-
101 немалый
в разн. знач.байтаҡ, хәтһеҙ күп (ҙур), арыу уҡ ҙур, (шаҡтай) ҙур ғына -
102 ненадолго
нареч.аҙ ғына ваҡытҡа, ҡыҫҡа ваҡытҡа, оҙаҡҡа түгел -
103 нередкий
-
104 несколько
Iчисл.бер нисәIIнареч.бер ни тиклем, бер аҙ, аҙ ғына, саҡ ҡына -
105 неспроста
-
106 ни
I1. частица и союз частицадля указания на полное отсутствие чего-л. или для усиления отрицанияғына/генә, да/дә2. частица и союз частицадля усиления утвердительного смысла глагола, с которым употребляется-ма/-мә, ғына/генә, -һын/-һен, ла/ләкого ни встретишь, все об этом говорят — кемде генә осратма, бөтәһе лә ошо турала һөйләй
3. частица и союз союздля усиления отрицания при перечислении однородных членовда/дә, ҙа/ҙә, ла/лә, та/тәна небе ни месяца, ни звёзд — күк йөҙөндә ай ҙа, йондоҙҙар ҙа юҡ
ни ответа ни привета от кого — өнө лә, тыны ла юҡ
ни то ни сё — ни аллаға, ни муллаға
ни ите, ни һөтө; ни два ни полтора — ни ары, ни бире
ни-ни!; ни-ни-ни! — һис тә ярамай!
һис тә юҡ!, һис тә түгел!; ни гу-гу; ни слова — ауыҙыңды ла асма
IIв сочет. с предлогами является отделяемой частью мест. никто, ничто, никакой, ничейһис бер, бер да/дә -
107 низовой
1. прил.түбәндән иҫкән, түбән ерҙәрҙә үҫкән, түбәндә булған2. прил.йылға тамағына яҡын урынлашҡан3. прил.түбәнге, башланғыс4. прил.урындағы -
108 нимало
нареч.һис тә, бер ҙә, аҙ ғына ла, саҡ ҡына ла -
109 новомодный
1. прил.яңы мода буйынса -ған/-гән2. прил. неодобр.яңы ғына модаға инеп киткән -
110 нос
1. мтанау2. мклювсуҡыш3. мморон, һемәкна носу — бына ғына (терәлеп) тора, яҡынлашып килә
под (самым) носом — яҡында ғына, танау (морон) аҫтында
нос (носом) к носу — йөҙгә-йөҙ, ҡара-ҡаршы
носу не казать (не показывать) — танауын да күрһәтмәү, күҙгә лә күренмәү, килмәү
под нос говорить (бормотать) — әкрен һөйләү, танау аҫтынан һөйләү, мығырлау
-
111 обложиться
1. сов.ян-яҡҡа өйөп ҡуйыу (ҡуйып сығыу), тирә-яғына өйөп һалыу (һалып сығыу)2. сов.ҡапланыу, солғаныу -
112 обуть
1. сов.кого-чтоаяғына (аяҡҡа) кейҙереү2. сов. что; разг.аяҡҡа кейеү3. сов.кого-что; перен., разг.снабдить обувьюаяҡ кейеме менән тәьмин итеү -
113 огульный
1. разг.нигеҙһеҙ, дәлилһеҙ2. разг.барыһына бер төрлө -
114 один
1. числ.числобер2. числ. в знач. прил.без других, в отдельностибер үҙе, яңғыҙ3. числ. в знач. прил.только, исключительнобер, бер генә, ғына (генә), бары тик, фәҡәт4. числ. в знач. прил.тот же самый, одинаковый, целостный, единыйбер, бер үк, шул уҡ5. числ. в знач. мест.какой-л. в ряду сходных — в сочетании с предлогом из
бер, береһе6. числ. в знач. мест.какой-то, некийберәйһе, берәү, бер кеше, кемдер7. числ. в знач. сущ. м, ж и с один, одна и однобереһето один, то другой — йә береһе, йә икенсеһе
все как один — бер кеше кеүек, барыһы ла бергә, бер күңелдән, бер тауыштан
ни один — һис кем, бер кеше лә
один на один — икәүҙән-икәү, икәү генә
по одному — бер-бер артлы, берәрләп
ставить на одну доску с кем — тиң һанау (күреү), бер ҡалыпҡа һуғыу, бер дәрәжәгә (рәткә) ҡуйыу
-
115 пиано
1. муз. нареч.пиано, әкрен генә, һалмаҡ ҡына2. муз. с; нескл.пианоәкрен башҡарылған музыкаль әҫәр йәки уның өлөшө -
116 подсеять
1. сов. что, чегоөҫтәп сәсеү2. сов. что, чегос.-х.аралаштырып (ҡатнаштырып) сәсеү, араһына сәсеү -
117 подсудный
юр.судта ҡаралырға тейешле, суд ҡарамағына тапшырылырға тейешле -
118 подчинить
1. сов.кого-чтопокоритьбуйһондороу, баш эйҙереү2. сов.кого-что, кому-чемубуйһондороу, хеҙмәт иттереү3. сов.кому-чемубуйһондороу, ҡарамағына биреү (тапшырыу)подчинить отдельные учреждения министерствам — ҡайһы бер учреждениеларҙы министрлыҡтар ҡарамағына тапшырыу
4. сов. чему; грам.эйәртеү -
119 положить
1. сов.кого-что, чегоҡуйыу, һалыу, урынлаштырыу2. сов. в 1 л. мн. буд. вр.;в знач. вводн. сл. положимәйтәйек, ти; шулай булды, тиположим, что мы ошиблись — әйтәйек, беҙ яңылышҡанбыҙ, ти
положить голову — башты һалыу, ҡорбан булыу
положить на обе лопатки — арҡаһына әйләндереп һалыу, салҡан һалыу
бәхәстә еңеү (еңеп сығыу) -
120 польза
1. жярҙам, файҙаизвлечь пользу из чего-л. — нимәнәндер файҙа сығарып алыу
2. ж разг., уст.(барыш) килем, табыш, өҫтәмә мал (аҡса)высказаться в пользу кого-л. — кемдеңдер файҙаһына һөйләү
См. также в других словарях:
қына — зат. Қына өсімдігінен алынатын сарғыш қызыл, қызыл қоңыр түсті бояу. зат. Топырақ бетіне, ағаш пен тасқа қабыршық тәрізденіп жабыса өсетін, қабық тәрізді өсімдік … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қына — (Шымк., Мақт.) қолдың терісі түскенде үгіп қолға тартатын өсімдік … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
аяғына отырғызбау — 1 (Сем.: Абай, Шұб.) тыным бермеу, қолды аяққа тұрғызбау. Осыны естігенде Бейсенбай ешкімді а я ғ ы н а о т ы р ғ ы з б а д ы. Осыдан күн бұрын Зурәға үйленуді айтқан кезде, Ережеп а я ғ ы н а о т ы р ғ ы з б а ғ а н болатын (К. Ораз., Ақ жаз.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бығына — (Гур., Бал.) көп, тола. Ондай зат біздің үйде бығына (Гур., Бал.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сарқына — (Сем., Ұрж.) аққына сияқты шөп түрі, тек бояуы сары болады. С а р қ ы н а аққынаның бір түрі (Сем., Ұрж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сарықына — (Сем., Ұрж.) сары бояу беретін қына. С а р ы қ ы н а – қынаның бір түрі (Сем., Ұрж.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің әскери ын-тымақтастығы — (Военное сотрудничество государств участников СНГ) Достастық қауіпсіздігі жүйесін құруға бағытталған саяси, бітімгерлік, экономикалық, әскери техникалық және басқа сипаттағы шаралар кіретін, көп жақты және екі жақты келісімдермен негізделген,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тәуелсіз мемлекеттер достастығына қатысушы мемлекеттердің қарулы күштері штаб бастықтарының комитеті — (Комитет начальников штабов Вооруженных Сил государств участников содружества независимых государств) қатысушы мемлекеттердің Қорғаныс министрлері кеңесінің (ҚМК) органы. Ол әскери аумақта Ұжымдық қауіпсіздік келісімі және екі жақты келісім… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ат құлағына дейін — Тереңдік өлшемі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ат тұяғына дейін — Тереңдік өлшемі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
аяғына қан түсу — Бәйгеден яки алыс жолдан келген атты таза суытпау, терін құрғатып барып отқа қоймау себебінен аяғы ақсау … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі