-
61 time
1.n.1) уақыт2) мезгілin no time — демде, лезде
all the time — әр уақытта, үнеыі, үдайы
in time — мезгілінде, уақытыңда
at the same time — сол мезгілде, сол кезде
2.v.1) уақытыy белгілеу2) мерзімін белгілеу3) уақытты сағат бойынша бөлу, белгілеу4) ырғағына келтіріп аяқ қағу -
62 ай
I 1) луна // лунный; он бештиң айы полнолуние (букв. луна пятнадцатого числа); ай чаазы новолуние; ай туттурары лунное затмение; ай чырыы лунный свет; 2) месяц (календарный) // месячный; бир ай январь (букв, первый месяц);беш ай май (буке, пятый месяц); он ийи ай декабрь (букв. двенадцатый месяц); чайның башкы айы июнь (букв. первый месяц лета); чайның ортаа айы июль (букв, средний месяц лета); чайның адак айы август (букв. последний месяц лета);ай чаазы начало месяца; ай эргизи конец месяца; ай хуусаалыг срОком в один месяц; ◊ чүген айы металлическое украшение (в виде бляшек на уздечке).II бот. саранка, сарана.III межд. ай!; ай, багайын аа! ай, как это нехорошо!IV частица ладно, пусть так; ну; маргышпас мен ай ладно, не буду спОрить; анчыын ай! ну тебя!, ну вас!, ну их!V: ай дээр а) гнать, отгонять, прогонять; малды ай дээр гнать скот; ытты ай дээр отгонять собаку; б) призывать к порядку. -
63 ат
I 1) Имя; название; наименование; сээң адың кымыл? как твоё Имя?; номнуң ады название книги; барааннарнын ады наименование товаров; шола ады прозвище (шутливое); оюскан ады прОзвище (данное по обычаю не называть имени старших родственников); ат салыр подписать, поставить подпись; ады-биле а) во Имя; б) именем; адыңга на имя;2) доброе имя, честь, авторитет; бак атка кирер, ады баксыраар быть обесчещенным (букв. получить плохое Имя); адын баксырадыр обесчестить (букв, ухудшить Имя); ады өлгенинден боду өлгени дээре посл. лучше умереть самому, чем потерять дОброе Имя; адың бодаар думать о чести (об авторитете); аныяаңдан адың камна посл. береги честь смОлоду;3) звание; хүндүлүг ат почётное звание; эртем ады учёное звание; шериг ат воинское звание; 4) кличка (животных); ыттың ады кличка собаки; 5) грам. Имя; ат орну местоимение; чүве ады Имя существительное; демдек ады Имя прилагательное; сан ады Имя числительное.II беда; ужас; несчастье; ат чүве! беда!; ужас!; ат кылыр а) принести беду; б) поставить в трудное положение (в тупик). -
64 мый-ыт
кот, кОшка; мый-ыттың сагыжы таңды бажында логов. мысли кошки на вершине высокой горЫ (о человеке-фантазёре); ср. диис, моортай. -
65 сирбеер
/сирбей*/ вставать, стоять дыбом, взъерОшиться (о волосах. шерсти); ыттың сирти сирбее берди шерсть у собаки на спине стала дыбом. -
66 чедиг
1) ведение в поводу (напр. лошади); 2) повод, поводОк; ытты чедигге өөредир приучить собаку к поводку. -
67 ыдалаар
/ыдала*/ 1) пускать по следу за зверем, натравливать (собаку); бөруже ытты ыдалаар натравить собаку на вОлка;2) перен. натравливать, напускать; 3) насильно засылать, посылать, отправлять кого-л.; 4) заставлять, принуждать. -
68 кыңыт-
то же, что кыйыт- III;ишин кудай кыңытты его бог наказал; у него всё идёт не так, как он желает. -
69 bionavigation
бионавигация (жануарлардың маусымды көшіп-қону кезіндегі бағытты табу қабілеттілігі) -
70 demography
демография1. Белгілі бір қоғамдық-тарихи шарттылық барысында халықтың өсіп-өнуін зерттейтін ғылыми пән;2. Әлеуметтік – экономиялық демография – халықты, оның географиясын, құрылымы мен құрамын, сандық, кеңістіктік-уақыттық динамикасын, өсіп-өнуін (туу, өлу, өмір ұзақтығы) зерттейтін сала. ;3. Биологиялық тұрғыдан – популяцияның құрамы: саны, географиялық тығыздылығы, жасына және жынысына, түрлеріне және т. б. қарай бөлінуі туралы статистикалық мәліметтер жиынтығы -
71 effluvium
уақыттың өтуі, зиянды буланулар -
72 expiration
дем шығару, экспирация, біту, өту (уақыттың) -
73 orientation
ориентация, бағытты анықтау -
74 permanent
тұрақты, тоқтаусыз, ұзақ уақыттық -
75 өмір
-
76 өмір
-
77 веселиться
уақытты шаттықпен өткізу, көңіл көтеру -
78 временной
уақытша, уақыттың -
79 долговременный
-
80 зажить
IIIвсе раны зажи́ли — бүкіл жаралар жазылып бітті
См. также в других словарях:
дирекциялық бұрыш бойынша бағытты картаға түсіру — (Нанесение на карту направления по дирекционному углу) Бастапқы нүкте арқылы параллель тік тор сызығын жүргізу керек. Осы сызыққа ортасы бастапқы нүктемен беттесетіндей етіп транспортирді қояды. Ал шкаласы оңға бағытталғанда бұрыштар 180о қа… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
уақыттық — зат. Уақытқа тән қасиет, уақытқа тән ерекшелік. Cоңыма бір түсіп алдың, түс, мейлі! Қараң – қара, ағыңды – ақ деп түстеймін. Сен – уақытсың: у а қ ы т т ы ғ ы ң д ы істейсің. Мен – адаммын, адамдығымды істеймін! (Қ.Мырзалиев: Қаз. әдеб.,… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шаңытты — … Барлық дүниені ұмытқан жолаушы күн астында майлы бүйректей болып ш а ң ы т т ы сағымға оранып жатқан Бозтөбеге қадала қарап қалған (Е.Рахимов, Тентек, 8) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ығытты — … Егінге әуелі тұқым, содан соң күтім, бағым, ы ғ ы т т ы ауа райы қажет (М.Мағауин, Мен, 172) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
радиомаяк — өз бетінше әрекет ететін немесе радионавигациялық жүйелердің құрамына кіретін дәл белгілі координаттары бар навигациялық, хабар беруші радиостанция. Ұшу аппараттарының, кемелердің немесе басқа да жылжымалы объектілердің бортында Р. белгісін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
азимуттар бойынша ілгерілеу — (Движение по азимутам) белгілі азимут бойынша жергілікті жерде дұрыс бағытты таба білу; қозғалыс барысында сол бағытты сақтап, белгіленген пункттен шығу. Бұл үшін қозғалысқа қажетті мәліметтерді – магниттік азимут пен қашықтықты білу керек. Ол… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Бақыт — – адамның өмір қызығы мен қуанышына, рахатына қанағаттану дәрежесін танытатын этикалық ұғым. Бақыттың негізінде адамның өмірі мағыналы және нәтижелі болған кездегі өз болмысына деген ризашылық сезімінің қалыптасуы жатыр. Арман сияқты, бақыт та… … Философиялық терминдердің сөздігі
Структурализм — (лат. structura – құрылым, орналасу, рет) – мәдениетті жете түсінудің нақты ғылыми және философиялық әдіснамасы, методологиясы. Алғашқыда лингвистикада, әдебиеттануда, антропологияда қалыптасты (ХХ ғ. бірінші жартысында), кейін мәдениеттің басқа… … Философиялық терминдердің сөздігі
Уақыт — – материалистік философия бойынша, кеңістікпен қатар материя болмысының формасы, философиялық және жалпығылыми категория. Ол материалдық объектілердің өмір сүруінің ұзақтылығын және сол объектілердің даму процесінде өзгерулерінің (күй –… … Философиялық терминдердің сөздігі
тассағат — зат. Тұрғызылған биік обаның көлеңкесі оның төңірегіне қойылған тастардың қайсысына түсетіндігіне қарай уақытты білуге болатын қондырғы. Ертеде көшпелі халықтар уақыттың қанша болғанын анықтау үшін оба тұрғызған. Ортада биік оба болады. Сосын оны … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
My Kazakhstan (song) — My Kazakhstan (Kazakh: Менің Қазақстаным, Meniñ Qazaqstanım) is a Kazakh patriotic song written in 1956 to celebrate the Soviet Virgin Lands program. Shamshi Kaldayakov composed the music and Jumeken Najimedenov wrote the lyrics. Kazakhstan s… … Wikipedia
