-
81 надрывать глотку
= надрывать горло прост. тамак ерту, акыру, акырып сөйләү (җырлау) -
82 орать
несов.; разг.кычкыру, акыру, бакыру; кычкырыну, җикерү; акырып җырлау -
83 от
= отопредлог; с род. п.1) (при указ. на исходную точку чего-л.)...дан,...дан алып2) (при указ. на источник чего-л.)...данузнать (что-л.) от друга — берәр нәрсәне дустыңнан ишетеп белү
3) (при указ. на целое, которому принадлежит часть)...ы4) (при указ. на что-л. удаляемое, избегаемое)...дан, каршы5) (при указ. на причину, основание чего-л.)...дан6) (при указ. на предмет, к-рый противопоставляется первому)...дан7) (при обознач. даты документа)...да язылган8) (при указ. на временную последовательность)...дан...гаот мала до велика — яше-карты, һәммәсе
-
84 плыть в фарватере
= идти в фарватере; быть в фарватере ( кого-чего) ≈≈ берәр кешенең җырын җырлау -
85 под
I предлог; = подо1) с вин. п. (на вопрос "куда") астына, төбенә2) с вин. п. астына,...га3) с вин. п. (близко к чему-л. по времени) алдыннан,...га таба,...га каршы, якынпод вечер — кичкә таба, кичкырын
4) с вин. п. (при указ. на возраст) чамасы, тирәсе, якын5) с вин. п. (в сопровождении чего-л.) астында,...га кушылып6) с вин. п. ( наподобие)...га охшатып,...на туры китереп7) с вин. п. (при указ. на назначение предмета)...га дигән, салырга дигән; өчен8) с тв. п. астында, астыннан, төбендә9) с тв. п. астында,...ендә10) с тв. п. (при указ. места) янында, якынында, тирәсендә11) с тв. п. (в результате, вследствие) астында,...дан12) с тв. п. (при указ. на характерный признак)...лы13) с тв. п. ( при выделении из числа других предметов) астында, белән14) с тв. п. ( при разъяснении смысла)...дан, астында•- под залогэто ему не под силу — моңа аның көче җитмәс, моны ул булдыра алмый
- под расписку
- под честное слово
- спрятать под замок
- стричь под машинку
- хранить под замком II м -
86 под-
приставка; = подо-; = подъ-1) фигыль ясаганда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә2) "астына" дигән рәвеш ярдәмендә3) "янына" дигән рәвеш ярдәмендә4) "өстәп" дигән хәл фигыль ярдәмендә5) "бераз" дигән рәвеш ярдәмендә6) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә7) "астыртын" дигән рәвеш ярдәмендә8) "кушылып" дигән хәл фигыль ярдәмендә9) "җибәрү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) кайбер приставкалы фигыльләрнең бары төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы белән11) исем һәм сыйфат ясаганда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителә12) "астындагы" дигән сыйфат ярдәмендә13) "янындагы" дигән сыйфат ярдәмендә14) "кече" дигән сыйфат ярдәмендә15) "ярдәмчесе" дигән исем ярдәмендә16) исем ясагыч "...ча" кушымчасы ярдәмендә -
87 подтянуть
-
88 при-
1) фигыль ясаганда кулланылса, бу алкушымчаның мәгънәләре түбәндәге ысуллар белән тәгъбир ителә:а) эшнең тәмамлануы, нәтиҗәлелеге "килү" ярдәмче фигыле белән биреләб) "якынайту", "беркетү", "тоташтыру" мәгънәләре "кую" ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәв) хәрәкәт кешенең үзенә юнәлтелгән очракта "итү" ярдәмче фигыле белән яки төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы белән биреләг) тулы булмаган эш "бераз" рәвеше яки төшү ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәе) "арттыру, өстәү, кушу, тутыру" мәгънәсе "өстәп" рәвеш фигыле ярдәмендә яки башка юллар белән тәрҗемә ителәж) төп эш белән бер үк вакытта булган хәрәкәт -а (-ә, -ый, -и) кушымчалы рәвеш фигылен кабатлау ярдәмендә бирелә2) исемнәр, сыйфатлар ясаганда кулланылса, "буе[ндагы]", "алды[ндагы]", "яны[ндагы]" кебек сүзләр белән тәрҗемә ителә -
89 припевать
-
90 прославить
сов.( кого-что)1) ( сделать известным) данлау, данлыклау, данга күмү, данын тарату, мәшһүр итү2) ( воспеть) дан җырлау, мактау3) разг. ( ославить) данын сату (чыгару, тарату), яман атын сату -
91 разливаться
несов.1) см. разлиться2) сайрау, җырлау3) разг. ( много говорить) тәмле телләнү, күп сөйләү, сайрау4) разг. ( сильно плакать) кычкырып елау5) страд. от разливать -
92 разноголосый
-
93 рявкать
-
94 славить
-
95 согласный
I -ая; -оелингв.II -ая; -ое1) риза [булган], күнгән; разый уст.2) ( с кем-чем) килешкән, уртак фикергә килгән3) гармоник; аһәңле -
96 соло
с; нескл.1) соло (бер тавыш яисә бер музыка инструменты өчен язылган музыкаль әсәр яки аның өлеше)3) в знач. нареч. ялгыз -
97 сопровождать
-
98 спеть
I сов.( что) (песню) җырлау, җырлап бирү, җырлап күрсәтү; ( о птицах) сайрауII несов.өлгерү, пешү, җитү, җитешү, өлгереп (пешеп, җитеп, җитешеп) килү -
99 стройный
-ая; -ое1) зифа, сылу, [матур] сынлы, сын-сыйфатлы, зифа буйлы; ( о частях тела) матур2) тигез, төз, төзек3) төзек, матур, матур итеп төзелгән4) ( гармонический) гармонияле; аһәңле, ятышлы, килештереп..., матур итеп... -
100 такт
I м; в разн. знач.первый такт муз. — беренче такт
заключительный такт муз. — ахыргы такт
рабочий такт тех. — эш такты ( двигательдә)
II мтакт сжатия тех. — кысу такты
( чувство меры) әдәп, әдәплелек
См. также в других словарях:
җырлау — 1. Тавыш ярылары ярдәмендә музыкаль авазлар, моң чыгару, музыкаль әсәр, җыр башкару 2. күч. Чынбарлыктагы аерым хәлләрне җырда чагылдыру, шигырьгә салу, сүрәтләп бирү 3. күч. Сайрау (кошлар тур.). Кайбер кош һәм бөҗәкләрнең туктаусыз кычкыруы,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ырлау — Ырр дигән тавыш чыгару 2. күч. Бик усал итеп җикеренү, тиргәү, сүгү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қырлау — (Қост., Жанг.) сұлулау, әдемілеу. Олар маясының табанын қ ы р л а п жатыр (Қост., Жанг.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
мұқырлау — сын. Аздап мұқыр, мыртықтау; мықырлау. Жастау кездегі әрі мұғал нәзік саусақтары бұл кезде м ұ қ ы р л а у болған (Қаз. әдеб., 02.03.1984, 12) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тазығырлау — сын. Жүні аздау, тықырлау. Аруана нәсілді түйенің пішін тұлғасы сидиған, т а з ы ғ ы р л а у болады (Қазақ елі, 07.04.1997, 4) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бұқырлау — ет. көне Дезинфекциялау … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
боқырлау — (ҚХР) дезинфекциялау … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
дыңғырлау — (Монғ.) арық мал тыңаю, діңкелену. Қонған жеріміз ақ жусанды жер еді, мал д ы ң ғ ы р л а п қалды (Монғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
зығырлау — Қ орда., Арал) асықтыру, тыныштық бермеу. Бармаймын десем аялы з ы ғ ы р л а п маза бермейді Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жамандатқырлау — жамандатқырла етістігінің қимыл атауы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
сыптығырлау — … Тізе тұсын с ы п т ы ғ ы р л а у етіп, балағын далита тіккен кіржамбыз шалбардың бір балағы орындықтың арқалығына ілініпті де, екіншісі – сүйретіліп жерде жатыр (Қаз. әдеб., 12. 01. 1973, 3) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі