-
21 глядеть
несов.1. нигоҳ кардан, нигаристаи, назар андохтан, тамошо кардан; глядеть в окно аз тиреза нигоҳ кардан2. кого-что прост. аз паси чизе, касе нигоҳ кардан, пинҳонй (дуздида) нигоҳ кардан; глядеть кого-л. в толпе дар байни издиҳом ба касе дуздида нигоҳ кардан3. на кого--что перен. ба ёд овардан, аз хаёл гузарондан; гляжу на своё прошлое… гузаштаи худро ба ёд овардам…4. на кого-что перен. нигоҳ кардан, муносибат кардан; гляди на вещи просто мушкилписандӣ накун5. на кого перен. разг. тақлид кардан, пайравӣ кардан, таассуб кардан; глядя на друга и он сделал то же ба ҷӯрааш тақлид намуда, вай ҳам ҳамин тавр кард6. на что перен. эътибор додан, парво кардан7. за кем-чем разг. назорат кардан, нигоҳубин кардан; глядеть за детьми ба кӯдакон нигоҳубин кардан; глядеть за порядком ба тартиб назорат кардан8. на что ба тарафе нигаронида шудан, ба тарафе нигоҳ кардан, дар ягон тараф воқеъ будан; дом бкнами глядел на море тирезаҳои бино ба тарафи баҳр буданд9. разг. (виднеться) намоён шудан, намудан10. в знач. вводн. сл. гляди, глядишь прост. (весьма вероятно) аҷаб нест ки…11. в знач. межд. повел. гляди(те)! ҳушёр бош(ед), эҳтиёт шав(ед)!; гляди, опять не упади! ҳушёр бош, боз наафтӣ!; глядите, больше мне не попадайтесь! эҳтиёт бошед, дигар ба ман дучор нашавед! <> глядеть волком песондан, бо адоват нигоҳ кардан; - исподлобья қавок андохта (беилтифотона) нигоҳ кардан; глядеть косо на кого-что каҷ нигоҳ кардан; глядеть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллук намудан; глядеть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан (нигоҳ кардан); глядеть во все глаза, глядеть в оба глаза бо диққат нигоҳ кардан; глядеть в могилу (в гроб) пой ба лаби гӯр будан, дар дами марг будан; глядеть в оба боэҳтиёт (эҳтиёткор, ҳушьёр) будан; глядеть не на что ба дидан намеарзад, кирои дидан намекунад; глядеть сквозь пальцы на что-л. мусоҳилакорӣ кардан; глядя по кому-чему-л. вобаста ба касе, чизе; мувофиқи касе, чизе; касеро, чизеро ба назар гирифта; на ночь глядя дар бевақтии шаб; ба торикии шаб нигох накарда; глаза бы [мои] не глядели намедидаму намесӯхтам; как в воду глядел гӯё ки ҳис карда буд, гӯё ки пешакӣ медонист; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад, ҳар ҷо, ки рост ояд; куда ни глянь, куда ни глянешь ба куҷое, ки назар андозӣ, дар ҳама ҷо; на свет [божий] не глядел бы дунё ба назарам наменамояд, дунё дар назарам торик аст; того и гляди қариб аст ки…; мумкин аст ки…; эҳтимол ки…; того и гляди, ребёнок заболеет қариб, ки кӯдак касал шавад; так и глядит фақат ҳаминро мехоҳад, орзуяш фақат ҳамин аст; что (чего) глядит?, куда глядит? чашмаш ба куҷо? -
22 держаться
несов.1. за кого-что и без доп. доштан; держаться рукой за перйла лестницы панҷараи зинаро бо даст доштан; держаться друг за друга 1) дасти ҳамдигарро гирифтан 2) перен. ба ҳамдигар ёрӣ расондан2. дошта шудан, андармон шудан, истодан; пуговица держится на одной нитке тугма ба як нах андармон аст; колесо едва держалось чарх ба зӯр меистод3. истодан, истода тавонистан; держаться на воде дар рӯи об нағӯтида истодан4. (находытъся) будан; держаться вместе бо ҳам будан; он держался в стороне от них вай худро аз онҳо канор мекашид5. истодан; он держался прямо вай рост меистод6. рафтор кардан; держаться уверенно дилпурона рафтор кардан; он держится очень скромно вай хеле хоксорона рафтор мекунад7. (сохраняться) мондан, боқӣ мондан; поистан, истодан; привычки могут дшго одатҳо мумкин аст муддати дароз боқӣ монанд; у него держится высокая температура таби вай ҳамчунон баланд аст; дом ветхий, едва держится хона кӯҳна, ба зӯр истодааст8. истодагарӣ (истодагӣ) кардан; держаться до прибытия подкрепления то расидани кӯмак истодагӣ кардан9. чего, за кем-чем гирифта рафтан, рафтан; держаться правой стороны аз тарафи рост рафтан; держаться принятого направления бо самти интихобшуда рас))тан; держаться в кильватере аз паси киштие бо як хат рафтан10. чего перен. пайравӣ кардан, риоя кардан; держаться намеченной цели ба сӯи мақсад рафтан11. страд. дошта шудан; нигоҳ дошта шудан <> держаться на волоске дар болои қил истодаи; держаться на честном слове амонат истодан; в чём [только] душа держится ҷонаш ба лаб омадааст; едва (еле) держаться на ногах ба зӯр ба по истодан; только держйсь! эҳтиёт кун!, хабардор бош! держиморда м мардумозор, муштзӯр -
23 доктринер
м (начётчик) доктринёр, оинпараст (касе, ки куркӯрона ба ягон таълимот пайравӣ мекуиад) -
24 друг
Iм1. дӯст, ёр, ҷӯра; закадычный друг ҷӯраи ҷонй (қарин); искренний друг дӯстӣ самимй; друг детства ҷӯраи айёми бачагй; друзья по оружию ҳамьяроқон; старый друг лучше новых двух посл. як дӯсти дерина беҳ аз ду дӯсти нав; дӯсти дерина - аспи зинкарда2. тарафдор, дӯстдор, пайрав, ишқбози чизе; общество друзей природы ҷамъияти дӯстдорони табиат3. обращ. дӯст, ҷӯра; любезный друг дӯсти меҳрубон <> дома 1) дӯсти хонадон 2) шутл. маъшуқи соҳибхоназан; будь друг (другом) як ҷӯрагӣ кунIIкр. ф. к другой: друга якдигарро, ҳамдигарро; другу ба якдйгар, ба ҳамдигар; другом яке аз дигаре, аз ҳамдйгар (мас. розй)\ друг за другом паи ҳам; друг на друга ба якдигар, ба ҳамдигар; друг о друге дар бораи якдигар (ҳамдигар); друг от друга аз ҳамдигар, аз як-дигар; друг перед \другом яке дар пеши дигар, дар пеши якдигар (ҳамдигар) -
25 иноверие
с уст. пайравӣ ба дини дигар -
26 модничать
несов. разг.1. (франтить) мӯдпарастӣ кардан, ба мод (мӯд) пайравӣ кардан, худпардозӣ кардан2. перен. (жеманничать) таннозӣ кардан -
27 наследник
м1. меросхӯр, ворис; законный наследник меросхӯри қонунӣ; оставить наследников аз худ меросҳӯр мондан // разг. шутл. (сын, ребёнок) меросхӯр2. перен. давомдиҳанда, пайрав; наследники революционных традиций давомдиҳандаи анъанаҳои революционӣ <> \наследник престола валиаҳд -
28 последователь
м пайрав, ҳаммаслак, тарафдор, шогирд -
29 преемник
м1. (наследник) халаф, ворис, ҷогир2. (последователь) пайрав, шогирд3. (по должности) ҷонишин, ҷогир -
30 прерафаэлиты
мн. (ед. прерафаэлит м) прерафаэлитҳо (зумраи рассомони ан-глиси миёнаи асри 19, ки ба санъати замонҳои аввали Таҷаддуд то Рафаэл пайравӣ мекарданд) -
31 приверженец
м тарафдор, пайрав. мухлис, ҳаводор -
32 приверженность
ж книжн. тарафдорӣ, пайравӣ, мухлисӣ, ҳаводорӣ (склонность) ихлосмандӣ, ҳавасмандӣ, шавқмандӣ, ишқбоз будан(и) приверженностьк театру ишқбози театр будан -
33 приверженный
(привержен -а, -о) книжн. (преданны) тарафдор пайрав, ҳаводор// разг. (склонный) ҳаваскор, дӯстдор, шавқманд, моил -
34 придаточный
барилова, изофӣ <> придаточное предложение грам. ҷумлаи пайрав -
35 примитивизм
м1. примитивизм, соддаписандӣ2. иск. примитивизм (пайравӣ ба санъати ибтидоии соддауслуб) -
36 прислушаться
сов.1. диққат карда гӯш андохтан (додан), бодиққат гӯш кардан, ҳама тан гӯш шудан; прислушаться к разговору ба гуфтугӯ диқкат карда гӯш андохтан2. перен. гӯш кардан, ба назар гирифтан, қабул кардан, пайравӣ (таваҷҷӯҳ) кардан; прислушаться к мнению товарищей ба гапи рафиқон гӯш кардан, фикрӣ рафиқонро ба назар гирифтан3. разг. омӯхта шудан, одат кардан; прислушаться к уличному шуму ба мағали кӯча одат кардан -
37 сателлит
м1. астр. ҳамроҳи сайёра2. перен. думрав, пайрав, ҳошиябардор; сателлиты империализма думравони империализм -
38 следование
с (по знач. гл. следовать 1-4) рафтан(и); ҳаракат кардан(и) пайравӣ кардан(и); следование поезда ҳаракат кардани поезд; поезд дальнего следования поезди дурраванда; следование моде мудпарастӣ <> путь \следованиея роҳи сафар -
39 стопа
Iж \. анат. кафи по(й); плоская стопа кафи ҳамвори (тахти) по; перелом стопы шикасти панҷаи пой2. уст. книжн. по, пойҳо3. уст. (поступь) қадам<> идти по чьим-л. стопам ба касе пайравӣ кардан, аз касе ибрат гирифтан; направить куда-л. свой стопы қадамҳои худро ба ҷое равона карданIIж лит. рукнж1. як даста, як гала, тӯп; стопа книг як даста китоб2. (мера бумаг) назид (1000 варак ғоқаз)IVж уст. (сосуд) соғар, ҷом, коса -
40 сторонник
м тарафдор, пайрав; сторонники мира тарафдорони сулҳ
См. также в других словарях:
ПАЙРАВ — (наст. имя Атаджан Сулаймони) (1899 1933) таджикский поэт. Сборник лирических стихов Цветок литературы (1931). Реформатор традиционной таджикской метрики … Большой Энциклопедический словарь
пайрав — I [پيرو] 1. аз қафои ё бо изи пои касе раванда, думрав, думравон 2. он ки дар шеър, дар масъалаҳои мафкуравӣ ё динӣ аз паси касе меравад ва ба ӯ тақлид мекунад; тарафдор II [پيرو] збш. :аъзои пайрав нисбат ба сараъзои ҷумла (дар ҷумлаи сода);… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
Пайрав — (псевдоним; настоящее имя Атаджан Сулаймони) (15.4.1899, Бухара, 9.6.1933), таджикский советский поэт. Учился в Бухаре и Мерве (ныне Мары). В 1916 поступил в Каганское русское реальное училище, за что подвергался преследованиям… … Большая советская энциклопедия
Пайрав — настоящие имя и фамилия Атаджан Сулаймони (1899 1933), таджикский поэт. Сборник лирических стихов «Цветок литературы» (1931). Реформатор традиционной таджикской метрики. * * * ПАЙРАВ ПАЙРАВ (наст. имя Атаджан Сулаймони) (1899 1933), таджикский… … Энциклопедический словарь
пайравӣ — [پيروي] аз пай рафтан; тақлид кардан, тақлид; пайравӣ кардан аз паи касе, чизе рафтан; ба касе, чизе тақлид кардан; кор ё фикри касеро давом додан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
Пайрав — ПАЙРÁВ (наст. имя и фам. Атаджан Сулаймони) (18991933), тадж. поэт. Сб. лирич. стихов Цветок литературы (1931). Реформатор традиц. тадж. метрики … Биографический словарь
ПАЙРАВ — (наст. имя и фам. Атаджан Сулаймони) (18991933), таджикский советский поэт, переводчик. Поэтич. сб. «Цветок литературы» (1931), «Стихи» (1932). Поэмы «Кровавый престол» (1931), «Башня смерти» (незаконч.).■ Диван, Душ., 1971 (на тадж. яз.);… … Литературный энциклопедический словарь
Таджикистан — Республика Таджикистан Ҷумҳурии Тоҷиқистон … Википедия
дунбол — [دنبال] думбол, ақиб, пас; дунболи… аз паси…; аз дунболи … а) аз паси…, аз қафои…, аз ақиби…; б) дар пайравии…, дар пайгирии (касе); дунболи ҳамдигар паси ҳам; дунболи касеро гирифтан а) аз ақиби касе рафтан; ба касе пайравӣ; б) касеро таъқиб… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мурид — [مريد] а 1. иродатманд, хоҳон, толиб 2. д. пайравикунанда, пайрав; он ки байат мекунад (мас., бо шайх, пир, эшон); мурид будан пайрав будан; мурид гирифтан ба муридӣ қабул кардан; мурид шудан пайрав ва шогирди шайх ё эшон шудан; байат намудан бо… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ҷавоб — [جواب] а 1. сухан ё гапе, ки дар посухи (ё ба ивази) пурсише гуфта мешавад, посух; суолу ҷавоб пурсишу посух: ҷавоби хаттӣ, ҷавоби шифоҳӣ 2. пайравӣ, назира (ба ягон шеър, ғазал ва ғ.); ҷавоб гуфтан а) посух додан ба пурсиши касе; б) назира… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ