-
1 больной
1. прил.ауырыу, сирле, сырхау2. прил. в знач. сущ. м и ж больной и больнаяауырыу, сырхау, сирле (кеше)3. прил. перен.неестественный, ненормальныйтейешле йөкмәткеһе (сифаты) булмаған, һуҡыр, буш, ҡыҫырбольной вопрос — ҡыйын (ҡатмарлы, сетерекле) мәсьәлә
больное место — ауыртҡан урын, йомшаҡ ер
(валить) с больной головы на здоровую — аҡ эт бәләһе – ҡара эткә
үҙ ғәйебен башҡа кешегә ауҙарыу -
2 гадать
1. несов.бағымсылау, күрәҙәлек итеү, ноҡот (фал) һалыу2. несов. о чём; разг.предполагатьфараз итеү, самалау, тип уйлаугадать о намерениях чьих-л. — кемдеңдер уй-ниәте хаҡында фараз итеү
гадать на кофейной гуще — бушҡа күрәҙәлек итеү, буш фараз менән булыу
не думал, не гадал — башҡа ла килмәне
уйға ла инеп сыҡманы; ике ятып, бер төшкә инмәне -
3 пропасть
1. жупҡын, ярлау2. сов.юғалыу, юҡ (ғәйеп) булыу, юҡҡа сығыу3. ж перен.между кем-чем-л.ҙур айырма4. сов.перестать появлятьсякүренмәү, юғалып тороу, ғәйеп булыу5. жкого-чего; разг.бик күп, бихисап, иҫәпһеҙ-хисапһыҙ6. сов.скрытьсяюҡҡа сығыу, юғалыу, күҙҙән китеү7. сов.утратитьсябөтөү, юҡҡа сығыу8. сов.погибнуть, умеретьһәләк булыу, юҡҡа сығыу9. сов.пройти бесполезноәрәм булыу, бушҡа (заяға) китеү (үтеү) -
4 голый
1. прил.яланғас, шәрә2. прил.лишённый растительностиҡола, яланғас, шәрә, таҡыр3. прил.ничем не покрытыйҡаҡ4. прил. прям., перен.; разг.ҡоро5. прил. перен.ап-асыҡ, асыҡтан-асыҡгол как сокол — ауыҙын асһа, үпкәһе күренә
-
5 делать
1. несов. что и без доп.эшләү, ҡылыу2. несов. чтояһау, эшләү3. несов. чтобашҡарыу, яһау, ҡарау4. несов. чтобарыу, йөрөү, үтеү5. несов. чтотектереү, эшләтеү6. несов.кого-чтоитеүделать акцент на чём — баҫым яһап әйтеү, һыҙыҡ өҫтөнә алыу
делать выбор — һайлау, һайлап алыу
делать из мухи слона перен. — төймәләйҙе дөйәләй итеү
делать кислую мину (лицо) — йөҙгә ризаһыҙлыҡ билдәһе сығарыу, сырай һытыу
делать нечего в знач. вводн. сл. — бер нәмә лә эшләп (ҡылып) булмай
делать упор на кого-что, на ком-чём — баҫым яһау
делать честь: — 1) ихтирам (хөрмәт) күрһәтеү
2) ихтирамға (хөрмәткә) лайыҡ булыу; от нечего делать — эш юҡтан, буш (тик) торғандан
-
6 кормить
1. несов. когопрям., перен.ашатыу, ҡарау2. несов. когосвоим молокомимеҙеүхлебом не корми — теләгәнен эшләргә генә бир, башҡа бер ни кәрәкмәй
-
7 муть
1. жҡуйырыҡ, юшҡын, ултырма2. ж перен.томан, буталсыҡ уйҙар3. ж перен., разг.юҡ (буш) нәмәләр, юҡ-бар -
8 нести
1. несов.кого-что(күтәреп) алып барыу (илтеү, килеү, инеү, ҡайтыу)2. несов.кого-чтошәп алып барыу, елдереп (ҡыуып) алып барыу3. несов. чем безл.килеү, сығыу, аңҡыу4. несов. чтовыполнятьүтәү, башҡарыу, тороу5. несов. чтокүреү, осрау, юлығыу6. несов. чтовлечь за собойалып килеү, килтереү7. несов. разг.(буш һүҙ, юҡ-бар) һөйләү8. несов. перен.быть носителем каких-л. чувств, идей и т.п.йөрөтөү9. несов. чтокласть яйцаһалыу -
9 ничто
1. мест.ни один, никакой предметбер нәмә лә, бер ни ҙә, һис нәмә, һис бер нәмә, һис ни2. мест. в знач. сущ.; с; нескл. ничтобер кем дә түгел, бер нәмә лә түгелон по сравнению с другими ничто — ул, башҡалар менән сағыштырғанда, бер кем дә түгел
ничего не стоит — бер ни түгел, бик анһат
из ничего (сделать, получить и т.п.) — юҡтан бар итеү
ни во что не ставить (считать) — бер кем менән иҫәпләшмәү, бер кемде һанламау, (ихтирам итмәү)
ни за что — бөтөнләй, бер ҡасан да, һис тә
ни с чем уйти (остаться, вернуться и т.п.) — буш (бер ниһеҙ) китеү (ҡалыу, ҡайтыу һ.б.)
-
10 простой
I1. прил.не сложныйябай, еңел, анһат2. прил.обыкновенныйябай, ғәҙәти3. прил.бесхитростныйэскерһеҙ, хәйләһеҙ, бер ҡатлы, ябай4. прил.недостаточно обработанный-маған/-мәгәнIIмтик (буш, эшһеҙ) тороу, эшләмәү -
11 пустоголовый
прил.; разг.мәғәнәһеҙ, буш, кәбәк баш -
12 уйти
1. сов. прям., перен.китеү, сығып китеү2. сов. разг.уволитьсясығыу, ташлау, китеү3. сов. прям., перен.спастисьҡасыу, ҡасып ҡотолоу4. сов. перен.үтеү, уҙыу, үтеп китеү5. сов.на чтокитеү, тотолоу, тотолоп бөтөү6. сов.во чтобатыу, инеп китеү7. сов. перен.сумыу, күмелеү, батыу8. сов. разг.вытечьташыу, ташып китеү (сығыу, түгелеү)9. сов.со словами `вперёд`, `далеко`(алға) китеү, (алға) сығыууйти в себя — кешенән ситләшеү, үҙеңә бикләнеү
уйти из жизни — донъянан китеү, донъя ҡуйыу
уйти на дно — һыу төбөнә китеү, батыу
уйти на покой — ялға сығыу, эштән китеү
не уйдёт — ҡасмаҫ, китмәҫ
уйти ни с чем — ҡоро китеү (ҡалыу), буш (бер ниһеҙ) китеү
См. также в других словарях:
колак — 1. Кешеләрдә һәм хайваннарда ишетү органы 2. Ишетү органының колак тишеге тирәсендәге тышкы, кимерчәкле өлеше; тышкы колак 3. сөйл. Колакчын (баш киемендә) 4. Төрле әйберләрдә тотарга, элеп куярга һ. б. уңайлы булсын өчен эшләнгән җайланма, колак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге