-
41 подёрнуться
сов. чем рӯпӯш шудан, мастур шудан; река подёрнулась льдом дарё андак ях бастааст // (туманом и т. п.) фаро гирифта шудан, хира (тира) шудан; глаза его подёрнулись слезой ашк дар чашмонаш ҳалка зад -
42 пролить
сов.1. что резондан, рехтан, пош додан; пролить молоко ширро резондан2. разг. (о дожде) боридан, омадан, задан; пролил дождь борон борид пролить бальзам на что уст. хотирҷамъ (дилҷамъ) кардан, дилдорӣ (дилбардорӣ) кардан; пролить чью-л. кровь хуни касеро резондан (рехтан); пролить за кого-что-л. [свою] кровь хуни худро барои касе, коре рехтан, худро дареғ надоштан; пролить свет на что равшан кардан, фаҳмондан, маълум (ошкор, аён) кардан; пролить слезу шутл. ашк рехтан ни слезинки не пролить сангдил шуда мондан \пролить слёзы гиристан, гиря кардан -
43 проронить
сов. что1. с отриц. со словами «звук», «слово» гуфтан, сухан кардан, гап (ҳарф) задан; не проронить ни слова як калима ҳам нагуфтан (гап назадан)2. (пропустить) ба гапи (ба сухани) гуфташуда диққат (аҳамият) надодан <> не проронить слезы, не проронить [ни] слезинки заррае ҳам нагиристан, як қатра ашк нарехтан -
44 пустить
сов.1. кого-что раҳо додан, сар додан, озод кардан, баровардан; пустить птицу на волю паррандаро озод кардан (сар додан) //2. кого-что роҳ додан, гузоштан, мондан, иҷозат (рухсат) додан; пустить пассажира в вагон мусофирро ба вагон роҳ додан; пустить зрителей в зал тамошобинонро ба зал мондан; пустить детей гулять ба бачагон барои гардиш рухсат додан // ҳай кардан, рондан; пустить коров в поле говҳоро ба саҳро ҳай кардан (рондан) // разг. ҷой додан, паноҳ додан; пустить ночевать ҷои хоб додан; пустить квартиранта иҷоранишин мондан3. что ба ҳаракат овардан, ба кор андохтан, гардондан; пустить завод заводро ба кор андохтан; пустить часы соатро гардондан; пустить поезда по новой дороге поездҳоро ба роҳи нав ҳаракат кунондаи // (воду, газ и т. п.) равондан, сар додан, ҷорӣ кардан; пустить воду обро равондан; пустить пар буғро сар додан (фиристодан); пустить дым кольцами ҳалқа-ҳалқа дуд баровардан; пустить душ душро кушодан4. кого-что давондан, тозондан, равондан, роҳ гардондан; пустить лошадей рысью аспҳоро лӯк-лӯк давондан5. что в сочет. с предлогом «в» и сущ.: пустить в работу ба кор даровардан; пустить в эксплуатацию ба кор андохтан, кор фармудан; пустить в продажу ба фурӯш расондан (мондан); пустить в ход ба ҳаракат даровардан, ба кор андохтан; пустить в оборот ба муомила даровардан; пустить в варку ба пухтан сар кардан; пустить в носку ба пӯшидан сар кардан, пӯшидан // в сочет. с предлогами «под», «на» и сущ: пустить участок под рожь заминро барои кишти ҷавдор ҷудо кардан6. что ғелондан, ғалтондан, роҳӣ кардан, равондан, фиристодан; пустить поезд под откос поездро чаппа кардан (таркондан); пустить лодку ко дну заврақро ғарқ кардан7. что, чем ҳаво додан, партофтан, паррондан, задан, андохтан; пустить камнем в окно ба тиреза санг андохтан (задан)8. что разг. паҳн кардан, овоза кардан; пустить слух овоза паҳн кардан; пустить кому-л. вдогонку (вслед) слово аз пушти касе гап паррондан9. что (о растении) давондан, баровардан, кардан, задан; пустить корни реша давондан; пустить ростки навдаҳо баровардан, неш задан10. что разг. кашидан, додан; пустить голубую каёмку ба ҳошия тобиши кабудча додан, зехро кабудчатоб кардан <> пустить козла в огород гургро чӯпон кардан; пустить кровь кому уст. хун гирифтан, раг задан, шох мондан; пустить [красного] петуха оташ задан (додан), сӯзондан, даргирондан; пустить петуха қиғос задан, авҷғ сурудро вайрон кардан; пустить [себе] пулю в лоб худро парронда куштан; пустить пыль в глаза кому-л. ба чашми касе хок пошидан; \пустить слезу шутл. ашк рехтан; \пустить слова на ветер беҳуда гап задан, лаққидан; \пустить в расход уст. прост, кого паррондан, куштан; \пустить по миру [с сумой] кого хонавайрон кардан, ғорат кардан, ба гадоӣ маҷбур кардан -
45 река
ж1. дарё, нақр, рӯд; широкая река дарёи васеъ; берег рекй соҳили дарё; за рекой дар он тарафи дарё; вверх по реке ба тарафи сароби дарё; вниз по реке ба тарафи поёни дарё; река вскрылась яхи дарё об шуд; река стала дарё ях баст 2, перен. (обилие чего-л.) дарё; реки крови дарёи хун; реки людей сели одамон; река забвения уст, поэт, дарёи фаромушӣ; молочные реки и кисельные берега дарёҳои пурширу соҳилҳои пуршарбат; аз анбори холӣ сад ман шолӣ3. в знач. нарт, рекой селвор, бисёр; слёзы льются рекой ашк селвор мешорад -
46 ронять
несов.1. кого-что афтондан, ғалтондан; ронять посуду зарфро афтондан2. что резондан, ҷудо щудан, партофтан; ронять листья барг резондан; птицы роняют оперение паррандагон туллак мекунанд3. что паст (поён) кардан, поён андохтан; ронять голову на грудь сар хам кардан4. что перен. (проызносыть небрежно) чаккӣ-чаккӣ (бепарвоёна) гап задан; ронять слова чаккӣ-чаккӣ гап задан5. кого-что перен. паст задан, гум кардан; ронять себя (свой авторитет) обрӯи худро резондан; ронять своё достоинство иззати худро гум кардан <> \ронять слёзы ашк резондан -
47 слезка
ж1. уменьш.-ласк. к слеза қатраи ашк2. ашкак (санги кцматбахои қатрамонанд ё шӯшаи ях) -
48 слезоточить
несов. ашк рехтан -
49 смягчить
сов.1. что нарм (нармтар) кардан, мулоим (мулоимтар) кардан; крем смягчил кожу крем пӯстро нармтар кард2. кого-что перен. нарм (нармтар) кардан, суст (сустар) кардан, кам (камтар) кардан, паст (пастар) кардан; смягчить гнев хашмро кам кардан; слёзы сына смягчили его сердце ашкҳои писараш дили ӯро нармтар кардаанд3. что перен.таскин додан, фурӯ нишоидан; лекарство смягчило боль дору дардро фурӯ нишонд4. что перен. сабук (сабуктар) кардан; смягчить наказание ҷазоро сабуктар кардан5. что лингв. мулоим кардан -
50 так
1. нареч. ҳамин тавр, инак, ин хел, ҳамин хел; он сказал именно так вай маҳз ҳамин тавр гуфтааст2. нареч. ин қадар, он қадар, чунон; я так много ходил, что едва стою на ногах ман чунон бисёр гаштам, ки ба зӯр пойҳоям рост меистанд3. нареч. бенатиҷа, беҷазо; это так не пройдет ин беҷазо намемонад; так оставить этого нельзя ин корро бенатиҷа монондан мумкин нест4. нареч. ҳамту, беғаразона; он сказал это просто так ӯ инро ҳамту гуфт 5.нареч. разг. худ ба худ, ҳамту; болезнь не пройдет так дард худ ба худ намемонад; я итак достану, без лестницы ман ҳамту бе нардбон ҳам мегирам6. частица разг. ҳеҷ чиз, ҳеҷ, ҳеҷ гап не; что с тобой ? - Так ба ту чӣ шуд?- Ҳеҷ гап не7. союз дар он сурат, пас,набошад, -дия; работу сделал, так можно и отдохнуть корро иҷро карда бошӣ, дам гирифтан мумкин аст; работать, так работать кор кардан бошад - кор кардандия8. частица пас; бинобар ин; хӯш; так ты мне не веришь? пас ту ба ман бовар намекунӣ?; так едем? пас меравем?9. союз аммо, вале; афсӯс, ҳайф; я говорил ему, так он не сделал этого ман ба ӯ гуфта будам, аммо вай ин корро накард10. частица бале, ҳа, оре, дар ҳакиқат; так это он? ин кас дар ҳақиқат, вай бошад?; так вы не ошиблись бале, шумо хато накардед11. частица усил. чунин; чӣ хел; я так думаю, что ты неправ ман чунин фикр дорам, ки гапи ту ҳак нест; вот у него конь так конь! аспаш кирои таъриф будааст!12. частица огранич. қариб, тахминан; человек лет так пятидесяти одами тахминан панҷоҳсола13. частица масалан, чунончӣ; в Душанбе летом жарко, так, температура в тени доходит до сорока градусов дар Душанбе тобистон гарм мешавад, масалан дар соя ҳарорат ба чил дараҷа мерасад вот так ана халос, ана, анаю мана; вот так так кор ҳамту будаастда, ана, дидӣ, халос; вот так клюква!, вот так фунт!, вот так штука! прост. аҷабо!, кора бинед-а!; всё так фарз кардем хамин тавр бошад; розӣ ҳастам, гирем ки…; давно бы так кайҳо ҳамин тавр карданатон даркор буд; за - прост. муфт, ройгон; и так [уж] бе ҳамон ҳам, бе ин ҳам; и так [уж] достаточно бе ин ҳам кифоя аст; и так далее (и т. д.) ва хоказо, ва ғайра (ва ғ.); [и] так и сяк I) ҳам ин тавру ҳамон тавр; ҳар хел; она [и] так и сяк примеряла шляпу вай шляпаро ҳам ин тавру ҳам он тавр пӯшида медид 2) (кое-как) чала-чулпа, нимкора 3)(ни то, ни сё) як навъ, на нағзу на бад; [и] так и так, [и] так и этак 1) см. [и] так и сяк 1); 2) ҳам ин тавр, ҳам он тавр, ҳам инчунин, ҳам ончунон; как [бы] не так ! ҳамин тавр набудагист!, ин тавр набошад даркор!; пусть так хуб, майлаш, бошад, ҳамин тавр бошад, бигузор; так бы ҳамин, ҳамин тавр; так бы и бросил всё ҳамин тавр ҳамаашро мепартофтам; так вот 1) инак, ҳамин тавр; так вот, слушайте, что дальше произошло [хайр набошад] гӯш кунед, охираш чӣ шуд; 2) ана [аз] барои ҳамин; так вот ему и приходится уезжать ана аз барои ҳамин аз ин ҷо рафтанаш лозим меояд; так его (их)! ҷазояш(он) бинад (бинанд)!, ҳақ!, меарзад!; так и 1) сахт, бисёр; слёзы так и льются из глаз ашк шаш катор аз чашмонаш мерезанд; солнце так и жжёт офтоб сахт месӯзонад 2) якбора, ҳамту; он так и обмер вай якбора карахт шуда монд 3) хеҷ; так они пойдёт с вами! вай ҳеҷ ҳамроҳи шумо намеравад!; так он тебя и послушал! магар вай гапи туро гӯш мекунад!; 4) нағз, хуб; я так и знал … ман нағз медонистам, ки …; так и быть шавад, шудан гирад, майлаш; так и есть дар ҳақиқат ҳам ҳамин тавр аст; так и знай(те) дониста мон(етон), дониста гир(ед), дар ёдат(он) бошад; так и знай, что это тебе не удастся дониста мон, ки ин корро карда наметавонӣ; так и надо (нужно) кому сазояш ҳамин аст, ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо! вай бо ҳамин сазовор аст!, ҳаққаш ҳамин!; так и так [мол, дескать] гӯё ҳамин хел; так или иначе 1) ба ҳар ҳол, ҳар тавре ки бошад 2) бо вуҷуди ин, ба ҳар ҳол; так как союз чунки, зеро ки…; я спешу, так как пора идти на работу ман мешитобам, чунки вақти ба кор рафтан шуд; так называемый ба номаш, гӯё ки; так на так прост, сар ба сар; так нет аммо; баръакс; ему надо быть дома, так нет, он ушёл вай бояд дар хона мебуд, аммо рафта мондааст; так себе ҳамту, бад не, як навъ; как вы себя чувствуете? - Так себе аҳволатон чӣ тавр? - Як навъ; так сказать вводн. ел. гуфтан мумкин; так точно воен. ҳа, ҳамин тавр; так что союз бинобар ин, барои ҳамин ҳам; времени у нас мало, так что поторопись вақтамон кам, бинобар ин ту тез бош; так чтобы союз ки…, то ки…, барои он ки…; надо выйти пораньше, так чтобы не опоздать барвақттар баромадан лозим, то ки дер намонем; будьте \так добры марҳамат фармоед, бемалол бошад, агар заҳмат нашавад -
51 течь
Iнесов.1. шоридан, рехтан, ҷорӣ шудан (будан), равон шудан (будан); река теч ет на юг дарё ба тарафи ҷануб ҷорӣ мешавад; слёзы текут ашк равон аст; кровь течёт из раны аз ҷароҳат хун меравад2. чакидан,сӯрох шудан (будан), обрав будан; крыша течет бом мечакад3. перен. равон шудан (будан) // (о мыслях, словах и т. п.) чорӣ шудан4. гузаштан; время теч ет быстро вакт тез мегузарад; его жизнь течет безмятежно зиндагонии ӯ оромона мегузарад <> слюнки текут оби даҳан меравадIIж1. рехтан(и), шоридан(и);2. сӯрох, шикоф, рахна; заделать течь сӯрохро баста маҳкам кардан; корабль дал течь киштӣ сӯрох шуд -
52 три
числ.1. се; трижды три -девять се карат се - нӯҳ2. шк. баҳои се <> два-три, две-три ду-се; в три ручья плакать (рыдать) шаш қатор ашк рехтан; в три шеи гнать (выгонять, выталкивать) груб. прост. зада ҳай кардан; с три короба наговорить (наобещать) як дунё гап задан, як ароба ваъда додан; ҷувол-ҷувол ваъда додан; гнуть (согнуть) в три дуги (в три погибели) таки по кардан; гнуться (согнуться) в три дуги (в три погибели) бо нӯги бинӣ хат кашидан; заблудиться в трёх соснах гаранг шуда мондан, ба кори осон дармондан -
53 туманить
несов. что1. бо туман фаро гирифтан, туман пахн шудан2. перен. хира (тира) кардан; гаранг кардан; слёзы туманят глаза ашк чашмро хира мекунад -
54 умиление
с риққат, мутаассирй; прийти в умиление мутаассир шудан, ба риққат омадан; слёзы умиления ашкҳои риққат -
55 утопать
несов.1. см. утонуть;2. перен чём ғарк шудан, ғӯтидан, пур шудан, пӯшида шудан; комната утопала в цветах хона пур аз гул буд; утопать в роскоши ба давлату сарват ғӯтидан утопать в крови ғарки хун шудан; утопать в слезах ғарқи ашк шудан
См. также в других словарях:
АШК — Алтайская шинная компания организация АШК Алтайский шинный комбинат с 2004 ранее: АШК (Алтайская шинная компания) + Барнаульскй завод технического углерода ОАО http://www.ashk.ru/ организация Источник:… … Словарь сокращений и аббревиатур
-ашк-(а) — I суффикс Словообразовательная единица, выделяющаяся в кличке животного по цвету шерсти (Пегашка и т.п.). II суффикс; = яшк (а) Формообразовательная единица, образующая 1) имена существительные женского рода с уменьшительно ласкательным или… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
Ашк — любовь (См. Махаббат) (Источник: «Исламский энциклопедический словарь» А. Али заде, Ансар, 2007 г.) … Ислам. Энциклопедический словарь.
ашк — I [اشک] 1. обе, ки аз гиря ва бо таъсири ҳиссиёти ҷисмӣ ё рӯҳӣ аз чашм фурӯ мерезад, сиришк, оби дида; қатраи оби чашм 2. гиря; ашки кабоб қатраҳое, ки вақти пухтани кабоб ба рӯи оташ мечаканд; ашки меғ (ё саҳоб) киноя аз борон; борон; ашки гарм… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
Ашк Упендранатх — (р. 14.12. 1910, г. Джаландхар, Пенджаб), индийский писатель. Пишет на хинди. Тема творчества А. ‒ жизнь маленького человека. Современный остросоциальный сюжет, яркая реалистическая манера, гуманный психологизм, жизнерадостный, саркастический… … Большая советская энциклопедия
-ашк-(а) и -яшк-(а) — суффикс 1. Формообразовательная единица, образующая: 1) имена существительные женского рода с уменьшительно ласкательным или только ласкательным значением (кудряшка, мордашка и т.п.); 2) имя существительное общего рода (дурашка) Толковый словарь… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
АШК Упендранатх — (р. 1910), индийский писатель (на яз. урду и хинди). Ром.: трилогия «Падающие стены» (1947, п. 1961), «Идущее по городу зеркало» (1963) и «Маленький светильник» (1969); «Ночной ад» (1968) и др. Сб. пьес «Перед бурей», «Пастухи» (обе 1948) … Литературный энциклопедический словарь
Ашк — Упендранатх (р. 14.12. 1910, г. Джаландхар, Пенджаб), индийский писатель. Пишет на хинди. Тема творчества А. жизнь маленького человека. Современный остросоциальный сюжет, яркая реалистическая манера, гуманный психологизм, жизнерадостный,… … Большая советская энциклопедия
ашкөк — (Алм., Жам.) асқа салатын екпе шөп. Бақшадан а ш к ө к әкел, асқа салайық. А ш к ө к салған тамақ дәмді, жұғымды болады (Алм., Жам.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ашкӯб — [اشکوب] кҳн 1. сақфи хона 2. ошёна, табақа, қабат … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ашкӯхидан — ошкӯхидан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ