-
1 шым
-
2 шым
Iсокр. шымытIIГ.: шӹмчаст. не; служит для образования отриц. ф. гл. 1 л. ед. ч. I прошедшего времениНигушко шым вашке я никуда не спешил;
тыйым шым вучо я не ждал тебя.
Шым турко, мыят совым кыраш тӱҥальым. В. Исенеков. Не стерпел, и я стал аплодировать.
Мый Верушлан садак шым ӱшане. Й. Ялмарий. Я всё же не поверил Веруш.
-
3 шым
II Г. шӹм част. не; служит для образования отриц. ф. гл.1. л. ед. ч. I прошедшего времени. Нигушко шым вашке я никуда не спешил; тыйым шым вучо я не ждал тебя.□ Шым турко, мыят совым кыраш тӱҥальым. В. Исенеков. Не стерпел, и я стал аплодировать. Мый Верушлан садак шым ӱшане. Й. Ялмарий. Я всё же не поверил Веруш. -
4 шым(ыт)
I Г. шӹ́м(ӹ т) семь. Шым йоча семь детей; шым шагат семь часов.□ Ик йӧ сӧ шым йӧ сым конда. Калыкмут. Одна беда приносит семь бед. Тыге шым ий эртыш. В. Иванов. Так прошло семь лет.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > шым(ыт)
-
5 шым
ир.брюки, штаны;жеке башы бир шымдын жети нардык баркы бар фольк. только одни штаны (богатыря) стоят семь одногорбых верблюдов;бадана шым см. бадана;шымын башына каптап жиберейин дедим эле я уж хотел было как следует осрамить его (букв. я хотел было его штаны нахлобучить ему на голову);шымын башына каптайт элем я бы его опозорил (букв. я бы его штаны надел ему на голову);шымы сыйырылды разг. с него маска сорвана, он осрамился (букв. с него штаны содраны);шымдай болуп калды он осрамился, он опозорился;аны шым кылып таштадык мы его осрамили. -
6 шым
-
7 шым
I. семь;шым окнан пӧрт — дом в семь окон.
II. отрицание при глаг. 1-го л. ед. ч. прош. вр.:мый книгам шым нал — я не взял книгу.
-
8 ӧшым
декабрь;декабрь тӧлысь кӧдзыд вӧсна ӧшымӧн шулӧмаӧсь — декабрь так назвали ( коми) из-за холода
-
9 шымқай
усилит.слово:шымқай көк – синий-пресиний
-
10 шым
тихо -
11 шым
молча--------молчаливый--------тихий--------тихо -
12 шым
тихо, спокойно -
13 шым
тихий; тихо; цыц -
14 шым
нар. тихо, спокойно ▪ şım bulırğa 1) притихнуть 2) успокоиться, молчать ▪ şım ğına 1) без шума, тихонько 2) тайком, незаметно -
15 шым гъусэ хуэщIын
шым и ныбэпххэр бгъэлалэу, бгъэгъущу бгъашхэу, псы ебгъэфэжмэщ
если коню ослабить подпруги, дать остыть, накормить и напоить, считается, что ты садишся на запасного коня -
16 шым-шыпырт
нареч.; разг.; превосх. ст. от шыпыртти́хо-ти́хо, о́чень ти́хо; без шу́машым-шыпырт утыру — сиде́ть о́чень ти́хо
-
17 шым калу
затаи́ть дыха́ниешым калып тыңлау — слу́шать затаи́в дыха́ние; обрати́ться в слух
-
18 шым-шыпырт калу
прити́хнуть -
19 шым бул!
молчи́! ни гугу́ -
20 шым булу
1) прити́хнуть, сти́хнуть; умо́лкнуть, смо́лкнуть2) усмири́ться, станови́ться кро́тким, усмирённым; поджа́ть хвост прост.
См. также в других словарях:
Шым — Имя при рождении Михаил Епифанов Дата рождения 25 января 1979(1979 01 25) (33 года) Место рождения Ростов на Дону, Ростовская о … Википедия
шым — рәв. Тыныч, тавыш тынсыз, бер хәрәкәт тә ясамый, бер тавыш та чыгармыйча шым утыр! Шым! Тик кенә торыгыз! … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шым ши — (Түрікм.: Ашх., Анн., Гяу., Тедж.; Қар., Тельм.) шым ораулы ши; боялған жүннен орап тоқыған мәнерлі, әшекейлі ши. Енем ш ы м ш и д і әлі сәнді орайды (Түрікм., Анн.). Ол тоқыған … ш ы м ш и д і кровать тұсына құрып қойсаң, персі кілемдеріңнен бір … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шымқым — (Орал, Казт.) болар болмас, азғантай ғана, бір шымшым (көбіне бір шымқым деп қолданылады). Үйде бір ш ы м қ ы м да ұн қалмады, ұн ала кел (Орал, Казт.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шым қара — (Маң.: Маңғ., Шевч.) шымқай қара, қап қара. Мен саған қаладан бір мойылдай ш ы м қ а р а бешпет шалбар әкелдім (Маң., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шым — зат. Жердің жылдар бойы шөп тамырлары тұтасып өскен құйқалы қабаты. зат. Жердің бірнеше жылдар бойы шөп тамырлары тұтасып өскен құйқалы, құнарлы қабаты … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шым ши — Шидің түрлі түсті жүн орау арқылы өрнектеп тоқылған түрі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шым үй — (Қост.: Камыш.; Торғ.: Жанг., Аман.; Көкш., Щуч.; ҚХР) шымнан қаланған үй. Күзге қарай қыстауға жақын жерден ш ы м ү й тұрғызып алдық (Қост., Камыш.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шымқу — 1 (Қарақ., Қоң.) қымқу, шалып шалып оттау (малдың жүріп бара жатып шөптің басын шалып оттауы). Жабыла оттап, ш ы м қ ы п келе жатқан жылқылар кәннен қаперсіз еді (Қарақ., Қоң.) 2 (Гур., Тең.) уыстау, жиыра ұстау. Айна алдында о жер, бұ жерін ш ы… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шым-шыпырт — рәв. Тып тын, бер тавышсыз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шым болу — (Сем., Ұрж.) шүмпілдеп тұру, ернеуімен бірдей болып толып тұру. Арықтың суы ш ы м б о л ы п тұр екен (Сем., Ұрж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі