-
1 causa
(предлог с abl.)ради, для, причина -
2 exempli causa
например -
3 причина
causa, ae f -
4 причина
causa [ae, f] (belli; perspicua; probabilis); titulus [i, m]; semen [inis, n]; materia [ae, f]; momentum [i, n]• существенная причина causa causans
• фактическая причина res
• формальная причина causa formalis
• материальная причина causa materialis
• причина смерти causa mortis
• быть причиной чьей-л. смерти titulum mortis alicujus habere
• случайная причина causa occasionalis
• по причине causā
• по этой причине qua causa, hac de causa, qua de [ex] causa, ob eam causam
• по указанной выше причине causa qua supra
• нет причины, чтобы nihil est quod (cur, quamobrem)
• без всяких причин nullis causis
• прямые и косвенные (побочные) причины causae proximae et adjuvantes
• быть причиной in causa esse
• указывать причину causam afferre
• в чем причина, что… quid causae est, quin…
• согласиться с (удовлетвориться) объяснением причины accipere causam
• действующие причины res efficientes
-
5 Интерес
- causa (rei publicae); ratio; studium; cura; studium, jucunditas; animi attentio, affectus us, voluntas, observantia;• у всякого свои интересы - aliis aliud expedit;
• защищать интересы оптиматов - optimatium causam agere;
• быть поглощенным своими (личными) интересами - suarum rerum esse;
• иметь одни и теже интересы - eadem aeque studere;
• использовать что-л. в своих интересах - aliquid in rem suam convertere;
• конечно, не в твоих интересах, чтобы это дело затянулось - profecto rem habes nullam, haec negotia multarum nundinarum fore;
-
6 Ради
- causa; gratia; super; propter; ob; per;• потрудиться ради собственной славы - super sua laude moliri laborem;
-
7 дело
opus, operis, n; negotium [ii, n]; causa [ae, f]; res, rei, f; actio [onis, f]; facinus, facinoris, n; occupatio [onis, f]; opera [ae, f]• отложив все другие дела omissis omnibus aliis negotiis
• в самом деле nam; vero; re vera
• на самом деле revera; vero; reapse; re ipsa
• дело заходит слишком далеко longe res abiit
• дело в исходе войны, а не в ее причине quaeritur belli exitus, non causa
• заниматься бесполезным делом sulcos in pulvere ducere
• заниматься своим делом suum negotium, suam rem agere
• заниматься посторонними делами aliud, alias res agere
• заниматься бесполезным делом actam rem agere; actum agere
• затевать бесполезное дело nudo vestimenta detrahere
• мне нет никакого дела до кого-л. nihil mihi est cum aliquo
• это не имеет отношения к делу hoc nihil ad rem
• расстроенные дела affectae res; defessae res
• маловажное дело causa paucorum calculorum
• взяться за дело умеючи dextram partem operis administrare
• в чем тут дело? quae haec est fabula?
• дело не в доходах non agitur de vectigalibus
• так как дела шли лучше, чем ожидалось rebus supra vota fluentibus
• какое тебе дело до этого? Quid tibi hanc rem [hujus rei] curatio est?
• дело касается тебя tua res agitur
• творить великие дела res egregias agere
• ничегонеделание учит людей дурным делам nihil agendo homines male agere discunt
• когда дело сделано actā re
• как дела? Quid agitur?
• дело было в начале года principium anni tum agebatur
• дело разбирается у претора res agitur apud praetorem
• вести чье-л. дело causam alicujus agree, tractare
• сводить что-л. не к обстоятельствам дела, а к воле лиц aliquid non ad causam, sed ad voluntatem personasque dirigere
• на него возложено это дело super ea causa missus est
• клонить дело в пользу плебса inclinare rem in causam plebis
• защищать дело оптиматов optimatium causam agere
• все дело не в порядке tota res claudicat
• все дело в том (что, чтобы) totum in eo est (ut)
• плохо у нас дело с комедией in comoedia claudicamus
• говорить дело rem loqui
-
8 Процесс
- processus; causa (privata; publica); lis; formula;• вести процесс - litem orare;
• выиграть процесс - litem obtinere; causam obtinere, tenere, sustinere;
• проиграть процесс - causa cadere; causam perdere, amittere;
• попасть со своим процессом в затруднительное положение - causa premi;
-
9 Цель
- finis; finalitas; terminus (vitae; certos terminos habere); meta; scopus; destinatum; destinata (-orum,n); propositum; calx; causa;• попасть в цель - destinata ferire;
• поставить себе целью - affectare viam;
• достичь цели - ad calcem pervenire; terere metam;
• добившийся своей цели - victor propositi;
• в целях сокрытия - dissimulandi causa;
• цель жизни в одном лишь обжорстве - in solo vivendi causa palato est;
• понял ты, какова цель этого? - Tenes quorsum haec tendant?
• подходить к цели - sub finem adventare;
• стрелять по цели, в цель - destinatum petere;
-
10 Вина
- culpa; noxa, noxia (noxiae poena par esto); crimen; admissum (gentis admissa dolosae); causa; vitium; meritum;• по вине автора - culpa auctoris;
• это моя вина - mea culpa est; meum est vitium;
• отрицать свою вину - culpam a se amovere;
• сваливать вину на кого - culpam in aliquem conferre, transferre; alicui attribuere, assignare; crimini substitui;
• брать вину на себя - trahere in se crimen; принять на себя чью-л. вину - suscipere in se alicujus crimen; subire crimen;
• это его вина - is est in culpa; culpa est penes eum;
• искупить вину - expendere poenas;
• вменяться в вину кому-л. - alicui noxiae esse;
• ставить в вину - culpare; alicui aliquid vitio dare (vertere);
• быть виной - in causa esse;
-
11 Иск
- actio; postulatio; postulatum; postulatus; petitio; lis, litis f; causa;• личный иск - personalis actio, actio in personam;
• вещный иск - actio in rem;
• проиграть свой иск - formula excidere; litem amittere; causa cadere;
-
12 Обстоятельство
- res; titulus; tempus; status (rerum; vitae); conditio; circumstantia; causa; positio; accidens, -entis n; facinus, -oris n;• обстоятельства таковы - res hoc statu est;
• так уж сложились обстоятельства - sic enim res ferebat;
• обстоятельство, которое кажется извиняющим - titulus, qui videtur excusare;
• обстоятельства - circumstantia (rerum);
• в зависимости от обстоятельств - pro re; pro tempore; pro re nata;
• смотря по обстоятельствам - pro tempore et pro re;
• когда требуют обстоятельства - ubi occasio admonet; si res poscat/cogat/exigat;
• применяться к обстоятельствам - uti temporibus;
• ни при каких обстоятельствах - nullo modo;
• при всех обстоятельствах - utique;
• при любых обстоятельствах - per aequa per iniqua;
• как бы ни сложились обстоятельства - quicumque venti erunt;
• при таких обстоятельствах - in tali rerum statu;
• при нынешних, по крайней мере, обстоятельствах - ut nunc quidem est;
• благоприятные обстоятельства - expedientia;
• при хороших обстоятельствах - salvis rebus;
• побуждаемый этими обстоятельствами - his rebus adductus;
• в тяжёлых обстоятельствах (in) rebus egenis;
• чрезвычайное и непреодолимое обстоятельство - vis major (excusat);
• исследовать как факты, так и их обстоятельства - ut res, ita tempora rerum quaerere;
• изменение обстоятельств - inclinatio temporis;
• решения зависят от обстоятельств - consilia temporum sunt;
• в силу обстоятельств - temporis causa;
• часто в тяжёлых обстоятельствах - multis et magnis tempestatibus;
• зависящий от обстоятельств - temporarius (amicitia; brevis et t.);
• стечение обстоятельств - temeritas;
-
13 Развлечение
- ludus; lusus; oblectamentum (vitae); oblectatio; delectatio; voluptates; animi relaxatio et remissio;• для развлечения - voluptatis causa; animi causa; animi gratia;
• предаваться развлечениям юности - ludo aetatis frui;
• доставлять кому-л. развлечение - ludum dare alicui;
-
14 Суд
- judicium; tribunal; jus; subsellium;• не явиться в суд - ad judicium non adesse;
• обращатьсяб подавать в суд - ambulare in jus;
• вершить суд - forum agere;
• суд кончен - acta res est;
• заседать в суде - in causa sedere;
• выступать на суде с защитой - causam dicere;
• без суда и следствия - causa indicta;
-
15 Удовольствие
- oblectatio(vitae); delectatio; deliciae; gaudium; voluptas (epularum voluptates); suavitas; festivitas; libitum;• это доставляет удовольствие - res illa habet oblectationem;
• доставлять удовольствие - afferre delectationem; voluptatem tradere;
• чувственные удовольствия - gaudia corporis;
• поступайте в своё удовольствие - facite vostro animo volup;
• находить в чём-л. удовольствие - aliquid voluptati habere;
• из-за удовольствия - voluptatis causa; для удовольствия - animi causa; animi gratia;
-
16 положение
locus [i, m]; situs [us, m]; positio [onis, f]; positura [ae, f]; status [us, m]; statio [onis, f] (permutata rerum statione); propositio [onis, f]; thesis [is, f]; praescriptio [onis, f]; canon [onis, m]; dogma [atis, n]; conditio/condicio [onis, f]; res [ei, f]; fortuna [ae, f]; causa [ae, f]; propositum [i, n]; thema [atis, n]• в таком положении in tali rerum statu
• поставить в затруднительное положение in angustias [angustum] adducere
• попасть в очень затруднительное положение summā difficultate affici
• бедственное положение caligo (illorum temporum; rei publicae); res adversae/afflicrae/miserae
• в отчаянном положении rebus desperatis
• объявить военное положение tumultum decernere
• быть в лучшем (более выгодном) положении esse in meliore causa
• в критическом положении summo tempore extremis temporibus
• посвятить все свое время друзьям, оказавшимся в тяжелом положении omne suum tempus amicorum temporibus transmittere
• сообщить о положении вещей rem renuntiare
-
17 Банк
aerarium publicum; mensa (rationum) publica; mensa argentaria; mensa nummularia; taberna argentaria; argentaria; cambium; commune mercatorum aerarium;• положить деньги в банк - pecuniam apud mensam publicam occupare;
• банковский чек - mensae publicae tessera, syngrapha; schedula nummorum in communi mercatorum aerario securitatis commodique causa depositorum testis;
-
18 Беспокоиться
satis agere (de aliqua re); angi; sollicitari;• Я о тебе беспокоюсь. - De te laboro, tibi timeo;
• Не беспокойся по пустякам. - Mitte sollicitudinem falsam, quae te excruciat.
• Не беспокойтесь, я его достаточно хорошо знаю. - Otiosus es, ego illius sensum probe calleo.
• Не беспокойтесь из-за меня - проложайте ваше дело. - Noli mea causa morari (omittere, quae agis).
-
19 Благодарность
gratia,ae,f; grates;• мне приятно выразить здесь свою глубокую б. проф. Бунге - nunc cl. prof. Bunge gratias quam maximas agere mihi libet.
• Принимать с б-ю - grate accipere; в знак б-и - grati animi testandi causa;
• требовать себе благодарности - trahere gratiam sibi;
-
20 Болезнь
- morbus (corporis; animi; oculorum); dolor; aegrotatio; aegritudo; aegror; infirmitas; causa (levis, gravior, tenuissima; origo causae); vitium (intestinorum; mentis); valetudo (gravis et periculosa; oculorum); tabes (oculorum);• сильная, опасная болезнь - morbus acer, gravis, periculosus;
• продолжительная болезнь - valetudo perseverans; morbus diuturnus;
• заразная болезнь - morbus pestifer; pestis; pestilentia;
• умереть от болезни - morbo mori, perire, opprimi;
• подхватить болезнь - morbum contrahere;
• болезнь усиливается - morbus ingravescit;
• лечить болезнь - morbo curationem adhibere; morbo mederi;
• оправиться после болезни - ex morbo recreari;
• выздороветь от болезни - ex morbo convalescere;
• Болезнь входит пудами, а выходит золотниками - Morbus cito, facile contrahitur, sed difficillime curatur; morbum facile nanciscimur, sed non tam cito liberamur, exsolvimur;
• подавлять начинающуюся болезнь обычными средствами - solitis remediis incipientem causam occupare;
• душевная болезнь - mala valetudo animi;
• страдающий болезнью горла - causarius faucibus;
• по болезни - propter valetudinem;
См. также в других словарях:
causa — sustantivo femenino 1. Aquello que es origen de una cosa o que la produce: la causa del accidente, causa y efecto. Se desconocen las causas de su muerte. 2. Motivo, razón para hacer una cosa: No sé la causa por la que Silvia me ha dejado de… … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
Causa — Saltar a navegación, búsqueda Para otros usos de este término, véase Causa (desambiguación). Dados dos eventos A y B, A es causa de B si se cumplen una serie de condiciones lógicas. La ocurrencia de A va acompañada de la ocurrencia de B, o si… … Wikipedia Español
causa — (izg. kȁuza) ž DEFINICIJA 1. uzrok, razlog 2. pravn. sudski predmet, spor pred sudom SINTAGMA causa civilis (izg. causa civílis) građanski spor; causa morbi (izg. causa mȍrbi) razlog bolesti (ili oboljenja); causa mortis (izg. causa mȍrtis) uzrok … Hrvatski jezični portal
causa — 1. a causa de. Locución que introduce la causa o motivo de lo que se expresa en la oración principal. En el habla esmerada, no debe omitirse la preposición, como se hace a veces cuando esta locución introduce una subordinada precedida de que (→… … Diccionario panhispánico de dudas
causa — / kauza/ s.f. [dal lat. causa ]. 1. [fatto o avvenimento che ne provoca un altro] ▶◀ (lett.) cagione, fattore, (lett.) fomento, (lett.) fomite, fonte, germe, matrice, (fam.) molla, motivazione, motivo, motore, occasione, origine, pretesto,… … Enciclopedia Italiana
Causa — steht im Allgemeinen für eine Ursache oder für einen Fall bzw. eine Angelegenheit. Speziell steht Causa für: einen Sachverhalt der objektiven Realität, der einen anderen Sachverhalt – die Wirkung – hervorbringt, siehe Kausalität den höchsten Grad … Deutsch Wikipedia
causa — cau·sa / kȯ zə, kau̇ sä/ n pl cau·sae / kȯ zī, zē; kau̇ ˌsī/ [Latin]: cause used in various Latin phrases Merriam Webster’s Dictionary of Law. Merriam Webster. 1996 … Law dictionary
CAUSA — (лат.) причина, основание. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983. CAUSA … Философская энциклопедия
causa — s. f. 1. Agente eficaz que dá existência ao que não existia. 2. Motivo, razão. 3. Fato. 4. Ação ou processo judicial. 5. [Figurado] Interesses. 6. Fação. 7. Partido. ‣ Etimologia: latim causa, ae, causa, razão … Dicionário da Língua Portuguesa
Causa — (Caussa, lat.), 1) Ursache, Grund: C proxĭma, die nächste Ursache; C. remōta, entfernte Ursache; C. primarĭa, Hauptgrund; C. secundaria, Nebengrund; C. sufficiens, hinreichender Grund; C. sine qua non, Grundursache; C. sui, wer der Grund von sich … Pierer's Universal-Lexikon
Causa — (lat.), Grund, Ursache, Veranlassung; im römischen und gemeinen Recht ein Wort von sehr verschiedener Bedeutung. In Bezug auf Sachen versteht man dort im allgemeinen darunter die Beschaffenheit und juristische Eigentümlichkeit einer Sache. Dahin… … Meyers Großes Konversations-Lexikon