаю в Карлсбад омыться от думских нечистот, заключившихся избранием в головы такого "господина", как Лихачев, и забаллотировкою такого человека, как П. Л. Корф. Urbs vendlis! (М. М. Стасюлевич - Д. А. Корсакову, 10.IV 1885.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Urbs venālis
-
14 Urbs velavorum
f sgPuy (Le Urbs velavorum)(F) -
15 Aeterna urbs
Вечный город. Описательное название Рима.Тибулл, Элегии, II, 5, 23 сл. - о времени прибытия Энея в Италию:Móenia cónsortí nón habitánda Remó.Ромул еще не сложил те стены вечного града,Где поселиться не смог вместе с ним брат его Рем.(Перевод Л. Остроумова)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Aeterna urbs
-
16 Orbis, non urbs
Мир, а не город.ср. Urbi et orbiЛатинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Orbis, non urbs
-
17 Alma Urbs (beloved city, Rome, сокр. A.U.)
Религия: Вечный город, Рим, град возлюбленныйУниверсальный англо-русский словарь > Alma Urbs (beloved city, Rome, сокр. A.U.)
-
18 Alma Urbs
Religion: A.U., A.U. ("beloved city", Rome) -
19 Alma Urbs
-
20 Albigensis urbs ou civitas [Albiga]
Albiga. --- Greg. Franc. 2, 37, etc. - Albigenses, ium, m.: habitants d'Albiga. --- Greg. Franc. 8, 22.Dictionarium latinogallicum > Albigensis urbs ou civitas [Albiga]
См. также в других словарях:
URBS — index city Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 URBS Comp … Law dictionary
Urbs — steht für Urvaste, estnische Gemeinde; lateinischer Ausdruck für „Stadt“, insbesondere die Stadt Rom; davon Urbi et orbi, päpstlicher Segen. Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur … Deutsch Wikipedia
Urbs — (lat.), 1) Stadt, u. zwar als der Sammelplatz eines Volksstammes; bes. 2) große od. Hauptstadt, wie denn auch bei den Römern, wenn von der Stadt (U.) im Allgemeinen die Rede war, Rom verstanden wurde … Pierer's Universal-Lexikon
Urbs — (lat.), Stadt, namentlich Hauptstadt; bei den Römern wurde unter U. schlechthin Rom verstanden … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Urbs — (lat.), Stadt (bes. Rom) … Kleines Konversations-Lexikon
urbs — Mot Monosíl·lab Nom femení … Diccionari Català-Català
Urbs — Le terme urbs ( is, féminin) est un mot latin qui désigne une ville dans l Antiquité. Il est important de ne pas le confondre avec le mot polis, qui désigne une cité, c est à dire la ville et le territoire qui lui est associée. Lorsqu il est… … Wikipédia en Français
URBS — I. URBS ordinata est plurium aedificiorum, pro recipienda civitate, series, murô cincta: Dicta an ab urbo i. e. curvaturâ aratri, quô futurae urbis magnitudinem olim adumbrabant? An ab orbe, quod in orbem, cum prima moenium fieret designatio,… … Hofmann J. Lexicon universale
urbs — /arbz/ In Roman law, a city, or a walled town. Sometimes it is put for civitas, and denotes the inhabitants, or both the city and its inhabitants; i.e., the municipality or commonwealth. By way of special preeminence, urbs meant the city of Rome … Black's law dictionary
Urbs Aquensis — ist ein im zwölften Jahrhundert entstandener, ursprünglich lateinischer Hymnus auf Karl den Großen. Inhaltsverzeichnis 1 Entstehung bis heute 2 Liedtext 3 Weblinks 4 … Deutsch Wikipedia
Urbs beata Jerusalem dicta pacis visio — • The first line of a hymn of probably the seventh or eighth century, comprising eight stanzas together with a doxology Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Urbs Beata Jerusalem Dicta Pacis Visio Urb … Catholic encyclopedia