-
81 пропащий
разг.1) құрыған, шаруасы біткен2) жоғалған, жоқ боп кеткен3) біткен, түзелуден кеткен, жөнделмейтін тіршілік, өмір -
82 прошлогодний
1) былтырғы, өткен жылғы2) былтыр болған, былтыр болып өткен -
83 бойкий
-ая; -ое1) җитез, өлгер, булдыклы2) үткен, тапкыр3) халык күп була торган, халык күп йөри торган, халык кайнап тора торган•- бойкое перо -
84 верный
-ая; -ое1) тугрылыклы, турылыклы, тугры, туры2) дөрес, дөреслекле3) ышанычлы, нык, ныклы; үткен, төгәл; төз4) ( неизбежный) котылгысыз, шиксез -
85 забористый
-ая; -оепрост.1) көчле, куәтле, зәһәр, үткен, каты2) перен. чәнечкеле; тупас -
86 зоркий
-
87 искромётный
-
88 негибкий
-ая; -ое1) бөгелми торган, сыгылмый торган2) перен. сыгылмалы булмаган, үткен булмаган -
89 обоюдоострый
-
90 остроумный
-
91 пронзительный
-ая; -ое1) ачы2) (о ветре, холоде и т.п.) үзәккә үтә торган; үтәдән үтә торган; зәһәр, ачы, кискен3) үткен; сынаулы -
92 пряный
-ая; -ое1) үткен, ачы; хуш исле2) тәмләткеч[ләр] салып әзерләнгән, тәмләткеч[ләр] салынган -
93 ухватистый
-ая; -оеразг.1) нык тотучан, нык эләктерүчән2) үткен, булдыклы, елгыр, җитез -
94 ушлый
-
95 хлёсткий
-ая; -ое1) авырттыра торган, авырттырып сыдыра торган; кискен2) перен. ачы, үткен -
96 цепкий
-ая; -ое1) каты кыса торган, эләктерә торган, эләктерүчән2) перен. үткен, үзенекен итүче (итә торган), үз дигәнен булдыручы -
97 чуткий
-
98 языкастый
-
99 кассалық операциялар
Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.
Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.
Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?
Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?
Бұл салада банкілер “Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы” ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.
В этой сфере банки руководствуются Законом РК “О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан”, а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.
Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.
По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.
Қолма-қол ақша:
Наличные деньги могут сдаваться:
- банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;
- в дневные и вечерние кассы банков;
- инкассаторларға;
- инкассаторам;
- кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;
- в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;
- жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.
- предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.
Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.
Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.
Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.
Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.
Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:
Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:
- егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;
- при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);
- қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.
- при наступлении сроков выплаты средств.
Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.
Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.
Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.
Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.
Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.
Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.
Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?
На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?
Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.
Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.
Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.
При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.
Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.
Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.
Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?
Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?
Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.
Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.
* * *кассовые операции (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы)Казахско-русский экономический словарь > кассалық операциялар
-
100 Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугахаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
“электронды” клиенттердің шотын жүргізу
ведение счета “электронных” клиентов
“наразылық білдірілген” (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
возврат неоплаченных документов по инкассо “с протестованием” (без протестования)
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
“Репо” келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям “Репо”
“депо” шотынан көшірме беру
выдача выписок со счета “депо”
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
кері “Репо” операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного “Репо”
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
бағалы қағаздарды “депо” шотына есептеу
зачисление ценных бумаг на счет “депо”
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
“депо” шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
списание ценных бумаг с счета “депо”
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
кері “Репо” туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном “Репо”
ценные бумаги, предназначенные для продажи
“Репо” келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, проданные по соглашению “Репо”
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
жылдық сыйақының … %-ы
… % годовых
тоқсандағы … %
… % за квартал
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от взысканной суммы
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от объема произведенных транзакций
алынған табыстан … %
… % от полученного дохода
түскен сомадан … %
… % от поступившей суммы
сомадан … %
… % от суммы
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы ветхих купюр
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы гарантии
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы годовых
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы за месяц
жоба сомасынан … %
… % от суммы проекта
мәміле сомасынан … %
… % от суммы сделки
Казахско-русский экономический словарь > Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
См. также в других словарях:
үткен — с. 1. Яхшы чәнчә яки яхшы кисә торган кырыйлы, нечкә яки юка йөзле; яхшы чәнчеп яки кисеп була торган үткен пәке. күч. Арык; очлаеп торган биянең сырты үткен 2. күч. Зирәк үткен акыллы 3. Елгыр, бик булдыклы үткен кызлар сизәрләр. рәв. Тәэсирле… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үткенәю — 1. (Үткенләү, үткерләү) 2 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қазанына қаспақ біткен — (ҚХР) байыған, дүние біткен, мал біткен … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
туада біткен — (Монғ.) туа біткен. Ана малдың физиологиялық ерекшеліктеріне байланысты т у а д а б і т к е н қасиеті (инстинкт) болады (“Үгітші”, 1987, №3, 24) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жүріп өткен қашықтық бойынша тұру нүктесін анықтау — (Определение точки стояния промером пройденного расстояния) картадағы сенімді деп танылған жергілікті жер нүктесінен қашықтық өлшеніп, карта масштабындағы қозғалыс бағытына қойылады … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шекарадан өткен кездегі бақылау — Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы өтетін адамдар, көлік құралдары, жүк және өзге де мүлік шекара және кеден бақылауынан өтуге тиіс. Санитарлық карантиндік, мал дәрігерлік, фито санитарлық және басқа бақылау түрлерінің тәртібін … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
біткен — (Монғ.) барлық. Тоғызынчы айда қар ери жауып, мұз боп қатқан. Б і т к е н жылқы, сиыр, қой айдан бастап отарға кеткен (Монғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
біткені — (Тау., Қош.) барлығы, бәрі, түгел, тұтас. Біздің б і т к е н і м і з ол үйге сыйып кеттік (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
біткен — есім. Барлығы, бәрі, түгел; атаулы. Кенет тағы қағылды, Зұрна б і т к е н өкіре, ішін тарта шиқылдай, әлемді басына көтерді (І. Есенберлин, Шығ. жин., 9, 243). Тоғай б і т к е н тонын шешті (А.Нұртазин, Көк тоғай, 8). Ондайда осы бір орта бойлы,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
алгыр — Үткен, җитез, уңган үзе сүзгә дә бик алгыр, бик чапак. АЛГЫР ЭТ – сир. Җәнлекне эзәрләп тотучы ау эте. күч. Ертлач, бернигә карамый үз дигәнен ала торган кеше турында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үткенлек — Үткен, үткер булу сыйфаты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге