-
61 поверка
1. жтикшереү, ҡарау2. жперекличкабарлау, тикшереү -
62 поклевать
1. сов. чтосклевать всёсүпләп (суҡып) бөтөрөү2. сов. что, чегосклевать немногосүпләштереү, (бер аҙ) сүпләү3. сов. что и без доп.о рыбесирткеләү, сиртештереү4. сов.чего; разг.әҙ-мәҙ генә ашау, ҡапҡылау, семтештереү -
63 полусвет
-
64 почта
1. ж в разн. знач.почта2. жто, что доставляется учреждением связипочта, килгән хат(тар)-гәзит(тәр), корреспонденция -
65 преждевременно
нареч.алдан, көн элек, иртә, ваҡытһыҙ -
66 преждевременный
прил.ваҡытынан элек (алда), иртә, ваҡытһыҙ -
67 привыкнуть
1. сов. к чему и с неопр.өйрәнеү, ғәҙәтләнеү, күнегеү2. сов. к кому-чему и без доп.өйрәнеү, эйәләшеү, эҫенеү -
68 притронуться
1. сов. к кому-чемуприкоснутьсятейеү, ҡул тейҙереү, ороноу, ҡағылыу, тейеп ҡарау, йоғондороу2. сов. к чему; разг.обычно с отрицаниемауыҙ итеү, тәмләп (татып) ҡарау -
69 промёрзнуть
1. сов.ныҡ туңыу, үтәнәнүтә туңыу2. сов.окоченетьныҡ өшөү, ҡатыу, ныҡ туңыу3. сов.мёрзнуть в течение какого-л. временитуңып (өшөп) бөтөү -
70 пропашка
-
71 проснуться
сов.; прям., перен.уяныу -
72 разве
1. частица и союз частицанеужели-мы/-ме ни, әллә2. частица и союз частицаможет бытьәллә -мы/-ме икән3. частица и союз частицалишь толькобары, тик, -нан/-нән башҡаһы, -ны/-не иҫәпләмәгәндәдом всё тот же, разве краска кое-где слезла — өй һаман шул уҡ, тик ҡайһы бер урында буяуы ғына ҡупҡан
4. частица и союз союз условно-противит.-һа/-һә, башҡаон непременно это сделает, разве только заболеет — ауырып ҡына китмәһә, ул быны эшләр
-
73 решиться
1. сов.на что и с неопр.-ырға/-ергә, -ға/-гә булыу, ҡарарға килеү, тәүәккәлләү, баҙнат (батырсылыҡ) итеү2. сов.хәл ителеү, сиселеү3. сов. прост.лишиться чего-л.юғалтыу, яҙыу -
74 роса
-
75 росистый
-
76 роситься
-
77 с
1. предлогс род. п.при обозначении предмета, места, с поверхности которого или от которого удаляется, отделяется кто-что-л.-дан/-дән2. предлогс вин. п.при указании на приблизительную меру, примерное количество чего-л.самаһы, тиклем, саҡлы, -лап/-ләп, -дай/-дәй, -ға/-гә яҡын3. предлогс твор. п.при обозначении совместности, указывая на предмет или лицо, участвующее в чём-л. вместе с кем-чем-л.менән4. предлогс твор. п.при указании на наличие чего-л. в чём-л.-лы/-ле, -ған/-гән5. предлогс твор. п.при обозначении характера, образа действия-ып/-еп6. предлогс твор. п.при обозначении предмета, лица, посредством или с помощью которого осуществляется действиеменән, арҡыры, -лап/-ләп7. предлогс твор. п.при указании на лицо или предмет, с которым что-л. происходит, который испытывает, претерпевает что-л.-ды/-де, менән, -ға/-гә8. предлогс твор. п.при обозначении цели действияменән9. предлогтвор. п.при обозначении лица или предмета, к которому устанавливается какое-л. отношение другого лица или предметаменәнс миру по нитке – голому рубашка — ил төкөрһә – күл булыр
илдән еп йыйһаң, яланғасҡа күлдәк булыр10. предлогпри обозначении места, откуда направлено движение, действие-дан/-дән11. предлогс род. п.при обозначении места, предмета, характеризующего какое-л. лицо или предмет по происхождению, пребыванию где-л. и т.п....ы, -дан/-дән килгән (алынған)12. предлогс род. п.при указании на время, являющееся начальным моментом в развитии какого-л. действия, состояния-дан/-дән (алып, башлап, бирле13. предлогс род. п.при обозначении лица, предмета, от которого берётся, получается, требуется что-л.-дан/-дән14. предлогс род. п.при обозначении предмета, лица, служащего образцом для подражания, воспроизведения-дан/-дән, -дың/-дең15. предлогс род. п.с существительными `согласие`, `разрешение`, `позволение` при указании на основание для совершения действияменән, буйынса, нигеҙендә16. предлогс род. п.при указании причины состояния, действия-дан/-дән17. предлогс род. п.при обозначении предмета, орудия, с помощью которого совершается действиеменән (башлап), -дан/-дән (башлап) -
78 самый
1. мест.именно, как разтап, нәҡ, тап үҙе2. мест.как разтап, нәҡ, уҡ, үк3. мест. см. сам 1, 24. мест.при образовании превосходной степени прилагательныхиңв самый раз: — 1) бик ваҡытлы, иң кәрәкле саҡта
2) тап-таман -
79 свежесть
1. жтаҙалыҡ, сафлыҡ, һалҡынса ел, еләҫлек2. жяңы ғына -ған/-гән булыуы3. жтән һәм йән рәхәтлеге, еңеллек4. жцветущий, здоровый видсәләмәт (һау) төҫ, һаулыҡ, сәләмәтлек, таҙалыҡ5. жэскерһеҙлек, хәйләһеҙлек, сафлыҡ6. жйыуылған, таҙа булыу, таҙалыҡ7. жасыҡ (баҙыҡ) булыу, асыҡлыҡ, баҙыҡлыҡ, уңмағанлыҡ8. ж перен.яңылыҡне первой свежести: — 1) (лежалый) бик үк яңы түгел, иҫкергән
2) (не очень чистый) бик үк таҙанан түгел -
80 свет
I1. мяҡтылыҡ, яҡты, нурдневной свет — көндөҙгө яҡтылыҡ, көн яҡтыһы
2. м разг.рассветтаң, таң атыу3. мисточник освещенияут4. м перен.сатҡы, нурни свет ни заря — бик иртә, ҡара таңдан, таң тишегенән
пролить свет — асыҡлау, асыҡлыҡ индереү, төшөндөрөп биреү
II1. мвселеннаядонъя, ер йөҙө, йыһан2. м уст.обществобарлыҡ кешеләр, халыҡ3. мвысшее обществойәмғиәттең (иң) алдынғы вәкилдәре (кешеләре), элитана край света — ҡош та осоп етмәҫ ергә, ер сигенә, йәһәннәм тишегенә
ни за что на свете — һис бер ваҡытта ла, бер ҡасан да, һис тә, бер нисек тә
явиться (появиться) на свет: — 1) донъяға килеү (тыуыу)
2) донъяға сығыу, донъя күреү (баҫылып сығыу – китап һ.б.); на чём свет стоит (ругать) — эттән алып эткә һалыу, эт тиреһен битенә ҡаплау
сжить со света — көн күрһәтмәү, яҡты донъянан ебәреү, башына етеү, ҡәбергә индереү
См. также в других словарях:
ИРТ — Институт реконструкции тяги образование и наука ИРТ исследовательский реактор тепловой с 1967 МИФИ Источник: http://www.mephi.ru/win/science/reactor.htm ИРГТ ИРТ интегральная реография тела … Словарь сокращений и аббревиатур
иртәнге — Иртә беләнге. Иртән була, иртән эшләнә торган. ИРТӘНГЕ АШ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртәчел — Иртә торуны гадәт итеп алган. Эшне вакытыннан алда үти торган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртæсын — ↔ иртасын ↓ аиртæсын, баиртæсын, раиртæсын, фæиртæсын Хуымæтæг, æнæаразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æнæххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: иртæсынтæ Æбæлвырд формæ æн … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
иртә — 1. Тәүлекнең бер өлеше, көннең беренче сәгатьләре, көннең башы 2. күч. Берәр нәрсәнең башлангыч чоры, башы гомер и. се 3. рәв. Иртә белән, иртән, иртәнге сәгатьләрдә. с. Иртәнге и. чәйгә берәр нәрсә... 4. Иртәлек пионер и. е 5. рәв. Гадәти,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртән — 1. Иртә белән, иртәнге вакытта. Иртә (1) 2. сир. Икенче көнне, иртәгә бүген бездә, и. сездә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртәнгелек — 1. Иртә беләнге ашау эчү 2. Иртә белән ашар өчен әзерләнгән азык. ИРТӘНГЕ КҮЛЕМ (КАВЫМ) – Иртәнге аштан төшке ашка чаклы булган вакыт … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртәге — с. 1. Бүген артыннан киләчәк, алдагы, туачак (көн тур.). Шундый көн и. не килә күрәсе. Киләсе көндә булачак, иртәгәсе и. дәресен карый 2. иск. Иртәнге – Иртә беләнге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртәсен — рәв. 1. Иртәгесен 2. Иртән, иртә белән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иртæсын — з.б.п., иртæст ( и, ис), иртæстаид, иртæсдзæн ( и, ис) … Орфографический словарь осетинского языка
иртәләү — 1. Иртән иртүк берәр кая кузгалу 2. Берәр эшне вакытыннан элек эшләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге