Перевод: со всех языков на таджикский

с таджикского на все языки

как+что-то

  • 1 что

    I
    мест.
    1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?
    2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?
    3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?
    4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?
    5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?
    6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…
    7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!
    8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)
    9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонад
    II
    союз
    1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест
    2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд
    3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей
    4. вхо­дит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки

    Русско-таджикский словарь > что

  • 2 как

    I
    частица чӣ; как! Это он! чӣ! Ҳамон одам!; как? Разве все уже собрались? чӣ! Магар ҳама ҷамъ шуданд?
    II
    нареч.
    1. вопр. чӣ тавр, чӣ гуна, чӣ хел, ба кадом шакл; чй; как вы поживаете? аҳволатон чй тавр?; как ваши диела? корҳоятон чӣ тавр?; как вы сказали? шумо чи гуфтед?
    2. относ. чӣ хеле ки…, чи (ҳамон) тавре ки…; я написал, как вы сказали ман ҳамон тавре ки шумо гуфтед, навиштам
    3. определит. чӣ хел, чи тавр; как хорошо! чй хел нағз!; как жарко! чӣ хел гарм!
    4. времени вақте ки, ҳангоме ки…; как приеду, сообщу ҳамин ки омадам, хабар медиҳам <> как будто гуё, гуё ки; как бы [то] нй было дар ҳар ҳол; как бы чи хел карда; как бы он не узнал боз вай нафаҳмад; как вдруг якбора, яке, дафъатан, баного.ҳ, ногаҳон, нохост; как же! набошад чӣ!, албатта!; вы выполнили мою просьбу? - Как же! шумо илтимоси маро ба ҷо овардед? - Албатта!; как [бы] не так! умед накун!, беҳуда фикр накун!; как когда, когда как ҳар вақт ҳар хел, гоҳ ин тавр - гоҳ он тавр, як хел не; как кому, кому как ба як кас маъқул, ба дигаре не; как можно ҳар чӣ, ба қадри имкон; как можно больше ҳар чӣ бисьёртар; ему хотелось как можно скорёе добраться до дому ӯ мехост, ки ҳар чӣ тезтар ба хонааш расад; как ни в чём не бывало гӯё ки ҳеҷ ҳодисае нашуда буд; как и не бывало асараш ҳам намонд, буд ё набуд; как нельзя лучше бисьёр нағз; как попало чи тавре ки тӯғри (рост) ояд; как раз 1) (именно) маҳз, худи худаш; тебято как раз мне и надо маҳз худат ба ман даркор 2) в знач. сказ. айнан, худи худаш; лоиқ, муносиб; башмаки мне как раз кафш ба пои ман лоиқ аст; как сказать кӣ медонад; чӣ гӯям; как только ҳамин ки, … замон; как только доклад закончился, они ушли ҳамин ки маърӯза тамом шуд, онҳо баромада рафтанд; вот [оно] как! ҳамтуя!, аҷабо!
    союз
    1. сравн. …барин, чун, ҳамчун, мисли…, монанди…; степь широкая, как море дашти монанди баҳр васеъ; белый как снег барф барии сафед; бледный как полотно дока барин сафед; как нарочно қасдан кардагй барин
    2. присоед. ҳамчун, чун; я советую вам как друг ман ба шумо чун дӯст маслиҳат медиҳам
    3. врем. ҳамин ки…, дар баробари…; как приедешь, напишй ҳамин ки рафта расиди, хат навис
    4. уст. прост. агар; найдёшь дело, как захочешь агар хоҳи, кор меёби <> как скоро уст. книжн. 1) врем. ҳамин ки, …замон; как скоро он уедет… вай рафтан замон 2) усл. модом ки, агар; как скоро мы признали, что он прав, то… модом ки мо ӯро хак донистем, пас…

    Русско-таджикский словарь > как

  • 3 собака

    ж
    1. саг, кучук; дворовая собака. саги хонагй; охотничья собака саги шикорӣ; служебная собака саги пайгир
    2. прост. бран. саг, кучук <> его здесь каждая собака знает вайро ҳар як саги кӯча мешиносад; как собака прост. саг барин; как (что) собак нерезаных аз ҳад зиёд, хеле бисёр; [как] собака на сене на ба худам шавад, на ба кас; как кошка с собакой сагу гурба барин; собаку съел на чём, в чём ба коре устухон надорад; с собаками не сыщешь кого-что-л. ёфтанаш мушкил; вешать собак на кого-л. прост. касеро мазаммат (маломат) кардан, гуноҳро ба гардани касе бор кардан; гонять собак прост. танбалӣ кардан, бекор гаштан; нужен (нужна, нужно) как собаке пятая нога прост. ба гӯши мурда азон хондан барин; нақораи баъд аз ид барин; собака лает, ветер носит посл. абрро бонги саг зиён накунад; ак-аки сагро бод мебарад

    Русско-таджикский словарь > собака

  • 4 песок

    м
    1. рег; жёлтый песок реги зард; золотоносный песок реги тиллодор
    2. мн. пески регзор; зыбучие пески реги равон
    3. разг. то же, что сахарный песок шакар; песок сыплется у когоу из кого биниашро гиред,ҷонаш мебарояд, фартут аст; протереть с песком кого прост. сахт сарзаниш (маломат) кардан, коҳиш (накӯҳиш) кардан, танбеҳ додан; строить на песке ба руи об навиштан; как песок морской, как (что) песку морского беҳадду ҳисоб, аз мӯи сар ҳам зиёд; чунон бисёр, ки хар намехӯрад

    Русско-таджикский словарь > песок

  • 5 дробина

    ж донаи сочма <> как (что) слону дробина филро пашша газидагӣ барин

    Русско-таджикский словарь > дробина

  • 6 слон

    м
    1. фил
    2. шахм. фил <> делать из мухи слона аз пашша фил сохтан; аз гурба шер сохтан; слона не приметить ирон. чизи асосиро надидан, бо чизҳои майда-чуйда овора шудан; слон на ухо наступил кому дар мусиқӣ ҳафтафаҳм; как (что) слону дробина филро пашша газидагӣ барин

    Русско-таджикский словарь > слон

  • 7 тот

    м (та ж, то с, те мн.) жст.
    1. указ. он, ҳамон, вай, ӯ; дайте мне вон ту книгу ба ман ана вай китобро диҳед; на том берегу дар он соҳил; по ту сторону дар он тараф; в тот день было тепло он рӯз хаво гарм буд
    2. указывает на предмет в главном предл., к которому относится придат. предл.: я спрошу у того, кто знает ман аз он кас мепурсам, ки медонад; он приехал в тот город, где родился вай ба шаҳре омад, ки дар он таваллуд ёфтааст
    3. указ. (этот) он, ҳамон; он вошёл не в тот вагон ӯ на ба он вагон даромад; я взял не ту книгу ман на ои китобро гирифтам; с тех пор, с той поры аз он вақт (замон); аз ҳамон боз
    4. при перечис.гении или сопоставлении ин, он, ҳамин, ҳамон; тем или иным способом бо ин ё он роҳ; с той или с другой стороны аз ин ё он тараф; ни тот ни другой на ин, на он; и тот и другой ҳар ду, ҳар кадом, ҳам ин - ҳам он
    5. определит., чаще в срчет. «тот же, тот же самый» ҳамон, ҳамин, нн, он; на нём была та же чёрная одежда дар танаш ҳамон либоси сиёҳ буд//в знач. сущ., чаще с отриц. тот м, та ж., то с он, ҳамон, вай; он теперь не тот вай ҳоло тамоман дигар шудааст
    6. то с 1) в составе сложных союзов: благодаря тому что ба сабаби он ки, бинобар он ки; ввиду того что аз боиси он ки, бинобар он ки, ба сабаби он ки; в то время как… дар сурате ки …; для того чтобы барои он ки; до того что то ба дарачае ки; между тем как ҳол он ки; несмотря на то, что бо вуҷуди он ки; подобно тому как ба монанди он ки; по мере того как ба андозаи он ки, ба қадри он ки; тем временем дар айни замон, дар айни ҳол; с тем чтобы барои он ки 2) в вводных словах и с.ювосочетаниях: вместе с тем баробари ин, баробари ҳамин (хамон); к тому же дар болои он, илова бар он; кроме того [ба] ғайр аз он; между тем дар зимни он, ҳол он ки; тем не менее бо вуҷуди ин, сарфи назар аз ин; сверх того илова бар он, дар болои он; ба замми он <> тот свет охират, он дунё; отправить на тот свет ба дорулбақо фиристондан, куштан: отправиться на тот свет ба дорул-бақо рафтан, мурдан; тот или другой (иной) ё ин, ё он; тому назад пеш аз ин, аз ин пеш; муқаддам; тод тому назад як сол пеш аз ин; и тому подобное (и т. п.) ва монанди ин; более того зиёда аз ин; до того то ба дараҷае; [и] без того бе ҳамон ҳам, бе он ҳам; не то, что (чтоб, чтобы) на ин ки, на танҳо; не то, что (чтоб, чтобы)…, а и … на ин ки, на танҳо (аммо, … лекин); он не то что институт, а и средней школы не закончил вай на ин ки институт, балки мактаби миёнаро ҳам тамом накардааст; и то прост. дуруст, дар ҳақиқат, ҳамин тавр; набошад чӣ, ҳадия; [да] и то сказать ҳамин тавр, хақиқатан; то-сё, то да сё, [и] то и сё, пока то да сё то ҳаш--ҳаш гуфтана, ана мана нагуфта; пока собирались к нему, пока то да сё, а он тем временем и ушёл ба пеши вай рафтанӣ шудему то ана мана гуфтан баромада рафтааст; ни то ни сё 1) (о ком-л.) на ину на он; на обу на оташ, на мурдаю на зинда; он так себе, ни то ни сё ӯ ҳамтуякак, на ин тавру на он тавр, на ин тарафу на он тараф; 2) (о чём-л.) на ину на он, як навъ, на хубу на бад; 3) (об ответе, решении) на ҳа на не; ни с того ни с сего бе ҳеҷ асос, бе ҳеҷ сабаб; то и дело дам ба дам, доимо, ҳамеша; то и знай прост. танҳо, фақат; доимо, хама вақт; то ли дело бисёр хуб, тамоман дигар; того и жди (гляди) аҷаб не ки, қариб ки, эҳтимол ки; того и гляди он нагрянет к нам в гости аҷаб не, ки ӯ ба хонаи мо меҳмон шуда омада монад; во что бы то ни стало ба ҳар ҳол; встать не с той ноги бо пои чап хестан; если уж на то пошло модоме ҳамин хел шуда бо-шад; и то хлеб ба ҳаминаш ҳам шукр; как бы то ни было ба ҳар ҳол, ҳар коре, ки нашавад; не на того напал! аноиатро ёфтӣ!; не тем будь помянут кирои гап не; платить той же монетой ба некӣ - некӣ, ба бадӣ - бадӣ; тем же миром мазаны, того же поля ягода кал додари кӯр

    Русско-таджикский словарь > тот

  • 8 знать

    I
    несов.
    1. что, о комчем донистан, огоҳӣ (хабар) доштан, бохабар (воқиф, огоҳ) будан; шинохтан; знать намерения противника нияти душманро донистан, аз нияти душман бохабар будан; все уже знают о случившемся аз воқеа кайҳо ҳама хабардоранд; я не знаю, где она живет ман ҷои истиқомати ӯро намедонам; насколько я знаю… ба андозае, ки ман медонам…; как я могу об этом знать? ман инро аз куҷо донам?
    2. что донистан, балад будан; тасаввур[от] доштан; знать язык забон донистан; знать своё дело кори худро донистан, дар кори худ балад будан // с неопр. или с прид. предл. (уметь) тавонистан;знать, как себя вести одоби муоширатро риоя карда тавонистан; шинухез карда тавонистан
    3. кого (быть знакомым) ошной доштан, шиносо будан; я его совсём не знаю ман бо ӯ мутлақо шинос нестам; знать кого-л. по имени номи касеро донистан; знать в лицо кого-л. касеро аз рӯи қиёфа шинохтан
    4. чтр ҳис кардан, дарк кардан, донистан, фаҳмидан; я знаю, это даром не проидет ман медонам, ки ин [кор] беҷазо намемонад
    5. что аз сар гузарондан, таҳаммул кардан; он знал и горе и радость ӯ ҳам ғам ва шодиро аз сар гузарондааст
    6. чаще с отриц. эътироф (иқрор) кардан; он знать ничего не хочет ӯ ба ҳеҷ чиз иқрор шудан намехоҳад
    7. знаешь, знаете в знач. вводн. сл. оё медонӣ (медонед), медонӣ чӣ, медонед чӣ; знаете, я уже совсем здоров медонед чӣ, ман тамоман сиҳат шудам <> знать вдоль и поперек (насквозь, наперечет, как свой пять пальцев) панҷ ангушт (панҷа) барин нағз донистан; знать все ходы и выходы ҳамаи роҳу растаро донистан; роҳи даромаду баромадро донистан; знать за собой что ба ягон камбудии худ иқрор будан; знать меру аз ҳад нагузаштан; - про себя прост. нагуфтан, пинҳон доштан; знать свое место ҳадди худро донистан (шинохтан); знать толк в ком-чем ба қадри ҳалвою набот расидан, қадри ҳалвою наботро донистан; знать цену кому-чему-л. ба қадри касе, чизе расидан; знать себе цену кадри худро донистан; дать знать кому о ком-чем хабар додан, хабардор кардан; дать знать о себе худро маълум кардан; арзи ҳастӣ кардан; дать себя знать худро нишон додан, ҳис карда шудан; не знать, куда глаза деть сахт хиҷолат кашидан; не знать, куда руки деть аз шарм дасту по хӯрдан (худро гум кардан); не знать, куда себя деть чӣ кор карданро надонистан; не могу знать уст. намедонам; знать не знаю ҳеҷ (асло) намедонам; знай наших! прост. мо ана ҳамин хел!, ба мо қоил шав!, бо мо шӯхӣ накун!; знаем мы вас! прост. ирон. кӣ будану чй будани шуморо медонем!, мо пӯсти шуморо дар чармгарӣ ҳам мешиносем!; знай себе (в сочет. с гл.) парвое накарда…; а он знай себе покуривает вай бошад парвое накарда. тамоку мекашад; бог знает кто (что, куда) 1) худо медонад кн (чӣ, ба куҷо)… 2) чандои хуб нест; будешь (будете) знать, как… дониста мемонӣ (мемонед), ки…, дониста бош(ед), ки…; как знаешь (знаете) ихтиёрат(он), майлат(он); как знать, кто знает чӣ донам, аз куҷо [ме]донам, маълум нест, кӣ медонад; кто его знает, бог (господь) его знает, черт его знает кӣ медонад, худо медонад; пора [и] честь знать 1) бас аст, кофист 2) иззати нафси худро донистан даркор; вақти рафтан (хайру хуш) расид; то и знай в сочет. с гл. ҳамеша, доимо, дамодам, дам ба дам; только и знает (знаю, знаешь), что… ба ғайр аз ин дигар ҳеҷ корро намедонад (намедонам, намедонӣ); аз а в глаза не знает алифро калтак мегӯяд, балоро ҳам намедонад
    II
    вводн. сл. прост. аз афташ, аз афти кор, эҳтимол, шояд
    ж собир, аъёну ашроф

    Русско-таджикский словарь > знать

  • 9 так

    1. нареч. ҳамин тавр, инак, ин хел, ҳамин хел; он сказал именно так вай маҳз ҳамин тавр гуфтааст
    2. нареч. ин қадар, он қадар, чунон; я так много ходил, что едва стою на ногах ман чунон бисёр гаштам, ки ба зӯр пойҳоям рост меистанд
    3. нареч. бенатиҷа, беҷазо; это так не пройдет ин беҷазо намемонад; так оставить этого нельзя ин корро бенатиҷа монондан мумкин нест
    4. нареч. ҳамту, беғаразона; он сказал это просто так ӯ инро ҳамту гуфт 5.нареч. разг. худ ба худ, ҳамту; болезнь не пройдет так дард худ ба худ намемонад; я итак достану, без лестницы ман ҳамту бе нардбон ҳам мегирам
    6. частица разг. ҳеҷ чиз, ҳеҷ, ҳеҷ гап не; что с тобой ? - Так ба ту чӣ шуд?- Ҳеҷ гап не
    7. союз дар он сурат, пас,набошад, -дия; работу сделал, так можно и отдохнуть корро иҷро карда бошӣ, дам гирифтан мумкин аст; работать, так работать кор кардан бошад - кор кардандия
    8. частица пас; бинобар ин; хӯш; так ты мне не веришь? пас ту ба ман бовар намекунӣ?; так едем? пас меравем?
    9. союз аммо, вале; афсӯс, ҳайф; я говорил ему, так он не сделал этого ман ба ӯ гуфта будам, аммо вай ин корро накард
    10. частица бале, ҳа, оре, дар ҳакиқат; так это он? ин кас дар ҳақиқат, вай бошад?; так вы не ошиблись бале, шумо хато накардед
    11. частица усил. чунин; чӣ хел; я так думаю, что ты неправ ман чунин фикр дорам, ки гапи ту ҳак нест; вот у него конь так конь! аспаш кирои таъриф будааст!
    12. частица огранич. қариб, тахминан; человек лет так пятидесяти одами тахминан панҷоҳсола
    13. частица масалан, чунончӣ; в Душанбе летом жарко, так, температура в тени доходит до сорока градусов дар Душанбе тобистон гарм мешавад, масалан дар соя ҳарорат ба чил дараҷа мерасад вот так ана халос, ана, анаю мана; вот так так кор ҳамту будаастда, ана, дидӣ, халос; вот так клюква!, вот так фунт!, вот так штука! прост. аҷабо!, кора бинед-а!; всё так фарз кардем хамин тавр бошад; розӣ ҳастам, гирем ки…; давно бы так кайҳо ҳамин тавр карданатон даркор буд; за - прост. муфт, ройгон; и так [уж] бе ҳамон ҳам, бе ин ҳам; и так [уж] достаточно бе ин ҳам кифоя аст; и так далее (и т. д.) ва хоказо, ва ғайра (ва ғ.); [и] так и сяк I) ҳам ин тавру ҳамон тавр; ҳар хел; она [и] так и сяк примеряла шляпу вай шляпаро ҳам ин тавру ҳам он тавр пӯшида медид 2) (кое-как) чала-чулпа, нимкора 3)(ни то, ни сё) як навъ, на нағзу на бад; [и] так и так, [и] так и этак 1) см. [и] так и сяк 1); 2) ҳам ин тавр, ҳам он тавр, ҳам инчунин, ҳам ончунон; как [бы] не так ! ҳамин тавр набудагист!, ин тавр набошад даркор!; пусть так хуб, майлаш, бошад, ҳамин тавр бошад, бигузор; так бы ҳамин, ҳамин тавр; так бы и бросил всё ҳамин тавр ҳамаашро мепартофтам; так вот 1) инак, ҳамин тавр; так вот, слушайте, что дальше про­изошло [хайр набошад] гӯш кунед, охираш чӣ шуд; 2) ана [аз] барои ҳамин; так вот ему и приходится уез­жать ана аз барои ҳамин аз ин ҷо рафтанаш лозим меояд; так его (их)! ҷазояш(он) бинад (бинанд)!, ҳақ!, меарзад!; так и 1) сахт, бисёр; слёзы так и льются из глаз ашк шаш катор аз чашмонаш мерезанд; солнце так и жжёт офтоб сахт месӯзонад 2) якбора, ҳамту; он так и обмер вай якбора карахт шуда монд 3) хеҷ; так они пойдёт с вами! вай ҳеҷ ҳамроҳи шумо намеравад!; так он тебя и послушал! магар вай гапи туро гӯш мекунад!; 4) нағз, хуб; я так и знал … ман нағз медонистам, ки …; так и быть шавад, шудан гирад, майлаш; так и есть дар ҳақиқат ҳам ҳамин тавр аст; так и знай(те) дониста мон(етон), дониста гир(ед), дар ёдат(он) бошад; так и знай, что это тебе не удастся дониста мон, ки ин корро карда наметавонӣ; так и надо (нужно) кому сазояш ҳамин аст, ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо! вай бо ҳамин сазовор аст!, ҳаққаш ҳамин!; так и так [мол, дескать] гӯё ҳамин хел; так или иначе 1) ба ҳар ҳол, ҳар тавре ки бошад 2) бо вуҷуди ин, ба ҳар ҳол; так как союз чунки, зеро ки…; я спешу, так как пора идти на работу ман мешитобам, чунки вақти ба кор рафтан шуд; так на­зываемый ба номаш, гӯё ки; так на так прост, сар ба сар; так нет аммо; баръакс; ему надо быть дома, так нет, он ушёл вай бояд дар хона мебуд, аммо рафта мондааст; так себе ҳамту, бад не, як навъ; как вы себя чувствуете? - Так себе аҳволатон чӣ тавр? - Як навъ; так сказать вводн. ел. гуфтан мумкин; так точно воен. ҳа, ҳамин тавр; так что союз бинобар ин, барои ҳамин ҳам; времени у нас мало, так что поторопись вақтамон кам, би­нобар ин ту тез бош; так чтобы союз ки…, то ки…, барои он ки…; надо выйти пораньше, так чтобы не опоздать барвақттар баромадан лозим, то ки дер намонем; будьте \так добры марҳамат фармоед, бемалол бошад, агар заҳмат нашавад

    Русско-таджикский словарь > так

  • 10 до

    межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)
    II
    предлог с род.
    1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус
    2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан
    3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво
    4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад
    5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм
    6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)
    II
    с нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан

    Русско-таджикский словарь > до

  • 11 смотреть

    несов.
    1. на кого-что, во что нигоҳ кардан, нигаристан, назар андохтан; смотреть на часы ба соат нигоҳ кардан; смотреть вперёд ба пеш нигоҳ кардан; смотреть в окно аз тиреза нигоҳ кардан; смотреть в микроскоп бо микроскоп нигоҳ кардан; смотреть устало хастаҳолона нигоҳ кардан; смотреть исподлобья песондан, бад-бад нигоҳ кардан; смотреть печально ғамгинона нигоҳ кардан // повел. смотри(те) (знак отсылки в тексте - см.) нигоҳ кун(ед) - ниг.
    2. на кого-что перен. разг. фикр доштан (кардан); как вы смотрите на то, чтобы пойти погулять? шумо фикри сайр кардан надоред?; как вы на это смбтрите? шумо дар бораи ин кор чӣ фикре доред // без доп. разг. фикр кардан, шах шуда истодан; надо было раньше смотреть пештар фикр кардан лозим буд; чего смотришь, помогай! чаро шах шуда истодаӣ, ёрдам кун!
    3. кого-что дидан, дида баромадан; я смотрел вашу рукопись ман дастнависи шуморо дида баромадам; врач смотрел больного духтур беморро муоина кард
    4. кого-что тамошо кардан, дидан; смотреть новый спектакль спектакли навро тамошо кардан; смотреть выставку выставкаро тамошо кардан
    5. за кем--чем разг. нигоҳубин (назорат, парасторӣ) кардан; смотреть за порядком тартиботро назорат кардан; смотреть за больным ба бемор нигоҳубин кардан
    6. на кого-что перен. разг. таклид кардан, нигоҳ кардан; аҳамият додан, парво кардан; ты на него не смотри, дёлай по своему ту ба вай таклид накун, ба таври худ рафтор кун; вы на это не смотрите шумо ба ин аҳамият надиҳед, шумо ба ин парво накунед
    7. на кого-что и без доп. пе-рен. намоён будан, дида шудан; из-за облаков смотрели звёзды аз миёни абр ситораҳо намоён буданд
    8. на кого-что, во что рӯ ба чизе будан; окна школы смотрят во двор тирезаҳои мактаб рӯ ба ҳавлӣ мебошанд
    9. кем-чем разг. намуд доштан; смотреть героем намуди каҳрамонона доштан; он смотрит орлом намудаш ғурурнок аст
    10. повел. разг. смотри(те) ҳушьёр бош(ед), зинҳор; смотри, будешь виноват! ҳушёр шав, ки гунаҳкор мешавӣ!; смотри, чтобы не получилась неприятность бохабар бош, то ягон нохушӣ рӯй надиҳад; смотри, не простудись! бохабар бош, то шамол нахӯрӣ!
    11. повел. разг. смотри бин; смотрите бинед; смотрите, как она танцует! бинед, чӣ хел рақс мекунад!
    12. в знач. вводн. сл. разг. смотрю бинам, нигоҳ кунам; смотрим бинем, нигоҳ кунем; смотрю я, а он уже убежал бинам, вай аллакай гурехтааст
    13. в знач. вводн. сл. разг. смбтришь (между тем, и вот) ҳамин ки …, аммо; не успеешь оглянуться, смотришь, уже вечер ана-мана нагуфта, мебинед, ки шаб шудааст <> смотреть волком песондан, бо адоват нигоҳ кардан; смотреть другими глазами бо чашми дигар дидан, аз дигар нуктаи назар баҳо додан; смотреть косо на кого-что каҷ (нописандона, бадхоҳона) нигоҳ кардан; смотреть сверху вниз на кого-л. ба касе мағрурона нигоҳ (муомила) кардан; он смотрит сентябрем шутл. аз қошу кавоқаш барф меборад; смотреть в глаза кому-л. 1) бо диққат нигоҳ кардан, зеҳн мондан, чашм дӯхтан 2) барои ба касе маъқул шудан кушиш намудан; смотреть в глаза (в лицо) чему нотарс рӯ ба рӯ шудан (нигоҳ кардан); смотреть в глаза смерти аз марг наҳаросидан; смотреть во все глаза, смотреть в оба глаза чаҳорчашма нигоҳ кардан, бо диққат нигоҳ кардан; смотреть в оба хушёр будан; смотреть сквозь пальцы беэътиноёна назар кардан, мусоҳилакорӣ кардан, чашм пӯшидан; \смотреть со своёй колокольни на кого-что-л. касеро, чизеро бо гази худ чен кардан; того и смотри прост. қариб аст, ана ҳозир

    Русско-таджикский словарь > смотреть

  • 12 будто

    1. союз сравн. (словно, как) гӯё, гӯё ки, мисли ин ки, … барин; звёзды мерцали, будто огоньки ситорагон чароғчаҳо барин милт-милт мекарданд; он замолк, будто прислушиваясь к чему-то у, гӯё ба овозе гӯш медода бошад, хомӯш монд // в сочет.: будто бы, как будто, как будто бы гӯё ки…, мисли ин ки…; он как будто бы забыл о присутствующих ӯ гӯё ки ҳозиронро фаромӯш карда буд
    2. союз ызъясн. (выражает сомнение) гӯё, гӯё ки… (бо ифодаи шубҳа); он говорил, будто встретил их в Москве вай мегуфт, ки гӯё онҳоро дар Москва дида бошад // в сочет.: будто бы, что будто, что будто бы гӯё, гӯё ки…, мисли ин ки…; говорили, что будто он уехал мегуфтанд, ки гӯё ӯ рафтааст
    3. частица разг. (кажется) … барин; он будто вышел ӯ берун баромадагӣ барин // в сочет.: как будто, как будто бы гӯё, гӯё ки, монанди ин ки…; больному как будто стало лучше аҳволи бемор гӯё беҳтар шуд
    4. частица вопр. уст. (раз-ве, иеужели) наход, наход ки…, магар,оё

    Русско-таджикский словарь > будто

  • 13 да

    I
    частица
    1. утв. ҳа, ҳо, бале, оре; все пришли?-Да. ҳама омаданд? - Ҳа; да, конечно ҳа, албатта
    2. (так, действительно) ҳақиқатан, ҳақиқатан ҳам, дар воқеъ; да, много лет прошло с тех пор ҳақиқатан ҳам аз байн бисёр солҳо гузашт
    3. (кстати, в дополнение к сказанному) воқеан, ҳа, гуфтагӣ барин; да, чуть незабыл… воқеан, қариб буд фаромӯш кунам…
    4. (как же, как бы не так) осон не, умед накун(ед); да! заставишь его поехать туда вайро ба он ҷо фиристодан осон не!
    5. вопр. ҳамин тавр?, ҳамтумӣ?; он уехал.- Да? а я и не знал вай рафт.- Ҳамтумӣ? ман бехабар // (не правда ли?) ҳамин тавр не?, албатта; ты придёшь, да? ту албатта меоӣ? // («что?», «слушаю!» - напр. по те-лефону) лаббай, гӯшам ба шумост
    6. усил. э, наход; да что с вами го-ворйть! э, бо шумо гап задан чӣ ҳоҷат!; да не может быть! наход ҳа-мин тавр бошад!; это что-нибудь да значит ин ҳазл не, ин албатта аҳа-мият дорад
    7. с повел.: -чӣ, канӣ; да вставай же! хези-чӣ!; да пустйте же! сар диҳед-чӣ!
    8. с гл. 3 л. наст. и буд. (пусть) бигузор, бод; да здрав-ствует наш геройческий народ! зинда бод халқи қаҳрамони мо! <> ай да…! бале!, офарин!, салламно!; ну да! 1) (как бы не так) осон не, осон нашудааст 2) (конечно) албатта, шаке нест, ба ростй 3) (неужели) наход?; я завтра полечӯ на Сёверный полюс.- Ну да? ман пагоҳ ба Қутби Шимол мепарам.- Наход?; да нӯ 1) -э; данӯ его равад-э 2) то же, что ну да 3; [вот] это да! прост. (выражает восхищение) ӯ-ҳӯ!, ана халос!, бай-бай!, ваҳ!
    II
    союз
    1. соед. ва, ҳам, ӯ; он да я ману вай // в сочет.: кожа да ко-сти пӯсту устухон; хлеб да соль нону намак
    2. присоед. ҳам, ва ҳам, боз, ва боз, ва, ӯ; какйе же вы весёлые, да трудолюбйвые! шумоён аҷаб шод-мону меҳнатдӯст будаед! // в сочет. с нареч. «ещё», «вдобавок»,«притом» ки…, зимнан, ва он, он ҳам, ҳам; купйл кнйгу, да ещё какӯю интерёсную китобе харид(ам), ки хеле мароқовар аст
    3. против. (а, но, однако) аммо, вале, лекин, дау\ он охотно бы сдёлал это, да у него нет врёмени вай бо дилу ҷон ин корро мекард, аммо вақт надорад; дорого - да мйло… қимат бе ҳикмат нест; мал золотнйк, да дорог погов. да хурдтараки калонкор; тилло гарчи хурд аст, қиматаш бузург аст <> да и союз 1) соед. ва, ҳам, =у; шёл мймо да и зашёл гузорам афтоду даромадам 2) присоед. ҳам, ва ҳам, боз, ва боз, ва, =у; я никогда нё был в тех краях, да и вряд ли сумёю побывать ман ба он ҷоҳо ҳеҷ гоҳ нарафтаам ва гумон ҳам надорам, ки рафта метавонам 3) против. аммо, вале, лекин, ӯ; есть у нас рёчка, да и та неглубокая дар ҷои мо дарёчае ҳасту вай ҳам чуқур не; да и говорить-то об этом не стоит дар ин хусус ҳоҷати гап задан ҳам нест; да и только халос, ӯ халос, бас, ӯ бас; плачет, да и только гирья мекунаду халос

    Русско-таджикский словарь > да

  • 14 бог

    м худо, оллоҳ, яздон, изад, эзид <> боже!, боже мой!, бог мой! в знач. межд. худоё!, ё оллоҳ!, парвардигоро!, алҳазар!, тавба!;бог знает (бог весть) кто (что, куда) 1) худо медонад кӣ (чӣ, ба кучо)… 2) чандон хуб нест; бог послал уст. неъмати худодод; бог прибрал кого прост. худо гирифт; не бог весть что (как, какой) чандон хуб нест, кирои не; бог с тобой 1) (как можно) ин чӣ гап?, ба ту чӣ шуд?; бог с тобой, что ты говоришь? ба ту чӣ шуд, чиҳо гуфта истодаӣ? 2) (как хочешь) ихтиёрат, майлат, ҳаволаат ба худо; поезжай, бог с тобой рафтан гир, ёрат худо; давай бог ноги бо тамоми қувват давидан, ҷуфтак кашида гурехтан; дай бог кому худо расонад, илоҳи ҳамин тавр шавад, худо зиёда кунад; ейбогу!, истинный бог ! ба худо!, ба ростӣ!, худо шохид!; как бог свят уст. бешакку шубҳа, худо хозир, ки…; как бог на душу положит хар тавре ки шавад; не дай бог (боже), избави (сохрани) - (боже) худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; не приведи бог ! худо накунад\я худо нишон надихад!; одному богу известно худо медонад; отдать богу душу чон ба ҷаббор супурдан; ради бога! аз барои худо!; побойся (побоитесь) бога! аз худо тарс(ед)!, раҳм (инсоф) кун(ед)!; привёл - уст. худо расонд, тақдир мададгор шуд; с богом! уст. худо ёрат!; сяава богу 1 е жт. сшз. (хорошо) худоро шукр 2) вводн. сл. (к счастью) шукр, шукр ки…, хушбахтона; опасность, слава богу, миновала шукр ки хатар гузашт; убей меня бог ! худо занад, ки…; царь и бог худаш подшоҳу табъаш вазир; чем бог послал уст. ҳар чӣ, ки худо расондааст; вот бог, а вот порог погов. кафшатон пеш мондагӣ; чор тарафатон қибла; на бога надейся, а сам не плошай по-гов. ба умеди худо нашаву буттаро дор; не боги горшкй обжигают погов. ин кор аз дасти хар кас меояд

    Русско-таджикский словарь > бог

  • 15 датчанка

    ж даниягизан, даниягидухтар, зани (духтари) даниягӣ №тчик мтех. датчик (асбобест, ки аз кори механизм, фаъолияти организми зинда ва ғ. хабар медиҳад)дать сов.
    1. кого-что, чего додан, бахшидан; датчанка книгу товарищу китобро ба рафиқи худ додан; датчанка адрес адресро додан; датчанка телефон [рақами] телефонро додан // что разг. (заплатить) додан, пардохтан; я дал за эту книгу пять рублей ман барои ин китоб панҷ сӯм додам
    2. что кому имкон додан; это даст мне возможность посещать уроки ин ба ман имкон медиҳад, ки ба дарсҳо ҳозир шавам; не каждому дано быть музыкантом ҳар кас мусиқачй шуда наметавонад
    3. что супурдан, додан; датчанка работу кор супурдан
    4. что кому разг. муайян кардан (ба назар, аз рӯи намуд); на вид ему можно датчанка лет сорок зоҳиран вай қариб чилсола аст
    5. что задан; датчанка пощёчину шаппотӣ (торсакӣ) задан; датчанка подзатыльник ба пушти сар (ба буни гардан) задан // по чему, во что прост. задан; датчанка по уху ба гӯш (баногӯш) задан; датчанка в зубы кому-л. 1) (ударить) ба тумшуқи касе задан; ба таги ҷоғ фаровардан 2) (дать взятку) пора (ришва) додан, гулӯи касеро равған кардан
    6. что додан, барпо кардан; датчанка обед в честь юбиляра ба шарафи соҳибҷашн зиёфат додан; датчанка концерт концерт додан
    7. что (принести как результат) бахшидан, додан; датчанка высокий урожай ҳосили баланд додан
    8. в сочет. с сущ. что датчанка обещание ваъда додан; датчанка распоряжение фармон додан, амр кардан; датчанка разрешение рухсат додан; <> слово 1) (на собрании) сухан додан 2) (пообещать) ваъда (қавл) додан; датчанка согласие розигӣ додан, рози шудан; датчанка указание дастур додан; датчанка звонок занг задан; датчанка отбой бонги бозгашт додан; датчанка трещину тарқиш пайдо шудан; датчанка течь сӯрох (тешуқ) шудан
    9. с неопр. мондан, гузоштан, роҳ (рухсат) додан: дайте пройтй монед, гузарам; он не дал мне договорить вай намонд, ки гапамро тамом кунам
    10. повел. лансгл. 1 л. буд. в знач. побуд. частицы биё, як; дай, думаю, зайду к приятелю як пеши шарикам равам, гуфтам; дайка я прочту ещё раз биё боз як бори дигар хонам <> дай бог кому худо расонад (хоҳад), илоҳи ҳамин тавр шавад, кошкӣ ҳамин тавр мешуд; не дай бог худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; датчанка волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); датчанка волю чему сар додан; датчанка волю слезам гиря карда фиристодан (сар додан); датчанка выход чему-л. изҳори чизе кардан, дилро аз чизе холй кардан; датчанка газ прост. газ додан, тезондан; датчанка дорогу кому роҳ додан, имкон додан; датчанка занавес пардаро фуровардаи; датчанка знать кому о ком-чём дарак додан; датчанка себя знать аз худ дарак додан, ҳис карда шудан; усталость дала себя знать хастагӣ ҳис карда шуд; датчанка крюк (крюку) давр зада роҳро дур кардан; датчанка маху хато (ғалат) кардан; датчанка начало чему оғоз кардан; датчанка подножку кому-л. ба касе пешпо додан; датчанка по шапке кому груб. прост. ҳай кардан; датчанка права (право) граждаиства эътироф кардан; датчанка представление о чём мадрак додан; датчанка себе труд лозим донистан, худро вазифадор шумурдан, кӯшиш кардан; он недал себе труда подумать фикр карданро лозим надонист; датчанка стрекача (тягу) прост. думро хода кардан, пойро зери бағал гирифтан; шиппи гурехтан, ғайб задан; датчанка урок дарси ибрат додан; датчанка шпоры маҳмез задан; дорого бы дал ҷонамро фидо мекардам; как пить датчанка прост. албатта, яқин(ан), бешубҳа, бешак; не \датчанка в обйду кого ҳимоя кардан; не \датчанка спуску кому гузашт накардан, беҷазо намонондан; не \датчанка ходу кому роҳ надодан, мамониат кардан; ни \датчанка ни взять худи худаш; айнан; я тебе (те) дам! рӯзатро нишон медиҳам!; вот я тебе дам бегать! ҳоло ман ба ту давиданро нишон медиҳам!

    Русско-таджикский словарь > датчанка

  • 16 вода

    ж
    1. об; стоячая вода оби кӯлмак; проточная вода оби равон; питьевая вода оби хӯрданӣ, нӯшоба; дождевая вода оби борон; жесткая вода оби дурушт; мягкая вода оби нарм; газированная вода оби газдор; минеральная вода оби маъдандор; сохранение в чистоте воздуха и воды тоза нигоҳ доштани ҳаво ва об
    2. мн. воды обҳо, чашмаҳо; минеральные воды обҳои маъдандор, чашмаҳои оби маъдандор, чашмаҳои оби шифо; поехать на воды ба чашмаҳои оби шифо рафтан
    3. об, дарьё; высокая вода в реке дамиши дарьё, [оби] дарьё фарбеҳ шудааст; ехать по воде бо об рафтан
    4. мн. воды геогр. об, обҳо; леса и воды ҷангалу об
    5. перен. разг. сергапӣ, пургӯй, кашолгапӣ; в докладе много воды маърӯза дуру дароз аст
    6. мн. воды мед. обҳои пардаи ҷанин
    7. в знач. нареч. водой бо роҳи обӣ; доставка груза водой кашондани бор бо рохи обӣ <> вольная вода оби кушод (ч_ои яхнобаста ё аз киштӣ холӣ); жёлтая вод а мед. зардобаи чашм, глаукома; живая вода фольк. оби ҳаёт; полая вода оби сел; седьмая (десятая) вода на киселе хеши хари тағоӣ, хеши навасаи бобо; тёмная вода сиёҳобаи чашм (кӯрӣ аз фалачи асаби гавхараки чашм); тяжёлая вода оби вазнин; чйстой воды 1) хушоб; бриллиант чистои воды алмоси хушоб 2) хақиқӣ, гузаро, асил; метафизик чистой воды метафизики гузаро; водой не разлить (не разольешь) аз байнашон қил намегузарад; воды не замутит ӯ мӯрчаро ҳам озор намедиҳад, аз ӯ замин озор намеёбад; возить воду на ком-л. корҳои сахтро ба касе бор кардан; вывести кого-л. на чистую (на свежую) воду миси касеро баровардан; выйти сухим из воды аз осиё бутун баромадан, аз об хушк баромадан; лить воду на чью-л. мельницу ба осиёби касе об сар додан; носить воду решетбм бо ғалбер об кашондан; окатить (облить) холодной водой дилхунук (дилсард) кардан; пойтй в огонь и в воду за кого-что-л. ба хотири касе, чизе худро ба обу оташ задан; посадить на хлеб и воду ҷазои гуруснагӣ додан, хӯроки серй надодан; пройти [сквозь] огонь и воду [и медные трубы] ба ҳафт гӯлах олав мондан; толочь воду в ступе дар ҳован об кӯфтан; оҳани сард кӯфтан; буря в стакане воды як пула гап нею сад пула ғавғо; вилами на (по) воде писано нақши рӯи об аст, ба ях навишта, ба офтоб мондаст; как будто (словно, точно) воды в рот набрал даҳон мум кардагӣ барин; как в воду глядел каромот кардааст, гӯё ки пешакӣ медонист; как (будто, словно, точно) в воду канул беному нишон [гум] шуд; как в воду опущенный димоғсӯхта, ғамгин, хафа, маъюс; как водой смыло беному нишон шуда рафт, ғайб зад; как две капли воды чун як себи дукафон; как рыба в воде чун моҳӣ дар об; как с гуся вода пушти ману табари қассоб; [и] концы в воду на пай ҳасту на Ҳайдар, беному нишон; много -ы утекло чандин харбузапазӣ гузашт; в мутной воде рыбу ловить погов. обро лой карда моҳӣ гирифтан; деньги [что] вода посл. я* пул чирки даст (оби равон) аст; под лежачий камень вода не течёт посл. я* ҳаракату баракат; тише воды, ниже травы погов. вод роҳ гардад заминро озор намедиҳад; мӯрчаро озор намедиҳад; с лица не воду пить погов. «ҳуснашро ба лаълӣ андохта ба бозор намебарорӣ

    Русско-таджикский словарь > вода

  • 17 говорит

    несов.
    1. гап задан, ҳарфа адаи; ребёнок уже говорит бача ба гап даромад, бача забон баровард; свободно говорить потаджикски ба [забони] тоҷикӣ бемалол гап задан
    2. что, о бсз доп. гуфтан, сухан ронпан, гап задан; - ить правду ҳакиқатро) гуфтан; - ить с увлечением оо шавку завк о\ хан рондан (гап 1н); он говорйт, как оратор ӯ нотик барин гап мезанад; -говор ить речь нутк кардан; закон говорит, что… конун мегӯяд, ки…; дар қонун гуфта шудааст, ки…; надпись говорит, что… хат далолат мекунад, ки…
    3. кому-чему перен. гувоҳӣ додан; инстинкт говорит ему, что… дилашгувоҳӣ медиҳад, ки…
    4. гуфтугӯ кардан, гап задан, сӯҳбат (чақ-чақ) кардан; говорить между собой байни худ гап задан//о ком-чём муҳокима кардан; о нём говорит весь город тамоми шаҳр вайро муҳокима мекунад.//безл. говорят
    3. л. мн. мегӯянд, ки…
    5. нишон (гувоҳӣ, шаҳодат) додан, далолат кардан, фаҳмондан; это говорит о его молодости ин ҷавонии вайро нишонмедиҳад; цифры - ят, что… рақамҳо далолат меку-нанд, ки…; этот факт говорит сам за себя ин далел шоҳиди ҳол аст
    6. в ком перен. зоҳир (намоён) шудан; в ней говорит мать дар вайхислати модари зоҳир мешавад; в нём говорило често-любие дар рафтори ӯ иззатталабӣ зоҳир мешуд <> говорить загадками бо рамз сухан гуфтан, кинояомез гап задан; говорят (--ю) вам(тебё)! ба шумо (ба ту) мегӯянд (мегӯям)! [и] не - й!, [и] не говор ите! рост мегӯӣ, рост мегӯед, албатта!; вообще -я вводн. сл. умуман гӯем, умуман; иначе говор я ба тарзи дигар гӯем; нечего говорить худ аз худ маълум, равшан (аён) аст; не говоря уже о ком--чём илова бар ин ки…; …он тараф истад; не -я худого (дурного) слова ягон гапи ганда нагуфта; ничего (ни слова) не говор я ҳарфе назада, хеҷ чиз нагуфта; по правде - я в знач. вводн. сл. ҳаққашро (росташро) гӯям (гӯем); рости гап (гапи ҳақ); ҳамин ки; по совести -говоря в знач. вводн. сл. аз рӯи виҷдон гӯем, кушоду равшан гӯем; собственно говор яй знач. вводн. сл. рости гап ҳамин ки …; дар ҳақиқат; что и говорить! дуруст аст!, албатта!, шубҳае нест!; что вы говорите (ты -говор ишь)?! наход?!; что (как) ни говорй ҳар чи ҳам бошад, ба ҳар ҳол, ба ҳеҷ чиз нигоҳ накарда; у кого что болит, тот о том и \говоритит посл. ҳар кас аз дарди худ менолад

    Русско-таджикский словарь > говорит

  • 18 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 19 есть

    I
    несов.
    1. кого-что и без доп. хӯрдан; тановул кардан; хочется есть дил хӯрок металабад
    2. что (о кис-лоте и т. п.) хӯрдан, буридан,. сӯзондан; (о ржавчине) занг задан; (о дыме) сӯзондан; дым ест глаза дуд чашмро месӯзонад
    3. кого-что перен. прост. безор кардан, ба ҷон расондан, гӯшу майнаи касеро хӯрдан; есть поедом гӯшу майнаи касеро хӯрдан, рӯз нишон надодан; есть глазами тамаллуқомез чашм дӯхтан; есть чужой хлеб аз ҳисоби дигарон зиндагӣ кардан; есть просит (просят) шутл. ошу нон те, мегӯяд, кораш шудааст (дар бораи пойафзол); ешь есть не хочу прост. серию пурӣ
    II
    1. 3 л. ед. наст. вр. от быть аст, ҳаст; что есть истина? ҳақиқат чист?
    2. в знач. других лиц наст. времени от быть: будан, шудан; мы все [есть] его ученики мо ҳама шогирдони ӯ мебошем; кто ты есть ? худи ту кистӣ?
    3. в знач. сказ. безл. аст, ҳаст; у тебя есть такая книга? ту ин хел китоб дорӣ?; есть надежда, что больной поправится умед ҳаст, ки бемор сиҳат мешавад; там есть чему поучиться он ҷо чизи омӯхтанӣ ҳаст <> есть такое дело бисьёр хуб, маъқул, хуб шудааст; [вот] то-то и есть ҷони гап дар ҳамин; как есть комилан, тамоман; какой ни [на] есть прост. чӣ хеле ки бошад; ҳар чӣ ки бошад; кто ни [на] есть прост. кӣ, ки бошад, ҳар кӣ бошад, ҳар кас; что ни [на] есть прост. бисёр, ҷудо, гузаро, ниҳоят дараҷа; один как есть тоқа, як сару ду гӯш; так и есть дар ҳақиқат, ҳам ҳамин хел аст; только и есть ҳамину халос, буду шудаш ҳамин аст.
    межд. воен. итоат, хӯш, қабул, хуб (нидои қабул дар ҷавоби фармон); вызовите командира! - Есть! командирро ҷег занед! - Итоат!

    Русско-таджикский словарь > есть

  • 20 такой

    мест.
    1. указ. ҳамин хел, ҳамин гуна, чунин; такой чело­век нам и нужен ба мо ҳамин хел одам лозим аст; такой, какой есть ҳамин хеле ки ҳаст, чӣ хеле ки ҳаст; точно такой айнан ҳамин хел
    2. опре­делит, чунон; он заговорил таким го­лосом, что мы испугались вай чу­нон баланд гап зад, ки мо тарсидем
    3. в знач. сущ. такое с ин хел чиз(ҳо), ҳамин хел чиз(ҳо), чунин чиз(ҳо); такое случается не часто ин хел ҳодиса фақат гоҳ-гоҳ рӯй медиҳад; о нём говорят такое, что не верится дар бораи вай чизҳое мегӯянд, ки боварии кас намеояд <> такой же 1) (подобный кому--чему-л.) монанд, барин 2) (как всегда) пешинааш барин, пештара барин; он остался таким же вай пештарааш барин мондааст; такой же …, как ба айни … монанд; такое дело прост, гап ҳамин ки…; таким образом 1) ҳамин тавр, ҳамин хел; таким образом он и поступил вай. ҳамин тавр ҳам муомила кард 2) в знач. вводн. ел. пас, инак, яъне, ҳамин тавр; в таком разе прост., в таком случае дар ин сурат, агар ин тавр бо­шад, он гоҳ; в таком случае вам при­дётся остаться дар ин сурат монанди шумо лозим аст; в таком роде тахминан ҳамин тавр, гӯё ҳамин тавр; до такой степени то ҳамин дараҷа; и всё такое [прочее] прост, ва ҳоказо, ва монанди ин; какой такой? прост, худаш чӣ хел?, чӣ хелӣ?; кто такой? кӣ худаш?; кто такие? ки худашон?; что такое? чӣ?; что такое случилось? чӣ шуд?, чӣ гап шуд?; что {же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что [же (ж) тут] такого? дар ин чӣ ҷои тааҷҷуб?; есть \такойое дело прост, хуб шудаст, хуб шуд

    Русско-таджикский словарь > такой

См. также в других словарях:

  • Как (что) левая нога хочет — чья. Как (что) ЛЕВАЯ НОГА ЗАХОЧЕТ чья. Прост. Предосуд. Как (что) самому хочется. О необдуманных, вздорных поступках, когда кто либо руководствуется только прихотью …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) левая нога захочет — Как (что) ЛЕВАЯ НОГА ХОЧЕТ чья. Как (что) ЛЕВАЯ НОГА ЗАХОЧЕТ чья. Прост. Предосуд. Как (что) самому хочется. О необдуманных, вздорных поступках, когда кто либо руководствуется только прихотью …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) сыр в масле — Прост. Экспрес. В довольстве, в полном достатке и удовольствии (жить). [Хитролис:] Не думайте ка долго, а соглашайтесь: вы с ней будете жить, как сыр в масле (Державин. Рудокопы). Ты то как тут? Я уж затосковала. Как там, думаю, мой старик? Всё… …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) от козла молока — Разг. Пренебр. Совсем никакой пользы, помощи, корысти и т. п. от кого либо. Эти места только место занимают… думал Андрей Андреич, тупо глядя на овраги и не понимая восторга дочери. От них корысти, как от козла молока (Чехов. Панихида). От них… …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) там ни толкуй — Разг. Экспрес. Несмотря ни на что; несмотря на то, что говорится о ком либо или о чём либо, вопреки всяческим суждениям. Нет, сын мой, народы гибнут, когда они слишком долго остаются неотомщёнными. И потому в этом краю каждая травинка, каждый… …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) от козла, ни шерсти ни молока — от кого, чего. Устар. Обл. Никакой пользы от кого либо или чего либо. Мужа пустили в Москву зарабатывать на домашние нужды, а он избаловался, денег не берёг, и от него, как от козла, ни шерсти ни молока (С. Подъячев. Без любви, без радости). Я бы …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) нож в сердце — кому, для кого. Разг. Экспрес. Что либо крайне неприятно, мучительно; причиняет душевную боль, страдание кому либо. Ребята с курса, для которых моя выставка как нож в сердце, замахнулись на меня. Но я уже созрел. Никто не ожидал, что из скромного …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) собак нерезаных — кого. Прост. Пренебр. Очень много кого либо. А на исправников шили? осведомился Смехунов. Экося, важная птица! В Петербурге исправников этих, как собак нерезаных… (Чехов. Капитанский мундир). Сейчас ты зайдёшь ко мне… Тётя, наверно, уже что… …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • Как (что) маков цвет — Народно поэт. О румянце, цвете лица (подобно ярко красному маку). Плечистый и приземистый, Лицо, как маков цвет, Бородка светло русая, На лбу морщинки нет (И. Никитин. Последнее свидание). Девки, встревоженные весной и своей беспокойной порою,… …   Фразеологический словарь русского литературного языка

  • как(что) ни говори — (иноск.) во всяком случае (чтобы ты ни возразил) Ср. Он смотрит: это не притворство, Не штуки, как ни говори... Лермонтов. Казначейша. 38. См. штука …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона

  • Смотря по тому как (что, где, когда, откуда и др.) — СМОТРЕТЬ, смотрю, смотришь; смотренный; несов. Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949 1992 …   Толковый словарь Ожегова

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»