-
1 влажный
прил. уымæл, мæцъæл, хуылыдз, лæхъхъир, дондзаствлажные глаза – дондзаст цæстытæ; донызылд цæстытæ
-
2 вытаращить
совер. разг.:вытаращить глаза – цæстытæ ныдздзагъыр кæнын, цæстытæ ныййирд кæнын
-
3 жалоба
жен. хъастгорькие жалобы – судзаг хъæстытæ, тæригъæддаг хъæстытæ
подать жалобу на неправильное решение – зылын тæрхоныл хъаст бадæттын
-
4 жаловаться
несовер. (на кого-л., что-л.) хъаст кæнын, хъæстытæ кæнынзачем ты жалуешься мне? – цæмæн мын хъæстытæ кæныс?
-
5 оглядеть
совер. æркæстытæ кæныноглядеть кого-л. с головы до ног – искæмæ йæ сæрæй йæ къæхтæм æркæстытæ кæнын
-
6 оглядываться
несовер.оглядываться по сторонам – фæйнæрдæм кæстытæ кæнын
см. оглядетьсябеги, назад не оглядывайся! – уайгæ кæн, фæстæмæ фæкæс-фæкæс ма кæ!
см. оглянуться -
7 озираться
несовер. алырдæм кæстытæ кæнын, ракæс-бакæс кæнынозираясь, он спешит (Пушкин) – алырдæм кæстытæгæнгæ тындзы
-
8 опутать
совер. сбæстытæ кæнынопутать ноги веревкой – къæхтæ бæндæнæй сбæстытæ кæнын
-
9 баллистит
-
10 баррикадный
прил. баррикады –баррикадные бои – баррикады хæстытæ
-
11 беспорядок
-
12 блуждать
несовер. в разн. знач. хæтын, рацу-бацу кæнын, рауай-бауай кæнынблуждать в лесу – хъæды рацу-бацу кæнын (фæдзæгъæл уæвгæйæ)
блуждать по свету – дунетыл хæтын
глаза блуждают – йæ цæстытæ рауай-бауай кæнынц
-
13 ввалиться
совер.1. (впасть) бахауын, ныххауыну больного ввалились глаза – рынчынæн йæ цæстытæ бахаудысты
толпа ввалилась в комнату – адæм уатмæ бакалдысты
-
14 взор
муж. бакаст, æнгаспотупить взор – цæстытæ æруадзын
вперить взор – нымдзаст уын, æдзынæг ныккæсын
-
15 видеть собственными глазами
-
16 волнения
-
17 ворочать глазами
-
18 впасть
-
19 впиться
совер.1. (вонзиться) ныссæдзын, нынныхсынбулавка впилась ему в руку – сæрдзæвæн йæ къухы нынныхсти
зверь впился в него когтями – сырд дзы йæ ныхтæ ныссагъта
2. перен. ныссадзынон впился в него глазами – йæ цæстытæ дзы ныссагъта, нымдзаст æм ис
-
20 выдать
совер.1. раттынвыдать удостоверение – æвдисæнгæххæтт раттын
2. (обнаружить, разоблачить) схъæр кæнын, раргом кæнын, комдзог рацæуынвыдать сообщников – æмбæлтты схъæр кæнын
глаза выдали его – йæ цæстытæ йыл комдзог рацыдысты
3. (за кого-л.) схонын, равдисынон выдал себя за научного работника – йæхи зонадон кусæг схуыдта
См. также в других словарях:
ЦÆСТЫТÆ ЦÆХÆРТÆ КАЛЫНЦ — тж. ЦÆСТЫТÆ ЦÆХÆРТÆ ÆППАРЫНЦ 1. Тынг мæсты хуыз, æнæуынондзинад æвдисын. Сверкать глазами. Уасойæн фырмæстæй йæ цæстытæ цæхæртæ акалдтой. (Гуыцмæзты М. Салдæг.) – Адон дæ уазджытæ сты? – бафарста (Хъызылбег), мæстæй йæ цæстытæ цæхæртæ калдтой … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ КЪАХЫН — 1. Исты хъуыддаджы тыххæй искæмæн æдзух уайдзæф кæнын, зылын кæнын, цæстмæ дарын, æфхæрын, схойын. Тыкать в глаза; колоть глаза. – Искуы мын мæ сывæллæттæ (мад) мæ цæстытæ къахдзысты, адæм ницы сусæг кæнынц. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) 2. Кæйдæр… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆЙ КЪУЛТÆ ХУЫНЧЪЫТÆ КÆНЫН — тж. ЦÆСТЫТÆЙ ХУЫНЧЪЫТÆ КÆНЫН Фыдæхæй, æнæуынон цæстæй искæмæ, истæмæ кæсын. Партийы райкомы кусджытæ къухылтухгæ лæг кæй хуыдтой, ... уый цæстытæ ныр къултæ хуынчъытæ кодтой. (Ф. 1989, 11.) Дакæйы цæсгом туджы разылд, йæ мойы цæстытæй хуынчъытæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆЙ ТУГ МИЗЫН — тж. ЦÆСТЫТÆЙ ТУГ КÆЛЫ Тынг маст кæнын; уæззау мастæвзарæн кæнын. Уый дын мыггаджы хъæбул... Ноджы ма дæ зæрды Гегемæ бахатын ис? Нæ йæм кастæ зианы бон – йæ цæстытæй туг мызти. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Ма мæ хъыгдар, мæнæн мæ туг мæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪОППÆГ ЦÆСТЫТÆ — Стыр, размæ къуыпп чи сты, ахæмтæ. Йæ хъоппæг цæстытæ дзы фæсагъта (Габо). (Хацырты С. Алæмæт.) Мисурæт уæззаугай йæхи бандоныл æруагъта, йæ хъоппæг цъæх цæстытæ доны разылдта. (Цæгæраты М. Нæ фехъуыстон ма зæгъ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЪУСТÆ ÆМÆ ЦÆСТЫТÆ ФЕСТЫН — Лæмбынæг хъусын æмæ цырддзæст уæвын, цырд кæсын. Лæг бынтондæр хъустæ æмæ цæстытæ фестадис, баныхæсти къулыл. Йæ цæстытæ ныдздзагъыр сты... (МД. 1962, 4.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХÆЙРÆДЖЫ ЦÆСТЫТÆ БАЛХÆНЫН — тж. ХÆЙРÆДЖЫ ЦÆСТЫТÆ ССАРЫН Цыдæриддæр хъæуа, алцыдæр ссарын (кæмдæр). Спекулянттæ сæ машинæтæ кæмдæр фæсфæд бауромынц, адæмæй тæрсгæйæ, аууæтты бахъуызынц æмæ хæйрæджы цæстытæ дæр балхæнынц. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ АТАРЫТÆ УЫН — Æвиппайды ницыуал ауынын (мастæй, тæсæй). В глазах потемнело; глаза помутнели. Хасан бафæллад, йæ цæстытæ атарытæ сты, фæлæ ницы дзырдта. (Богазты У. Уæ нæ хæхтæ, нæ бæстæ...) Бабайы сау гæххæтт æрцыд. Абон æй постхæссæг схаста, куы йæ райхæлдтон … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ АХСЫН — Искæй цæстæнгас химæ здахын. Сæ цуры иу куы ничи фæци, уæд иу уысммæ фемдзаст лæппуйы цæстытæм, æмæ иу уæд лæппу чызджы цæстытæ ацахста. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ БАЗИЛЫН — Искæмæ аивæй мæстджын, тызмæг хуыз равдисын. Дзерассæ афæнд кодта, цæмæй йын йæ сæрыл цы цъæх зæлдаг кæлмæрзæн баст уыд, уый радтаид къах бæттынæн, фæлæ йæм Ацæмæз йæ цæстытæ куы базылдта, уæд ницыуал сдзырдта. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».)… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ НЫННЫХСЫН — тж. ЦÆСТЫТÆ ДЗЫ НЫННЫХСЫН Искæмæ фыдæхы каст кæнын. Мæ цæстытæ дзы нынныхстысты, хæстæгдæр æм бацыдтæн æмæ йæм ныдздзагъыр дæн. (МД. 1980, 6.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
